تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
گفت و گو با ‌فرهاد ثابتان و ‌شیرین عبادی:

تمهیدات برای جلوگیری از ورود بهائیان به دانشگاه

مریم محمدی

اعلام نتایج نخستین مرحله کنکور سراسری امسال، در روز یک‌شنبه، با اخبار جالبی توام بود؛ نظیر این که دختران ایرانی بار دیگر ۶۳درصد آمار قبول‌شدگان را به خود اختصاص دادند.

علاوه بر آن، برای اولین بار، ۷ نفر از ۱۰ نفر برگزیدگان اول کنکور را دختران تشکیل می‌دهند.

اما‌ اخبار غیر‌رسمی نیز انتشار یافته است که با وجود آن‌که تازگی ندارد، نگرانی فعالین حقوق بشر را در ایران و جهان برمی‌انگیزد؛ و آن ‌این‌که متقاضیان بهایی کنکور، با وجود کسب نمرات قبولی، وقتی به سایت «سازمان سنجش کشور» مراجعه می‌کنند، به جای دریافت کارنامه خود، با عبارت «نقص پرونده» مواجه می‌شوند. در حالی که در این مرحله، آشکار شدن نقص پرونده ممکن نیست.

با توجه به تجربیات سال‌های گذشته، فعالین حقوق بشر این امر را علامت آشکاری برای جلوگیری از ورود جوانان بهایی به دانشگاه دانسته‌اند.

یک جوان بهائی ـ‌که مایل نبود نامش عنوان شود‌ـ در مورد برادرش گفت که‌ با وجود این‌که وی در طول تحصیل، در یکی از مهم‌ترین دبیرستان‌های تهران همواره شاگرد ممتاز بوده است و از عهده کنکور نیز به خوبی برآمده است، در سایت سازمان سنجش با همین پاسخ مواجه شده و امید خود را برای ورود به دانشگاه، از دست داده است.

در مورد این مشکل، با آقای فرهاد ثابتان، رییس ‌جامعه بین‌المللی بهاییان‌ در امریکا و خانم شیرین عبادی، رییس ‌کانون مدافعان حقوق بشر‌، در تهران گفت‌و‌گو کردم.

Download it Here!

آقای فرهاد ثابتان در این‌باره می‌گوید:

ما هم این خبر غیررسمی را دریافت کرده‌ایم‌ که امسال هم مثل سال‌های گذشته، متاسفانه جوانان بهایی را از حق ورود به دانشگاه محروم کرده‌اند.

به این معنی که با وجود این‌که این جوانان نمرات قبولی در کنکور کسب کرده‌اند و حتی بعضی‌هایشان هم نمرات عالی داشته‌اند، آن‌ها را با «نقص پرونده» مواجه کرده‌اند و به این ترتیب به آن‌ها اجازه ورود به دانشگاه را نمی‌دهند.

منظور هم از «نقص پرونده» در سال‌های گذشته، همان سوال مربوط به مذهب این دانشجویان بوده است‌ که چون این دانشجویان در ستون مذهب نوشته بودند ‌بهایی‌ و بهایی جزو مذاهبی نیست که در فرم پرونده لیست شده باشد، به آن نقص پرونده می‌گویند؛ بدون این‌که مشخص شود که این نقص پرونده چیست‌ و به این ترتیب به این جوانان اجازه ورود به دانشگاه را نمی‌دهند.

این مساله جدیدی نیست و در سال‌های گذشته نیز به همین شکل عمل شده است. و هر سال در مورد بهائیان تکرار می‌شود.

شما به‌عنوان مسوول جامعه بهائیان، چه اقدامات قانونی در این مورد انجام داده‌اید؟

از طریق ‌«کمیسیون حقوق بشر» و از طریق سازمان ملل متحد اقدام کردیم و این مساله را طرح کرده‌ایم. اما متاسفانه، با وجودی که این مطالب به وضوح‌ با دولت ایران مشخص شده است، هنوز هیج اقدامی صورت نگرفته و هنوز هم دانشجویان بهائی یا نمی‌توانند وارد دانشگاه شوند، و یا این‌که بعضی از آن‌ها که توانسته‌اند وارد دانشگاه شوند، به محض این‌که مسوولین متوجه شده‌اند بهائی هستند، آنان را اخراج کرده‌اند.

در نتیجه، جوانان بهائی هنوز از حقوق تحصیلات عالی محروم هستند.

آیا این مشکل بلافاصله بعد از انقلاب پیدا شد؟ آیا در مراحلی به‌وجود آمد، یا طی این سال‌ها شدت و ضعف داشته است ؟

بله، تقریباً، از چند سال بعد از انقلاب‌ دانشجویان بهائی به‌طور کلی از حق تحصیل محروم شدند. یعنی حتی به آن‌ها اجازه ثبت نام هم نمی‌دادند؛ و این به جهت آن بوده که گویا خط مشی رسمی دولت ایران این است که‌ به‌طور کلی بهائیان را از حق تحصیل و حق هرگونه پیشرفت فرهنگی محروم کنند.

اما‌ سه یا چهار سال پیش جامعه بین‌المللی، به‌خاطر نقض حقوق بشر برای تحصیلات عالیه به دولت ایران فشار‌ آورد و دولت ایران اول به این نحو تصمیم گرفت که به جوانان بهائی اجازه دهد بدون این‌که مذهب‌شان را قید کنند، برای شرکت در کنکور ثبت نام کنند.

اما در همان سال، که تقریباً بعد از ۲۰ سال این اجازه را دادند، بعد از این‌که دانشجویان نوشتند که بهائی هستند، یا برای کنکور از آنان ایراد گرفتند و یا در صورت شرکت و قبولی، به آنان اجازه ورود به دانشگاه ندادند؛ و بعد از آن در سال‌های بعد نیز این مساله «نقص پرونده» به‌وجود آمد. در نتیجه این مساله‌ای است که مکرراً اتفاق افتاده و هنوز هم این محرومیت‌ها اعمال می‌شود.


شیرین عبادی

از خانم شیرین عبادی، رییس کانون مدافعان حقوق بشر ایران، در مورد ‌صحت و سقم این اخبار می‌پرسم:

متاسفانه‌ از ابتدای انقلاب به این طرف، هر کس که در فرم پرسشنامه اعلام بکند که مذهبش بهائی است، اجازه ورود به دانشگاه را ندارد.

با وجود تلاش بسیار زیادی که مدافعان حقوق بشر در این زمینه داشته‌اند، تا‌کنون موفق نشده‌ایم نتیجه بگیریم که اجازه بدهند که بچه‌های بهائی به دانشگاه بروند.

من می‌توانم با قاطعیت بگویم که‌ در مورد این اقلیت دینی در ایران، نوعی آپارتاید فرهنگی پیش آمده است.

یعنی ۳۰ سال است که اینان اجازه ورود به دانشگاه را در ایران ندارند. اگر تمکنی داشته باشند، وسیله‌ای داشته باشند از ایران خارج می‌شوند، می‌روند به دانشگاه‌های خارجی. اما اگر در ایران بمانند، نه دانشگاه‌های دولتی و نه دانشگاه آزاد، آن‌ها را قبول نخواهند کرد.

خانم عبادی، برادر یکی از این متقاضیان به من گفت که‌ او حتا در فرم پرسشنامه دین خود را بهائی ذکر نکرده، اما با این پیام (نقص پرونده) در سایت سازمان سنجش روبرو شده است، و احتمال می‌دهد که به خاطر مذهبش این اتفاق افتاده است.

می‌تواند این گونه باشد. متقاضیان ثبت نام، پرسشنامه‌ای دریافت می‌کنند که شامل نام، نام خانوادگی، آدرس و... است. یکی از آیتم‌های این پرسشنامه، مذهب است. اگر کسی بنویسد ‌بهائی؛ به او اجازه ورود به دانشگاه داده نمی‌شود. اگر هم کسی در کنکور قبول شود، هنگام ثبت نام جلویش را می‌گیرند.

کانون مدافعان حقوق بشر چه کارهایی در این رابطه انجام داده است و آیا برنامه‌ای برای آینده دارد؟

از تاریخی که کانون مدافعان حقوق بشر‌ تأسیس شده است، مداوماً پی‌گیر این مساله بوده‌ایم. قبل از تاسیس کانون هم من شخصاً، همواره به این مساله معترض بوده‌ام.

ما به وکالت از این دانشجویان حتی به دیوان عدالت اداری رفتیم، مراتب به سازمان‌های بین‌المللی اطلاع داده شده است، به کمیسیون اصل نود مجلس ششم مراجعه شد، بارها و بارها به آموزش عالی مراجعه شد،‌ چندین بار در اعلامیه‌ها و بیانیه‌های کانون این مساله مورد اعتراض قرار گرفت، اما هنوز به هیچ نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.

آیا مصوبه رسمی از جانب دولت در این زمینه وجود دارد؟ یا این‌که این یک قرار نانوشته است؟

اعلام می‌کنند که مصوبه‌ای از سوی شورای انقلاب فرهنگی وجود دارد‌ که البته هرگز این مصوبه را به ما نشان نداده‌اند و گفته‌اند که محرمانه است.

‌حتی اگر مصوبه‌ای هم باشد، این مصوبه غیرقانونی است. زیرا که برخلاف قانون اساسی ما‌‌ست. مصوبات شورای انقلاب فرهنگی، (‌اگر هم وجود داشته باشد) نمی‌تواند برخلاف قانون اساسی باشد.

در قانون اساسی قید شده است که‌ با پیروان ادیانی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند ـ مثل بهائی‌ها ـ باید با ملاطفت و مدارای اسلامی برخورد شود و این‌که به کسی به خاطر دینش، اجازه تحصیل ندهند، این ملاطفت اسلامی نیست. از سوی دیگر، در مبحث «حقوق ملت» اشاره شده است که‌ تحصیل حق هر ایرانی است.

از جنبه شرعی هم که بگیریم، احادیث متعددی در اسلام داریم مبنی بر این‌که‌ دانش آموزی و طلب علم، یک فریضه واجب است و هرگز اشاره نشده که طلب علم، فقط برای مسلمان‌ها جایز است. بنابراین‌ برخوردی که با بهائیان در این مورد می‌شود، هم مغایر قانون است و هم مخالف اسلام.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

تبعیض در ایران یک امر عادی ست هر کس که با ما نیست دشمن ماست تئوری مقامات جمهوری اسلامی ست در همه ی رده ها از تحصیل کار قومیت لباس مو و حتی ناخن شما ایراد میگیرند و در گزینشها مردود میشوید اما اگر از خودی ها باشید مثل پسر فلاحیان میتوانید قتل کنید یا مثل سردار زارع و مددی میتوانید زنا هم بکنید کسی کاری با شما ندارد چون از خودیها هستید تبعیض دینی و عقیدتی در ایران یکی از تبعیضهائی ست که برای کلیه ادیان و دگر اندیشان شده است به همین دلیل است که تعداد جمعیت اینها از ابتدای انقلاب رو به کاهش گذاشته است مثل یهودیان زرتشتیان و بهائیان مسئله فقط دین دیگر داشتن نیست حتی جریانات شیعه که سالها با خودشان در قدرت بوده اند نیز مشمول این تبعیضات هستند . رئیس جمهور و رهبر و رئیس مجلس حتما باید شیعه باشند یعنی تبعیض در قانون اساسی ایران نهادینه شده است . بهائیان دارای چند مشکلند اول اینکه طبق آموزه های دینیشان نمی توانند دین خود را مخفی کنند دوم اینکه جریان مصباح یزدی و حجتیه اساس تشکیلاتشان ضدیت با بهائیان است . سوم آنکه قبر یکی از رهبرانشان در اسرائیل است و برای زیارت مجبور به سفر به اسرائیلند و تعدادی از هم کیشان و بستگانشان هم در آنجا زندگی میکنند . بهائیان حتی مشاجرات معمولی را حرام میدانند و جزء بی آزارترین مردم ایرانند . اما بیشترین حملات به آ نان شده است اعدامهای بی دلیلی از پیروان این دین صورت گرفته است . مجامع بین المللی فقط محکوم میکنند کاری از دستشان بر نمی آید .

-- فرهاد- فریاد ، Aug 2, 2008

فکر میکنم عنوان آقای ثابتان اشتباه ذکر شده. من تا بحال چیزی بعنوان "رییس ‌جامعه بین‌المللی بهاییان‌ در امریکا" نشنیده ام. ممکن است درست ترجمه نشده باشد چون ما در جامعه بهایی چنین سمتی نداریم.

-- بدون نام ، Aug 2, 2008

بر خلاف گفته خانم عبادی چند سالی هست که دیگر جایی برای نوشتن مذهب در فرم دانشگاه سراسری وجود ندارد و متقاضی باید درسی را که می خواهد امتحان دهد را علامت بزند که بهاییان هم اکثرا معارف اسلامی را برای امتحان خود انتخاب می کنند..با این وجود باز هم از ورود دانش آموزان بهایی به دانشگاه جلوگیری می کنند که این نیز خود نوعی تفتیش عقاید است

-- خشایار بختیاری نژاد ، Aug 2, 2008

در فرم کنکور گزینه ی مذهب وجود ندارد معلوم نیست خانم عبادی این اطلاعات را از کجا آورده اند!؟

-- B ، Aug 3, 2008

آقای فرهاد ثابتان سخنگوی جامعه بهائیان هستند نه رئیس جامعه بهائیان. در ضمن همانطور که خشایار نوشته است پرسشی از دین در پرسشنامه ثبت نام انجام نمی گیرد اما شناسایی بهائیان از طرق دیگر صورت گرفته است مثلا وزارت اطلاعات و غیره همچنین کسانی که در سالهای گذشته به طریقی نامه دادخواهی به سازمان سنجش نوشته اند نام آنها در لیست بهائیان ثبت شده است. وقتی که داوطلب مشخصات خود را وارد می کند و با پیغام "نقص پرونده" می شود در قسمت انتهایی آدرس سایت نوشته می شود: error: bah

-- بهزاد ، Aug 3, 2008

با این کار اصل قانون اسلام زیر سوال می رود

-- بدون نام ، Aug 3, 2008

az shoma ke in khabar ra montasher kardid binahayat sepasgozaram.zira pas az gozashte 160 sal az zohoore diyanate bahai dar iran hanooz hamvatanani hastand ke name bahai ra nashenide va barayeshan mohem nist ke che bar sare in baradaran va khaharane hamvataneshan miayad.zende bad iran

-- shamim ، Aug 3, 2008

به عنوان یکی از قربانیان این سیاست رژیم ایران، از خانم محمدی که این موضوع را مطرح کردند و از خانم عبادی که پی گیر این قضیه هستند متشکرم. دوره ما که گذشت، امیدوارم که حقوق بقیه زايل نشود.

-- بدون نام ، Aug 4, 2008

ایکاش تا زمانی که بتوانیم از طریق مقامات فعال حقوق بشری کاری برای جوانان بهایی انجام دهیم (که البته نباید خیلی هم بان امیدوار باشیم چون این قبیل راه حل ها در جمهوری اسلامی کارگر نیست) بهتر است که جامعه بهاییان یک راه حل عملی برای جلوگیری از تلف شده این جوانان پیدا کند. مثلا ایجاد یک صندوق هزینه تحصیلی که بتواند هزینه تحصیلی مناسبی را برای این جوانان خارج از ایران بپردازد. بسیاری از ایرانیان خارج از کشور قادر بتامین این صندوق هستند. و همینطور بسیاری از خانواده ها میتوانند از این جوانان در طول مدت تحصیلیشان نگهداری کنند.
امیدوارم که جامعه بهایی برای این منظور از تمام ایرانیان بهایی و غیر بهایی کمک بگیرد. خیر اندیشی اصلا مرز مذهبی ندارد. تلف شدن مغز یک انسان بزرکترین فاجعه هاست.

-- mina zand ، Aug 4, 2008

حدود25 سال پيش خودم وهمسرم كه بترتيب سال اول وسوم دانشگاه بوديم ازآن اخراج شديم!اما باورمان نمي شدروزي فرزندمان نيزكه نسل بعدازما حساب مي شود عليرغم كسب رتبهء 14 دركنكوررياضي ازدانشگاه محروم شود.منتظريم تا ببينيم آيا سرنوشت نوه هايمان نيزچنين خواهدبود!
تا ياركه راخواهدوميلش به كه باشد!قربان همه

-- اخراجي ها! ، Aug 6, 2008

به نظر می رسد افزایش تعداد بانوان و کاهش تمایل آقایان به تحصیلات عالی و اشتغل ایشان به مشاغل واسطه گری عامل اصلی افرایش آمار موفقیت بانوان در عرصه تحصیلات علمی باشد.
بنابراین متاسفانه توازن در جامعه چند سال است که با توجه به سهمیه بندی های مختلف به هم خورده است.

-- پرتوان باشید ، Aug 8, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)