نوئل تکنولوژی!

ایرج ادیب‌زاده

میلیون‌ها مسیحی در سراسر جهان در کنار درخت‌های سبز نوئل، یا همان کریسمس، که با چراغ‌ و روبان‌ تزئین شده‌ بودند، زادروز مسیح را جشن گرفتند. خانواده‌ها با دیدار و گردهم‌آیی خویشاوندان، کریسمس را گرامی داشتند. همواره فرزندانی که از خانواده و پدر و مادر خود دور هستند، تلاش می‌کنند تا در این شب خود را به خانه‌ی والدین و افراد خانواده برسانند.

آمار رسمی شرکت راه‌آهن فرانسه می‌گوید، در تعطیلات نوئل امسال بیش از ۱۲ میلیون نفر، برای رفتن پیش اقوام و خانواده یا رفتن به تعطیلات نوئل از قطار استفاده کرده و می‌کنند. در این روزها پیست‌های اسکی و هتل‌های کوهستانی بسیار پرطرفدارند. جاده‌های فرانسه هم از یک روز پیش از جشن نوئل تا پایان یکشنبه با ترافیک سنگینی روبه‌رو است.

نوئل جشن دادن هدیه و کادو به کودکان است؛ و البته به بزرگترها هم. فرانسوی‌ها قصه‌ی پاپانوئل را برای بچه‌ها تعریف می‌کنند، که با سورتمه‌اش از راه می‌رسد و از راه شومینه یا دودکش بخاری، برای بچه‌ها هدیه می‌آورد.

اما پیشرفت‌های تکنولوژی کار پاپانوئل را دشوار کرده؛ نوئل ۲۰۰۹، یعنی امسال، را نوئل تکنولوژی نام‌گذاری کرده‌اند. با وجود بحران اقتصادی، هدایای سنتی شب نوئل، یعنی عروسک و لباس و اسباب‌بازی، جای خود را به وسایل پیشرفته‌ی تکنولوژی داده‌اند؛ از «آی‌پاد»های پیشرفته‌ی چند کاره تا دوربین‌های جدید عکاسی و لپ‌تاپ‌.

امسال در فرانسه، ۴۳ درصد از هدیه‌های کودکان را ساخته‌های تکنیکی جدید و نومریک تشکیل داده‌اند. نکته‌ی دیگری که نقش پاپانوئل را برای آوردن هدیه‌ها کم‌رنگ می‌کند، خرید کادوها از طریق اینترنت است. آخرین آمار نشان می‌دهد که امسال ۴۱درصد فرانسوی‌ها خرید کادوهای شب نوئل را از طریق سایت‌های اینترنتی انجام داده‌اند. ۲۰درصد بیشتر از سال پیش!

آمارها نشان می‌دهد امسال در فرانسه، ۱۸۰ میلیون شی‌ء مناسب برای هدیه‌ی نوئل، در سایت‌های مختلف، از چند ماه پیش از فرارسیدن نوئل، تبلیغ شده. در این میان یک سایت اینترنتی نیز امسال در فرانسه آغاز به کار کرده، به نام «زولیدپوآنکوم» که هدایای کوچک و بزرگ را برای چند روز و حتی چند ماه کرایه می‌دهد؛ مانند دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری پیشرفته، وسایل اسکی و کنسول‌های بازی الکترونیکی که اغلب قیمت‌های بالایی برای خرید دارند و بیشتر پدر و مادرها نمی‌توانند آن قیمت‌ها را بپردازند.

فرستادن نامه و کارت‌ به پاپانوئل، که از سنت‌های نوئل یا کریسمس است، هم دستخوش تغییر شده‌. پیش از این بیشتر کودکانی که به پاپانوئل نامه می‌نوشتند و از آرزوها و هدایای دلخواه‌شان سخن می‌گفتند، و البته آن‌ها را پست هم می‌کردند، باعث مشکلاتی برای اداره‌های پست می‌شدند؛ چون نامه‌ها آدرس مشخصی نداشت و به سرویس نامه‌های بدون آدرس برگشت داده می‌شد.

اما از امسال، در فرانسه یک سایت اینترنتی برای پاپانوئل ایجاد شده که از کودکان می‌خواهد نامه‌هایشان را به وسیله‌ی اینترنت به او بفرستند. در این سایت آمده است: «پاپانوئل دوست دارد پیام‌های کودکان را بخواند و زیباترین پیام‌ها انتخاب و روی سایت پاپانوئل گذاشته شوند.» البته پاپانوئل روی سایت‌اش به تبلیغ کادوهای مختلف هم اقدام کرده؛ هم فال و هم تماشا!

در این میان کودکان فقیر هم، که والدین‌شان قدرت خرید هدیه ندارند، از سوی انجمن‌های خیریه هدایایی دریافت می‌کنند. امسال گروهی از همین کودکان فقیر به معرفی انجمن‌های خیریه، دو بار در یک هفته پیش از نوئل، به کاخ الیزه رفتند و هدایایی از سوی رئیس جمهور نیکلای سارکوزی و همسرش کارلا برونی دریافت کردند.

درخت نوئل کاخ الیزه هم حکایتی دارد. درختی به ارتفاع ۱۰ متر که ۱۵۰ هزار باغبان حرفه‌ای و تهیه‌کننده‌ی گل و گیاه فرانسوی، به کاخ ریاست جمهوری هدیه داده‌اند. آن‌ها برای احترام گذاشتن به محیط زیست، درخت را به همراه ریشه، به طور موقت، به الیزه آورده‌اند و بعد به محل اصلی‌اش باز خواهند گرداند. فعالان محیط زیست سال‌ها است که با قطع درختان کاج برای تزئین، مخالفت می‌کنند.

برخی مانا بودن و جاودگانی این جشن را به مسیحیت وابسته می‌دانند و برخی دیگر آن را تغییرشکل یافته‌ی یک سنت بسیار کهن‌تر، یعنی تولد میترا و زایش خورشید، می‌دانند که برگرفته از فرهنگ کهن ایرانی است.

به هرحال، سال به سال از جنبه‌های دینی جشن نوئل کاسته می‌شود. در نظرخواهی روزنامه‌ی «پاریزین» فقط ۱۴ درصد فرانسوی‌ها، نوئل را یک جشن مذهبی دانسته‌اند؛ که بیشترشان ۵۰ ساله به بالا بوده‌اند. بیش از ۵۰ درصد فرانسوی‌ها در این همه‌پرسی نوئل را جشنی خانوادگی، برای گردهمایی خویشاوندان، دانسته‌اند.

در ایران هم نوئل و کریسمس به نوعی دست‌خوش تغییر شده. ازجمله برای خرید درخت‌ کاج، که پیش از انقلاب در خیابان‌های کریمخان، منوچهری و پشت دیوار سفارت انگلیس با قیمت‌های معمول عرضه می‌شد.

اما حالا درخت‌‌ها با قیمت بسیار زیاد (از ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزارتومان) به فروش می‌رسند؛ البته به دلیل ضعیف شدن پول کنونی ایران! در سایت یکی از مراکز مسیحی ایران، به قیمت‌های کنونی اشاره شده است.

نوئل و کریسمس شما، خوانندگان زمانه و مسیحیان ایران، با شادی و دوستی و محبت همراه باشد.