| خانه > وبلاگ زمانه > فلسفه رسانه > هر خبری می تواند «باورنکردنی» باشد | |||
هر خبری می تواند «باورنکردنی» باشددر روز 11 سپتامبر که سالگرد آغاز به کار رسمی زمانه بود مجموعه زمانه دست به یک کار غیرمتعارف زد و آن هم نوشتن و گزارش کردن خبرهایی شوخی و بی بنیاد اما با ظاهری کمابیش جدی بود. البته همه مطالب با عنوان عمومی «باورنکردنی های زمانه» مشخص شدند تا اشاره ای باشد به سنخ مطالب. با پایان روز و از نیمه شب 12 سپتامبر هم پس-نوشتی به همه مطالب اضافه شد تا خوانندگان در هر رفرنس بعدی از طریق سایت زمانه یا موتورهای جستجو بدانند که با مطلب جدی روبرو نیستند. اما هدف زمانه از این کار چه بود؟ دلایل مختلفی وجود دارد که رسانه ها مطالب شوخی با ظاهر جدی منتشر می کنند. مهمترین دلیل حرفه ای و مسئولانه آن همیشه هشدار دادن به خواننده است که در برابر هر مطلبی که می خواند موضع انتقادی خود را حفظ کند. جهان ما پر از گزارش های بی پایه و دروغ و تحلیل های آبدوغ-خیاری و حرفهای من-عندی است که گاه برای سرگرمی و شوخی و خنده صرف نوشته می شود و گاه نیز برای گمراه کردن خواننده و تحریک افکار عمومی و جهت دادن به آن بر اساس میل صاحبان رسانه. اتکای صرف به آنچه رسانه ها بگویند تعطیل خرد انتقادی است. رسانه های قابل اعتماد همواره باید نگران این باشند که خواننده خود را در مقابل هجوم دروغ که یک بلیه رسانه ای است واکسینه کنند. گزارشهای بی پایه ای که آگاهانه در یک رسانه معتبر وارد می شود و ممکن است در شرایطی دیگر کاملا غلط انداز باشند حکم واکسینه دارند تا هوشیاری خواننده را تحریک کنند. همیشه مشکل دروغ هم نیست. گاهی با تخیلات سر و کار داریم یا ضعف استدلال یا گنده گویی و بی معنا حرف زدن. یعنی اگر در یک طرف جریانهای سیاسی مایل اند با دروغ و خبرسازی اهداف خود را پیش ببرند در سوی دیگر با افرادی سر و کار داریم که جاه طلبی شخصی دارند و می خواهند با حرفهای سوپر مدرن بر کرسی مقام عالی روشنفکری نزول اجلال کنند. مقاله مشهور آلن سوکال که عمدا برای دست انداختن بی معناگویی گروهی از روشنفکران نوشته شده بود چنین چاه طلبی هایی را هدف گرفته بود. مقاله او که ظاهری غلط انداز داشت در یک مجله مشهور ( سوسیال تکست/ متن اجتماعی) در 1996 به چاپ رسید و او در مقاله بعدی خود نشان داد که آنچه نوشته نقیضه سازی و مهمل بوده است. اما مجله این بار مقاله او را چاپ نکرد! همه خوانندگان می توانند زودباور باشند با در مقابل نوشته ای مرعوب شوند مهم نیست که نخبه و روشنفکرند یا خواننده بی ادعا که برای آموختن یا سرگرمی می خواند. شمار رسانه هایی که مطالب کم اعتبار یا بی پایه یا گنده گو و مهمل منتشر کنند کم نیست. تنها راه، خواندن دقیق و موشکافانه است. این هم به برکت بسیارخوانی روی وب به خطر افتاده و باید از آن سخت مراقبت کرد. زیرا خواندن را سرسری کرده است. نهایتا باور کردن یک مسئولیت شخصی است. درست است که رسانه های بسیاری هم هستند که می کوشند طرف اعتماد خواننده باشند، اما وانهادن اختیار باور کردن مان به هیچ رسانه ای سزاوار نیست. خرد انتقادی را باید تیز کرد: برای باور کردن یا نکردن برهان و سند و دلیل داشت و خواست. همانطور که گروهی از خوانندگان بدرستی از ما خواسته بودند: سندتان، دلیل تان کجاست؟ مهدی جامی  |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
||
 |
نظرهای خوانندگان
سلام . به نظر من نوشتن مطالبی که واقعیت ندارند اگر چه در برخی مطبوعات برای هیجان و توجه بیشتر از انها استفاده می شود ، اما برای رادیوی رمانه که بیشتر مطلب ان سنجیده و دقیق انتخاب شده کاری درست نمی باشد .زیرا اعتماد خواننده را به خود کم می کند .چراکه بهترین معیار سنجش کار یک خبر گزاری خود مردم هستند اگر چه در سطح پایینی از اطلاعات و اگاهی باشند ولی بعد از مدتی این امر را می فهمند . خلاصه من از طرفداران رادیوی زمانه هستم و واقعا از مطالب دست چین شده شما سپاسگزارم . در مورد اخبار و مطالب اسیای مرکزی خصوصا تاجیکستان دیگر اخباری را در برنامه شما نمی بینم ، لطفا به این اخبار هم توجه دوباره داشته باشید .
-- m-s ، Sep 13, 2007با سپاس از زحمات شما و امید موفقیت بیشتر برای همه اصحاب خبری .
shoma mardom ra sare kar gozashteid in ravesh bara jalbe tavajoh kheili amatorieh.agar ede aa ye herfe i i boodan darid.
-- mahmood ، Sep 13, 2007خب.مایه چند min سر کار رفتیم!
-- نسترن ، Sep 14, 2007سلام خسته نباشید . من یکی از آنهایی هستم که آن خبر مربوطه را باور کردم و یک یادداشت هم برایتان فرستادم ای کاش که سکوت میکردید و از کنار آن دسته گل خود به آرامی میگذشتید با این" توضییح" خود به قول معروف آمدید ابرویش را درست کنید زدید چشم و چالش را کور کردید . در حال حاضر سرپرستی فکری مردم و هدایت فکری آنها هم به آن دیگر دسته گل افزوده گشت به عبارتی شما خود را قیم فکری ما میدانید و رسالت انقلابی شما حکم میکند که ما را از آسیب نوشته های نادرست محفوظ دارید . البته حتما همین گونه است که شما میفرمایید .اشکال از شما نیست اشکال از ماست که شما را بیش از آنکه باید جدی گرفته بودیم . خداوند شمارا قرین رحمت های خود گرداند .
-- محمد ، Sep 14, 2007"دیروز به بهانه یک‌سالگی زمانه، خواستیم کمی شوخ و شنگ باشیم. برای این کار هیچ برنامه‌ریزی بزرگی نداشتیم. بعضی از همکارانی که در تحقق این کار کمک کردند، یک شب قبل در جریان قرار گرفته بودند."
-- حجت ، Sep 15, 2007خودتان هم نمی دانید در این مورد چه کردید !!! دقیقا مثل معلمی که سوتی می دهد و بعد از اعتراض دانش آموزان برای سرپوش گذاشتن می گوید می خواستم ببینم حواستون به درس هست یا نه و دید انتقادی به درس دارید یا نه این کار من عامدا برای بیدار کردن شما بود و آفرین به آنهایی که به ما گفتند " سندتان کو دلیلتان کجاست ؟ "
"از این حرف‌ها که بگذریم، همه این‌ها یک شوخی بود برای خط کشیدن روی یک روز عبوس رسانه‌ای. وگرنه ما می‌دانیم، ... "
کار کاملا غیر حرفه ای منفی بود ... !!!
من در اون روز بعد از خوندن 3 تا مطلب بی پایه احساس کردم بهم توهين شده! اميدوارم بتونيد حال من دانشجو رو مجسم کنيد در حالی که درگير امتحانات ماه سپتامبر هستم و با خودم فکر می کنم: يه نگاه کوتاه به خبرها بندازم و بعد دوباره برگردم سر درس.
-- بدون نام ، Sep 15, 2007از بخت بد (و البته طبق عادت!) سايت زمانه رو باز می کنم و بدنبال اخبار با يک شوخی بی مزه مواجه می شم که هيچ سنخيت با روال منطقی کار خبری حرفه ای نداره! اين احساس مورد اهانت واقع شدن شايد فقط منحصر به من باشه! اما سر کار گذاشتن مخاطبان يک جور توهينه! حتی اگه دروغ ها مثل دروغ های شما اونقدر آبکی باشن که در عدم صحتشون شک نکنی! احساس دور ريختن وقت محدودی که برای پيگيری اخبار يا دست کم کار مفيد تری داشتم با شوخی بی جای شما کامل شد! اون روز هم کامنت معترضانه ی من منتشر نشد. به هيچ وجه هم غير مودبانه نبود. اما منتشر نشد. ظاهرا تحملی که از خواننده هاتون انتظار داريد رو خودتون دارا نيستيد. نمي دونم اينبار اين کامنت پابليک می شه يا نه! به هر حال نظر خواستيد، اميدوارم اينبار تحملش رو داشته باشيد.
هنوز هم هر از گاهی يه نگاهی به سايت ميندازم اما با دلخوری و البته بی اعتمادی!
سلام خسته نباشید . فقط خواستم بگم اینکه ما ایرانیها اینجای تاریخ ایستادیم نتیجه همین میان بر زدنهامون هست . البته شما تنها نیستید تعداد قابل توجهی"روشنفکر " برداشتشان از کار حرفه ای مانند شماست . با یک عذر خواهی ساده از خواننده خود میتوانستید قال قضییه را کنده مهر صداقت خود را بر پیشانی تاریخ مطبوعاتی خود بزنید اما شما راه آسان و همیشه پیمو ده شده را انتخاب کردید موفق باشید آقای سر دبیر . نیازی به سانسور نیست نیازی نیست هر گونه توضییحی .
-- محمد ، Sep 16, 2007تا حالا چندتا از کامنتهای من هم که در صفحات دیگرتان نوشته بودم منتشر نکردید. نه توهینی توش بود و نه حتک حرمتی. لطفا شما دیگر سانسور نکنید!
-- یه نفر ، Sep 17, 2007