«از دور در وطن حضور دارم»

شهزاده سمرقندی

از خواننده‌ای خواهم گفت که از هنر خوانند‌گی خود در راه افشا کردن اسرار تاریخی کشور به درستی استفاده کرده است. خواننده فرانسوی زبان، تیکن جه فکولی (Tiken Jah Fakoly)

تیکن جه فکولی متولد کشور ساحل عاج یکی از کشور‌های کوچک آفریقاست. تیکن فکولی از سال ۱۹۹۹ بعد از به بازار دادن مجموعه‌ی ترانه‌های جدید خود به شهرت رسید.

او خود دلیل این شهرت را چنین توضیح می‌د‌هد: «همیشه فکر می‌کردم تاریخ مردم من همان‌طوری است که در مدارس به ما آموخته بودند، یعنی ما اولین مردمی هستیم که در ساحل عاج مستقر شدیم. اما وقتی با یکی از تاریخ‌دانان نامدار آن دوران نشستم و گفت قبل از ما قومی بوده که در همین زمین زندگی کرده‌اند و از تاریخی گفت که من قبلاً هرگز نشنیده بودم، دوست داشتم این اطلاعات خود را با مردم هم قسمت کنم.»

تیکن جه فکولی، خواننده فرانسوی زبان

او ادامه می‌دهد:‌ «و از آن به بعد در ترانه‌هایم از این تاریخی گفتم که در مدارس آموزش داده نمی‌‌شد. و این‌گونه بود که مشکلات من با مقامات شروع شد و آن‌ها هم به دلیل این‌که می‌خواهم تاریخ را تغییر دهم، مرا به دروغ‌گویی و شایعه‌پراکنی مقصر می‌دانستند. در حالی که من می‌خواستم تاریخ قبلاً تغییر داده شده را به سر جای خود برگردانم. یعنی حقیقت تاریخ را به مردم بگویم. دروغ‌های قبلاً گفته شده را فاش کنم.»

تیکن جه فکولی، خود را پیرو باب مارلی می‌داند. وی می‌گوید دلیل این‌که رو به موسیقی راگای آورده در آن است که به نظر او دست و بال این موسیقی نسبت به بیان حرف‌های ناگفته و ناگفتنی مردم کشور او باز است.

وی معتقد است که خواننده و نوازندگان باید و حتماً حرف‌هایی را در کارهای خود منعکس کنند که مردم نیاز به شنیدن آن‌ها دارند و یا بیان آن‌ها برایشان خطر دارد.

تیکن جه فکولی می‌گوید که می‌شود ترانه‌های عاشقانه خواند و مردم را با رقص و شادی سرگرم کرد اما ترجیح می‌دهم مردم را بیش‌تر از اتفاقات دور و برشان آگاه کنم و پیام‌های پوشیده و ممنوع را به گوش آن‌ها برسانم.

تیکن جه فکولی تا به حال در بسیاری از جشنواره‌های متعدد موسیقی دنیا شرکت کرده است و جایزه‌هایی هم به دست آورده است. اما وی می‌گوید که هنوز باید بیش‌تر کار کند چرا که راه او به سوی مقصد هنوز دراز است.

تیکن جه فکولی برای گسترش دمکراسی در کشور خود و کشور‌های همسایه تلاش زیاد می‌کند و معتقد است هنر باید در کشور‌هایی که مطبوعات آزاد ندارند، نقش رسانه را هم بازی کند و دستیار دمکراسی باشد.

تیکن جه فکولی دقیقاً برعکس خواننده اردنی ربی صقر، که هفته پیش کار‌هایش را در برنامه موسیقی ملل شنیدید با مخالفت به دولت حاکم به شهرت رسیده است و این تلاش‌های او دلیلی شد که تمام راه‌های او به خاک وطنش بسته باشد.