پروانه ساخت فیلم اصغر فرهادی لغو شد

الاهه نجفی

سید علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره کل نظارت و ارزشیابی سینمای حرفه‌ای دستور داد که پروانه‌ی ساخت فیلم «جدایی نادر و سیمین» لغو شود.تهیه‌کننده و کارگردان «جدایی نادر و سیمین» اصغر فرهادی، کارگردان نام‌آشنای سینمای ایران است.به گزارش خبرگزاری‌های نزدیک به دولت ایران، به دستور مستقیم آقای سجادپور به دلایلی که هنوز نامعلوم است پروانه‌ی ساخت تازه‌ترین فیلم اصغر فرهادی لغو شد.

پنجم شهریور ماه، فیلم‌برداری «جدایی نادر و سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی آغاز شده بود و فیلم‌برداری بخشی از صحنه‌های خارجی این فیلم به پایان رسیده بود. خبر لغو پروانه‌ی ساخت این فیلم وقتی به عوامل تولید اعلام شد که آنها مشغول فیلم‌برداری از لوکیشن‌های داخلی بودند.

عوامل تولید «جدایی نادر از سیمین» عبارت‌اند از محمود کلاری مدیر فیلمبرداری، مهرداد میرکیانی طراح چهره‌پردازی، کیوان مقدم طراح صحنه و لباس، محمود سماک‌باشی صدابردار، هایده صفی‌‌یاری تدوین‌گر، حمیدرضا قربانی دستیار اول کارگردان و برنامه‌ریز، فاطمه ابوالقاسمی مدیرتولید، مریم نراقی منشی صحنه، حبیب مجیدی عکاس، شیما غفاری مشاور رسانه‌ای، کاظم نامنی مدیر تدارکات و نگار اسکندرفر مجری طرح.

قرار بود در «جدایی نادر و سیمین» لیلا حاتمی، شهاب حسینی، پیمان معادی، ساره بیات، سارینا فرهادی، بابک کریمی، علی‌اصغر شهبازی، شیرین یزدان‌بخش، کیمیا حسینی و مریلا زارعی بازی کنند.

نگار اسکندرفر، مدیر مسئول بنیاد سینمایی کارنامه به همراه بانک پاسارگارد و اصغر فرهادی از سرمایه‌گذاران «جدایی نادر از سیمین»‌اند.

با توقیف پروانه‌ی ساخت این فیلم بی‌تردید سرمایه‌گذاران متحمل زیان مالی خواهند شد. نگار اسکندرفر در سال‌های دهه‌ی هفتاد ماهنامه‌ی ادبی کارنامه را انتشار می‌داد. این نشریه اما توقیف شد و از انتشار بازماند.

داستان «جدایی نادر و سیمین» به خبرگزاری‌ها گزارش نشده است. خط کلی داستان فیلم ظاهراً به این شکل بود که زن و شوهری به نام سیمین و نادر در این فیلم با هم اختلاف دارند و تصمیم می‌گیرند از هم جدا شوند، اما نگهداری تنها فرزند آنها برای‌شان مشکلاتی به‌وجود می‌آورد.

مطابق قوانین شرع در ایران حق صیانت فرزند با پدر است و زن نسبت به فرزندش پس از جدایی حقی ندارد.


لیلا حاتمی نقش اول این فیلم را به‌عهده داشت. «جدایی نادر و سیمین» نخستین تجربه‌ی لیلا حاتمی و اصغر فرهادی بود که اکنون با لغو پروانه‌ی ساخت این فیلم، ظاهراً به خاطره‌ای نه چندان خوشایند تبدیل می‌شود.

خانم حاتمی پیش از این در فیلم «بی‌پولی» ساخته‌ی حمید نعمت‌الله بازی کرده بود و به‌خاطر بازی در این فیلم سیمرغ بلورین بازیگر نقش اول زن را هم از آن خود کرده بود.

جواد شمقدری، معاون امور سینمایی وزارت ارشاد، فروردین ماه امسال سیاست‌های تازه‌ی سینمایی وزارت ارشاد را به شکل دفترچه‌ای در اختیار سینماگران قرار داد. او از سینماگران خواسته بود برای دین‌خواهی و اخلاق‌گرایی تلاش کنند. شمقدری هدف خود از ابلاغ سیاست‌های سینمایی وزارت ارشاد را «استانداردسازی» سینمای ایران اعلام کرده بود. مطابق این سیاست‌ها، سینماگران می‌بایست به مفاهیم قرآنی توجه داشته باشند و به موضوعاتی مانند مهدویت، تاریخ اسلام و تحکیم مبانی خانواده بپردازند.

آقای شمقدری در سخنانی که در آن تاریخ در جمع سینماگران ایراد کرده بود، گفته بود: «پروانه ساخت فیلم گذرگاهی است که همه باید از آن رد شویم و مانند شب اول قبر است.»

معاون سینمایی وزارت ارشاد سینماگران را به چهار گروه تقسیم کرده است. سینماگران گروه نخست می‌توانند در سال سه فیلم تولید کنند، سینماگران گروه دوم، دو فیلم، سینماگران گروه سوم، سه فیلم و سینماگران گروه چهارم پروانه‌‌ی تهیه‌کنندگی‌شان حذف می‌شود.

اصغر فرهادی با فیلم «جدایی نادر و سیمین» که به جای پرداختن به موضوعات مورد نظر وزارت ارشاد طلاق را به عنوان یک مشکل فراگیر اجتماعی موضوع فیلم تازه‌اش قرار داده، ظاهراً در گروه چهارم جای گرفته و نتوانسته به تعبیر آقای شمقدری آزمون شب اول قبر را با موفقیت از سر بگذراند.

فیلمنامه‌ی «جدایی نادر و سیمین» را هم اصغر فرهادی نوشته است.

«درباره‌ی الی» ساخته‌ی دیگری از اصغر فرهادی در جشنواره‌ی فیلم برلین مورد تقدیر قرار گرفت و خرس نقره‌ای این جشنواره را از آن خود کرد. موضوع این فیلم داستان گم شدن الی در سفر به شمال است و دروغ‌ها و نیرنگ‌هایی که به‌تدریج آشکار می‌شود و با این‌حال کسی حاضر نیست قبول مسئولیت کند.

به خاطر بازی گلشیفته فراهانی در این فیلم که پس از ایفای نقش در یک فیلم سینمای هالیوود بدون حجاب اسلامی روی فرش قرمز آمده بود، معاونت سینمایی ارشاد دستور داد که «درباره‌ی الی» از جشنواره‌ی فجر کنار گذاشته شود و همچنین از اکران نوروزی آن در سال گذشته جلوگیری شد. اما سرانجام با پادرمیانی محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور ایران این فیلم به نمایش عمومی درآمد. «درباره‌ی الی» فیلمی بود که سال گذشته از سوی هیأت ایرانی به مراسم اسکار معرفی شد.

«جدایی نادر از سیمین» پس از فیلم‌های «رقص در غبار» (۱۳۸۱)، «شهر زیبا» (۱۳۸۲)، «چهارشنبه‌سوری» (۱۳۸۴) و «درباره الی ...» (۱۳۸۷) پنجمین فیلم سینمایی است که اصغر فرهادی کارگردانی آن را به عهده دارد.