| خانه > دانش و فناوری > Feb 2010 | |
Feb 2010دیدار با سفیر سرزمین‌های سرداحسان سنایی: بامداد سرد پانزدهم ژانویه‌ی ۲۰۰۶، کویر بزرگ دریاچه‌ی نمک ایالت یوتا، مهمان ویژه‌ای داشت. دانشمندان بومرنگی را پنج سال پیش رها کرده بودند و حال آماده‌ی گرفتنش بودند. سفر ۳ میلیارد کیلومتری کپسول ۴۶ کیلوگرمی استارداست رو به اتمام بود. اندکی بعد، نیروی هوایی ایالات متحده فرود موفقیت‌آمیز کپسول را اعلام کرد. جعبه‌ی سیاه منظومه‌ی شمسی، در دستان انسان بود. آواتار واقعی اینجاستترجمهی احسان سنایی: حیات مردمان پاندورا، در میان شبکه‌ی گسترده‌‌ای که همه‌ی اجزای زیست‌کره؛ از گیاهان شب‌تاب گرفته تا پرندگان پتروداکتیل‌مانند را شامل می‌شود، در جریان است. جهان سربه‌مهر آواتار را می‌توان آفریده‌ی ذهن سینماگران هالیوود پنداشت؛ اما نمونه‌ی ریز چنین اکوسیستمی را به تازگی خود در اعماق گل‌آلود رسوبات بستر دریا یافته‌ایم؛ جامعه‌ای وسیع از باکتری‌هایی که غذایشان مواد گوگردی بستر دریاست. نبض زمین، زیر پوست ابرشهرهاترجمهی احسان سنایی: ابرشهرها و ساکنین پرشمارشان، پدیده‌هایی نوپا در قیاس با عمر ده‌ها میلیون‌ساله‌ی زمین‌اند و زمین‌لرزه‌ها پدیده‌هایی باستانی‌اند. ترکیب این دو اما به همان شکلی که در فاجعه‌ی اخیر شهر «پورتو پرانس» دیده شد، مصیبتی مرگ‌بار و بس جبران‌ناپذیر را رقم می‌زند؛ فاجعه‌ای که بنابه‌‌گفته‌ی دانشمندان، یقیناً در آینده‌ای نه‌چندان‌دور و در شهرهایی نه‌چندان ناآشنا، آرامش اذهان جهانیان را آشفته خواهد ساخت. پنجره‌ای رو به زمینترجمهی احسان سنایی: فرآیند ۱۶ساله‌ی تکمیل و آماده‌سازی تنها اقامتگاه بشر در ماورای جو، این روزها آخرین گام‌هایش را تجربه می‌کند. ایستگاه فوق‌پیشرفته‌ای که شرایط مطلوب زندگی چند انسان را فراهم آورده است. اما این خانه‌ی موقت اگر در کنار چندین اتاقک علمی پیشرفته، مجهز به دست‌کم یک اتاق معمولی با خدمات رفاهی مطلوب و پنجره‌ای رو به جهان بی‌پایان بیرون نباشد، ساکنان آن بی‌تردید از سفر، خاطرات خوشی را به خانه نخواهند آورد. تمام بیماری‌های پادشاهترجمهی احسان سنایی: توت‌انخ‌آمون در زمره‌ی فراعنه‌ی سلسله‌ی پادشاهی جدید مصر باستان بوده؛ دوره‌ای که به حدود ٣٣٠٠ سال پیش بازمی‌گردد. او در نُه سالگی بر تخت سلطنت تکیه زد، اما دوران حکومتش از ده سال تجاوز نکرد و در نوزده سالگی (١٣٢٤ پیش از میلاد) درگذشت. با وجود این بازه‌ی حکم‌رانی نسبتاً کوتاه، شاه توت را شاید بتوان شناخته‌شده‌ترین فرعون مصر دانست یک چشم و یک دنیا سوالقدمت کشف نوسانات دمایی شدیداً اندک پهنه‌ی این نور، اندکی بیش‌تر از یک دهه است؛ اما به گفته‌ی پروفسور استفان هاوکینگ، این پیش‌رفت اگر بزرگ‌ترین کشف تاریخ علم نباشد، بی‌تردید بزرگ‌ترین کشف علمی سده‌ی اخیر است. چندی پیش، نتایج هفت‌سال نقشه‌برداری این نور توسط تیم «دبلیو.ام.ای.پی» انتشار داده شد. در ادامه، نگاهی داریم به حقایق افسانه‌گونی که این ابزار ریزنقش از ژرفای گیتی برای‌مان می‌گوید. زمان چیست؟ترجمه‌ی احسان سنایی: پرسش عجیبی به نظر می‌رسد؛ اما به راستی سرعت سیر زمان چقدر است؟ آشکارا این‌گونه پاسخ می‌دهیم که سرعت زمان دقیقاً برابر با ۶۰ ثانیه در هر دقیقه است. اما پژوهشی اخیر پیرامون نحوه‌ی دریافت حسی ما انسان‌ها از این متغیر آشنا نشان می‌دهد که زمان، مفهومی شدیداً پیچیده‌تر از تصورات ذهنی پیشین ماست. ما و هیولاهای تنهای آبترجمهی احسان سنایی: نهنگ‌ها؛ این پادشاهان عظیم و کمیاب ژرفای تاریک آب‌های دور، همواره در تیررس صیادان فرصت‌طلب بوده و هستند. مدت‌هاست که دست‌نوشته‌های پراکنده‌ی ملوانان کهنی که وفور چندصدبرابری جمعیت این آبزیان غول‌پیکر در گذشته را روایت می‌کنند، به حساب اغراق نویسنده گذاشته می‌شوند؛ اما تا چه حد احتمال صحت این گفته‌ها موجود است؟ آیا ما مرتکب چنین نسل‌کشی تأمل‌برانگیزی شده‌ایم؟ رنگ‌های سیاره‌ای دورترجمهی احسان سنایی: این روزها به آن جهان یخ‌بسته و وهم‌آلودی که در آسمانش حتی نور خورشید هم از کورسوی محوی تجاوز نمی‌کند، دیگر سیاره نمی‌گوییم. چندی پیش اتحادیه‌ی بین‌المللی ستاره‌شناسی، به سبب وفور جهان‌های مشابهی در اعماق منظومه‌ی خورشیدی، پیشوند سیاره را از «پلوتو» سلب نموده و عنوان جدیدی موسوم به «سیاره‌ی کوتوله» را به آن نسبت داد؛ جهانی که هر فصلش ده‌ها سال ماست! زمین، در تنگنای هلیومترجمهی احسان سنایی: دو درجه بالاتر از پایین‌ترین دمای ممکن طبیعت و در محیطی که گویی سیر زمان نیز انجماد یافته؛ استمرار جریان بی‌آرام خونی حیات‌‌بخش در رگ‌های پولادین شتاب‌دهنده‌های عظیم است که ستون‌های دانش‌مان از ذرات بنیادین را برپانگه داشته است. این خون بی‌رنگ، همان هلیوم مایع است. ذخیره‌ی جهانی این گاز کمیاب تدریجاً رو به اتمام نهاده؛ و فیزیک‌دانان باید گام‌های بلندی را جهت حفظ این عنصر بردارند. جهان آشفته‌تر میشوداحسان سنایی: شدت تمایل به آشفتگی یک محیط را «آنتروپی» آن می‌نامند؛ مفهومی پرکاردبرد که شالوده‌ی دومین قانون ترمودینامیک را تشکیل داده و قدمت حضورش در جهان فیزیک، به قریب به دو قرن می‌رسد. |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
|
 |
