تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۳۸۸ • چاپ کنید    

زمانه‌‌ دیروز و زمانه فردا

فرید حائری‌نژاد
farid@radiozamaneh.com

من همیشه از نوشتن درباره‌های فعالیت‌هایم، یا از مصاحبه فرار می‌کنم و همیشه گفته‌ام که به اصطلاح، آدم «پشت دوربین» هستم. این‌بار اما سالگرد رادیوست و راهی برای فرار نمی‌ماند.

«زمانه»ای که من از دور می‌دیدم «زمانه»ای بود به دنبال صداهای نو. صداهایی که شنیده نشده بودند؛ یا در واقع سکویی برای رساندن این صداها. ایرانیان به چنین رسانه‌ای نیاز داشتند و دارند؛ رسانه‌ای که در محتوا مستقل عمل کند، در انحصار جریانی ویژه نباشد و نگران گذشتن از خط قرمزهای معمول، در جامعه‌ی ایرانی نباشد.

طبیعی است زمانی که بخواهید این‌گونه عمل کنید؛ باید درب‌های رسانه را به روی مردم باز بگذارید. «زمانه» کوشید مخاطب‌هایش را درگیر کند و دیدیم که تعدادی از مخاطبان «زمانه» به برنامه‌سازان آن بدل شدند. «زمانه»، به باور من، در این زمینه در مجموع موفق عمل کرد. توانست تلفیقی از کار حرفه‌ای و آماتوری را به شکل قابل پذیرشی ارائه دهد.

ایده‌ی «شهروندان روزنامه‌نگار» که به ویژه از طرف مهدی جامی، نخستین مدیر و سردبیر «زمانه»، مطرح می‌شد؛ موضوعی است که اکنون رسانه‌های معتبر دنیا نه ‌تنها از آن غافل نیستند بلکه در موارد زیادی به شکل جدی به‌کارش می‌ببندند. نمونه بارز آن هم رویدادهای اخیر پس از انتخابات ایران بود که بخش عمده‌ی اطلاعات و تصاویر از راه شهروندان معمولی ایران به دنیای خارج منتقل شد.

جدا از بحث‌های حرفه‌ای و کاری، موضوعی که نباید فراموش کرد این است که گذشته از نیاز رسانه‌ای برای ایرانیان؛ ایجاد رادیو زمانه در حقیقت حاصل کوشش‌ها و موفقیت‌های چندین ساله‌ی جامعه‌ی مهاجر ایرانی در هلند است. جامعه‌ای حدوداً سی‌هزار نفری، که علی‌رغم حضور نه‌چندان طولانی‌اش در این کشور، خیلی خوب خود را نشان داده‌است.
در تحقیقاتی که شده، ایرانیان توانسته‌اند از موفق‌ترین و هماهنگ‌ترین مهاجران در جامعهٔ هلند باشند. چنین چهره‌ای از ایرانیان هلند و اعتماد و اعتقاد به آنها، در ایجاد زمینه سازی تشکیل «زمانه» بسیار مهم بود. این موضوعی است که در خارج از هلند کمتر کسی از آن خبر دارد.

با حضور من در این رادیو، در سیاست اصلی «زمانه» از بابت پایبند بودن به معیارهای حرفه‌ای رسانه، تغییری عمده پدید نخواهد آمد. همچنان در تلاش خواهیم بود به صداهای تازه و شنیده نشده امکان حضور دهیم. در عین حال می‌کوشیم به لحاظ فنی و کیفی نگاهی تازه در روند تولید داشته باشیم و هم‌چنین در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی گسترده‌تر حرکت کنیم.

من دو روز پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران، از تورنتو به آمستردام رسیدم. به خاطر فضای آن روزها حتا فرصت یک آشنایی کلی با همکاران و رویه‌ی کار آنها را پیدا نکردیم. مسائل ایران، هرکس را به نوعی هیجان‌زده و غافل‌گیر کرده بود. با یک گروه بسیار کوچک، لحظه به لحظه باید مسائل ایران را پوشش می‌دادیم. از طرفی تقریباً هر روز از رسانه‌های هلندی و غیرهلندی گزارش‌گرانی در بین ما بودند تا هم از روند فعالیت‌های «زمانه» در ارتباط با ایران گزارش تهیه کنند و هم این‌که خبرهای دست اول را از یک منبع فارسی‌زبان در اختیار داشته باشند.

همیشه زمانی که وارد یک سازمان تازه می‌شوید، یک دوره‌ی گذار باید طی شود. تصور ما این بود که آن چند روز می‌گذرد و انتخابات هم به هر صورت تمام خواهد شد که البته همه شاهد بودیم که شرایط دیگری پدید آمد و هر روز وارد مرحله‌ی تازه‌تری می‌شود. البته در همین دوره، بخشی از ایده‌های من به شکل پیش‌بینی نشده‌ای عملی شد. بویژه شناساندن «زمانه» به غیر ایرانیان. برای نخستین‌بار یک خبرگزاری فراگیر بین‌المللی مانند آسوشیتدپرس درباره‌ی «زمانه» گزارش مفصلی منتشر کرد. گزارشی که واشینگتن‌پست، گاردین و نشریات دیگر جهانی هم آن‌را منتشر کردند.

هم‌چنین درصدد بودیم رسانه‌های غیرایرانی و طبیعتاً مخاطبان آن‌ها از راه «زمانه» شناخت بهتری از مسائل ایران پیدا کنند. دست‌کم از بابت رسانه‌های هلندی توانستیم بخشی از این کار را انجام دهیم. شبکه خبری سراسری هلند (NOS)، روزنامه فولکس کرانت (Volkskrant)، تلویزیون RTL4 برنامه‌های متعددی با «زمانه» یا درباره‌ی زمانه تهیه کردند و تعدادی از تحلیل‌های ما به زبان هلندی در روزنامه‌های هلندی به چاپ رسیدند. اکنون رسانه‌های هلندی با کار ما بسیار بیشتر از گذشته آشنا هستند و با «زمانه» ارتباطی حرفه‌ای دارند.

بخش انگلیسی سایت «زمانه» هم فعال شده که کوشش می‌کنیم کار خبررسانی برای غیر ایرانیان را از آن راه انجام دهیم. امیدواریم پس از مدتی، مطالب اجتماعی و فرهنگی-هنری‌مان را هم بتوانیم در بخش انگلیسی داشته باشیم.

در زمینه کارهای ویدئویی هم فعالیت‌های بیشتری خواهیم داشت. «زمانه» در تولید نخستین نماهنگ محسن نامجو همکاری داشت که این کار در آغاز به ‌صورت انحصاری در سایت «زمانه» قابل دسترس بود. اگر بتوانیم منابع مالی بیشتری تأمین کنیم؛ حتماً کارهای قوی‌تر ویدئویی تولید خواهیم کرد؛ چه در زمینه‌ی خبر و گزارش و چه مستندهایی در زمینه‌ی فرهنگ و هنر.

«زمانه» با بودجه‌ای مشخص از وزارت خارجه هلند فعالیت می‌کند. بودجه‌ای که هر سال بخش قابل توجهی از آن کم می‌شود. این موضوع طبیعتاً ما را برای کار با همکاران دچار محدودیت می‌کند. البته این موضوعی نیست که من بتوانم به شکل موشکافانه‌ای درباره‌ی آن صحبت کنم. به لحاظ سازمانی، ساختار «زمانه» با قبل تفاوت‌های زیادی پیدا کرده‌است. به‌عنوان سردبیر رادیو، مسئولیت اصلی من، در زمینه‌ی محتوا و روند تهیه‌ است. این‌که «زمانه» برای جبران کمبودهای مالی چگونه عمل می‌کند، بر عهده‌ی مدیریت اداری رادیو است. ولی به‌هر حال چنین محدودیت‌هایی که روز‌به‌روز هم بیشتر می‌شود؛ دست ما را تا حدی برای بکارگیری نیروهای بیشتر و صرف هزینه برای برنامه‌سازی می‌بندد.

فشار بیشتری بر دوش همکاران ثابت و برنامه‌سازان آزاد خواهد آمد. گاهی می‌شنوم که می‌گویند: «چقدر تعداد مطالب روزانه در سایت نسبت به گذشته کم شده...» و آن را نوعی ضعف کاری می‌پندارند. در صورتی که مخاطبان در خارج از سازمان ما، اغلب از وضعیت مالی رادیو و محدودیت‌هایی که روز به روز کار ما را دشوارتر می‌کند؛ بی خبرند و البته مسئولیتی هم از این بابت ندارند. در گذشته، گاه بیش از بودجه‌ای که مقرر بوده خرج می شده که اکنون نتایج آن روشن شده‌است. ما نمی‌توانیم بیش از آن‌چه در اختیار داریم برای برنامه‌سازی هزینه کنیم. نیاز به یک سازماندهی تازه به خوبی حس می‌شود و به‌زودی تغییرات چشمگیری در رادیو و سایت صورت خواهد گرفت.

به هر رو ما به تلاش‌هایمان برای ارائه‌ی حرفه‌ای و متنوع برنامه‌ها ادامه خواهیم داد. من «زمانه» را در رقابت با دیگر رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران نمی‌بینم. ما بخشی از یک مجموعه‌ی رسانه‌ای برای ایرانیان هستیم که فعالیت‌هایمان به نوعی مکمل یکدیگر است. فعالیت‌هایی که با توجه به محدودیت‌های رسانه‌ها در ایران، نقش بسیار مهمی برای ایجاد آگاهی عمومی نسبت به مسایل داخل ایران و ایجاد پیوند بین ایرانیان داشته‌است.


یادداشت سردبیر

سپاس از همه‌ی دوستانی که با صرف وقت، دیدگاه‌های خود را در این‌جا آورده‌اند.به باور من، گاه «نظر» همان «نظر» است و نیازی به بحث پایانی برای متقاعد کردن طرف مقابل نیست. آن‌چه اهمیت اساسی دارد، همین وجود داشتن فضایی سالم برای ابراز دیدگاه‌های گوناگون است. طبیعتاً کاربردی‌ترین نظرها، آن‌هایی هستند که روشن و دقیق مطرح شده‌اند و نه مبهم و کلی. مشکلات در «زمانه» مانند هر رسانه دیگری وجود دارد؛ منکر آن نمی‌توان بود. پیشنهاد برای حل آن‌ها و بهتر کردن برنامه‌ها بی‌اندازه مفید و لازم است و ما طبعاً از آن استقبال می‌کنیم. به چند نمونه از پیشنهادها و نظرها می پردازم:

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

جناب حائری نژاد . شما هم با آمدن به زمانه هوایی تازه ندمیدید . کجاست آن زمانه‌ی سابق . چه کردید با زمانه . اگر فقط هم نظارت در تولید و محتوا به عهده‌ی شماست چرا تبدیل شدید به یک رادیوی سیاسی صرف ؟ پیشنهاد می‌کنم اسم رادیو زمانه را به رادیو هلند تغییر بدهید . این اسم برای ما حرمت دارد .
--------------------------
فرید: دوست گرامی، تنها حدود سه ماه از آمدن من به هلند می‌گذرد و در این مدت از برنامه‌های «زمانه» آن‌چنان که می‌فرمایید، کاسته نشده است. اگر تغییر محسوسی در برنامه‌های «زمانه» حس می‌کنید، احتمالاً مربوط به دوره‌ای طولانی‌تر از سه ماه است.

-- فواد ، Sep 12, 2009

"اگر بتوانیم منابع مالی بیشتری تأمین کنیم؛ حتماً کارهای قوی‌تر ویدئویی تولید خواهیم کرد؛"


آقای حائری‌نژاد عزیز، درست است که داشتن منابع مالی و امکاناتی بیشتر حتماً در بهبود کیفیت هر کاری، به ویژه کارهای پر هزینه‌ی ویدئویی و سینمایی اثرگزار است اما هستند بسیاری کارهای پر خرج ویدئویی یا سینمایی که چندان با کیفیت نیستند و در مقابل کارهای ارزانی هم وجود دارد که محتوای خوب آن به راحتی ضعفهای تکنیکی آن را می‌پوشاند.


به راحتی می‌توان از نیروهای جوان و علاقمند و پر انرژی و با انگیزه که حاضرند با پول و امکانات اندک به کار گرفته شوند در تهیه‌ی آثار خوب ویدئویی نظیر کار محسن نامجو بهره‌جویی کرد.


آنگاه و در صورتی که کارهای ارزان اما موفقی عرضه شوند، حتماً شرایط بهتری برای تامین مالی بیشتر نیز فراهم خواهد شد.


با احترام
----------------
فرید: با شما موافق هستم و ما از کارهای خوب استقبال می‌کنیم.

-- صرفه جو ، Sep 12, 2009

سلام
مدیریت و همکاری شما را با زمانه تبریک می گویم ، امیدوارم که اشتباهات گذشته در زمانه زمینه رشد پیدا نکنند و با وجود شما زمانه ای که تازه به یکی از اهداف رسانه ای خود یعنی خبر رسانی و آگاهی و ارتباط در چهار چوب وجدان متعهد و سالم ،نزدیک شده است ؛ بتواند درآینده درخشش بیشتری داشته باشد.این را همیشه باید به خاطر داشته باشیم که مخاطب ما، آگاه است .امیدوارم که رسانه زمانه هم در جبهه مردم ایران همیشه باقی بماند.
موفق باشید

-- فری ، Sep 12, 2009

این را همیشه باید به خاطر داشته باشیم که مخاطب ما، آگاه است .امیدوارم که رسانه زمانه هم در جبهه مردم ایران همیشه باقی بماند.
موفق باشید

-- بدون نام ، Sep 12, 2009

به نکات خوبی اشاره کردید،ممنون از توضیحات شما برای ما مخاطبان رادیو زمانه.جمله آخرتون مهم بود که زمانه را رقیب رسانه های فارسی زبان نمی دانید.عکس این نظر را مهدی جامی داشت که اشتباه و ضعف بزرگی در کارش بود گرچه او نیز قابلیت های خودش را داشت اما این تخریب رسانه های فارسی زبان در همه سرمقاله هایش به چشم می خورد

-- افشین ، Sep 12, 2009

آقای حائری نژاد موضوع برجسته ای که پس از روی کار آمدن شما در رادیو زمانه به چشم می خورد کم شدن برنامه های فرهنگی هنری است که به همین دلیل شاید بسیاری از مخاطبانتان را از دست داده اید. کجاست آن برنامه های روح نواز که آدم را برای دقایقی از این دنیای کثیف سیاست دور میکرد؟؟ آیا این سیاست شخص شما و دیکته شدن از سوی ما فوق تان است یا دلیل دیگری دارد؟؟
--------------------------
فرید: دوست عزیز، «زمانه» و برنامه‌سازان آن به گواهی خودشان در تهیه موضوع و برنامه‌سازی‌شان، تا آن‌جا که معیارهای حرفه‌ای رسانه‌ای زیر پا گذاشته نشود آزاد هستند. «زمانه» گرچه با پشتیبانی مالی هلند فعال است اما در برنامه‌سازی مستقل عمل می کند و حتا در یک مورد غیر از همکاران برنامه ساز، کسی پای به اتاق تحریریه ما نگذاشته است. ولی شرایط روز ایران را فراموش نکنید. همه چیز به شکل زیادی تحت تأثیر جنبش مردم ایران است. ما هم به ویژه در هفته‌های نخست پس از انتخابات نمی‌توانستیم بی‌تفاوت به خشونت‌ها در ایران، بخش عمده از برنامه‌ها را هم‌چنان، به مسائل ادبی و هنری اختصاص دهیم. ولی همان‌گونه که از رادیو می‌شنوید و در سایت می‌خوانید، تعادل میان برنامه های فرهنگی و سیاسی در حال برقرار شدن است. هرچند رویدادهای ایران هم‌چنان به طور جدی دنبال می شود.

-- مجید ، Sep 12, 2009

به! ببينيد چه کارهای مهمی کرده آقای سردبير! هنوز کجاشو ديديد!
چی بود زمانه چی شد!

-- بدون نام ، Sep 12, 2009

آیا «برنامه های فرهنگی هنری» موردنظر آقای مجید،همان گزارش های کم مایه ایست که در باره رویدادهای باصطلاح هنری وگفتگوهای آبکی با دست اندرکاران فعالیت های فرهنگی تهیه میشد یا ایشان به مباحث ونقدهای با ارزش ادبی و هنری اشاره دارند که ما نه شنیدیم و نه خواندیم.

-- شایگان ، Sep 12, 2009

خدا را شکر که آقای حایری نژاد تصمیم گرفتند بخشی از مسایل پشت صحنه را هم برای مخاطبان بگویند چون در زمان اختلافات آقای جامی با هیئت مدیره رادیو زمانه، وبلاگ نویسان عمدتاَ عکس العمل های واقعا عجیبی از خودشان نشان می دادند!

-- بابک ، Sep 13, 2009

آقای "شایگان" جان
با پشت سر هم گذاشتن چند صفت مثل "کم مایه"، "به اصطلاح هنری"، "آبکی" و غیره می شود پنبه هر رسانه و هر روزنامه نگاری را در جهان زد. شما در حقیقت فقط خشم خودتان را در قالب سه چهار کلمه ویران کننده پرتاب کرده اید. دقت کنید که من مدافع تمام عیار زمانه و برنامه هاش نیستم ولی با این جور ردیف کردن صفات "منفی" هم مخالفم. بفرمایید اولا انتظار شما از یک گزارش کوتاه سه چهار دقیقه ای از یک رویداد هنری چیست؟ شما آن کلمه "به اصطلاح" را هم که گذاشته اید نشان می دهد با خود آن "رویدادها" هم مخالف بوده اید. شما ظاهرا بلکل مخالفید. هم با خود رویدادها و هم با گزارش کردن آنها. شما البته نمونه تیپیکال یک مخاطب ایرانی رسانه هستید که از آن انتظار دارد: فیلسوفانه باشد، سیاسی باشد، هم حکومت را عوض کند و هم در عین حال برانداز نباشد و القصه. کاش می فرمودید انتظارتان چی بوده از یک گزارش در مورد یک رویداد هنری یا حداقل نمونه اش را در یک رسانه دیگر فارسی زبان نشان می دادید. ردیف کردن چهارتا صفت پشت سرهم را که همان روباه شعر معروف "زاغکی قالب پنیری دید" بلد است.
این حرفها به این معنی نیست که زمانه خیلی رسانه خوب و بی عیبی است و گزارش مزخرف در آن پیدا نمی شود. مفهومش این است که بعضی ها غالبا خودشان هم نمی دانند دنبال چی هستند.

-- مهدی ، Sep 13, 2009

من هم سیاسی شدن رادیو زمانه را تایید می کنم. زمانه هیجانی و احساساتی عمل می کند. دیگر از آن تحلیل ها و مصاحبه های مفصل کمتر خبر است. اندیشه رادیو زمانه که مهمترین بخش رادیو از نظر من بود جایش را به خبر داده. بخش خبری گسترده تر شده. زمانه از نظر خبر رسانی نمی تواند جای بی بی سی فارسی را بگیرد. نقطه ی قدرت شما بخش های تحلیلی- اندیشه ای شما بود.
شما در جریان جنبش سبز به تله ی سطحی نگری و روزمرگی افتادید.
امیدوارم کم کم متوجه این قضیه بشوید.
------------------------
فرید: بله، به تصور من نیز «زمانه» سیاسی‌تر شده است ولی دلیل آن‌را همان‌طور که در پاسخ قبلی اشاره کردم؛ در شرایط کنونی ایران باید جستجو کرد. حقیقت این است که ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری سیاسی‌تر شده است. این در حالی است که بسیاری نیز خواستار فعالیت پربارتر درتهیه و ارائه برنامه‌های تحلیلی-سیاسی هستند. بخش اندیشه زمانه نیز به کار خود هم‌چون سابق ادامه خواهد داد؛ قوی‌تر و متمرکزتر. هرگونه پیشنهادی هم در این زمینه دارید، مشتاقانه منتظر دریافت آن هستیم.

-- سعید ، Sep 13, 2009

محتوای حرف های مهدی جامی شباهت ساختاری با کامنت قبلی من دارد. بصورت اتفاقی به این نوشته ایشان برخورد کردم. ایشان می نویسد:

«اما هیچ دقت کرده اید که هنوز هیچ رسانه ای برای اندیشه و هنر جنبش صفحه ای باز نکرده است؟ زمانه هم که این روزها سه ساله می شود و بالقوه می توانست صفحه های سبز داشته باشد در سکوت طی مسیر می کند و انفعال. زمانه بزرگترین بازنده رسانه ای در میدان جنبش است. حال آنکه امید می رفت که پیشگام و جسور باشد و میدان ها را باز کند. بی بی سی کمابیش فعال است و گاه تحسین برانگیز می شود. اما طبعا نمی تواند نماد جنبش شناخته شود و نباید.»
http://sibestaan.malakut.ir/

-- سعید ، Sep 13, 2009

چرا از رضا دانشور هیچ خبری نیست؟

-- سحر ، Sep 13, 2009

رضا دانشور،مریم اقدمی،تاج‌السلطنه کجایند؟
اندیشه زمانه میانمایه شده.روند متنی شدن در پیش گرفته اید:ناسلامتی رادیو هستید.مدتهاست خلاقیتی ازتان دیده نمی‌شود.

-- سعید ب ، Sep 14, 2009

رضا دانشور،مریم اقدمی،تاج‌السلطنه کجایند؟
اندیشه زمانه میانمایه شده.روند متنی شدن در پیش گرفته اید:ناسلامتی رادیو هستید.مدتهاست خلاقیتی ازتان دیده نمی‌شود.
-------------------
فرید: دوست گرامی، همکارانی که از آنها نام برده‌اید، مدت مدیدی است که همکاری‌شان با رادیو پایان یافته بود. اتمام این برنامه‌ها ارتباطی با سیاست‌های تازه رادیو ندارد. ما هم امیدواریم این دوستان بتوانند همکاری خود را با «زمانه» ادامه دهند.

-- سعید ب ، Sep 14, 2009

بله من هم فکر می کنم رادیو زمانه وزن بخش سیاسی را بیش از حد بالا برده و تعادل بین فرهنگ و هنر و اندیشه با سیاست به هم خورده. اما در این چند روز اخیر به نظر می رسه دوباره بخش فرهنگ و اندیشه اندک اندک در حال تغییر کردن است. فکر می کنم آن چیزی که زمانه را زمانه کرده بود همین بخش های فرهنگ و هنر و اندیشه بود. به هنرها هم بیشتر بپردازید. اکثر رسانه ها از سیاست اشباع شده اند. زمانه این وسط می تواند حال و هوای اندکی متفاوت داشته باشد.

-- بدون نام ، Sep 16, 2009

انتظار داشتیم آقای حائری نژاد ارزشی برای مخاطبان زمانه قائل نشوند . حداقل جامی یک جوابی به ما می‌داد .

-- رضا دلپاک ، Sep 16, 2009

من نمی دانم چطور دلشان می آید اینطور به زمانه بدوبیراه بگویند. من مشتری همیشگی سایت زمانه هستم! سایتی جامع . از سیاست ،اقتصاد، اندیشه ،هنر و.....
با یک گرافیک مناسب که براحتی با اینترنتهای ذغالی ما بالا می آید !
زنده باد زمانه پایدار باد زمانه.

-- kaveh ، Sep 16, 2009

اياممكن است اخبارروزانه سايت به ادرس بالبفرستيدبراي عضويت ازطريق سايت راديوزمانه مشكل وجوددارد.متشكرم

-- بدون نام ، Sep 22, 2009

میخواستم بعنوان کسی که سایت زمانه را دنبال می کند .از اقای حائری نژاد خواهش کنم حداقل از کسانی به عنوان صاحب نظردر مسائل سیاسی مقاله و یا تحلیل چاپ کنید که از صفر کمتر نباشند ویا انقدر بی وجه در میان دوستداران سیاست نباشند.کسانیکه لااقل هم دست جنایت کاران حاکم بر کشورمان نبوده باشند .
اگر چنین شد انوقت میشود گفت بله زمانه زمان را پر نمی کند زمان زمان زمانه است.پیروز باشید

-- کامبیز ، Sep 22, 2009

دیروزسپری شدوگذشت تنهاتجربه اش باارزش ومستفیدمی
باشدزمانۀ فردارابخواهیم که مکمل نواقص زمانۀ دیروزباشداین
زمانۀ فرداست که من بتوانم ازدردهای اجتماعی وحقوقی و
دیگرآلام خودبنگارم تابتوانم بیاری همدردان برای درمان ایندرد
هاداروئی بیابم.آنزمانه اگرناله ام راآزادانه وبدون واهمه وترس
بگوش همه برساندنامش امیدزمانۀ فرداست.

-- ایراندخت آریا ، Sep 22, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)