چرا هراتی‌ها به جنبش سبز ایران پیوستند؟

شهزاده سمرقندی

این بار برنامه همسایگان را اختصاص داده‌ام به مردم معترض هرات که در همبستگی با مردم ایران روز پنج‌شنبه دست به تظاهرات زدند. موضوع هرچند فرهنگی نیست اما همچنان مربط به همسایگان است.

اگر می‌خواهید کمی بیشتر به عمق درخواست‌ها و یا دلایل به شورآمدن مردم افغانستان راه پیدا کنید شنونده برنامه همسایگان باشید و خود قضاوت کنید که چرا مردم افغانستان نیز به جنبش سبز ایران پیوستند.

همان‌طور که در اخبار زمانه هم منتشر شد، روز پنج‌شنبه صدها تن از شهروندان افغانستان با برگزاری یک تظاهرات تند بر ضد حکومت ایران در هرات و محکوم کردن اعدام فعالان سیاسی در ایران، تصاویر آیت‌الله خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد را به آتش کشیدند.

آقای فروغی یکی از برگزارکنندگان این تظاهرات در هرات از دلیل اصلی شروع این سلسله تظاهرات مردم افغان می‌گوید:

متاسفانه چند ماه پیش دولت ایران تعدادی از افغان‌های زندانی را اعدام کرد و ما اطلاع دقیق داشتیم که بیش از صد جوان توانمند و نیرومند مارا اعدام کرده‌اند. یکی از مسولین شهر هرات به نقل از خود احمدی‌نژاد گفت که قبلا در سفر خود به افغانستان قول داده بود که با تمام زندانیان افغان که در زندان‌های ایران به سر می‌برند، برخورد بهتری داشته باشند و کسی اعدام نخواهد شد.

به آنها وابسته به جرمی که مرتکب شده‌اند عفو و یا حبس ده یا بیست ساله خواهیم داد. اما آن طور که دیدیم احمدی‌نژاد به حرف خود ایستادگی نکرد و تعدادی از همشهری‌های ما اعدام شدند. و از این جاست که ما جوانان دست به این اعتراض زدیم تا همدردی با خانواده‌های شهدا داشته باشیم.

از آقای فروغی می‌پرسم که مردم افغانستان در ایران خوشی زیادی ندیده‌اند و برخورد غیرعادلانه دولت ایران و محرومیت از حق کار و تحصیل در ایران چه طور نتوانست مردم افغانستان را از کشور ایران ناامید بکند و تا به حال ما افغان‌های زیادی را داریم که در آرزوی سفر به ایران و کار در این کشور هستند. این تناقض را شما در چه می‌بینید؟

ما افغان‌ها از مردم ایران از شهروندان ایران محبت زیاد دیدیم و مشکلی با مردم نداریم. در هر شرایط از مردم افغانستان مهمان‌نوازی کردند پذیرایی گرم داشتند اما متاسفانه دولتمردان ایرانند که معلوم نیست چه مشکلی با ما دارند. ما درخواست داریم که محاکمه زندانیان افغان را با محکمه عادلانه و با حضور وکیل مدافع و سازمان‌های حقوق بشری برگزار کنند و موافق جرمی که مرتکب شده‌اند مجازات شوند.

آقای فروغی همین‌طور از آن گفت که اجساد افراد اعدام شده را در مرز دوغارون که در افغانستان به نام بندر قلعه اسلام معروف است در قبال پول به خانواده‌هایشان تحویل می‌دهند. وی همین طور افزود که فروخته شدن اجساد افراد اعدام شده یک عمل غیر انسانی و دور از قانون است که مردم هرات را به خشم آورده است.

آقای فروغی دقیق نمی‌تواند بگوید که مقابل اجساد اعدام شده چه مقدار پول درخواست می‌شده است. در این‌باره تحقیق کردم و با کسانی صحبت کردم که شاهد این صحنه بوده‌اند. به گفته آن‌ها حدود ۳۵۰۰ دلار آمریکایی در قبال جسد اعدام شده از خانواده‌های آنها ستانده شده است.

صحبت‌های آقای فروغی را همین جا رها می‌کنیم و به سراغ مهمان دوم برنامه می‌رویم. به حرف‌های خالد یک شهروند افغانستان گوش می‌دهیم که از دلایل پیوستن مردم افغانستان به جنبش آزادی خواهی ایران می‌گوید. وی می‌گوید موضوع جنبش سبز را تقریبا همه روشنفکران و یا مردم ظلم‌دیده افغانستان دنبال می‌کنند و امید دارند که وضع زندگی در ایران رو به تغییر و بهبود است. خالد می‌گوید:

مردم ایران و افغانستان رابطه عمیق فرهنگی، زبانی و تاریخی دارند و همیشه در طول این همه سال‌های جنگ همدل و همدرد همدیگر بوده‌اند. این اولین تظاهراتی نیست که مردم هرات می‌خواستند برگزار کنند. چند روز پیش هم بعد از نماز جمعه مردمی که تعداشان بیش‌تر از تظاهرات روز پنج‌شنبه بود، جمع آمدند ولی دولت افغانستان اجازه تجمع نداد.

مردم افغانستان بخصوص مردم هرات همیشه وظیفه خود دانسته‌اند که در مقابل ظلم و استبداد بایستند و همبستگی خودرا با مردم ایران نشان دهند و به جهانیان نیز برسانند.

از خالد می پرسم که خیلی ها معتقدند که از لحاظ سیاسی مخالفت با دولت ایران ممکن است منجر به این شود که دولت ایران همکاری های خود را با افغانستان کاهش دهد و این به نفع مردم افغانستان نیست. شما در این باره چه فکر می‌کنید؟

این حق مسلم مردم افغانستان است که بدون توجه به همکاری‌های دولت ایران اعتراض خود را نشان دهند. ما از همکاری‌های مردم ایران قدردانی می‌کنیم، اما کارهای دولت ایران در داخل افغانستان انجام داده است همیشه مورد نفرت و انزجار مردم افغانستان بوده.

به هر نقطه افغانستان نگاه بکنید، مخصوصن ولایات هم‌مرز دست دولت ایران در آن بوده و در خیلی از مسایلی که باعث شده مردم افغانستان درد و رنج ببیند دولت ایران دخالت داشته است.

برای مثال همین اتفاق چند روز پیش در ولایت نیمروز افغانستان انفجاری که چندین نفر افغان جان باختند، شواهدی که به دست آمده نشان می‌دهد که دولت ایران در آن دست داشته است.

منظورم این است که مردم افغانستان تمام کمک‌ها و همکاری‌های مردم ایران را دارد و قدر می‌داند اما مسایل سیاسی به دولت برمی‌گردد که تا چه حد می‌خواهند با هم همکاری بکنند و یا تا چه حد روابط به هم می‌خورد. ولی این حق مردم ایران و افغانستان است که همبستگی خود را نشان دهند و پشت هم بایستند و از هم دفاع کنند.

از خالد می‌پرسم که این سخنان می‌تواند معنای آن را داشته باشد که مردم افغانستان از جنبش سبز ایران پشتبانی می‌کنند. آیا منظور شما این است؟

بله. دقیقا. اکثریت مردم افغانستان از جنبش سبز و یا همین جنبش آزادی‌خواهی که در هنگام اتخابات اخیر ایران به اوج خود رسید، دفاع می‌کنند. شاید این برای مردم ایران باور کردنی نباشد اما در این استان هرات که من آن‌جا هستم، بیشتر توجه مردم به اخباری هست که از جنبش سبز می رسد و دوست دارند بدانند که جنبش به کجا رسید.

زیرا زندگی خوب در ایران باعث زندگی خوب افغانستان هم خواهد شد. بر هم زدن استبداد در ایران تاثیر خود را در افغانستان هم خواهد داشت. به این خاطر این جنبش برای مردم افغانستان اهمیت بسیار دارد و اکثریت مردم از این جنبش حمایت می‌کنند.

این بود برنامه امروز همسایگان و سخنان دو مهمان از معترضان هراتی را شنیدیم که از دلایل خشم مردم افغان و پیوستن آنها به جنبش سبز ایران می‌گفتند. آقای فروغی از پیوسته برگزار شدن این نوع تظاهرات در هرات گفت و افزود که مردم افغانستان تا پاسخ دقیق از دولت ایران دریافت نکنند دست از راهپیمایی و تظاهرات برنخواهند داشت.

خوانندگان عزیز می‌توانند در فایل صوتی، برنامه را بصورت کامل‌تر گوش کنند.