تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۳۸۵ • چاپ کنید    

اروپاییان چه قدر بیماری ایدز را می‌شناسند؟

رضا شوقی

یکی از مسایل بسیار مهمی که در ۲۰ سال اخیر در مقوله سلامت عمومی مورد توجه دانشمندان رشته‌های مختلف علمی و نیز عموم مردم بوده است مسئله بیماری ایدز است. در سال‌های اخیر نگرانی‌هایی در مورد پیدایش اپیدمی ایدز حتی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز به وجود آمده است زیرا میزان ابتلاء به این بیماری در برخی کشورهای اروپایی در سطح بالاترین‌ها در دنیاست. از همین رو مقامات اتحادیه اروپایی کوشیده‌اند اقداماتی را در این راستا انجام دهند.


در کمپین مبارزه با ایدز علامت مقابله با این بیماری را روی صورت یکی از شهروندان پرویی می‌کشند٬ یک دسامبر ۲۰۰۳- عکس: خبرگزاری فرانسه

از آنجا که یکی از عوامل اصلی پیشگیری از شیوع ویروس اچ.آی.وی بالا بردن سطح آگاهی‌های عمومی در مورد این بیماری است مسئولان اروپایی تصمیم گرفته‌اند در ابتدا میزان دانش عمومی دراین مورد را بررسی کنند. به این منظور مرکز بررسی افکارعمومی کمیسیون اروپایی نظرسنجی را میان شهروندان ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا انجام داده که نتایج آن درسال جاری میلادی منتشر شده است.
این نظرسنجی از ۴ قسمت تشکیل شده است:

بخش اول در مورد بررسی میزان آگاهی‌های عمومی اروپایی‌ها درمورد راه‌های مختلف ابتلاء به ویروس اچ.‌آی‌.وی است.

بخش دوم می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که آیا مردم پس از آگاهی از شیوع این بیماری، روش‌های خود را در مورد امورگوناگون مرتبط با آن تغییر داده‌اند یا خیر؟

بخش سوم میزان بازدهی اقدامات انجام شده توسط کشورهای مختلف را به پرسش نهاده است.

و در بخش آخر معیار تلاش‌های اتحادیه اروپا برای مقابله با ایدز، از نقطه نظر پاسخ گویان، را بررسی می‌کند.

ویروس اچ.آی.وی چگونه منتقل می‌شود؟

نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که اروپایی‌ها در مجموع به خوبی می‌دانند که ویروس اچ.آی.وی چگونه منتقل می‌شود و آگاهی‌های آنان در این زمینه به طور نسبی بالا است اما در مورد این که اچ.آی.وی از چه راه‌هایی قابل انتقال نیست تردیدها و ناآگاهی‌هایی میان آنان وجود دارد.
دراین نظرسنجی لیستی از راه‌های مختلف به پاسخ‌گویان ارائه شده و از آنان خواسته شده است که بگویند کدام یک از این راه‌ها سبب انتقال ایدز می‌شود .این راه‌ها عبارتند از:

- استفاده از سرنگ آلوده به ویروس اچ.آی.وی
- دریافت خون آلوده

- رابطه جنسی حفاظت نشده با افراد آلوده

- بوسیدن لب و ارتباط دهانی با افراد آلوده

- استفاده از لیوان این افراد

- خون دادن به مبتلایان به ایدز

- استفاده از توالتی که افراد آلوده از آن استفاده کرده‌اند

- مراقبت و پرستاری ازبیماران ایدزی

- خوردن غذایی که فرد مبتلا به ایدز آن را پخته است



با نگاه به پرسش‌ها و پاسخ‌ها به ۴ دسته‌بندی مختلف بر می‌خوریم:

دسته اول شامل راه‌هایی است که سبب سرایت ایدز می‌شوند و اروپایی‌ها آنها را به خوبی می‌شناسند.
این راه‌ها شامل "استفاده از سرنگ آلوده به ویروس اچ.آی.وی"،"دریافت خون از افراد آلوده" و "داشتن رابطه جنسی با افراد آلوده، بدون استفاده از راه‌های حفاظتی و ایمنی بخش" است. نکته گفتنی آن که ۹ درصد از اهالی جزیره مالت معتقدند که رابطه جنسی بدون محافظت با افراد آلوده موجب انتقال ایدز نمی‌شود و ۵ درصد دیگر نیز در این مسئله تردید دارند. اما در مجموع این موجب قوت قلب مسئولان کمیسیون اروپایی شده است که تقریبا تمام شهروندان اروپا می‌دانند که ایدز از این 3 طریق به دیگران سرایت می‌کند.

دسته دوم راهی است که تنها کمتر از نیمی از شهروندان اروپا پاسخ صحیح را در مورد آن می‌دانند.
فقط ۴۰ درصد از پاسخ‌گویان می‌دانند که بوسیدن لب و ارتباط دهانی با افراد آلوده به ایدز یا اچ.آی.وی مثبت نمی‌تواند سبب ابتلاء به ایدز شود. در این مورد می‌توان دانش اروپایی‌ها را به طور نسبی پایین دانست زیرا ۲۴ درصد از آنان بوسه را به طور" قطعی" عامل انتقال ایدز دانسته و ۳۰ درصد آنان نیزآن را "به طور احتمالی" موجب بیماری می‌دانند. بد نیست به این نکته اشاره شود که در مقایسه با سال ۲۰۰۴ تعداد کسانی که به غلط گمان می‌کنند بوسیدن باعث ابتلاء به ایدز می‌شود در کشورهای ایتالیا (۱۱ درصد)، اسپانیا (۸ درصد)، لوکزامبورگ (۷ درصد) و انگلیس (۶ درصد) افزایش پیدا کرده است.

دسته سوم نیز شامل راه‌هایی است که هنوز اطلاعات عمومی اروپایی‌ها در مورد آن کم است اما توازن بیشتری میان پاسخ‌های درست و غلط در آن به چشم می‌خورد. اکثریت (۵۲ درصد) از افراد گفته‌اند که نوشیدن از لیوانی که افراد آلوده از آن چیزی نوشیده‌اند باعث بیماری نمی‌شود. در این مورد اطلاعات ساکنین اعضاء جدید اتحادیه اروپا به وضوح از اطلاعات مردم اعضاء قدیم کمتر است.

در مورد "خون دادن نیز تقریبا شرایط مشابهی حکم فرماست و ۵۴ درصد از اروپایی‌ها معتقدند که با خون دادن امکان ابتلاء به ایدز وجود ندارد در حالی که ۳۰ درصد آن را به طور قطع سبب ابتلاء دانسته‌اند. هم چنین گفتنی است که آگاهی اهالی ایتالیا، اسپانیا و انگلیس دراین مورد نیز رشد منفی داشته است.

هم چنین اکثریت (۵۵ درصد) از شهروندان اروپا معتقدند که استفاده از توالت (فرنگی) افراد آلوده موجب مبتلا شدن به ایدز نمی‌شود.
میزان آگاهی در مورد "مراقبت از افراد آلوده" به نسبت بالاتر است و ۶ دهم پاسخ گویان می‌دانسته‌اند که از این طریق به ایدز مبتلا نمی‌شوند گر چه ۳۷ درصد از آنان دراین مورد اطلاع کافی نداشته‌اند و حتی در کشورهایی مثل ایتالیا، فرانسه، انگلیس و فنلاند آگاهی در این مورد کاهش نیز داشته است.

دسته چهارم مربوط به کارهایی است که اروپایی‌ها به طور نسبی خوب می‌دانند که کاری بی‌خطر است و بیش ازدو سوم آنان گفته‌اند سبب سرایت ایدز نمی‌شود. ۷۰ درصد از افراد گفته‌اند "خوردن غذایی که فرد آلوده پخته است" خطری ندارد در حالی‌که گروه نسبتا بزرگ وغیر قابل چشم پوشی به میزان ۲۴ درصد این امر را خطرناک یا احتمالا خطرناک تلقی کرده‌اند که البته اکثر این پاسخ‌ها متعلق به اعضاء جدید اتحادیه اروپا است. همین نسبت با اندکی تفاوت درمورد "استفاده از اشیایی که افراد آلوده آن را لمس کرده‌اند" ونیز "دست دادن با مبتلایان" نیز صدق می‌کند.

آیا مردم رفتار خود را تغییر می‌دهند؟


بخش دوم نظرسنجی می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که آیا مردم پس از آگاهی از وجود و شیوع بیماری ایدز روش‌های خود را در مورد امورمختلف مرتبط با آن تغییر داده و به عبارت دیگر آیا ایدز را در زندگی روزمره خود جدی گرفته‌اند؟

تقریبا اکثریت شهروندان اروپا اظهار داشته‌اند که "پس از ظاهر شدن این بیماری در امور جنسی خود احتیاط را پیش گرفته‌اند".

جالب و احتمالا بر خلاف انتظار بسیاری، بیشتر، مردان بوده‌اند که اظهار داشته‌اند درامور جنسی خود احتیاط بیشتری را نسبت به قبل مد نظر دارند و شاید این تلقی به نحوی براین مسئله که قربانیان اصلی ایدز در دنیا زنان هستند صحه بگذارد. هم چنین جوانان بین سنین ۱۵ تا ۲۴ سال در روابط جنسی خود ازمسن‌ترها محتاط‌‌ت رهستند. درمقایسه بین کشورهای اروپایی از این لحاظ می‌توان گفت قبرسی‌ها و اتریشی‌ها از سایراروپایی‌ها در روابط جنسی خود محتاط‌ترند در حالی که هلندی‌ها بی‌پرواترین مردم اروپا درامورجنسی هستند چندان که حاضر نشده‌اند به خاطر ترس احتمالی از بیماری ایدز رفتار جنسی خود را تغییر دهند. نکته دیگرآن که در مقایسه بین اعضای قدیمی اتحادیه اروپا و کشورهایی که تازه به این اتحادیه پیوسته‌اند، اعضاء قدیمی و توسعه یافته کمتر درامور جنسی احتیاط می‌کنند.

یکی دیگر از شاخص‌های تغییر رفتار با توجه به بیماری ایدز، مسئله انتخاب همسر است.
۴ دهم شهروندان اروپا گفته‌اند که "درمورد انتخاب همسر یا دوست، نسبت به زمان قبل از فراگیری ایدز، احتیاط بیشتری به خرج می‌دهند". این در حالی است که تقریبا نیمی از اروپایی‌ها گفته‌اند که چنین احتیاطی را درزندگی خود اعمال نمی‌کنند. در این میان باز این هلندی‌ها هستند که علی‌رغم ظهور پدیده ایدز کمترین توجه و وسواس را درامرانتخاب شریک زندگی به خرج می‌دهند. در فرانسه، انگلیس و آلمان نیز اکثر پاسخ‌گویان بیان کرده‌اند که ظهور اپیدمی ایدز موجب تغییر رفتار و نگرش آنان در گزینش شریک جنسی نشده است. این در حالی است که از این لحاظ لهستانی‌ها و قبرسی‌ها را می‌توان محتاط ترین اروپایی‌ها در برخورد با بیماری ایدز به شمار آورد که به ترتیب ۷۱ و ۶۵ درصدشان گفته‌اند یکی از ملاک‌های انتخاب همسر یا دوست برای آنها سلامتی او از لحاظ آلودگی به ویروس اچ.آی.وی است.

از آنجا که در مجموع میانگین احتیاط در گزینش شریک جنسی چندان مطلوب نبوده است مسئولان کمیسیون اروپایی اعلام کرده‌اند جهت آگاهی دادن به مردم سرمایه‌گذاری بیشتری می‌کنند تا آنان را از خطرات احتمالی پیش رو آگاه کنند.

اروپایی‌ها ترجیح داده‌اند پای ایدز را به شب نشینی‌ها و پارتی‌های مخصوصشان باز نکرده و اکثریت قابل توجهی ازآنها به خصوص شهروندان اعضاء قدیمی اتحادیه اروپا نیز گفته‌اند که از "هم‌نشینی با برخی گروه‌های ویژه یا تیپ مخصوصی از آدم‌ها، به خاطر پرهیزازخطرابتلاء به ایدز" ترسی ندارند و در رفتار و گرایشات خود از این جهت، پس از فراگیر شدن بیماری ایدز، تغییری نداده‌اند. در صدراین کشورها هلند با اکثریت قاطع ۹۶ درصد قرا دارد. سایر کشورهای قدیمی عضو اتحادیه نیز خطر ایدز را در این قسمت چندان جدی نگرفته‌اند در حالیکه اعضاء جدید اتحادیه اروپا بسیار بیشتر از اعضای سابق مراودات خود با افراد و گروه‌های ویژه را محدود کرده‌اند.

درباره "احتیاط در مواجهه با امور و اشیایی که انسان‌ها اغلب با آن تماس دارند" و "رفت وآمد به اماکن مخصوص" جهت رعایت احتیاط و پرهیز از ابتلاء احتمالی به ایدز نیز باز کشورهای جدید اتحادیه احتیاط بیشتری را رعایت می‌کنند. درحالی‌که ۳۰ درصد از مردم استونی گفته‌اند که پس از شیوع ایدز درمورد تماس با اشیاء گوناگون و حضوردراماکن ویژه حساس‌تر شده‌اند، تنها ۲ درصد از هلندی‌ها حاضر به تغییر رفتارخود در این امور شده‌اند.

بررسی اقدامات انجام شده


بخش سوم نظر سنجی به بررسی و ارزیابی اقدامات صورت گرفته برای مبارزه با ایدز اختصاص دارد.

تردیدی نیست به میزانی که آگاهی از اپیدمی به نام ایدز افزایش پیدا می‌کند ترس ازابتلاء به آن نیز بیشتر می‌شود و به طور طبیعی نگاه‌ها به سوی دولت‌ها خیره می‌شود که در مبارزه با این پدیده شوم چه اقدامی برای شهروندان خود انجام می‌دهند. دراین نظرسنجی از پاسخ گویان خواسته شده است که میزان سودمندی و اثر بخشی اقدامات انجام گرفته در هر یک از موارد زیر را در کشورهایشان تعیین کنند:

مراقبت از افراد مبتلا به ایدزو درمان آنها
اطلاع رسانی در مورد رفتارهایی که منجربه ابتلاء به ایدز می‌شود

تحت درمان قراردادن کسانی که به اصطلاح اچ.آی.وی مثبت هستند برای به تاخیر انداختن هجوم ایدز

سرمایه‌گذاری در بخش تحقیقات برای کشف واکسن ایدز

تلاش بیشتر برای شناسایی افراد مبتلا به ایدز یا اچ.آی.وی مثبت

از میان تمام موارد بالا تقریبا هفت‌دهم پاسخ‌گویان مهم‌ترین وظیفه کشورها را مراقبت از افراد مبتلا به ایدز و درمان آنها، اطلاع‌رسانی در مورد رفتارهایی که منجر به ابتلاء به ایدزمی‌شود و تحت درمان قرار دادن کسانی که به اصطلاح اچ.آی.وی مثبت هستند برای به تاخیر انداختن هجوم ایدز دانسته‌اند.

اهمیت تحقیقات برای کشف واکسن ایدز و تلاش برای شناسایی مبتلایان به آن از دید اروپایی‌ها کمی کمتر بوده است.
در میان کشورهای اروپایی اعضای تازه پیوسته به اتحادیه مراقبت از افراد مبتلا به ایدز و درمان آنها را کم اهمیت‌تر از ۱۵ کشور قدیمی عضو دانسته‌اند اگرچه در میان اعضاء قدیمی نیزاین مسئله برای اتریشی‌ها، انگلیسی‌ها و ایرلندی‌ها در مقایسه با سابق کم اهمیت‌تر شده است و در مقابل آن تحت درمان قراردادن افراد دارای اچ.آی.وی مثبت برای به تاخیر انداختن هجوم ایدز برای لوکزامبورگی ها، پرتغالی‌ها، هلندی‌ها، بلژیکی‌ها، ایتالیایی‌ها و آلمانی‌ها نسبت به سابق پراهمیت‌تر شده است.

در مجموع ۶۰ درصد از شهروندان اروپا اقدامات کشورهایشان در مورد سرمایه‌گذاری برای تحقیق برای کشف واکسن ایدز را موثر و کارآمد توصیف کرده‌اند. درصدراین کشورها ایتالیا و هلند و درذیل جدول لاتویا، استونی و لهستان قراردارند. گفتنی است که میزان نارضایی مردم فرانسه، یونان، ایرلند و اتریش از سرمایه‌گذاری کشورشان درباره تحقیقات ایدز نسبت به سال ۲۰۰۴ افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر تقریبا نیمی از شهروندان اروپا معتقدند که تلاش بیشتر برای شناسایی افراد مبتلا به ایدز یا اچ.آی.وی مثبت برای مبارزه با اپیدمی ایدز موثر و ضروری است.

تشریک مساعی اتحادیه اروپا برای مقابله با ایدز

بخش نهایی این نظرسنجی به مسئله میزان هماهنگی میان کشورهای اروپایی برای مقابله با ایدز می‌پردازد و همان شاخص‌هایی را که در بخش سوم به طور جداگانه در مورد هر کشور پرسیده بود، در این‌جا به عنوان معیاری برای هماهنگی میان همه اعضای اتحادیه اروپا در مقابله با ایدز به سوال می‌گذارد.
در پاسخ‌ها بدون آن که تفاوت قابل توجهی میان کشورها وجود داشته باشد، 90 درصد شهروندان سرمایه‌گذاری برای کشف واکسن، مراقبت ازافراد مبتلا به ایدز و درمان آنها و اطلاع رسانی در مورد رفتارهایی که منجر به ابتلاء به ایدز می‌شود را در زمره اقدامات موثر ودرخور تشریک مساعی میان اعضاء اتحادیه اروپا برای مبارزه با ایدز دانسته‌اند و ۸۰ درصد شهروندان اروپا نیز تلاش بیشتربرای شناسایی افراد مبتلا به ایدز یا اچ.آی.وی مثبت را به آن افزوده‌اند.

Share/Save/Bookmark

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)