تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۳۸۶ • چاپ کنید    

حرفه ای بودن در دنیای دیجیتال

ستاره حسینی

این یادداشت با توجه به نقد و بحث خوانندگان زمانه در ذیل یکی از مطالب وبلاگ زمانه ( «زمانه مجری «حرفه ای» ندارد» به قلم آزاده اسدی) نگاشته شده است.

امروزه حرفه ای بودن در دنیای دیجیتال معنای تازه ای یافته است. بیائید با یک مثال آغاز کنیم. تا همین چند سال پیش عکاسی یک «حرفه» بود. حرفه ای مختص به افرادی که علاوه بر ابتیاع یک فقره دوربین عکاسی از مراحل نورسنجی، نورپردازی، کادربندی و چاپ و ظهور عکس آگاهی داشتند. یک نسل پیش از ما برای تهیه یک عکس ساده برای آلبوم خانوادگی نیازمند کسب دانش و تخصصی بودند تا بتوانند لحظات شیرین زندگیشان را ثبت کنند. اما به ناگهان تکنولژی دیجیتال با ساده کردن مراحل ثبت و چاپ یک عکس، باعث شد تا عموم آحاد یک جامعه بتوانند بدون «حرفه ای شدن» در امر عکاسی نیازهای روزمره خود را مرتفع کنند.

اکنون سوال می تواند این باشد که حرفه ای بودن در عکاسی چیست؟ از میلیونها عکس دیجیتالی که در هر روز در سراسر دنیا ثبت می شود کدام یک حرفه ای است؟ نحوه ارزش گذاری عکس چیست؟

خبرنگار بودن هم امروزه حرفه ای است که به سرنوشت عکاس بودن مبتلا شده است. حال که سطح دانش عمومی جوامع ارتقا یافته، افراد به حقوق خود آگاه شده اند و ابزارهای رسانه ای دیجیتال براحتی در دسترس هستند معیار ارزشگذاری کار خبرنگاری آیا همان معیارهای بیست سال پیش است؟ کدام بخش از معیارهای گزینش خبرنگار خوب و حرفه ای همچنان قابل استفاده است؟ آیا ایده شهروند خبرنگار یک ایده با قابلیت اجرائی است یا تنها نظریه ای است زودگذر و غیر قابل اعتنا؟

حرفه ای بودن در دنیال دیجیتال معنای تازه ای یاقته است و معیارهای ارزشگذاری تغییر کرده است. به دیگر سخن هدف یک کار حرفه ای همچنان پابرجاست اما روشهای دسترسی به آن هدف تغییر کرده اند. هدف تمامی ابرازهای رسانه ای ( از آغاز تا کنون) ایجاد پل ارتباطی برای ارسال پیام به مخاطب است. در دنیای دیجیتال روشهای دسترسی به ابزار رسانه ای سهل شده است اما علیرغم کثرت تولید در تمامی جوانب و شئونات رسانه ای تنها مواردی «حرفه ای» محسوب می شوند که بتوانند پل ارتباطی بین مخاطب و پیام را به درستی ایجاد کنند. اینکه چه کسی، با چه دانشی، و با چه ابزاری پیام را منتقل کرده است دیگر مورد نظر نیست و نمی تواند باشد. بلکه آنچه می تواند مورد تعمیق و تمیز قرار گیرد موفقیت در ایجاد پل ارتباطی است.

بدون شک مجری بودن یک حرفه است اما حرفه ای بودن در اجرای یک برنامه، به معنای کسب اعتماد و اشتیاق شنونده برای شنیدن است. حال اینکه این مجری در یک استودیوی مجهز و پس از طی مراحل آموزشی برنامه را ضبط کرده باشد و یا اینکه به مدد ابزارهای دیجیتال از اتاق خواب آپارتمانش برنامه را تولید کرده باشد محلی از بحث ندارد بلکه آنچه مهم است تاثیر برنامه بر شنونده است.

بدیهی است که آگاهی از دانش پیشینیان در این حرفه برای هر آغازگری مفید فایده است اما کافی نیست چون نیاز و سطح انتظار شنونده دوران جدید یا نیاز شنوندگان کمی دورتر بسیار متفاوت است. فرهنگ عمومی در مسیر سرعت تغییرات رفاهی و اجتماعی دچار نوسان شده است. قدرت انتخاب مخاطب در جامعه با توجه به سطح دسترسی بالا به مراجع و رسانه های متنوع بسیار فراتر از گذشته است.

در یک ارتباط ساده چهره به چهره آنچه اعتماد و اشتیاق طرفین نسبت به یکدیگر را افزایش می دهد انعکاس فردیت آنها در رفتار و گفتارشان است. حال که ابزارهای دیجیتال به ما این امکان را می دهد تا از مسیری ساده تر از گذشته به وادی تخصص ها و حرفه های متنوع وارد شویم چرا از این ساده ترین اصل ارتباطی که همان غایت فرایند ارتباطی است بهره نبریم؟

انعکاس فردیت در رفتار و گفتار یک مجری می تواند به سهولت اعتماد و اشتیاق را در شنونده ایجاد کند. بنابر این می توانیم برای حرفه ای نبودن به معنای سابق آن، خودمان باشیم. زمانه به عنوان رسانه ای که براساس ایده شهروند خبرنگار شکل گرفته است بهترین مکان برای کسانی است که می خواهند خودشان باشند چون مخاطبان این رسانه نیز به انعکاس فردیت خودشان در این رسانه باور دارند.

--------------
*ستاره کارشناس رسانه و مشاور فنی زمانه است

--------------

نوشته‌های پیشین به مناسبت سالگرد زمانه:

شهرنوش پارسی پور: از اتاق خود به جهان وصل می شوید
بیژن روحانی: بدون باید نباید، بدون جلسه، بدون سیگار
فرنگیس حبیبی: زمانه، نمایشگاهی با غرفه‌های متعدد
جمشید فاروقی: نکاه تان متفاوت است
داریوش محمدپور: نقد بی تعارف اندیشه زمانه
مجتبا پورمحسن: زمانه‌ی ما و رادیو زمانه
آزاده اسدی: زمانه مجری «حرفه ای» ندارد
پویان: زمانه؛ فرصتی برای حوزه‌ی عمومی جای‌گزین

معصومه ناصری: ایده ات را بگذار روی میز!

Share/Save/Bookmark

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)