Jan 2009


گفت و گو با مهرداد درویش‏پور، استاد دانشگاه و جامعه‏شناس‌»
چشم‌انداز تیره بحران غذا و گرسنگی

نمایندگان ۹۵ کشور جهان روزهای هفتم و هشتم بهمن ماه در مادرید، پایتخت اسپانیا در «کنفرانس جهانی امنیت غذایی» گرد آمده بودند تا به تعهداتی که در تابستان گذشته در کنفرانس رُم، در زمینه‏ی تامین امنیت غذایی کرده بودند، شکل عملی ببخشند. اعضای «سازمان جهانی خواروبار» در رُم تعهد کرده بودند تا سال ۲۰۱۵ جمعیت یک میلیاردی گرسنگان جهان را به نصف برسانند. اما در قطعنامه‏ی پایانی کنفرانس مادرید گفته شده، بحران مالی جهان ممکن است بحران غذایی را شدت ببخشد و تعداد گرسنگان بازهم بیشتر شوند.



گفت و گو با لادن برومند، فعال حقوق بشر و مدیر بنیاد «عبدالرحمان برومند‌»
«اعدامی‌ها، قربانیان بی‌انصافی در سیستم قضایی»

اعدام ۲۱ نفر فقط در طی دو روز با اعتراض‌های گسترده‌ی عفو بین‌الملل و نهادهای مدافع حقوق بشر در جهان روبه‌رو شده است. اتحادیه‌ی اروپا هم در بیانه‌ای اعدام‌های گسترده‌ی اخیر را به شدت محکوم کرده است. لادن برومند، فعال حقوق بشر در این باره در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «دولت به خاطر بی‌انصافی که در قوانینش هست و عدم رعایت انصاف در سیستم قضایی مسئولیت عظیمی به عهده دارد‌. خودش عامل تشویق و رشد خشونت در جامعه می‌شود و به جای این‌که راه حل درست را انتخاب کند قربانی را اعدام می‌کند.»



«سهمیه‌ بسیجیان، تبعیض آشکار ایدئولوژیک و سیاسی»

در سال‌ها و ماه‌های اخیر از سوی برخی مسئولان پیشنهاد شد که سهمیه‌ی چهل درصدی کنکور رزمندگان به بسیجیان اختصاص داده شود که طرح آن در مجلس شورای اسلامی مورد تصویب قرار گرفته اما هنوز به دولت ابلاغ نشده است. دکتر سعید پیوندی در این باره در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «‌آنچه مورد اعتراض است این تبعیض منفی و ایدئولوژیک و غیر قابل توجیه است. به خاطر عضو بودن در این یا آن مجموعه یا فعالیت در این یا آن نهاد شبه‌دولتی امتیازات خاصی به گروهی از جوانان می‌دهیم که صلاحیت علمی ندارند.»



گفت و گو با چند تن از روزنامه‌نگاران بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه، پیرامون مشکلات پیش‌آمده برای این رادیو
مشکلات جدید پیش‌ روی بخش فارسی رادیو فرانسه

در شرایطی که هر روز در ایران فشار بر روزنامه‌نگاران بیشتر می‌شود و روزنامه‌های مستقل توقیف می‌شوند و تنها دریچه‌ی ایرانی‌ها به آگاهی از رویداد‌های مختلف جهان و کشورشان را برخی سایت‌های مستقل داخلی و رادیو‌ و تلویزیون‌های خارجی تشکیل می‌دهد، در فرانسه مشکلات و محدودیتی برای رادیو فارسی زبان آن وجود آمده است. تا آنجا که روز پنج‌شنبه، گروه پرشماری از روزنامه‌نگاران و کارکنان رادیو بین‌المللی فرانسه دست به تظاهرات اعتراضی در پاریس زدند و به طرف کاخ الیزه راهپیمایی کردند. برای بررسی بیشتر با چند تن از روزنامه‌نگاران بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه گفت و گو کرده‌ام.



گفت و گو با میهن روستا، پیرامون تخریب گورستان خاوران
«نمی‌توانند خاوران را از حافظه‌ی خانواده‌ها پاک کنند»

سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای از مقام‌های مسئول جمهوری اسلامی می‌خواهد به تخریب گورستان خاوران، شامل صد‌ها گور فردی و دسته جمعی بی‌نام و نشان پایان دهند. در ایران آیت‌الله منتظری گفت که اسلام مجوز برای اهانت به گورهای مسلمانان، حتی کفار نمی‌دهد. میهن روستا، همسر یکی از اعدام شدگان در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «‌مطلقاً نمی‌توانند از حافظه‌ی خانواده‌ها حذف بکنند. این‌که از حافظه جمعی از وجدان عمومی هم بتواند بگذرد یا نه بستگی به مقاومت، افشاگری و حمایتی دارد که خانواده‌ها از طرف مردم و نیروهای سیاسی می‌شوند.»



گفت و گو با محمدرضا روحانی، وکیل دعاوی در پاریس
«اعلام تعطیلی اردوگاه اشرف، اقدامی تبلیغی است»

موفق الربیعی، مشاور امنیت ملی عراق اعلام کرد تا دو ماه دیگر اردوگاه اشرف تعطیل خواهد شد. این گفته در حالی منتشر می‌شود که اتحادیه‌ی اروپا در نشست روز دوشنبه‌ی خود در بروکسل حذف نام سازمان مجاهدین از فهرست تروریسم را قطعی خواهد کرد. محمدرضا روحانی در این باره معتقد است: «مسأله‌ی حقوقی این است که حرف‌های آقای الربیعی پایه و اساس حقوقی ندارد و یک عمل تبلیغاتی است و هدیه‌ای به حکومت ایران است. در عمل باید دید چنین زوری دارند که مقابل قواعد بین‌المللی‌ و احکام دادگاه‌ها بیاستند؟»



اهدای جایزه‏ی سیمون دوبوار به کمپین یک میلیون امضا
جایزه‌ای برای تمام زنان ایرانی

دیروز در پاریس با حضور وزیر فرهنگ فرانسه و تعدادی از چهره‏های فرهنگی، جایزه‏ی «سیمون دوبوار» که امسال به «کمپین یک میلیون امضا»، مجموعه‏ی فعالان زن ایرانی، تعلق گرفته بود، به خانم سیمین بهبهانی، شاعر و فعال حقوق زنان، اهدا شد. شرح این مراسم و گفت‌وگو با سیمین بهبهانی و دست اندرکاران این مراسم را در ادامه می‌خوانید.



گفت و گو با منصور فرهنگ، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر سیاسی در نیویورک
«‌ایران باید به اوباما پاسخ مثبت بدهد»

سرانجام روز سه‌شنبه، بیستم ژانویه فرا رسید. روزی که میلیون‌ها نفر در آمریکا و سراسر جهان منتظر آن بودند. رییس جمهور جدیدی وارد کاخ سفید شد‌. منصور فرهنگ، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر سیاسی در نیویورک معتقد است: «‌مذاکره‌ی بدون قید و شرط باز کردن پنجره‌ی جدیدی برای تقابل سی ساله است که باید دید ایران چه پاسخی به آن می‌دهد. چنان‌چه ایران حاضر باشد انعطاف نشان بدهد این فرصت تاریخی می‌تواند برای ایران آغاز یک برخورد جدید و مذاکرات با آمریکا باشد.»



گفت و گو با ناهید احکامی و شاهرخ احکامی، مدیر و سردبیر ماهنامه‌ی میراث ایران در نیویورک
کارناوال نوروزی در خیابان‌های جهان

در نیویورک از شش سال پیش آغاز بهار با کارناوال شادی در خیابان‌های آن شهر حال و هوای دیگری پیدا می‌کند. در لس‌آنجلس، نوروز با عنوان یک روز رسمی جشن سال نو ایرانی‌ها به ثبت رسیده است. در سالن کنفرانس دانشکده‌ی پزشکی پاریس، نمایندگان انجمن‌های فرهنگی ایرانی با دعوت از خانم ناهید احکامی و شاهرخ احکامی که از نیویورک آمده‌اند از تجربیات آن‌ها در رژه‌ی نوروزی در آن شهر آگاه می‌شوند. به همین مناسبت با خانم ناهید احکامی و همسرشان، شاهرخ احکامی گفت و گو کرده‌ام.



گفت و گو با داریوش همایون، روزنامه‌نگار و نویسنده
«مبارزه با ایدز، انقلاب مخملی نیست»

در ایران یک گروه چهار نفری به اتهام براندازی نرم و انقلاب مخملی محاکمه و محکوم به زندان شدند. مدیر کل ضد جاسوسی وزارت اطلاعات از آرش و کامیار علایی، دو برادر پزشک متخصص بیماری ایدز نام برده. اما نام دو متهم دیگر را نگفته است. داریوش همایون در این باره در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «اگر با این اقدامات بخواهند جلوی فعالیت‌های نیروهای مدنی، سازمان‌های مدنی و جامعه‌ی مدنی ایران را بگیرند به جایی نخواهند رسید و متأسفانه عده‌‌ی بیشتری از ایدز در ایران خواهند مرد.»



گفت و گو با دکتر فریدون خاوند، استاد دانشگاه در پاریس
«کلاف سردرگم بودجه سال ۸۸»

ارایه بودجه از سوی دولت محمود احمدی‌نژاد به مجلس شورای اسلامی با مشکلاتی روبه‌رو شده است. هیأت رییسه‌ی مجلس ارایه فوری بودجه را تصویب کرده، اما هنوز زمان ارایه‌ی آن معلوم نیست. دکتر فریدون خاوند در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «اگر تقدیم بودجه به مجلس با این همه تأخیر روبه‌رو شده، عامل عمده‌ی آن این است که راهی پیدا نشده یا راه برای دست‌یابی به این‌که چگونه باید برای برای بودجه‌ی سال آینده منبع درآمد ایجاد کرد، دشوار است.»



گفت و گو با دیان علایی، نماینده‌ی جامعه‌ی بهایی در سازمان ملل
«اتهامات بهاییان دستگیر شده را رد می‌کنیم»

نیروی انتظامی از بازداشت هشت بهایی در یکی از بازارهای کیش در جنوب ایران خبر داده و افزوده در محل اقامت آن‌ها تعدادی کتاب تازه منتشر شده‌ی آیین بهاییت کشف کردند. نماینده‌ی جامعه‌ی بهایی در سازمان ملل در گفت و گو با زمانه می‌گوید:‌ «‌همه‌ی آن‌ها را از کیش ممنوع‌الخروج کردند تا پرونده‌شان به دادگاه برود. البته خبر نداریم که این موضوع کی قرار است اتفاق بیفتد و جرم‌شان و این خبرهایی که در رسانه‌های دولتی جمهوری اسلامی آمده است برای ما تازه است و ما تمام این اتهامات را رد می‌کنیم.»



«آینده سیاره‌ها می‌تواند آینده خود ما باشد»

پنج‌شنبه، پانزدهم ژانویه از سوی سازمان ملل متحد روزجهانی اختر‌شناسی و سال ۲۰۰۹ سال اخترشناسی نامیده شده است، در چهارصدمین سالگرد سالی که گالیله برای نخستین بار با تلسکوپ ابتدایی آن زمان خود توانست ستاره‌ها را شناسایی کند و این سرآغاز پیدایش علم اخترشناسی نوین بود. برای بررسی بهتر اخترشناسی و نجوم، روز جهانی این علم به دفتر دکتر محمد حیدری ملایری رفتم در رصدخانه‌ی پاریس یا واژه‌ی فارسی آن نپاهشگاه که خود وی پیشنهاد کرده است. اخترفیزیکدان ۶۱ ساله‌ی ایرانی و یکی از دانشمندان سرشناس جهانی در زمینه‌ی اخترشناسی.



«اعتراض حق جوانان است»

در حالی که بازداشت و احضارهای امنیتی دانشجویان دانشگاه شیراز ادامه دارد و چندین دانشجو به خاطر شرکت در گردهمایی روز دانشجو، هم‏چنان در بازداشت به سر می‏برند، تظاهراتی در پاریس در پشتیبانی از این دانشجویان برپا شده است. این تظاهرات در میدان تاریخی سوربون، مقابل دانشگاه سوربون برپا شده بود و در میان شعارهای حمل شده، جمله‏ای که برای دانشجویان شیراز مشکل آفرید، هم نوشته شده است: «ما از سه چیز متنفریم: احمدی‏نژاد، احمدی‏نژاد، احمدی‏نژاد».



روابط ایران و آمریکا در گفت و گو با دکتر شاهین فاطمی، استاد اقتصاد در مرکز تحقیقات بین‌المللی در پاریس
«حقوق بشر، اولین شرط مذاکره با ایران»

بوش همچنان ایران را به عنوان خطری در جهان توصیف کرده است و اوباما برای دومین بار طی سه روز، جاه‌طلبی هسته‌ای ایران را یکی از بحران‌های جدی و چالش‌های دست‌کم یک سال نخست مسئولیتش در کاخ سفید توصیف کرده است. دکتر شاهین فاطمی در گفت و گو با زمانه معتقد است: «اگر می‌خواهند قراری با جمهوری اسلامی بگذارند، بهترین راه این است که از همان شیوه‌ایی که در مورد کشورهای کمونسیتی مانند روسیه استفاده کردند، استفاده کنند. اگر تفاهمی از نوع هلسینکی بنویسند که متضمن حفظ حقوق اساسی ملت ایران باشد، هیچ‌کس نمی‌تواند مخالفتی با آن داشته باشد.»



گزارشی از سخنرانی ایرج پزشکزاد در نشست انجمن فرهنگ آزاد پاریس
«طنزپرداز می‌تواند بخنداند و بگریاند»

ایرج پزشکزاد، نویسنده‌ی کتاب معروف «دایی جان ناپلئون»، میهمان روز جمعه‌ی گذشته‌ی نشست‌های فرهنگی انجمن فرهنگ آزاد در پاریس بود. پزشکزاد در این نشست گفت: «اگر طنز فارسی را مترادف با ساتیر غربی به عنوان یک نوع ادبی بشناسیم باید قبول کنیم که خنده یک مسأله‌ی سبک و شیوه است و طنزپرداز یا ساتیریست می‌تواند بخنداند و بگریاند. ویکتور هوگو به عنوان یکی از ساتیریست‌های به نام مغرب زمین شناخته شده است. طنز ویکتور هوگو در کتاب عقوبات به جای آن‌که بخنداند غالباً اشک به چشم می‌آورد.»



گفت و گو با حسین باستانی، روزنامه‌نگار، پیرامون برخورد با دانشجویان
«نفوذ گسترده، دلیل برخورد با جنبش دانشجویی»

روزنامه‌ی کیهان، چاپ تهران با ‌انتشار خبری در مورد بازداشت دانشجویان در شیراز آن‌ها را به اقدام علیه امنیت ملی و توهین به مسئولان نظام متهم کرده است. حسین باستانی در این باره در گفت و گو با زمانه می‌‌گوید: «به هر حال استراتژی کلی این‌ها در قبال جنبش دانشجویی این است که باید این جنبش مهار شود و البته نباید هم گذاشت که از خط قرمزهای مشخصی رد شود. مهار جنبش دانشجویی برای آن‌ها بسیار مهم است. به این خاطر که حرکتی است که در جامعه‌ی ایران نفوذ بسیار گسترده‌ای دارد.»



گفت و گو با دکتر حسن هاشمیان، استاد دانشگاه در تهران، پیرامون جنگ در غزه
«حماس و اسرائیل ناچار می‌شوند قطعنامه را بپذیرند»

حملات اسرائیل به نوار غزه وارد سومین هفته‌ی خود شد. شورای امنیت با تصویب قطعنامه‌‌ای خواستار آتش‌‌بس فوری و پایدار میان حماس و اسرائیل شده است. هر دو طرف مخالفت، خودشان را با این قطعنامه اعلام کردند. دکتر حسن هاشمیان در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «این قطعنامه به درخواست کشورهای عربی و دبیر کل اتحادیه عرب صورت گرفته است. اگر حماس مخالفت بکند، در کنار همه‌ی فشارهای سیاسی که روی آن است‌، کشورهای عرب و به خصوص اتحادیه‌ی عرب هم در برابرش قرار می‌گیرد و به این معنا است که از لحاظ سیاسی، خیلی امتیاز از دست می‌دهند.»



گفت و گو با خدیجه مقدم، به مناسبت اهدای جایزه‌ی سیمون دو بووار به کمپین یک میلیون امضا
جایزه‌ی سیمون دو بووار، «یک خسته نباشید بزرگ»

کمپین یک میلیون امضا، برنده‌ی جایزه‌ی سیمون دو بووار در صد و یکمین سال تولد این فمنیست مشهور فرانسوی و نظریه‌پرداز دفاع از حقوق زنان در فرانسه شد. خدیجه مقدم از اعضای کمپین یک میلیون امضا در این باره می‌گوید: «هر جایزه‌ای به ما می‌دادند، نمی‌توانست به این اندازه ما را خوشحال بکند که جایزه‌ی سیمون دو بووار ما را خوشحال کرده است. احساس می‌کنیم یک خسته نباشید بزرگ از طرف همه‌ی زن‌های دنیا به اعضای کمپین یک میلیون امضا بود.»



گفت‌وگو با علی‌رضا نوری‌زاده، روزنامه‌نگار در لندن، پیرامون جنگ در نوار غزه
«جمهوری اسلامی، فلسطینی‌تر از فلسطینی‌ها»

علی‌رضا نوری‌زاده در گفت‌وگو با زمانه می‌گوید:‌ «به اعتقاد من، اعلامیه‏ای که تحکیم وحدت منتشر کرده بود، بسیار متوازن، معقول و لحنش به مراتب از خیلی از مقالاتی که روزنامه‏نگاران عرب می‏نویسند و در آن‏ها مستقیما حماس را متهم می‏کنند که باعث این درگیری‏ها شده است، بهتر بود. در حالی که در بیانیه‏ی تحکیم وحدت اسراییل محکوم شده بود و بعد کسانی که بی‏مسئولیت با آتش‏پراکنی، مردم را به کشتن می‏دهند نیز محکوم شده بودند. آقای ابومازن، رهبر ملت فلسطین هم این عمل‏کرد حماس را محکوم کرده است.»