سرقت شاهکارهای نقاشی از موزه هنر مدرن پاریس

فرهنگ زمانه

معلوم شد که سرقت از موزه‌ای در پاریس ساده‌تر از آنچه است که در فیلم‌های ماجراجویانه‌ی هالیودی سراغ داریم: مردی شیشه‌ی پنجره‌ی موزه را می‌شکند، وارد موزه می‌شود و چند پرده‌ی نقاشی به ارزش صد میلیون یویرو را می‌دزدد. یکی از این آثار کار پیکاسوست. به همین راحتی؛ و حالا کارآگاهان فرانسوی از این وحشت دارند که این آثار به دست کلکسیونرها بیفتد.

تا دیروز ارزش آثار به سرقت رفته را پانصد میلیون یویرو تخمین می‌زدند. اما امروز بحث بر سر نود الی صد میلیون یویروست. با این حال صد میلیون یورو هم صد میلیون است و این سرقت را به یک حادثه‌ی تاریخی تبدیل می‌کند. ممکن است به زودی بر اساس این واقعه فیلمی بسازند: یک کمدی: مردی شیشه‌ی پنجره‌ی موزه را می‌شکند و به سادگی تابلوهایی به ارزش صد میلیون یورو را می‌دزدد. از دزدگیر هم البته خبری نیست.

نزدیکی‌های پل آلما، در بلوار پرزیدنت ویلسون در محله‌ی شانزدهم پاریس، که اتفاقاً از محله‌های خوب و گران‌قیمت این شهر است، مردی از پنجره وارد موزه‌ی هنرهای مدرن می‌شود. دوربین‌های مداربسته تصویر او را ثبت کرده‌اند. این مرد نقابی به چهره دارد. فردای آن روز کارمندان موزه متوجه می‌شوند که شیشه‌ی پنجره و قفل یکی از درها شکسته است.

این ماجرا هر چند ساده است، به همان اندازه آثار به سرقت رفته باارزش‌اند: آثاری از ماتیس، پیکاسو، براک، آمادئو مودیلیانی و فرناند لژه.

باورکردنی نیست: آثار به سرقت رفته از موزه‌ی هنر مدرن در پاریس که مقابل برج ایفل واقع شده، حتی بیمه هم نبوده. مدیریت شرکت بیمه‌ی «آکسا آرت» که تخصصش بیمه‌ی آثار هنری گران‌قیمت است، در مصاحبه با مطبوعات به این واقعیت اشاره کرده است.

شهردار پاریس برتراند دنالوئه عصر دیروز اعلام کرد که از سی‌ام مارچ دزدگیر موزه خراب بوده و با این حال قطعات یدکی لازم برای تعمیر کردن دزدگیر به دست مسئولان موزه نرسیده است.

پلیس فرانسه از «مشکلات امنیتی جدی» صحبت می‌کند. پلیس اعتقاد دارد که این مشکلات امنیتی فقط شامل موزه‌ی هنر مدرن پاریس نمی‌شود، بلکه اصولاً موزه‌های پاریس به اندازه‌ی کافی امن نیست. واقعیت این است که فرانسه کشور خوبی برای دزدان آثار هنری است. سال گذشته در ماه جون (خرداد ماه ۱۳۸۸) عده‌ای از اشخاص ناشناس موفق شدند از موزه‌ای در محله‌ی سوم پاریس دفترچه‌ی طراحی‌های پیکاسو را بدزدند.

در شب سال نو هم از موزه‌ای در مارسی تابلوی آوازه‌خوانان کُر اثر ادگار دگا به ارزش ۸۰۰ میلیون یویرو به سرقت رفت.

پرسش این است که با این تفاصیل آثاری به این گران‌قیمتی کجا به فروش می‌رسند و دزدان چگونه می‌توانند این آثار را به پول نقد تبدیل کنند؟ آثاری با این ارزش از شهرت جهانی برخوردارند و گالری‌دارها به سادگی نمی‌توانند آنها را به دست کلکسیونرها برسانند.

کارشناسان اعتقاد دارند که آثاری مانند «کبوترها و نخودها» اثر پیکاسو که از موزه‌ی هنر مدرن پاریس به سرقت رفت، به دست کلکسیونرهایی می‌افتد که از طریق غیرقانونی شاهکارهای نقاشی جهان را در مجموعه‌های خود گرد می‌آورند.

کورنت دو سن‌سیر، مدیر «پاله دو توکیو» در پاریس در مصاحبه با مطبوعات فرانسوی‌زبان گفت: «سارقان آثاری با این ارزش احمق هستند. همه‌ی کشورهای جهان این آثار رت می‌شناسند و هیج مجموعه‌داری این‌قدر احمق نیست که اثری را با قیمت گزاف بخرد و نتواند آن را به نمایش بگذارد یا به دیگری نشان بدهد و علاوه بر این همیشه وحشت داشته باشد که نکند سر از زندان دربیاورد.»

این مدیر خوشبین اعتقاد دارد که این آثار غیرقابل خرید و فروش‌اند و به زودی پیدا می‌شوند.
مدیر پاله دو توکیو فراموش می‌کند که بسیاری از شیفتگان هنر علاقه دارند آثار جاودانه‌ی هنری را صرفاً در تملک خود داشته باشند و این آثار را به کسی هم نشان نمی‌دهند.

در هر حال مسلماً به سرقت رفتن چنین شاهکارهایی نه تنها از نظر مالی اهمیت دارد، بلکه یک آسیب اجتماعی و فرهنگی است. قیمت بالای چنین آثاری دقیقاً به ارزشی که از نظر فرهنگی و اجتماعی دارند اشاره می‌کند.