شیرین عبادی: حق مردم این است، جنگ نمی خواهیم

برای اولین بار در ایران که بشدت در معرض خطر جنگ قرار دارد، "شوراي ملي صلح" تشكيل مي شود. اين شورا به پيشنهاد كميته موقت صلح كه در "كانون مدافعان حقوق بشر" تشكيل شده است كار خود را به عنوان جنبش اجتماعي صلح دوستان ايران جهت مقابله با خطرهاي تهديد كننده صلح در ايران، آغاز مي كند. شيرين عبادي برنده جايزه صلح نوبل روز دوشنبه 28 آبان ماه 1386 در فراخواني خبرتشكيل اين شورا را اعلام كرد.

به گزارش كانون مدافعان حقوق بشر نگراني ازشرايط موجود در عرصه داخلي و در سطح بين المللي و طرح موضوع جنگ و اخبار وگزارشهای مربوط به آن به گونه ای است كه پس از دعوت كانون مدافعان حقوق بشر بسياري از فعالان سياسي و فرهنگي به اين امر جواب مثبت دادند.

در واقع نشست مطبوعاتي روز دوشنبه كانون كه تعدادي از هنرمندان نيز در آن حاضر شده بودند به دليل احساس اين خطر جدي يعني احتمال وقوع جنگ ديگر در ايران وتلاش در حد امكان براي پيشگيري از وقوع آن بود.

بر همين اساس نرگس محمدي مجري اين نشست كه با شعار "جنگ نه، صلح و حقوق بشر آري" تشكيل شده بود، گفت: تاكنون كانون مدافعان حقوق بشر بر اساس مواد اعلاميه جهاني حقوق بشر موضوعاتي را در نشست هاي مطبوعاتي به بحث و بررسي گذاشته است اما امروز كانون مدافعان حقوق بشر بنابه ضرورت بحث و شرايط داخلي و خارجي، موضوعي را خارج از برنامه هاي كانون طي نشست مطبوعاتي بررسي مي كند.

او گفت: كانون مدافعان حقوق بشر همگام با تمام نيروها وجريان ها و افراد آزاديخواه در جهان و ايران براي مخالفت با جنگ و جلوگيري از وقوع آن تلاش خواهد كرد و اين نشست اولين اقدام اين نهاد حقوق بشري بين المللي براي پژواك فرياد "جنگ نه!" است.

سحابي: در برابر خطر تجزيه قرار داريم
پس از اين سخنان بود كه عزت الله سحابي از فعالان ملي – مذهبي به عنوان اولين سخنران پشت تريبون قرار گرفت و بابيان اين كه دراين ايام در فضاي جهاني، ناقوس جنگ نواخته مي شود، نگراني خود را بيان كرد: "اقدامات جناح راست افراطي و منازعه جوي داخلي نيز در تحريك اين فضاي جهاني و مخصوصاً تحريك دولت امريكا مشهود است."

سحابی مساله موجوديت ملت و كشور ايران را در اين مقطع مهم ارزيابي كرد و گفت: "هر ايراني وطن دوست فارغ از هرگونه گرايش سياسي و عقيدتي دلش به تپش در مي آيد كه آينده چه خواهد شد."
سحابي در ادامه پرسید: " آيا قرار است اين كشور از بين برود ؟" او سپس از تشديد فشارها بر نيروهاي داخلي در صورت بروز حمله خارجي سخن گفت. سحابي با اشاره به سخنان مسئولان ايراني كه جنگ امريكا عليه ايران را يك جنگ رواني وتبليغاتي مي نامند، گفت: "دولت امريكا كه داعيه رهبري جهان را دارد و منافع امنيتي خود را گسترش داده است اينهمه هزينه را براي چه انجام مي دهد؟"

او با طرح اين موضوع كه اگر دولت امريكا امتيازات اساسي از دولت ايران نگيرد اين جنگ را متوقف نخواهد كرد، گفت: "اگر حمله نظامي صورت نگيرد تحريم هاي احتمالي توان اقتصادي و به تبع آن مسائل حياتي و دفاعي را بشدت تحت مخاطره قرار مي دهد."

عزت الله سحابی در سخنان خود حمله اي كه در آينده صورت بگيرد را از حمله مغول شديدتر ارزيابي كرد. چرا كه: "در حمله مغول تجزيه ايران اتفاق نيفتاد ولي امروز در برابر خطر تجزيه قرار داريم." او در ادامه بر لزوم يك حركت همه جانبه فراگير بدون توجه به تفاوت ها وتمايزها تاكيد كرد تا اشاعه آن به يك حركت جهاني تبديل شود.


سيمين بهبهاني: جنگ افروزان بزرگ ترين گناهکاران

"مي خواهيم سپيد باشند، مي خواهند كه نباشند، مي خواهند كه سياه باشند، مي كوشيم كه نخواهند ، چه چيز را افق را ... ". این شروع سخنان خانم بهبهانی بود. او با اشاره به حوادث دوران زندگي 80 ساله خود كه در آن چندين جنگ را تجربه كرده است، گفت: "حال در هنگام 81 سالگي به خود مي گويم آيا بازهم مي خواهيم نشان خاكستر شدن جوانان و شهيدان خود را در يك دكمه ذوب شده بجوئيم. آيا مي خواهيم بر سر مزار فرزندان خود بگرييم. آيا مي خواهيم آنچه را كه داريم با خاك يكسان كنيم. آيا عقل اجازه مي دهد كه اين كار را انجام دهيم؟"

بهبهاني در ادامه گفت: "من مي انديشم كه جنگ افروزان بزرگ ترين گناه را مرتكب مي شوند." او سخن خود را با قرائت شعري كه در زمان جنگ 8 ساله عراق عليه ايران سروده بود، پايان داد.

رخشان بني اعتماد كارگردان سينما به عنوان سخنران بعدی این نشست گفت: "مقابله با عملكردهايي كه به وقوع جنگ منجر مي شود وظيفه جدي است. هنوز انسانهاي بجا مانده از جنگ 8 ساله ايران و عراق جان خود را از دست مي دهند."

عباس معارفي نماينده كانون صنفي معلمان ايران نیز در سخنانی شرح مختصري از وا‌ژه جنگ ارائه داد. او با طرح اين سوال كه چه كنيم تا پس از اين شاهد جنگ نباشيم، گفت: از انباشت ثروت وقدرت در دست يك نفر يا يك حزب خاص جلوگيري کنیم و با توسعه دموكراسي جلوي جنگ را بگیریم.

خسارات انساني جنگ قابل ارزيابي نيست
بايزيد مردوخي اقتصاد دان و عضو جبهه متحد خلق كرد سخنران بعدي اين مراسم بود كه سخنان خود را با كمياتي در مورد جنگ ايران وعراق وآثار اقتصادي آن بيان كرد. او گفت: "تجاوزگر براي شروع جنگ نياز به توجيه قانوني وبين المللي ندارد." براين اساس او به يك نمونه بارز يعني مساله كامبوج اشاره كرد و در تحليل اثرات جنگ سه نوع خسارت را قابل بحث دانست كه دو نوع ازآن قابل سنجش و يك نوع آن تا كنون غير قابل سنجش بوده است. اين استاد دانشگاه به خسارتهای مستقيم و غير مستقيم چنگ اشاره كرد و در توضيح خسارت نوع سوم گفت: از بين رفتن انسانها كه از آن بعنوان خسارت انساني ياد مي كنيم به لحاظ از بين رفتن متخصصان كشور و عواطف، قابل ارزيابي نيست. او در ادامه به هزينه هاي هر سال جنگ 8 ساله ايران وعراق كه حدود چهار ميليارد دلار بوده است اشاره كرد كه 50 درصد درآمد حاصل از نفت ايران را بخود اختصاص داده بود. او در ادامه به بودجه دفاعي جهان اشاره كرد و از جنگ بعنوان يك صنعت جهاني ياد كرد.

جنگ فقط مربوط به دولت ها نيست
پس از ارايه اين تحليل اقتصادي، حسين رفيعي استاد دانشگاه سخنان خود را با اشاره به سخنان مسئولان ايراني كه بحث جنگ را تبليغات رواني مي دانند آغازكرد. سخناني كه براي فشار در داخل مي توان استفاده كرد.

او مساله هسته اي ايران و حمله امريكا به ايران را موضوع شماره يك تحليل هاي سياسي در جهان عنوان كرد كه هر روز دهها ساعت را به اين موضوع اختصاص مي دهد. اين استاد دانشگاه با بيان اينكه جنگ فقط مربوط به دولت ها نيست، گفت: ما بعنوان شهروندان ايران حق زيستن در خانه خود را داريم.
رفيعي درادامه شواهدي را كه براي بروز جنگ وجود دارد را مطرح كرد و با طرح اين سوال كه امريكا اين هزينه ها رابراي چه انجام مي دهد به بسيج نظامي غيرلازم امريكا در منطقه اشاره كرد. رفيعي با اشاره به اين گفته بوش كه از درگيري خير و شر سخن گفته بود جنگ امروز را يك جنگ مذهبي دانست.

او با بيان اينكه "ما ايرانيان ضد جنگ هستيم" گفت: اگر حكومت ايران به همين كانون مدافعان حقوق بشر و خانم عبادي اجازه دهد، مي توانند دهها ايراني را عليه جنگ بسيج كنند. مي توانيم ميتينگ هاي ضد جنگ برگزار كنيم بدون آنكه سياسي باشد و با جنگ طلبي مبارزه كنيم. او در ادامه گفت كه امپراطوري امريكا يك امپراطوري بزرگ در مقابل خود دارد و آن افكارعمومي جهان است. رفيعي در پايان گفت: اگر فضايي ايجاد كنيم واين امپراطوري بزرگ جهان را به خدمت بگيريم مي توانيم جلوي اين جنگ بايستيم.

يزدي: بسيج مردم براي رسيدن به صلح
ابراهيم يزدي نيز در اين نشست همه تداركات براي وقوع جنگ را جدي دانست و با اشاره به گزارشهاي فني در خصوص عراق كه در گذشته ارائه شده است، موضوع ايران را متفاوت از عراق ارزيابي كرد: "در مورد ايران، امريكا در يك جنگ حقوقي وسياسي توانسته است يك اجماع جهاني را بر سر يك مساله بدست آورد. امروز اين اجماع وجود دارد كه ايران بايد غني سازي را متوقف كند."

يزدي لابي اسرائيل را در امريكا بسيار فعال براي تحميل جنگ عليه ايران عنوان كرد و گفت: "اگر امريكا نخواهد ويا نتواند در سازمان ملل قطعنامه اي برضد ايران بگيرد، اسرائيل با حمله مستقيم اين جنگ را تحميل خواهد كرد."


ابراهیم يزدي تماميت ارضي كشور رابراي اولين بار در معرض خطر دانست و به دو مسير براي پيشگيري از جنگ اشاره كرد: "مسير اول به جنبش ضد جنگ در جهان بپيونديم و مسير دوم بافشار بر دولت، او را وادار به واقع گرايي كنيم."



وی بار ديگر پيشنهاد گذشته خود را تكرار و بر آن تاكيد كرد. ايران در چهارچوب پيشنهاد 1+5 بااصلاح بعضي شرايط مي تواند از اين فشارها جا خالي دهد و اين وضعيت را پشت سر بگذارد. قطعاً در چنين حالتي امريكا خلع سلاح خواهد شد. او گفت امريكا نمي خواهد بنا به دلايلي تنها عمل كند بلكه مي خواهد ديگران را نيز پشت سر خود بكشاند.

يزدي با تأكيد بر اينكه: "ايران مي تواند از اين جنگ خانمان برانداز كه همه مردم نگران هستند پيشگيري كند"، بسيج مردم براي رسيدن به صلح را دارای اهمیت دانست؛ "بسيجي كه مي تواند اين پتانسيل را تبديل به فعلیت كند و بر فرآيندها اثر بگذارد."

عبادي: فراخوان برای تشکیل شورای ملی صلح
آخرين سخنران اين نشست شيرين عبادي رئيس كانون مدافعان حقوق بشر بود تا از صلح طلبي مردم ايران در طول تاريخ بگويد. خانم عبادی گفت: "استفاده از انرژي هسته اي حق مسلم هر ملتي از جمله ايران است اما غير از انرژي هسته اي حقوق مسلم ديگري هم داريم، امنيت، زيستن در صلح و برخورداري از رفاه."

عبادي با بيان اينكه ما نبايد بر يك حق پافشاري كنيم به گونه اي كه ساير حقوق را يكسره از دست بدهيم، گفت: "حق مردم اين است، جنگ نمي خواهيم. مي خواهيم در صلح زندگي كنيم."


اين حقوقدان با طرح اين سوال كه آيا صلح به معناي نبود جنگ است، تعريف خود را در قرن بيست و يكم اينگونه بيان كرد: "صلح مجموعه شرايطي است كه انسانها بتوانند با آزادي وبا حفظ كرامت انساني خود زندگي كنند. بنابراين فرق نمي كند اگر بر اثر گرسنگي بميريم يا بوسيله گلوله دشمن. مرگ مرگ است."

او در پايان به دواقدام كانون مدافعان حقوق بشر يعني تاسيس "كميته دفاع از انتخابات آزاد" و "كميته موقت صلح" اشاره كرد و گفت: پس از رايزني هاي فراوان به اين نتيجه رسيديم كه مي شود با يك جنبش صلح خواهي از وقوع جنگ جلوگيري كرد.

خانم عبادي در پايان با طرح اين نکته كه اگر متحد شويم ويك صدا بگوييم كه جنگ نمي خواهيم اين صدا واكنش خواهد داشت، اين سوال را مطرح كرد: "اما چگونه جنگ نمي خواهيم، صلح رابراي چه شرايطي مي خواهيم؟ اين همفكري و ياري همگان را مي طلبد و بر همين مبنا كميته موقت صلح تصميم گرفت تا نشست ملي صلح را تشكيل دهد و در همين راستا از كليه ايرانيان كه دغدغه ايران را دارند و جنگ نمي خواهند دعوت مي كنيم تا با همفكري يكديگر تعدادي از افراد را بعنوان اعضای "شوراي ملي صلح" انتخاب كنند كه اين شورا رهنمودهايي را در جهت جلوگيري از جنگ و برقراري صلح وحقوق بشر ارائه دهد.

خانم عبادي با اشاره به عملكرد كانون مدافعان حقوق بشر گفت: ما حزب سياسي نيستيم كه رهنمود بدهيم ما شما را طلب مي كنيم كه رهنمود بدهيد. فرق كانون با حزب سياسي اين است كه ما وظيفه داريم بسترسازي كنيم كه مردم بتوانند دورهم جمع شوند وبگويند كه چه مي خواهند. برنده جايزه صلح نوبل ابراز اميدواري كرد كه نشست ملي صلح بتواند زمزمه شوم طبل جنگ را خاموش كند.

جنبش اجتماعي صلح دوستان ايران
پس از آنكه عبادي سخنان خود را پايان داد، بيانيه كميته موقت صلح كانون مدافعان حقوق بشر قرائت شد. در اين بيانيه آمده است:

"رویدادهای تاریخی نتیجه طرح ها و دستاوردهای آگاهانه بشر بوده است. از این رو کمیته موقت صلح پیشنهاد می کند نشستی برای تشکیل شورای ملی صلح به عنوان جنبش اجتماعي صلح دوستان ايران جهت مقابله با خطرهای تهدید کننده صلح در ایران تشکیل شود."

"بی تردید شورای ملی صلح می تواند با همبستگی با همه جنبش های صلح طلب جهان، صدای صلح دوستی مردم ایران را به گوش همه جهانیان برساند، تا خطرات تهدید کننده صلح را محدود کند. ما بر این باوریم چنین شورایی می تواند هر گونه عمل تهدید کننده صلح از جانب نیروهای خارجی را محکوم نموده از جمهوری اسلامی بخواهد که با پذیرش قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد و عمل به تعهدات و میثاق های بین المللی زمینه تهدید صلح را از میان بردارد."


"بدیهی است تامین حقوق مدنی مردم ایران، شرط اساسی برای داشتن ایرانی آزاد، آباد و مستقل خواهد بود."