تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
گفت و گو با بهنام تائبی، مدرس فلسفه در دانشگاه فنی دلفت و سخنگوی کمیته‌ی دانشجویان ایرانی در هلند

«ممنوعیت تحصیلی، ملیت ایرانی را زیر سوال می‌برد»

لیدا حسینی‌نژاد
lida@radiozamaneh.com

نزدیک به دو سال است که دولت هلند در پی آن است که پذیرفتن دانشجویان ایرانی در برخی رشته‌های تحصیلی را که به نحوی با علوم فیزیک و هسته‌ای ارتباطی دارند، ممنوع کند.

در پی آن کمیته‌‌ای به نام کمیته‌ی دانشجویان ایرانی در هلند تشکیل شد که فعالیت‌هایی را برای لغو این قوانین تبعیض‌آمیز علیه ایرانیان انجام دادند. اخیراً هم بر آن هستند که از طریق قانونی این قضیه را پیگیری بکنند.

به همین بهانه با بهنام تائبی، مدرس فلسفه در دانشگاه فنی دلفت و سخنگوی کمیته‌ی دانشجویان ایرانی در هلند گفت و گو کردم.

Download it Here!

در مورد این قوانین تبعیض‌آمیز و روند آن، برای ما توضیح می‌دهید.

در پایان سال ۲۰۰۶‌، سازمان ملل متحد یا در واقع شورای امنیت، قطعنامه‌ای به نام قطعنامه ۱۷۳۷ تصویب کرد که در این قطعنامه تصویب شد کشورهایی که با سازمان ملل متحد ارتباط دارند باید از این قضیه جلوگیری بکنند و مراقب باشند دانش هسته‌ای و دانشی که برای ساخت سلاح هسته‌ای به کار ایران بیاید، به هیچ نوع به ایران راه پیدا نکند.

این قطعنامه به بیش از دو سال پیش بر‌می‌گردد. دولت هلند قبل از تابستان گذشته، قانونی با ارجاع به این قطعنامه تصویب کرد و در این قانون ورود ایرانیان به پنج مرکز هسته‌ای در هلند را ممنوع کرد.

همچنین در کنار آن، ممنوعیتی برای تحصیل ایرانیان و ایرانی ـ هلندی‌ها در زمینه‌ی رشته‌هایی که به نوعی به علوم موشک‌سازی و علوم هسته‌ای ارتباط پیدا می‌کند، تصویب کرد.

این ممنوعیت‌ها رشته‌هایی را در بر می‌گیرند که علوم پایه هستند از جمله مهندسی مواد یا مهندسی مکانیک. نسبت به این قضیه اعتراض کردیم و گفتیم اولاً اگر در هلند دانش هسته‌ای است باید از آن درست محافظت کنیم و بهتر است به قول معروف مالمان را سفت نگاه داریم.

ثانیاً اگر هم قرار باشد ممنوعیتی قایل باشیم باید مراقب باشیم که هیچ‌کس به این علوم دسترسی پیدا نکند‌. چون هیچ ضمانتی نیست که فقط یک ایرانی که به دانش هسته‌ای یا دانش حساس دسترسی پیدا می‌کند بخواهد این اطلاعات را به ایران منتقل پیدا بکند.

هر هوادار حکومت جمهوری اسلامی می‌‌تواند این کار را انجام بدهد و نیازی نیست ایرانی باشد. به این قضیه که دانشگاه‌ها را محدود کرده‌اند، اعتراض کردیم.

آنچه در دانشگاه‌ها اتفاق می‌افتد این است که دروسی که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود دروس عمومی و پایه و دروسی هستند که کتاب‌های درسی‌شان در سایت‌های اینترنتی در دسترس هستند و این اطلاعات نیز در اینترنت در دسترس هستند.

ورود به این کلاس‌ها برای عموم آزاد است. بنابراین در این کلاس‌‌ها چیز حساسی تدریس نمی‌شود که بخواهیم از ورود دانشجویان به این کلاس‌ها جلوگیری بکنیم.


بهنام تائبی، سخنگوی کمیته‌ی دانشجویان ایرانی در هلند

پارلمان اروپا چطور؟ موضع پارلمان اروپا چه بوده و آیا از طرف پارلمان اروپا نیز چنین قانونی تصویب شده است؟

خیر، پارلمان اروپا چنین قانونی تصویب نکرده است‌. بر اساس قطعنامه‌ی ۱۷۳۷ سازمان ملل متحد که در پایان سال ۲۰۰۶ تصویب شد، پارلمان اروپا هم تصمیمی گرفت که مبنای آن همین قطعنامه بود و دوباره همین را تکرار کرد و به کلیه‌ی اعضای اروپای متحد اعلام کرد مراقبت کنند که دانش هسته‌ای به ایران راه پیدا نکند.

متأسفانه این قانون که در هلند تصویب شده و صرفاً باید از ورود ایرانیان به موسسات تحصیلی و موسسات تحقیقی جلوگیری کند، کاملاً قانون هلندی است و در هیچ کشوری، چنین قانونی بدین صورت تصویب نشده است.

اگر اشتباه نکنم دولت فرانسه هم در ادامه‌ی تصویب چنین قانونی در هلند، دارد از هلند پیروی می‌کند و قصد دارد چنین قانونی را تصویب کند. درست است؟

متأسفانه این‌گونه به نظر می‌آید، زمانی که دولت هلند این کار را آغاز کرد، اولین کشوری بود که چنین تدابیری را در مورد ایرانیان در نظر می‌گرفت، می‌خواست به صرف ایرانی بودن از ورود به علم و دانش جلوگیری بکند.

ولی متأسفانه اخبار اخیر نشان می‌دهد که دولت فرانسه هم از قانون دولت هلند پیروی می‌کند. ولی نکته این است که هنوز دقیق مشخص نیست قانون فرانسه به چه صورت است.

تا جایی که من متوجه شدم قرار نیست کلاً از ورود ایرانی‌ها به یک‌سری از موسسات جلوگیری کنند یا از دنبال کردن رشته‌های تحصیلی جلوگیری کنند. این‌جور که پیداست هدف، بازرسی (screening‌) است ولی متأسفانه من در جریان جزییات این قضیه نیستم.

فکر می‌کنید انگیزه‌های سیاسی چنین تصمیمی چیست؟

به هر حال دولت هلند نگرانی‌هایی دارد. نگرانی‌هایی که به تاریخ ۱۰ ـ۲۰ سال گذشته در هلند برمی‌گردد که عبدالغدیرخان، دانشمند پاکستانی که به نوعی به پدر بمب اتم پاکستان معروف شد، در هلند بودند و این اطلاعات را از هلند به پاکستان بردند.

این نگرانی‌ها باعث می‌شود که دولت هلند کمی عجولانه برخورد بکند و تصمیم نادرست بگیرد. با جلوگیری از ورود ایرانیان به موسسات تحصیلی، به هیچ عنوان از این جلوگیری نخواهد کرد که ایران به دانش دسترسی پیدا نکند.

در اقدام اخیری که انجام داده‌ایم و وکیلمان نامه‌ای برای دولت هلند فرستاد‌، این نکته را ذکر کردیم که با دانشگاه‌ها تماس گرفتیم و هنوز هیچ دانشگاهی جلوی هیچ ایرانی را نگرفته است. این قانون تاکنون هیچ کاری انجام نداده و هیچ کارآیی خاصی نداشته است.

قانونی بوده که برای «هیچ» تصویب شده و فقط یک ملیت (ایرانیان مقیم هلند) را بسیار زیاد زیر سوال برده و مسأله‌دار کرده است. ولی جلوی هیچ ایرانی را برای ورود به هیچ موسسه‌ای برای دنبال کردن هیچ رشته‌ی تحصیلی را نگرفته‌اند.

در واقع جای نگرانی نیست؟ منظورتان این است؟

جای نگرانی هست و نیست. تا اینجا جای نگرانی نیست برای این‌که جلوی کسی را نگرفته‌اند. ولی جای نگرانی هم هست به دلیل این‌که اولاً الان یک ایرانی باید فکر کند چه رشته‌ای می‌تواند بخواند و چه رشته‌ای نمی‌تواند بخواند و این می‌تواند در انتخاب نهایی او تأثیرگذار باشد.

مفهوم علم و دانش این است که هر کس آزادانه انتخاب بکند و نخواهد به چنین مسایلی فکر کند. نکته‌ی خیلی مهم‌تر این است که یک اقلیت یعنی اقلیت ایرانیان در هلند زیر سوال رفته‌اند.

در نظر بگیرید که دولت دارد چنین تصمیمی را تصویب می‌کند و می‌گوید مواظب یک ایرانی که وارد موسسه‌ی شما می‌شود، باشید. در حالی که اگر در این موسسات اطلاعات حساسی وجود دارد، باید این اطلاعات حساس از همگان دور نگه داشته شود.

کسی که می‌خواهد به این اطلاعات دسترسی پیدا بکند باید زیر ذره‌بین باشد نه این‌که به صرف ایرانی بودن، زیر ذره‌‌بین برده شود.

آیا این قانون شامل ایرانی‌ها با پاسپورت ایرانی می‌شود یا این‌که دانشجویان ایرانی را که اینجا متولد و بزرگ شده‌اند و پاسپورت هلندی دارند، هم شامل می‌شود؟

چیزی که خیلی مورد توجه است این است که این قانون نه تنها شامل ایرانیانی که از ایران برای تحصیل آمده‌اند، می‌شود بلکه شامل شهروندان هلندی که ملیت ایرانی هم دارند، می‌شود.

حتی اگر اینجا متولد شده باشند و پدر و مادر هلندی داشته باشند، از دید دولت هلند، ایرانی محسوب می‌شوند و این خیلی مسأله ایجاد می‌کند. به خاطر این‌که دولت هلند با این قانون، شهروند درجه‌ی دو درست می‌کند.

شهروند هلندی که ملیت ایرانی هم دارد یا پدر و مادر ایرانی دارد، شهروند درجه دو‌ است و در این کشور از حقوقی برابر برخوردار نیست و نکته‌ی قابل توجه این است که حتی خود وزیر علوم، هفته‌ی گذشته در مجلس این قضیه را مطرح کرد.

وزیر علوم به این قضیه واقف است که تبعیض می‌کند. ولی معتقد است قطعنامه‌ی ۱۷۳۷ مجبورش می‌کند که چنین قانونی را تصویب بکند. مخالفتی که ما با وزیر علوم در این زمینه داریم این است که هیچ جای این قطعنامه نگفته است از ورود دانشجویان ایرانی به موسسات تحصیلی جلوگیری کنید.

قطعنامه گفته از دسترسی ایران به اطلاعات حساسی که می‌تواند برای ایران کارایی داشته باشد جلوگیری کنید. این‌که جلوی دانشجو برای ورود به دانشگاه گرفته می‌شود تعبیر دولت هلند است و با این مسأله مشکل داریم.

نقش احزاب سیاسی راست‌گرا و چپ‌گرا را در هلند نسبت به این قانون چطور می‌بیند؟

در حال حاضر ائتلاف هلند، ترکیبی از راست و چپ و ائتلاف میانه است، احزاب پارلمانی و احزاب ائتلاف از این حرکت ما حمایت نکردند ولی دو تا از احزاب اپوزیسیون حمایت کرده‌اند. سبزها و حزب سوسیالیست از جریان ما حمایت کرده‌اند و این موضوع از طرف هر دو حزب در پارلمان هلند مطرح شده است.

دوشنبه‌ی هفته‌ی گذشته، در مورد وزارت علوم صحبت می‌شد‌، در مورد این مطلب هم حرف زده شد و وزیر نسبت به حرکت ما و نامه‌ای که برای ایشان ارسال کرده بودیم، عکس‌العمل نشان داد.

آقای تائبی در صحبت‌هایتان گفتید دارید اقداماتی را انجام می‌دهید که مخالفت خودتان را با این قانون ابراز بکنید. گردهمایی سازماندهی کرده‌اید، تظاهرات گذاشته‌اید. ولی از لحاظ قانونی تا به اینجا چه اقدامی انجام داده‌اید؟

حرکتی که از لحاظ قانونی انجام داده‌ایم این است که نامه‌ای را برای دولت هلند ارسال کرده‌ایم و وکیل‌مان چند هفته‌ی گذشته، نامه‌ای را برای وزارت علوم و وزارت امور خارجه ارسال کرد و از این دو وزیر خواست عکس‌العملی نسبت به حرکتی که داریم انجام می‌دهیم، نشان بدهند.

از لحاظ قانونی پیگری کردیم و کاری که دولت هلند انجام می‌دهد با قانون اساسی هلند و یک‌سری از پیمان‌های حقوق بشر تناقض دارد. به این خاطر، دولت هلند اجازه‌ی انجام این کار را نداشته است.

همان‌طور که گفتم این قانون و تدابیر، تا به حال هیچ کارایی نداشته اند و جلوی کسی را نگرفته‌اند ولی در عین حال تبعیض هم می‌کند و وزیر قسمت تبعیض آن را پذیرفته است.

چهار هفته به دولت هلند وقت داده‌ایم و از آن‌ها خواسته‌ایم در این چهار هفته به ما جواب بدهند، در صورتی که جواب ندهند از اوایل سال آینده، پیگرد قانونی انجام خواهیم داد و قضیه را به دادگاه ارجاع خواهیم داد.

Share/Save/Bookmark

در همین رابطه:
وب‌سایت کمیته داشجویان ایرانی در هلند
ممنوعیت از تحصیل، به خاطر دانش اتمی

نظرهای خوانندگان

khaili khoob keh ba tabiiz dar khareje keshvar mobarezeh mishavad. amma ta waghti dar Iranzamin Bahaii va bidin ejazeh tahsil dar hich reshtehi nadarand, dar kharej ham Iranian mored tabiiz waghe khahand shod.

-- بدون نام ، Dec 25, 2008

متاسفانه در امریکا هم همینطور هست و بسیار مسخره است که شما دانشجوی علوم باشی و حتی اگر شهروند امریکا هم شده باشی یا والدین ایرانی داشته باشی حق ورود به مکان هایی خاص در دانشگاه را نداشته باشی (نمی گویم لوس آلاموس، یک آزمایشگاه ساده تحقیقاتی)
در حالی که بعد از یازده سپتامبر اعلام شده بود که دانشجویان برخی کشور های خاور میانه حق آموزش خلبانی در امریکا را ندارند من به چشم خودم دانشجی سعودی دیده ام که رشته هوانوردی می خواند آن هم نه یکی دو نفر. نمی دانم چرا همه اهانت ها برای ایرانی و دانشجوی ایرانی باقی می ماند، مگر ایرانی ها چند تا هواپیما به برج ها زده اند. اگر کسی سزاوار اهانت باشد آنهایی هستند که این کار را کرده اند ولی افسوس که آنها پول دارند و ما نداریم.بله عرب ها شرکت های ورشکسته امریکایی را کمک می کنند، آیا ما که پول نداریم باید توهین ببینیم؟ بله آنها که برج ها را زدند همین الان نه تنها کشورشان پول هنگفت تحصیل آنها در امریکا را می دهد بلکه یک مبلغ هم نقدی به دانش جویش می دهد که از بورسیه دانشجویان دکتری بیشتر است. من کاملا با حرف آقای تائبی موافقم، ممنوعیت از تحصیل ایرانیان در این رشته ها دستیابی جمهوری اسلامی را به تکنولوژی تهدید آمیز قطع نمیکند حتی آن را سخت هم نمی کند. این ها را که میبینم متوجه می شوم که آدم نادان همه جای دنیا به وفور پیدا می شود. این تصمیم ها احمقانه است، احمقانه

-- رضا ، Dec 25, 2008

The decision of the Nederland Government is logical.

-- hasan ، Dec 26, 2008

ممنوع کردن دانشجویان ایرانی از بعضی رشته ها در آمریکا سالهاست که اجرا می شود. این ممنوعیت عیان نیست بلکه غیر رسمی انجام می شود. بدین معنی که بعضی رشته ها مانند ژنتیک ، میکرب شناسی ، علوم اتمی
بر روی داشجویان ایرانی بسته شده است.

-- بدون نام ، Dec 26, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)