ستارگان سینما در کشتاری بزرگ

نادر افراسیابی

رومان پولانسکی در حبس خانگی در سوییس، بر اساس نمایشنامه‌ی «خدای کشتار» اثر یاسمینا رضا فیلم‌نامه‌‌‌‌ی فیلم تازه‌اش را نوشت. او اکنون موفق شده است موافقت کیت وینسلت، جودی فوستر و کریستف والس را برای بازی در این فیلم جلب کند. هر سه این هنرپیشگان جایزه‌ی اسکار را در کارنامه‌ی خود دارند.

سوءاستفاده‌ی جنسی از یک دختربچه‌ی سیزده ساله که ظاهراً ۳۰ سال پیش اتفاق افتاده است، باعث دردسرهایی برای رومن پولانسکی، کارگردان نام‌آشنای لهستانی – فرانسوی شد و وقتی که او برای شرکت در یک جشنواره‌ی سینمایی به سوئیس سفر کرد، به حکم دادگستری آمریکا در فرودگاه زوریخ بازداشت شد. اما به‌زودی او را به قید وثیقه از زندان آزاد کردند و به ویلایش در سوئیس انتقال دادند.

رومن پولانسکی

در حالی‌که دولت آمریکا خواستار استرداد پولانسکی شده بود، بسیاری از سینماگران نام‌آشنا خواستار آزادی او شده بودند. پولانسکی ظاهراً از دوران حبس خانگی‌اش در سوئیس به‌خوبی استفاده کرده و اکنون بر اساس نمایش‌نامه‌ای از یاسمینا رضا که با نام «خدای کشتار» در کشورهای مختلف جهان و حتی در ایران روی صحنه رفته است، فیلم‌نامه‌ا‌ی نوشته و قصد دارد فیلم تازه‌اش را بر اساس این نمایش‌نامه بسازد.

پولانسکی موافقت ستارگان بزرگ سینمای هالیود را برای بازی در فیلمش جلب کرده است. کیت وینسلت، جودی فوستر، کریستف والس که هر سه جایزه‌ی اسکار را در کارنامه‌ی هنری خود دارند، در فیلم تازه‌ی پولانسکی بازی می‌کنند. به گزارش خبرگزاری‌های غرب احتمالاً مت دیلون هم به جمع این بازیگران خواهد پیوست. تولیدکنندگی این فیلم را «مونشنر کنستانتین فیلم» به عهده خواهد داشت و احتمالاً اواخر سال آینده‌ی میلادی در سینماهای غرب اکران می‌شود.

قرار است که فوریه‌ی سال آینده (اسفند ماه) فیلم‌برداری این فیلم در پاریس آغاز شود. پولانسکی قصد داشت «خدای کشتار» را در بروکلین بسازد. اما به این دلیل که در آمریکا تحت تعقیب قضایی قرار دارد، ناگزیر است در اروپا بماند. صحنه‌های نمایش «خدای کشتار» نوشته‌ی یاسمینا رضا در پاریس اتفاق می‌افتد.

یاسمینا رضا

«خدای کشتار» در سال ۲۰۰۹ در برادوی، نیویورک هم روی صحنه رفت و تماشاگران نیویورکی از این نمایش استقبال کردند. بازیگرانی مانند جیمز گالدونفینی، مارسیا گای هاردن، جف دانیلز در اجرای نیویورک نقش‌هایی را به‌عهده داشتند و چنان در صحنه‌ی تأتر برادوی درخشیدند که جایزه‌ی «تونی» (که در عالم تئاتر هم‌ارز اسکار در سینماست) در سال گذشته در سه رشته به «خدای کشتار» تعلق گرفت.

در «خدای کشتار» دو زوج که پسران‌شان در یک مدرسه درس می‌خوانند، پس از دعوای پسران‌شان دور هم جمع می‌شوند که به این دعوا خاتمه بدهند. اما به تدریج با هم بگو مگو می‌کنند و کار بالا می‌گیرد و به مشاجره بین بزرگ‌ترها می‌انجامد. چهار شخصیت این نمایش‌نامه انسان‌هایی کاملاً متعارف هستند: میشل فروشنده‌ی لوازم خانگی است، ورونیک نویسنده‌ است و کتابی درباره‌ی کشتار سیاه‌پوستان سودان نوشته است. آنها خانواده‌ی هویل هستند و پسر دوازده‌ساله‌ای دارند که در این دعوا دو دندانش شکسته است. این موضوع برای ورونیک به دردناکی کشتار سیاه‌پوستان در سودان است.

کیت وینسلت

در طرف مقابل خانواده‌ی رایل قرار دارند. آلن وکیل دادگستری است و همسر او که از رفتار خشن پسرش به شدت شرمنده است، مدام قصد دلجویی دارد. اما این فقط ظاهر قضیه است و وقتی که کار به مشاجره می‌انجامد و نقاب‌ها برداشته می‌شود، می‌بینیم که این اشخاص به‌ظاهر شریف و زحمتکش تا چه حد می‌توانند خودبین، بی‌رحم و دروغگو باشند. بی‌رحمی و خشونت در وجود آنها چنان نهادینه شده که آنها حتی می‌توانند خون همدیگر را مانند «خدای کشتار» بریزند.

یاسمینا رضا، که پدرش ایرانی و مادرش مجار است و در پاریس متولد شده در «خدای کشتار» نشان می‌دهد که انسان‌ها از طریق گفت‌وگو نمی‌توانند با هم ارتباط برقرار کنند. به‌نظر او محور گفت‌وگو در روزگار ما بدفهمی است و به همین دلیل انسان‌ها مدام از هم دور می‌شوند. در نمایش‌نامه‌های رضا اصولاً روابطی که به‌طور ناگهانی شکل می‌گیرد، به‌سادگی هم تمام می‌شود. در «خدای کشتار» زن‌ها با هم همدست می‌شوند و مقابل مردهاشان قرار می‌گیرند، اما به‌زودی با هم دعواشان می‌شود و دوباره با شوهران‌شان همدست می‌شوند.

هیچ مرزی بین دوستی و دشمنی وجود ندارد. دشمن انسان در همان حال ممکن است دوست او و دوست او ممکن است دشمنش باشد. یاسمینا رضا در «خدای کشتار» نشان می‌دهد که در روابط روزمره‌ی انسان‌ها هیچ نقطه‌ی اتکایی وجود ندارد.

«خدای کشتار» پیش از این توسط علی‌رضا کوشک جلالی در ایران روی صحنه آمد.