ایرانیان هلند

«بهتر است در هلند خارجی باشی تا ‌جای دیگر»

پژمان اکبرزاده: برای یک ایرانی که در دستگاه پلیس هلند مشغول به‌ کار است، شرایط به چه شکلی است؟ او در محیط کار خود با چه برخوردهایی مواجه می‌شود و آیا خارجی بودن، مشکلی بر سر راه او به شمار می‌رود؟ در هلند، مدارا با فرهنگ‌های گوناگون و حضور آزادانه خارجیان در جامعه، یکی از اصول بنیادین به شمار می‌رود ولی این موضوع در سال‌های اخیر به یک چالش بدل شده است.

هلند: معترضان ایرانی، سوار بر دوچرخه

حدود دویست دوچرخه سوار در سالگرد آغاز خشونت‌های گسترده در ایران، خیابان‌های مرکزی آمستردام را رکاب زدند. هر دوچرخه‌سوار، پیراهنی به تن داشت که روی آن نوشته شده بود «آزادی زندانیان سیاسی».
آنها با شعارهای «آزادی برای ایران، ایران برای همه» (به زبان انگلیسی) می‌کوشیدند توجه مردم را به وضعیت موجود در ایران جلب کنند؛ حرکتی که در رسانه‌های هلندی نیز بازتاب یافت. این برنامه را شبکه جوانان پیشرو ایرانی، با همکاری شبکه ایرانیان هلند سازمان داده بود.

آشوب شبنم: بزرگداشت احمد شاملو در هلند

پژمان اکبرزاده: گزیده‌ای از سروده‌های احمد شاملو به کوشش شاهرخ حشمت‌منش به هلندی ترجمه شده است. کتاب او، بیست دوم می، طی مراسمی در کتابخانه عمومی آمستردام رونمایی می‌شود. حشمت‌منش معتقد است: «دوستداران ادبیات مشرق‌زمین در هلند، به شعرهای شاملو به عنوان ادبیات دهه هفتاد و هشتاد میلادی نگاه می‌کند، و نه ادبیات امروزی‌.«

بحران اقتصادی اروپا و ایرانیان مقیم هلند‌

پژمان اکبرزاده: هلند میزبان بیش از ۳۰ هزار ایرانی است. ایرانیانی که گروهی از آن‌ها در زمینه‏های بازرگانی فعالند و اکنون در پی بحران اقتصادی در این کشور با مشکلات گوناگونی روبه‌رو شده‏اند. شماری هم به‌دلیل رکود اقتصادی، کار و شغل خود را از دست داده‏اند. شماری از ایرانیان فعال در عرصه بازرگانی هلند در گفتگو با رادیو زمانه از تاثیر بحران بر فعالیت‌هایشان گفته‌اند.

«مادرم تنهاست و پدرم ازدواج کرده است»

فرزانه ثابتی: این‏جا در هلند و خیلی کشورهای غربی دیگر، وقتی زن و مردی متارکه می‏کنند، اکثراً به‌خاطر بچه‏ها، دوستی‏شان پابرجا می‏ماند. بسیاری از اوقات در تولد و ازدواج و جشن فارغ‏التحصیلی بچه‏هاشون، کنار هم ایستادند و خیلی وقت‏ها دست‏شون در دست هم است. اما آیا زبان حال آن‏ها که فرنگی هستند، با من ایرانی یکی است؟ با سارا، یکی از بچه‌های طلاق ساکن هلند گفت‌وگویی کرده‌ام که بسیار شنیدنی است.

«ایران به دنبال عادی‌سازی روابط‏ با مجامع هلندی»

پژمان اکبرزاده: روز ۲۵ فوریه روزنامه‏ی «تلگراف»، گزارشی درباره‏ی اعتراضات به دانشکده‏ی فنی لاهه از بابت اجاره‏ی یکی از تالارهای دانشکده به سفارت جمهوری اسلامی، برای برگزاری جشن سالگرد پیروزی انقلاب، منتشر کرد. پیش از آن نیز پذیرش سفیر تازه جمهوری اسلامی در هلند از سوی ملکه هلند خشم برخی فعالان سیاسی و حقوق بشر ایرانی در هلند را برانگیخت. این موضوع را پی‌گیری کردیم.

«در هلند نظارت استصوابی وجود ندارد»

رضا جمالی: انتخابات سراسری شهرداری‌ها در هلند به عنوان یکی از مهم‌ترین انتخابات در این کشور قرار است در سوم مارس برگزار شود. حضور در شورای شهر لاهه به عنوان مهم‌ترین شهر سیاسی هلند برای تمام احزاب این کشور از اهمیت ویژه‌ای برخودار است. سعید کتیرایی، به عنوان نخستین هلندی ایرانی تبار از حزب کارگر در شهر لاهه در این انتخابات حضور دارد. با او درباره‌ی این انتخابات و انگیزه‌های حضورش گفت‌وگو کرده‌ام.

هلند؛ خودداری از بیمه کردن مسافران ایران؟

لیدا حسینی‌نژاد: چندی است گفته می‏شود که گویا شرکت‏های‏ بیمه‏ی هلند مسافران به ایران را بیمه‏ی سفر نمی‏کنند. چرا که پس از اتفاقات مربوط به انتخابات و ناآرامی‏های اخیر ایران، وزارت امور خارجه‏ی هلند به شهروندان خود توصیه کرده است که ترجیحاً به ایران سفر نکنند. برای اطلاع از درستی یا نادرستی این خبر، با چند شرکت بیمه‏ی معتبر هلندی تماس گرفتم.

جای خالی «کافه نادری»

لیدا حسینی‌نژاد: برای نخستین بار در هلند نمایشگاهی از مجموعه آثار هنرمندان و نقاشان ایرانی مقیم این کشور برگزار شده است. این نمایشگاه با نام «کافه نادری» که در سالن کونستلینی در شهر آلمیره برگزار می‌شود، از ۱۲ دسامبر آغاز و تا ۲۳ ژانویه ادامه خواهد داشت. با بهارک دهقان هنرمند، نقاش و برگزارکننده‌ی این نمایشگاه در باره ویژگی‌ها و چشم‌اندازهای این رخداد هنری گفت‌وگویی داشتم.

«ایرانی‌ها یک‌نوع اروپایی‌اند»

فرهاد امیرمنش: این هفته بحث انتخابات ایران به مرکز مناظرات فرهنگی ـ سیاسی در آمستردام نیز کشیده‌شد. این مرکز که «دِبالی» نام دارد روز پنج‌شنبه جلسه‌ای تحلیلی تحت عنوان «وضعیت دموکراسی در ایران» برگزار کرد. در بروشورهای تبلیغاتی این همایش، جُستار اصلی مورد بحث این‌گونه نوشته شده ‌است: «رئیس اصلی در ایران کیست؟ خیلی‌ها ایران را یک دیکتاتوری می‌دانند که احمدی‌نژادِ شدیداً‌ محافظه‌کار، جمهوریِ آن را ریاست می‌کند و آیت‌الله خامنه‌ای آن را رهبری. ولی تقسیم قدرت در ایران بسیار پیچیده‌تر از این‌ها است.»

«برای آزادی کارگران دستگیر شده تلاش می‌کنیم»

در ادامه‌ی واکنش‌های به دستگیری‌های امسال روز جهانی کارگر در ایران، گروه کوچکی از ایرانیان مقیم هلند به نشانه‌ی اعتراض مقابل پارلمان هلند در لاهه دست به اعتصاب غذا زده‌اند. این اعتصاب غذا از روز ۲۲ ماه می آغاز و تا روز پنجشنبه ۲۸ ماه می، هفتم خرداد ادامه داشته است. اعتصاب کنندگان گفته‌اند که تا زمان دریافت پاسخ یا واکنشی از سوی مقامات هلندی به اعتصاب غذای خود ادامه خواهند داد. در همین رابطه روز پنجشنبه به محل اعتصاب رفتم و با یک نفر از اعتصاب کنندگان گفت‌وگویی کردم.

«آنچه ما را به هم پیوند می‌دهد، علاقه به علم است»

لیدا حسینی‌‌نژاد: انجمن علمی ایرانیان در هلند یا ایسان شنبه، بیستمین سالگرد تأسیس خود را به همراه اعضا و علاقه‌مندانش با برگزاری برنامه‌های مختلف جشن گرفت. مهندس نوید عطاردیان از اعضای قدیمی و عضو هیأت مدیره این انجمن در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «ایرانی‌هایی که آمدند اینجا به نحوی درگیر مسایل سیاسی بودند. از مسایل سیاسی صدمه دیده بودند یا خودشان را خیلی درگیر کرده بودند. به هر حال به این نتیجه رسیده بودیم که آنچه ما را به هم پیوند می‌دهند علاقه به علم است و اگر وارد مسایل سیاسی و یا مسایل دیگری بشویم، مسایلی که مربوط به اعتقادات فردی است باعث اختلاف خواهد شد.»

هفت‌سین ایرانیان هلند

لیدا حسینی‌نژاد: معمولاً رسم بر این است که زمان تحویل سال با خانواده همگی دور سفره هفت‌سین جمع شویم. پدر آیاتی از قرآن را یا غزلی از حافظ را زمزمه کند و بعد با صدای ساز و دهل و شلیک توپ و این حرف‌ها که از رادیو یا تلویزیون پخش می‌شود، سال تحویل بشود همه همدیگر را ببوسند و بعد پدر از لای قرآن یا حافظ چند اسکناس نو در بیاورد و به بچه‌ها عیدی بدهد. اما این رسم و رسوم بیشتر مخصوص ایران است. وقتی اینجا بیرون از ایران هستی، گاهی به دور از خانواده حال و هوای عید یک جور دیگر است. به سراغ چند جوان ایرانی مقیم هلند رفتم تا ببینم بچه‌ها اینجا نوروز را چطور می‌گذرانند‌.

باکره ۷۵ ساله در راه بازگشت از خانه منتظران مرگ

طاهره خرمی: در هلند وقتی فرد، دیگر قابل معالجه نیست، خودش درخواست می‌کند تا به مرکزی به‌نام خانه منتظران مرگ فرستاده شود تا آخرین لحظات زندگیش را در کمال آرامش سپری کند. این مراکز، در همه شهرها ‌وجود دارد تا هر فرد به شهری که در آن‌جا متولد شده و یا خاطرات زیبائی از آن‌جا دارد برود و آخرین لحظات را با آرامش مطلق سپری کند. پرسیدم: دوست شما چند سال دارد؟ گفت: ۸۳ سال. البته من هم ۷۵ سال دارم.

«ممنوعیت تحصیلی، ملیت ایرانی را زیر سوال می‌برد»

لیدا حسینی‌نژاد: نزدیک به دو سال است که دولت هلند در پی آن است که پذیرفتن دانشجویان ایرانی در برخی رشته‌های تحصیلی را که به نحوی با علوم فیزیک و هسته‌ای ارتباطی دارند، ممنوع کند. در پی آن، کمیته‌ی دانشجویان ایرانی در هلند تشکیل شد که فعالیت‌هایی را برای لغو این قوانین تبعیض‌آمیز انجام دادند. سخنگوی این کمیته می‌گوید: «‌دولت هلند با این قانون، شهروند درجه‌ی دو درست می‌کند. شهروند هلندی که ملیت ایرانی دارد، از حقوقی برابر برخوردار نیست. حتی وزیر علوم، هفته‌ی گذشته در مجلس این قضیه را مطرح کرد.»

«خارجی‌ها هم رپ ایرانی را دوست دارند»

فریناز، رپر ایرانی مقیم هلند است. او از ۱۱ سالگی مقیم هلند بوده و در رشته‌ی مشاوره مالی تحصیل کرده است. فریناز، به موسیقی رپ ایرانی بسیار امیدوار است. او می‌گوید: «وقتی من برای دوستانم آهنگ‌های «هیچ کس» یا گروه‌های دیگر را می‌گذارم، برایشان خیلی جالب است. چون فکر می‌کنند که ایران آنقدر بسته است که اصلاً بچه‌ها دنبال موزیک نمی‌روند، ولی وقتی این‌ها را می‌شنوند خیلی خوششان می‌آید. حتا یکی از دوستانم این آهنگ‌ها را در ماشینش گوش می‌کند چون می‌گوید از «‌بیت» و «فلور» این آهنگ‌ها خوشم می‌آید.»

ممنوعیت از تحصیل، به خاطر دانش اتمی

لیدا حسینی‌نژاد: کمیته دانشجویان ایرانی دوشنبه، اول سپتامبر، هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی، یک حرکت اعتراضی را در آمستردام در مقابل سالن اجتماعات دانشگاه این شهر ترتیب داده بود. این حرکت در اعتراض به تصمیم دولت هلند برای ممنوع ساختن امکان تحصیل دانشجویان ایرانی در برخی از رشته‌های فنی مقطع فوق‌لیسانس است که در راستای قطعنامه سازمان ملل درباره‌ی جلوگیری از دست‌یابی ایران به دانش اتمی گرفته شده است. در همین رابطه با سه دانشجوی حاضر در تجمع گفت و گو کردم.

اعدام انبوه در ایران

اعدام انبوه در ایران، تعطیلی دفتر شبکه ایرانی العالم در مصر، وضعیت وفاداری اوباما به اسراییل، مغایرت داشتن ممنوعیت تحصیلی ایرانیان در هلند با اصل آزادی آکادمیک و اجرای یک تئاتر از جنگ ایران و عراق در هلند از موضوعات خبری این هفته در رسانه‌های هلند بود.

حمایت هلند از ایرانیان مسیحی‌شده

تبعیض قانونی علیه ایرانیان هلند، اجازه پناهندگی به ایرانیانی که در هلند مسیحی شوند، قانون جدید برای پناهندگان همجنس‌گرای ایرانی در سوئد، «کشته‌شدن یک فرد مسلح در مرز غربی ایران» و شیر خشک چهار هزار تومانی در ایران، از جمله مطالب خبری این هفته در رسانه‌های هلندی بودند.

«خوزستان، اصل ایران است»

«دستگیری دوباره مسیحیان در ایران» خودداری سوریه از قطع رابطه با ایران، تصادفی مرگبار در غرب ایران، فیلم‌برداری «شاهزاده ایران» در مراکش و مقایسه پویانمایی اسرائیلی با فیلم پرسپولیس از موضوعات خبری هفته گذشته در رسانه‌های هلندی بودند. هم‌چنین یکی از پربیننده‌ترین وبلاگ‌های هلند نیز در یادداشتی، از روزنامه ان.آر.سی. به خاطر «ضمیمه‌شده» خواندن استان خوزستان به ایران، انتقاد کرد.