«روند حاکم بر پرونده‌ی نظرآهاری، غیرقانونی است»

لیدا حسینی‌نژاد

شیوا نظرآهاری، وبلاگ‌نویس، روزنامه‌نگار، فعال حقوق بشر و عضو «کمیته‌‌ی گزارشگران حقوق بشر» روز یک‌شنبه ۲۴ خردادماه در محل کار خود توسط نیروهای اطلاعاتی بازداشت شد. این در حالی بود که نیمه‌شب قبل از آن مأموران وزارت اطلاعات اقدام به تفتیش منزل او کرده بودند و وسایل شخصی شیوا نظرآهاری را با خودشان برده بودند.

در همین رابطه با شادی صدر گفت ‌و گو کرده‌ام و ابتدا از او در مورد آخرین خبرهایی که ایشان از وضعیت شیوا دارند پرسیدم:

متأسفانه اطلاعات ما در مورد پرونده‌ی موکلم، خانم شیوا نظرآهاری که دو روز بعد از انتخابات ۲۲ خرداد دستگیر شدند در دست نیست. دلیلش هم این است که از آخرین تماسی که ایشان با خانه‌‌شان گرفتند، نزدیک به دو هفته می‌گذرد و متأسفانه مقامات قاضی و امنیتی اجازه‌ی هیچ گونه ملاقاتی را نه به خانواده‌ و نه به من به‌عنوان وکیل ایشان نداده‌اند.

ضمن این‌که هیچ‌‌گونه اطلاعاتی در مورد ایشان در دادسرای انقلاب تهران موجود نیست. یعنی اگر خانم نظرآهاری یک‌بار تماس نگرفته بودند و به خانواده اعلام نکرده بودند که در بند ۲۰۹ در زندان اوین و در حالت انفرادی نگهداری می‌شوند، تا امروز در واقع هیچ‌گونه پاسخ روشنی در مورد این‌که ایشان اتهامشان چه هست و در کدام زندان هستند و اساساً پرونده‌ای که برایشان تشکیل شده در کدام شعبه‌ی دادسرا هست، از طرف مقامات به ما داده نشده است.

شادی صدر / عکس: آرش عاشوری‌نیا

با توجه به این‌که شیوا در مرداد ۸۳ به دلیل شرکت در تحصن خانواده‌های زندانیان سیاسی بازداشت شده بود، فکر می‌کنید ارتباطی بین پرونده‌ی این بار و بار قبل هست؟ چه دلیلی می‌تواند برای بازداشت شیوا وجود داشته باشد‌؟

قاعدتاً نمی‌تواند ارتباط خاصی وجود داشته باشد. دلیلش هم این است که آن پرونده به طور کامل مختومه شده بود و حکم محکومیت خانم نظرآهاری به مدت یک‌سال برای ایشان صادر شده بود که مدت پنج سال به حالت تعلیق درآمده و آن پرونده قاعدتاً تمام روال خودش را طی کرد و به پایان رسیده بود.

این‌که چرا دوباره ایشان بعد از انتخابات دستگیر می‌شوند و اتهامشان به طور مشخص چه هست، یکی از سوال‌های اساسی ماست. به طور خاص می‌خواهم روی این مسأله دست بگذارم که اگر به پرونده‌ی ایشان از ابتدا تا کنون نگاه کنیم، بی‌اطلاعی مطلق ما و خانواده و عدم ملاقات ایشان با وکیل و این‌که ما مطمئن‌ هستیم که ایشان در زندان در سلول انفرادی بسر می‌برند و همه‌ی این‌ها و به‌خصوص این‌که هیچ مقام قضایی در این پرونده نیست یا حداقل ما نتوانستیم متوجه بشویم، دیده می‌شود.

همان‌طور که می‌دانید طبق قانون بعد از بیست و چهار ساعت که از بازداشت کسی می‌گذرد، باید دستور مقام قضایی برای ادامه‌ی بازداشتش موجود باشد و دستور مقام قضایی یعنی این که یک قاضی باید به این پرونده رسیدگی کند. ولی متأسفانه هیچ قاضی‌ای تا کنون جوابگوی ما نبوده است.

تمام این نکات نشان‌دهنده‌ی غیرقانونی بودن روند حاکم بر پرونده‌ی شیوا نظرآهاری است و همه‌ی اتفاق‌هایی که افتاده است، در واقع خلاف قوانین موجود، قانون آیین دادرسی مدنی، قانون حقوق شهروندی و موازین حقوق بشر است. به همین دلیل است که ما بارها و بارها نگرانی خودمان را نسبت به وضعیت این پرونده ابراز کرده‌ایم.

شما به‌عنوان وکیل شیوا نظرآهاری نسبت به پرونده‌ی ایشان چه اقدامی کرده‌اید؟

ببینید، فکر می‌کنم حداقل چهاربار از زمان بازداشت ایشان شخصاً به دادسرای انقلاب تهران و دادسرای امنیت تهران مراجعه کردم و پرسیدم که اسم شیوا نظرآهاری در میان لیست پرونده‌هایی که وارد دادسرا شده هست یا نیست؟ متأسفانه اسم ایشان نه در کامپیوتر و رایانه‌ی دادسرای انقلاب هست و نه در هیچ‌یک از شعبه‌ها، پرونده‌ای به اسم ایشان ثبت شده است.

تنها اطلاعی که به ما می‌دهند پرونده‌‌ای است که مربوط به چندین سال پیش است و ربطی به الان ندارد. چندین بار خانواده‌اش به دادسرای انقلاب و شعبه‌ای که از دادسرای انقلاب در زندان اوین مستقر است، مراجعه کردند که آن‌ها هم با همین پاسخ مواجه شدند که در مورد زندانیان بند ۲۰۹ هیچ اطلاعی در دست نداریم.

در مجموع به نظر می‌رسد که همه‌ راه‌های قضایی بسته است و متأسفانه این موضوع که از آخرین تماس خانم نظرآهاری با خانواده‌‌ی‌شان مدت خیلی زیادی می‌گذارد، باعث می‌شود که هر روز که می‌گذرد نگرانی ما نسبت به وضعیت ایشان افزایش پیدا بکند.

با توجه به این‌که خانم نظرآهاری فعال حقوق بشر بودند و عضو کمیته‌ی گزارشگران حقوق بشر هم بودند، آیا سازمان‌های دفاع از حقوق بشر اقدام خاصی برای آزادی ایشان کرده‌اند؟

متأسفانه همان طور که گفتید، با وجود این‌که ایشان فعال حقوق بشر بودند و فقط در همین حوزه‌ی حقوق بشر فعالیت می‌کردند و خودشان کسی بودند که بارها و بارها از زندانیان در شرایط مشابه دفاع کردند، اطلاع‌رسانی کردند، شرایط بازداشت ایشان به گونه‌ای بوده که به نظر می‌رسد اقدامی در خور شخصیت و فعالیت‌های سابق ایشان از سوی سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری انجام نشده است. البته می‌توانیم این را به حساب گستردگی و فراوانی تعداد بازداشت‌ها در ماه اخیر بگذاریم.

فکر می‌کنید چه اقدام‌هایی می‌شود برای کمک به تسریع روند آزادی شیوا نظرآهاری انجام داد‌؟

از نظر من در شرایط فعلی که متأسفانه با انسداد تمامی راه‌های قضایی مواجه هستیم و هیچ مقام قضایی حاضر به پاسخ‌گویی در زمینه‌ی پرونده‌ی ایشان نیست، تمامی راه‌های اعتراض به وضعیت ایشان مثبت است و باید پیگیری بشود، چه از طریق من و چه از طریق خانواده‌اش و چه از طریق کسانی که فعال‌اند و در این حوزه کار می‌کنند.

راه‌های اعتراض هم یکی دوتا نیستند. به هر صورت هم فشارهای بین‌المللی مهم است و هم این‌که می‌توان از راه‌های داخلی استفاده کرد تا وضعیت ایشان را به گوش همه رساند و اعتراض‌ و نگرانی‌مان را نسبت به وضعیت خانم نظرآهاری ابراز کنیم.