| خانه > حقوق انسانی ما > امنيت فردی و اجتماعی > وقتی هیچ کس پاسخ‌گو نیست | |||
وقتی هیچ کس پاسخ‌گو نیستشیرین فامیلیحدود پنج هفته از تظاهرات اعتراض‌آمیز مردم پس از اعلام نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری در ایران می‌گذرد و هنوز به درستی روشن نیست چه تعدادی بازداشت، ناپدید یا کشته شده‌اند. در تاریخ ۲۱ تیرماه اعلام شد که سهراب اعرابی، جوان ۱۹ ساله‌ای که در تظاهرات ۲۵ خردادماه شرکت داشته، با شلیک گلوله‌ای به قلبش کشته شده است. جنازه سهراب را ۲۶ روز بعد به خانواده او تحویل دادند. در طول این مدت خانواده و بویژه مادر سهراب اعرابی در مقابل زندان اوین در پی یافتن خبری از فرزند ناپدیدشده‌اش بود. خدیجه مقدم، فعال جنبش زنان و عضو کمپین مادران صلح، می‌گوید بعد از کشته شدن سهراب اعرابی نگرانی خانواده‌هایی که فرزندان آن‌ها ناپدپد شده‌اند، افزایش یافته است و می‌افزاید:
«این خانواده‌ها وضعیت اسفناکی دارند. کافی است بروید ببینید که چه طور روزها و شب‌ها دم در زندان اوین نشسته‌اند. یکی از خانواده‌ها که از شهرستان آمده بودند و نمی‌دانستند چه خبر است، می‌گفتند ۱۸ تیر فرزنداشان بازداشت شده و از آن روز حتی یک بار هم تلفن نزده است. حالا خانواده‌ها به خودشان آمده‌اند که مبادا فرزندان مفقود شده آن‌ها به سرنوشت سهراب دچار شده باشند. خانواده‌ها هم نگران هستند و تلاش می‌کنند و هم دستشان به جایی بند نیست. خیلی از آن‌ها با ما تماس می‌گیرند و راهنمایی می‌خواهند.»
خدیجه مقدم، فعال جنبش زنان، درعین حال از آزار و اذیت تعدادی از جوان‌هایی که بازداشت و سپس آزاد شده‌اند، خبر می‌دهد و می‌گوید: «وقتی افراد را به صورت گروهی بازداشت می‌کنند، در خیلی موارد شخص را به شدت کتک زده‌اند و بعد او را در بیابان‌های اطراف تهران ر‌ها کرده‌اند. این موارد باید به مردم اطلاع‌رسانی شود؛ چون این‌ها حق ندارند این کار‌ها را انجام دهند. ما فردی را می‌شناسیم که حتی نمی‌تواند از جای خود بلند شود، ولی جرأت نمی‌کند حرف بزند و با من تماس گرفتنه و مسأله را مطرح کرده است.» کمپین مادران صلح برای کمک به خانواده‌هایی که فرزندانشان بازداشت یا ناپدید شده‌اند، در هفته‌های اخیر تلاش‌هایی انجام داده است. خدیجه مقدم در مورد این اقدامات چنین توضیح می‌دهد: «تعداد اندکی از مادران صلح جمع شدیم و بعد ازاین اتفاقات، گروه پیگیری تشکیل دادیم تا وضعیت مفقودشدگان و بازداشت‌شدگان را پیگیری کنیم. ما با تعدادی از خانواده‌های زندانیان به کمیته پیگیری که در مجلس تشکیل شده، مراجعه کردیم؛ به ستاد حقوق بشر قوه قضاییه نامه نوشتیم؛ به نهادهای قانونی سر زدیم و حتی تعدادی از دوستان ما به کهریزک رفتند و عکس‌های گم‌شده‌ها را بررسی کردند. ما به خانواده‌ها اطلاع رسانی می‌کنیم که به آگاهی و پزشکی قانونی سر بزنند؛ چون تعدادی عکس آن‌جاست. ما هم خانواده‌ها را راهنمایی می‌کنیم و هم همراه آن‌ها برای پیگیری کارشان می‌رویم و هم اطلاع‌رسانی می‌کنیم.» فریده غیرت، وکیل دادگستری نیز با اشاره به این که در جمهوری اسلامی برای مفقود یا ناپدید شدن افراد قانونی در نظر گرفته نشده است، ولی بر اساس قانون دولت و مقامات در این زمینه مسئولیت دارند، به رادیو زمانه می‌گوید: «متأسفانه در حوادث اخیر ما شاهد تعداد زیادی از این موارد هستیم. من با تعدادی از خانواده‌های این عزیزان مرتب به زندان اوین و دادگاه انقلاب سر زده‌ایم؛ چون تعدادی از خانواده‌ها هنوز اسامی فرزندانشان اعلام نشده است. به مرور ایام تعدادی از اسامی را در دادگاه انقلاب و زندان اوین اعلام کردند؛ ولی هنوز هم اسامی عده‌ای مجهول است. البته وعده داده شده در روزهای آینده تکلیف عده بیشتری روشن می‌شود، شاید اسامی بیشتری آشکار شود. قانون هنوز در این مورد ضمانت اجرایی ندارد که بخواهیم از قانون کمک بگیریم اما طبق عمومات قانون، دولت و مقامات مسئول جان ملت به طور اعم و مسئول جان بازداشت‌شده‌ها به طور اخص هستند. هنوز مشخص نیست که تعدادی از این‌ها بازداشت شده‌اند یا نه، تا تحت حمایت قانونی قرار بگیرند و وضعیت مجهول است.»
فریده غیرت درعین حال بر این نکته تاکید دارد که اقدام به بازداشت‌ها در طول این مدت فقط از سوی یک نهاد و دستگاه انجام نگرفته است و می‌افزاید: «مشکل دیگر این است که متأسفانه مقامات دستگیرکننده و اجرایی متعدد هستند. بعضی‌ها توسط نیروهای انتظامی دستگیر شده‌اند و بعضی‌ها توسط پلیس امنیت. ما عدم هماهنگی را در این زمینه می‌بینیم که حتی در برخی موارد از نحوه عملکرد یکدیگر هم خبر ندارند. اگر آن‌ها اعلام کنند ما دستگیر نکرده‌ایم، طبق قانون مکلف هستند برای پیدا کردن مفقودان کمک کنند.» اما خدیجه مقدم، عضو کمپین مادران صلح، می‌گوید مسئولان قضایی و انتظامی تا کنون هیچ پاسخی به تقاضای خانواده‌ها برای روشن شدن وضعیت بستگانشان نداده‌اند. وی با تاکید بر این‌که هیچ مرجع قانونی پاسخ‌گو نیست، می‌گوید: «کافی است یک بار بروید دادگاه انقلاب، بهشت زهرا یا زندان اوین تا ببینید چه خبر است. اصلاً کسی پاسخ‌گو نیست که مثلاً سهراب به چه دلیلی فوت کرده است. ممکن است در درازمدت بتوان به مجاری قانونی امید بست؛ ولی فکر نمی‌کنم در کوتاه‌مدت، مجاری قانونی به خانواده‌ها پاسخ‌گو باشند.» خدیجه مقدم، فعال جنبش زنان، ضمن ابراز همدردی با خانواده‌ها معتقد است اطلاع‌رسانی دقیق یکی از مهم‌ترین راه‌های کمک به یافتن عزیزان و گمشدگان این خانواده‌ها است. وی در ادامه می‌افزاید: «من برای ابراز همدردی نزد تعدادی از این خانواده‌ها رفته‌ام. آن قدر این‌ها را ترسانده‌اند که به خاطر جوان‌های دیگری که دارند، حاضر نیستند خبرشان عمومی شود. من به همه مادران تسلیت می‌گویم برای جوانانی که از دست دادیم. با جوی که قبل ازانتخابات ایجاد شده بود، جوانان باور کرده بودند که ما حق راهپیمایی و تجمع داریم؛ ولی این گونه به خاک و خون کشیده شدند. به کسانی که این گلوله‌ها را به سوی بچه‌های ما شلیک می‌کنند، فقط می‌گویم شرم بر شما باد که چگونه به طرف جوانی که بی‌دفاع و بی‌گناه است و فقط با یک علامت سبز بیرون آمده، شلیک می‌کنید.» خدیجه مقدم معتقد است: «اوضاع خیلی خطرناک است و جان خیلی از بچه‌های ما در زندان‌ها در خطر است. خانواده‌های گمشدگان باید به آگاهی و پزشکی قانونی که بعد از در اصلی بهشت زهرا قرار دارد، مراجعه کنند و عکس کشته‌شدگان را ببینند؛ شاید بچه‌هایشان بین آن‌ها باشند. چون عکس‌هایی که آن‌جاست، همه خانواده دارند و خانواده‌های آن‌ها در به در دنبال گم‌شده‌های خود هستند.»  |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
||
 |
