تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۸۸ • چاپ کنید    
کمکِ بشردوستانه‏ی فارسی‏‌زبانان برای اتمام ساخت «نیروگاه راغون» در تاجیکستان

اقدام عملی فارسی‌زبانان برای کمک به تاجیکستان

شهزاده سمرقندی

موضوع این بخش از «همسایگان»، زبان نیست اما دور از فرهنگ هم نیست. موضوع، کمکِ بشردوستانه‏ی فارسی‏‌زبانان به ساختمان «نیروگاه راغون»، یکی از بزرگ‏ترین نیروگاه‏ها در آسیای میانه، است.

Download it Here!

این نیروگاه که در تاجیکستان قرار دارد، و قدرت تامین نیروی برق و آب تمام آسیای میانه را دارا است. اما به دلایل اقتصادی و جنگ داخلی در تاجیکستان ناتمام مانده است.

چندی است که با کوشش «بنیاد خیریه‏ی ورارود» در لندن، اتمام این پروژه دوباره مطرح شده است و این بنیاد برای جمع‏آوری کمک مالی به ادامه‏ی ساختن این نیروگاه، میان فارسی‏زبانان طرح‏های گسترده‏ی تبلیغاتی برپا کرده است.

در این باره با زهرا جزایری، مدیریت سازمان خیریه‏ی ورارود، گفت‏وگو کرده‏ام. خانم جزایری از دوستان دیرینه‏ی تاجیکستان است و تاکنون فعالیت‏های ثمربخشی در راه معرفی فرهنگ و چهره‏های تاجیک در بریتانا داشته است.

از خانم جزایری خواهش کردم که ابتدا از شروع علاقه‏ی خود به تاجیکستان و دلایل راه‏اندازی بنیاد خیریه‏ی ورارود بگوید که سال‏هاست در لندن فعالیت دارد:

بعد از جنگ‏های داخلی تاجیکستان سفری به این کشور داشتم. به شهر باختر، نزدیک فرقان تپه رفتم و پیش از هرچیز از شرایطی که دیدم، بسیار متاسف شدم و رنج بردم.

از سوی دیگر در آن‏جا مترجم یک بنیاد خیریه‏ی انگلیسی بودم که فعالیت‏های ارزنده‏ای در زمینه‏ی کمک به زنان بی‏‏سرپرست تاجیک داشت. پس از آن هم با بنیادهای خیریه‏ی اروپایی و امریکایی دیگری آشنا شدم که کارهای بسیار ارزنده‏ی در تاجیکستان انجام می‏دادند.


پوستر «بنیاد خیریه‏ی ورارود» در لندن

من افسوس خوردم که چرا ما ایرانی‏ها کاری انجام نمی‌دهیم؛ ما فارسی‏زبانان که خود را به ملت تاجیک خیلی نزدیک می‏بینیم، با آنان هم‏زبان و هم‏فرهنگ هستیم، هر دو از یک ریشه بوده‏ایم و فقط تاریخ ما را از هم جدا کرده است.

بر همین اساس، وقتی به انگلستان برگشتم، تصمیم گرفتم دوستانی را که هم‏فکر و هم‏سلیقه‏ی من بودند، دور هم جمع کنم و بنیاد خیریه‏ای تشکیل بدهیم.

هم‏اکنون خیریه‏ی ورارود به خاطر فعالیت اخیرش، ورد زبان بیش‌تر تاجیک‏ها شده است. این ایده از کجا شروع شد و چرا نیروگاه راغون؟

اعضای هیات مدیره‏ی ما افرادی بسیار واردی در امور تاجیکستان هستند و خودشان تاجیک‏های بسیار میهن‏دوستی می‌باشند. این ایده را داریوش رجبیان از تاجیکستان برای ما به انگلستان فرستاد و هیات مدیره هم که علاقه‏مند به هم‏یاری با ملت تاجیک هستند، این فکر را خیلی پسندیدند.

پس از مشورت‏های زیاد، تصمیم گرفتیم به عنوان یک بنیاد خیریه، پشت این برنامه‏ی اقتصادی برویم و امیدواریم که در نهایت ملت و دولت تاجیکستان موفق شود به خودکفایی انرژی در زمینه‏ی برقِ آبی برسند.

کمک‏هایی که جمع می‏شوند، چگونه تحویل داده خواهد شد؟ با توجه به فساد اقتصادی‏ای که هم‏اکنون در تاجیکستان وجود دارد، مطمئن هستید پولی که جمع می‏شود، در راه همان هدفی هزینه شود که به خاطرش گردآوری شده است؟

در زمینه‏ی امور خیریه، همیشه این نگرانی‏ها وجود دارد. در مورد این پروژ‏ه که یک پروژه‏ی وسیع ملی است، باید نگرانی‏ها بیش‌تر هم باشد و مردم باید مطمئن باشند، پولی که جمع‏آوری می‏کنند، به هدفی که باید می‏رسد.

ما هم به عنوان بنیاد خیریه‏ی ورارود نگران این مساله بودیم. به همین جهت از دولت تاجیکستان و بنیادها و سازمان‏های دست‏اندرکار خواهیم خواست که کمیسیونی برای نظارت بر چگونگی هزینه‌کردن این پول تشکیل شود و در این‌باره به اشخاص ذی‌نفع گزارش بدهد.

چه مردم تاجیکستان که قرار است از این نیروگاه استفاده کنند و چه تاجیکان برون‏مرز که قرار است به این پروژه کمک کنند، همه مشتاقند که ببینند این نیروگاه چه زمانی راه‏اندازی می‏شود.

واقعا جای تاسف است که در کشوری که از منابع فوق‏العاده عظیمِ آبی بهره‏مند است، مردم در زمستان سرد تاجیکستان با مشکلات کم‌بود و حتی نبود نیرو مواجه باشند.

این نیروگاه باید هرچه زودتر شروع به کار کند. یکی از دلایلی که ما امیدواریم این پروژه حتما موفق شود، این است که اگر این نیروگاه نتواند شروع به کار کند، حیات چه ملت و چه دولت تاجیکستان در معرض خطر قرار خواهد گرفت.

همان‏طور که در سخنان زهرا جزایری، مدیر بنیاد ورارود شنیدیم، داریوش رجبیان، روزنامه‏نگار تاجیک، اولین کسی بوده که ایده‏ی کمک به این پروژه را طرح کرده است. به همین خاطر، به سراغ داریوش رجبیان رفتم.

صدای داریوش رجبیان را شنوندگان رادیو زمانه بارها شنیده و به یاد دارند و هم‏چنین برنامه‏های‌اش را روی سایت زمانه می‏توانند دریافت کنند.

داریوش می‏گوید که سفر اخیرش به تاجیکستان باعث شده به این نتیجه برسد که اتمام این نیروگاه به کمک بین‏المللی نیاز دارد، وگرنه تاجیکستان به‌تنهایی از پس آن برنخواهد آمد. به این دلیل سراغ مردم فارسی‌زبان و دوستان تاجیکستان رفته و از آن‏ها درخواست کرده تا جایی‌که می‏توانند به این طرح کمک کنند:

من تازه از تاجیکستان برگشته‏ام و اتفاقا در آغاز فصل سرما در آن‏جا بودم. می‏توان گفت که سرما از مصیبت‏های بزرگ برای مردم تاجیکستان است. چرا که به محض این که هوا سردتر می‏شود و دقیقا در فصلی از سال که نیاز هست در خانه چراغ روشن باشد و بخاری کار کند، همه خاموش می‏شوند.

قطع شدن برق باعث می‏شود بچه‏ها به مدرسه نروند و کاملا محسوس است که روال عادی زندگی به‏هم می‏خورد. تاثیر کم‌بود برق در تاجیکستان تنها مشکلات و معضلات اقتصادی به بار نمی‏آورد، بل‌که کلا زندگی را از هر لحاظ، چه از نظر فرهنگی و چه آموزش و پرورش به‏هم می‏زند.

به همین خاطر به محض این‌که برگشتم، با دوستان مشورت کردیم و یکی از دوستان این ایده را داد که ما از این‏جا کمک کنیم. با این ایده، من هم به فکر جمع‏آوری کمک افتادم و چون خودم هم جزو هیات امنای بنیاد خیریه‏ی ورارود هستم، به خانم جزایری پیش‌نهاد دادم که از طریق این بنیاد حرکت کنیم.

با موافقت هیات امنای بنیاد با این ایده، متنی به زبان‏های فارسی و انگلیسی تهیه و آن را با خط سیرلیک نیز منتشر کردیم تا این کمک‏ها به صندوق ورارود واریز شود و از این طریق در راه اتمام ساختمان راغون هزینه شود.

تا جایی که من می‏دانم، نیروگاه راغون تنها نیروگاه در تاجیکستان نیست. نیروگاه «نارک» را هم داریم و دو نیروگاه جدید نیز در حال ساخته‌شدن هستند. اما نیروگاه راغون به‌تنهایی چند درصد از انرژی مورد نیاز تاجیکستان را می‏تواند تامین کند و چه تغییری در شرایط این کشور ایجاد خواهد کرد؟

در حال حاضر نیروگاه نارک از بلندترین سدهای دنیا است اما اگر نیروگاه راغون ساخته شود، این رکورد را هم خواهد شکست و بلند‏ترین سد در جهان خواهد بود.


نیروگاه راغون مقدار ۳۶۰۰ مگاوات نیروی برق تولید می‏کند. بنا بر طرح اولیه، دارای شش دستگاه خواهد بود و بلندی سد هم به ۳۳۵ متر خواهد رسید.

به این ترتیب، نیروگاه راغون نه‌تنها برق کل جمعیت تاجیکستان را تامین می‏کند، بل‌که این امکان را به تاجیکستان می‏دهد که برق را به سرمایه‏ای ملی تبدیل کند و از راه صدور آن، ارز فراوانی را وارد کشور کند.

حتی برخی این تعبیر را به‏کار می‏برند که آب تاجیکستان پس از ساخته‌شدن نیروگاه راغون، تبدیل به سرمایه‏ای شبیه نفت و گاز در ازبکستان می‏شود که به آن کشور رفاه نسبی اقتصادی داده است.

اگر تاجیکستان بتواند به این نیروگاه دست پیدا کند، از یک سو وابستگی اقتصادی‏اش به‌مراتب کاهش پیدا خواهد کرد و از سوی دیگر می‏تواند به صادرکننده‏ی عمده‏ی برق در منطقه تبدیل شود.

همین حالا هم قراردادهایی برای صدور برق با پاکستان و افغانستان امضا کرده است. این طرح بسیار حیاتی است و تاجیکستان را از چندین لحاظ نجات خواهد داد.

برنامه‏ی بنیاد خیریه‏ی ورارود در فیس‏بوک دست به دست در میان فارسی‌زبانان و همین‏طور انگلیسی‌زبانان می‏گردد. بیانیه‏ی آن نیز به دو زبان فارسی و انگلیسی در دست‏رس همگان قرار گرفته است. این پروژه هم‏چنین در رسانه‏های بین‏المللی نیز انعکاس گسترده‏ای پیدا کرده است.

با سراج طالب‏اوف، کارشناس مسایل آسیای میانه در بخش آسیای میانه‏ی بی‏بی‏سی در این‌باره گفت‏وگو کرده‏ام. او که یکی از پشتیبانان این طرح است، از اهمیت نیروگاه راغون برای مردم تاجیکستان می‏گوید:

در حال حاضر تعداد زیادی از تاجیک‏ها خارج از تاجیکستان زندگی می‏کنند و مردم تاجیکستان به کمک بشردوستانه‏ی این هم‏وطنان خود نیاز مبرم دارند. هم‏چنین زمینه‏ی خوبی برای کسانی که خود را کنتراتاجیک و فارس به حساب می‏آورند، فراهم آمده است تا سهم خود را برای اتمام ساختمان راغون ادا کنند.

این کمک‏ها از دیدگاه استراتژیکی و همین‏طور انسانی بسیار اهمیت دارد و یک‏پارچگی تاجیکستان و مردم تاجیک را نشان می‏دهد.


ساختمان آینده‏ی تاجیکستان به ساختمان نیروگاه راغون وابسته است. تاجیکستان در میان کشورهای سابق شوروی، از نظر اقتصادی، بسیار عقب‌مانده است. مردم تاجیکستان زمستان‏ها بسیار اذیت می‏شوند. فراموش نکرده‏ایم که دو یا سه سال پیش چندین نفر در این کشور از فرط سرما جان باختند که اثر بسیار بدی روی مردم تاجیک گذاشت.

راغون پیش‌رفت تاجیکستان را از نظر اقتصادی تامین می‏کند و این امید را ایجاد می‏کند که تاجیکستان در آینده جای‏گاه خود را پیدا کند و نیازی به کشورهایی که گویا کمک اقتصادی‏ می‏کنند و در عین حال انتظارات زیاد سیاسی هم دارند، نخواهد داشت.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

امیدوارم ایران کمک های لازم برای تکمیل نیروگاه راغون تاجیکستان را بنماید بین ما مرزی نیست چون فرهنگ مشترک داریم گلرخسار صفی آوا همانند ارد بزرگ و احمد شاه مسعود برای ما فارسی زبانان ارزشمند است همه متعلق به یک فرهنگ و تاریخ دیرینه هستیم .

-- زهره صفایی فراهانی ، Dec 12, 2009

با درود وسپاس فراوان از این گزارش.از دوستانیکه اقدام به ایجاد بنیاد نموده اند نیز باید سپاسگزاری کرد واین نشان میدهد که حس همراهی وهمیاری ما دارد به جهت خوبی میرود اما دوستان درآمریکا یارانیان بسیار تروتمندی هستند که براستی کمک های میلیونی را میتوانند بکنند کسانی مانند پیره امیدیار که خوب پدرش ایرانی است وصاحب یی بای بیژن پاکزاد وغزنوی شلطان شیشه که درارای کارخانه های متعدد حتا در روسیه هست اینان حداقل در رسانه ها همیشه دم از زبان فارسی وفرهنگمان زده اند که با دادن آگاهیهای لازم میتوان فهماند که فرهنگ مشترک است زبان مشترک است تاریخ را به آنان دراین رابطه یادآوری کرد تا بدانند که حال که درایران نمیتوانند کار نیکی انجام دهند تاجیکستان همان ایران است حتا واجبتر ومفیدتر زیرا ما دارای نفت وگازیم وتاجیک ها نه آقای امید یار چند سال پیش برای نمونه ده میلیون دلاربه آفریقایی ها کمک کرد چرا نباید به جایی که شاید اجدادش از آنجا آمده باشد یاری نرساند .امیدوارم با گزارش دیگری مستند تر و مفید تر این بنیاد را معرفی کنید تا حتا کسانیکه توانایی مالی کمی دارند بتوانند همان مقدار ناچیزشان را برسانند زیرا قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود وقتی حکومت ایران صد ها میلیون را به خوشگذرانان فلسطینی میرساند تادر ویلاهایشان ویسکی هایشان را بنوشند این مقدار های ناچیز شاید بهتر کارگرباشند با امید اینکه هرچه زودتر کودکان تاجیک زمستان را بر سر کلاس گرم ودر غیبت سرما به یادگیری علم مشغول شوند یقینا این نیروگاه امیدی تازه خواهد بود برای حرکتی نو برای مهربانان تاجیک پیروز باشید

-- دارا ، Dec 13, 2009

The site pictures and information are very useful. Especially the info on Tajikistan.Firuz Soleh az Tojikiston

-- بدون نام ، Dec 14, 2009

کمک به تاجيکستان از واجبات هر ايرانی است، به مانند زکات و روزه برای يک مسلمان. لطفا شماره حساب بنياد ورارود را منتشر کنيد تا بتوانيم کمک هایمان را - هر چند ناچيز - واريز کنيم

-- ايران گهر ، Dec 14, 2009

چقدر از اين برنامه لذت بردم. از اين برنامه ها بيشتر تهيه کنيد.

-- Reza Najafi ، Dec 14, 2009

Kaash in komak ha bishta shavand va mardume tajik ham ba asayishi berasand. Delam mikhahad ki farsizabanan ba paynade bishtari berasand va mushkelate khoodra betavand khood hal o fasl konand ta niyaz ba morajaa ba biganagan namanad.

Payanda bashid,

-- irani ، Dec 14, 2009

درود بر ورارود و پشتبانان آن. امیدوارم که این ترح موفق باشد

خسته نباشید و از کار خیر دست نکشید

-- yaar ، Dec 14, 2009

نخست از خانم سمرقندی سپاسگزارم برای آگاهی رسانی در موردِ اين پروژه‌ی بسيار ارزنده و حياتی درسرزمين هم فرهنگ و همزبانِ ما تاجيکستان، که درحقيقت عضوی از پيکر ماست که در درد و رنجی کشنده به سر می‌برد و همچنين برای معرفی بنياد خيريه‌ی "ورارود" که مديريت آن را دوست گرامی‌‌ام خانم زهرا جزايری به عهده دارد که انسانی است آزاده وعاشق به فرهنگ و هنر و ادبِ ايران بزرگ و خدمتگزاری است دلسوز و خستگی ناپذير به مردم شريف تاجيکستان که با اينکه در نهايت فقر و نبودِ امکانات، شوربختانه هرگز درامکاناتی که شايسته‌ی آن هستند نزيسته‌اند اما همچنان پاسدار زبان و فرهنگ وهنر مشترکِ ما بوده‌اند. همچنين از داريوش رجبيان عزيزسپاسگزارم برای پيشنهادِ کمک به بنياد خيريه‌ی‌"ورارود" برای پشتيبانی از اتمام "نيروگاه راغون."
من که خود علاقه‌ی ‌ژرفی به تاجيکستان و مردم همفرهنگ و همزبان آن دارم، به نوبه‌ی ‌خود از همه‌‌ی هموطنانِ عزيزم درايران و سراسر جهان که می‌دانم در هر شرايطی که باشند، به اين فرهنگِ و زبانِ ديرينه و گرانبها عشق می‌ورزند و برای پاسداری از آن‌ها، مال که هيچ، جان خود را نيز نثار می‌کنند، می‌خواهم، که تا آنجا که در توان دارند برای پشتيبانی از تکميل ساختمان " نيروگاه ارغون" که براستی کمکی است انسانی و آينده‌ای درخشان را برای اين همفرهنگان و همزبانان عزيز به ارمغان خواهد آورد بکوشند و به ويژه از ايرانيان عزيزی که خوشبختانه توانايي‌های مالی برجسته‌ای دارند و کمک‌های مالی‌شان می‌تواند بسيار تأثيرگذار و نجات بخش باشد تقاضا دارم که که پشتيبانی‌های مالی چشمگير خود را از اين پروژه‌ی بزرگ انسانی و سرنوشت ساز به تأخير نيندازند و يا دريع نکنند.
ای که دستت می‌رسد کاری بکن
پيش از آن کز تو نيايد هيچ کار!

مهرانگيز رساپور(م. پگاه)

-- مهرانگيز رساپور(م. پگاه) ، Dec 15, 2009

Aslan Zahra-banu dar Landan yake az afradest ki barai muarrifii Tajikistan dar Britain va Iran karhai ziyade anjam dadand! Khele barai mo tajikon zahmat kashidan. Va khale in tadbiri digare khayrkhahanai az Zahra-banu ast, ki man az nami bisyare az dustanam barai in mehrabani barayash sipas megum. Man khele mutaasifam ki bisyare az tajikani sarmayadar dar khudi Tajikistan chunin karhoi muhim barai kishvarashon namekunand. Hatta bisyare az maqamhoi kununi dar Tajikistan ki muvazafand barai in kishvar kare bikunand khudra zahmat namedihand.

-- Zarineh khushvaqt ، Dec 18, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)