| خانه > دانش و فناوری > Jan 2010 | |
Jan 2010زمین، گرم‌ترین دهه را گذراندترجمهی احسان سنایی: بر اساس جدیدترین آمار اقلیمی بلندمدت سازمان هوا- فضای ایالات متحده (ناسا)، سال گذشته را می‌توان دومین سال گرم زمین پس از سال ۲۰۰۵ نامید. داده‌های نهایی این بررسی که توسط پژوهش‌گران «انیستیتو مطالعات فضایی گادرد» (GISS) نیویورک انجام پذیرفته بود، همچنین ۲۰۰۹ را گرم‌ترین سال نیمه‌ی جنوبی زمین از ۱۸۸۰ به این‌سو دانست. گزارشی کوتاه از پیدایش ذهنیت هراس از سال ۲۰۱۲ و رد علمی فرضیات مدعیان ترس از پایانترجمهی احسان سنایی: زمین، زمستان ۲۰۱۲ را چگونه خواهد گذراند؟ شایعات دهشتناک و گویه‌های نامعتبر از چندین دهه پیش این سال را پایان جهان خوانده‌اند. هر کس که چرخ مختصری در اینترنت و شبکه‌های گوناگون رادیو - تلویزیونی زده باشد، از آبشخور چنین شایعاتی کم و بیش مطلع است. این مقاله نگاهی دارد به شایعات مطرح‌گشته پیرامون سال ۲۰۱۲ و رستاخیز هراس‌آوری که یقینا رخ نخواهد داد. گزارشی از انتشار آنلاین نخستین دست‌خط گویای معروف‌ترین داستان نیوتن روزی سیبی افتاد...ترجمه‌ی احسان سنایی: معروف‌ترین حکایت تاریخ علم، حکایت «ایزاک نیوتن» است که در باغ مادری‌اش نشسته و به‌ناگاه، سیبی از درخت کناری به سرش می‌خورد. او در چشم‌برهم‌زدنی به راز نیروی جاذبه پی برده و تئوری معروفش را عرضه می‌دارد. بی‌تردید این قصه‌ی کوتاه تحریف گشته، اما از امروز هر کسی بوسیله‌ی اینترنت خواهد توانست از نخستین دست‌نوشته‌‌ای که به داستان معروف سیب و نیوتن اشاره دارد دیدن نماید. کشف راز سلطه‌ی خزندگان بر زمین باستان خزندگان؛ پادشاه زمین باستانترجمهی احسان سنایی: تمساح‌ها همانند پرندگان نفس می‌کشند؛ تشابهی که برخاسته از خصایص ذاتی جد مشترک این دو تیره‌ی متفاوت از جانداران است. این کشف، آخرین حلقه‌ی مفقوده‌‌ی فرآیند درک احتمالی راز حکم‌رانی خزندگان بر برهه‌ای از عمر دراز زمین را بر جای نهاد و نشان داد هوا موجب رشد یک‌باره و تسلط نهایی این خزندگان غول‌آسا بر زمین باستان بوده است؛ هوایی که آن‌روز از اکسیژن چندانی انباشته نبود. اقیانوس الماس؛ زیر سطح نیلگون نپتوناحسان سنایی: فرض وجود اقیانوسی از الماس، می‌تواند به توضیح انحراف محور مغناطیسی اورانوس و نپتون کمک کند. قطبین مغناطیسی زمین و دیگر سیارات را با اغماض می‌توان منطبق بر هم دانست؛ اما در این دو سیاره نه‌تنها تا ٦٠ درجه با هم اختلاف زاویه‌ای دارند؛ بلکه نقطه‌ی محور‌های چرخشی و مغناطیسی‌شان نیز نه در مرکز سیاره، که در گوشته واقع شده است. چرا هائیتی؟ترجمه‌ی احسان سنایی: «اگر بخواهید بدترین سناریوهای ممکن برای وقوع فجایع طبیعی در نیم‌کره‌ی غربی زمین را یک‌جا ببینید، آن‌جا هائیتی است». این را «ریچارد اولسون»، استاد دانشگاه بین‌المللی فلوریدا و مدیر پروژه‌ی کاهش خطر وقوع بلایا در ایالات متحده می‌گوید. اما چه عاملی این کشور دورافتاده را این‌چنین نفرین‌شده کرده است؟ تنگه‌ای به فراخنای زمینترجمهی احسان سنایی: از آشکارترین نمونه‌های تأثیرات شگرف عوارض نه‌چندان وسیع جغرافیایی بر اوضاع اقلیمی سراسری زمین را می‌توان در حدفاصل شرقی‌ترین سواحل آسیا و غربی‌ترین سواحل آلاسکا یافت؛ باریکه‌ای از آب و یخ به نام «تنگه‌ی برینگ»! که همانند شاه‌راهی برای متعادل‌سازی الگوی جهانی آب‌وهوای زمین حین وقوع دوران‌های سخت یخ‌بندان عمل می‌کرده است. اهرام مصر، میراث برده‌ها نیستاحسان سنایی: هر چند کارگران اهرام ثلاثه برده نبودند، اما زحمات فراوانی متحمل شده‌اند. این را «عادل اوکاشا»، سرپرست تیم حفاری می‌گوید. او معتقد است آثار فراوان التهاب‌های مفصلی و نیز شکل بخش تحتانی ستون مهره‌های اسکلت‌های یافت‌شده؛ اشاره به زندگی مشقت‌بار این کارگران کوشا دارد. او می‌گوید: «استخوان‌های‌شان، داستان سخت‌کوشی‌شان را برای ما تعریف می‌کنند». پایان بزرگ‌ترین گردهمایی علمی تاریخاحسان سنایی: با پایان ۲۰۰۹، سال بین‌المللی ستاره‌شناسی، حدود حقیقی هم‌اندیشی و اشتیاق بی‌حد دوست‌داران آسمان از سراسر زمین در اشتراک دوستانه و بی‌چشم‌داشت دانش میان ملت‌ها، به‌منظور آشتی خردمندانه‌ی بشر در زیر سقف بی‌مرز آسمان، به زیبایی مشخص گردید و با هم‌یاری مجموعا ۱۴۸کشور این سال، عنوان بزرگ‌ترین گردهمایی علمی تاریخ را به خود اختصاص داد. گزارش کوتاهی از عملیات ساخت آینه‌ی شگفت‌انگیز تلسکوپ فضایی «جیمز وب» جام جهان‌نما در ناسااحسان سنایی: پیشینیان از پیاله‌ای دم می‌زدند که روزنه‌ای به زمان بود و حکم‌رانان از دریچه‌اش هفت‌فلک را زیر نگاه خود داشته‌اند. این جام جهان‌بین و جادویی، گذشته را به حال می‌بُرد و آینده را به پندار پادشاهان پیش‌دادی پیوند می‌داد؛ سازمان فضایی آمریکا (ناسا) این روزها در حال پیش‌برد پروژه‌ی ساخت جام جهان‌نمای عظیمی است که ما را به گذشته‌های دور هستی خواهد برد؛ آن‌چنان دور که حتی هیچ‌گونه تصور ذهنی‌ای از آن نداریم. کشف جای‌پای نخستین میهمان مهره‌دار خاکاحسان سنایی: دیرینه‌ترین شواهد حاکی از حضور حیوانات چهارپا بر روی خاک اخیرا از بقایای تالابی باستانی که امروزه به معدنی متروک در جنوب غرب لهستان امروزی بدل گشته به دست آمده است. این آثار، شامل ده‌ها رد پای واضح و مشخص است که توسط نخستین گونه از زنجیره‌ی مهره‌داران چارباله، به جا مانده‌‌اند، جاندارانی که می‌بایست آن‌ها را جد خزندگان، پرندگان و پستانداران (از جمله انسان) امروزی به حساب آورد. دوقلوهای مریخی شش ساله شدنداحسان سنایی: سیاره‌ای سراسر سرخ و سردسیر و ساکت. این شاید اجمالی‌ترین توصیف از مریخ؛ چهارمین سیاره‌ی منظومه‌ی ما باشد. در اساطیر کهن هر سرزمین آن را به سبب نور سرخ‌فام و شدیدش به رب‌النّوع رزم و خون‌ریزی خود نسبت می‌داده‌اند؛ اما با نگاهی دیگر مریخ شش سال است که خش‌خش گام‌های ناآشنای دو بیگانه را نیز می‌شنود. از قرار معلوم آن‌ها فرستادگان بشرند! راز فرود بی‌نقص زنبورهاترجمهی احسان سنایی: فرود، امری خطیر است. اگر اندکی سرعت از حد مجاز خود تجاوز کند، سقوط کرده و نابود می‌شوید. امروزه پرنده‌های آهنین بشر از GPS برای تعیین سرعت‌‌شان بهره می‌برند، اما بال‌داران تیزپرواز طبیعت از روش‌های ظاهرا ابتدایی اما بی‌نقصی برای کنترل خود هنگام فرود استفاده می‌کنند؛ آن‌چنانکه سقوط یک زنبور آن‌قدر از دید ما ناآشنا می‌نماید که حتی شنیدن‌اش خنده‌برانگیز است! زمین فعلا در امان استاحسان سنایی: موارد فراوان برخوردهای هولناک شهاب‌سنگی را می‌توان در تاریخ زندگی زمین یافت؛ برخوردهایی که اگر آن‌ها را افسانه‌های هیجان‌انگیزی بیش نخوانیم، روزگاری در آینده پیام‌آور مرگ تمدن‌مان خواهند شد؛ روزگاری که دیر یا زود احتمال فرارسیدنش می‌رود. امروزه خطرناک‌ترین تهدید زمین، جرمی آسمانی به نام «آپوفیس» است که در صورت برخورد به زمین، قدرتی معادل ۵ مگاتن TNT را آزاد خواهد نمود. |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
|
 |
