تازه‌های نشر: «حق حیات»

«حق حیات» نوشته عمادالدین باقی از سوی شبکه عربی اطلاعات حقوق بشر و کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران منتشر شد.

این کتاب پژوهشی نو در حوزه شریعت و قوانین اسلامی است که حامی تعلیق و لغو مجازات اعدام در کشورهایی است که تابع قوانین اسلامی هستند.

«حق حیات» در ایران ممنوع‌الچاپ شده و باقی به‌خاطر مقالاتی که در این حوزه نوشته بود بارها بازجویی شده و به زندان افتاده است.

کتاب، شرحی جامع از پژوهشی است که باقی در زمینه امکان تعلیق و لغو مجازات اعدام در ایران وسایر کشورهای اسلامی به انجام رسانده است.

«حق حیات» کمک بسیار مهم و از نظر زمانی موثری در بحث‌های مذهبی، سیاسی و جامعه مدنی در ایران و سایر کشورهایی است که مجازات اعدام در آنها به خاطر تفسیری که از شریعت اسلامی وجود دارد، همچنان اجرا می‌شود.
در حالی‌که جنبش جهانی لغو مجازات مرگ در سال‌های اخیر، قدرت بی‌سابقه‌ای پیدا کرده، کشورهای اسلامی یکی از موانع اصلی در مخالفت با این جریان در عرصه بین‌المللی هستند.

کتاب باقی در چارچوب گفتمان اسلامی، برای تعلیق و لغو مجازات مرگ در کشورهایی که قوانین آنان مبتنی بر تفسیر شریعت است، استدلال اغنایی ارائه می‌کند‌. همواره این بحث وجود داشته است که چنین قوانینی از قطعیت برخوردارند، اما پژوهش باقی نشان می‌دهد که چنین قطعیتی در مورد مجازات مرگ در شریعت و آیات قرآن وجود ندارد.

«حق حیات» مباحث اعدام در شریعت، سنگسار، الغای اعدام و مجازات‌های جایگزین را در سه فصل ارائه کرده است.

فصل اول کتاب به این بحث می‌پردازد که همه مجازات‌های مرگ توسط دولت‌ها قانونگذاری و اجرا شده‌اند و منشاء قرآنی ندارند. بر اساس پژوهش باقی، موارد قتل نفس منجر به مجازات قصاص، بر اساس آیات قرآنی، الزاما نباید با مجازات مرگ همراه باشند.

باقی در این کتاب نشان می‌دهد که آیات قرآنی در موارد منجر به تلافی و قصاص، بخشش و دیه را بعنوان احکام جایگزین ارائه می‌کند و درخواست مطلق اعدام نمی‌دهد.

به نوشته باقی، زمانی که قصاص انتخاب می‌شود، تصمیم اولیای دم ضروری است اما شرط کافی نیست. بنابر فقه اسلامی، اجرای حکم قصاص می‌تواند موقوف به رای هئیت منصفه و متخصصین از جمله روان‌شناسان، جامعه‌شناسان و جرم‌شناسان باشد.

بنابراین، قاضی و خویشاوندان قربانی در موارد قتل منجر به قصاص ضرورتا تنها کسانی نیستند که تصمیم نهایی را در این زمینه اتخاد می کنند.

در مورد مجازات سنگسار در موارد زنا و ریشه‌های حقوقی آن، باقی دلایلی ارائه می‌کند مبنی بر اینکه سنگسار هیچ زمینه‌ای در آیات قرآنی ندارد و علاوه بر آن، مجازات مرگ نیز در آیات قرآنی در این زمینه توصیه نمی‌شود و از آن حمایت نمی‌کند.

جلد دوم این کتاب؛ «حق حیات ۲: مسئله اعدام های زیر ۱۸ سال در ایران-ریشه ها و چاره ها فرهنگی و فقهی» به زودی به فارسی و سپس با ترجمه عربی منتشر خواهد شد.

مشاهده و انتقال الکترونیکی نسخه فارسی کتاب