Jun 2007


ماجراهای ناکجاآبادی‌های سرزمین ژرمن - بخش دوازدهم و پایانی
حکایت اندر مهمانی جشن نوروز

ناکجابوف دوستانش را به خانه دعوت کرد تا برای جشنی همگانی برنامه‌ی برپایی جشن نوروز بریزند. تا این سال را دچار حس نوستالژیک نشود. ناکجاشاعر که یک بست تریاک مرغوب آبادشهری به رگ زده و نشئه بود و ناکجاآبادی‌ها را شبیه بره می‌دید، هوس شعرخوانی به سرش زد و با چشمان خمار پیشنهاد داد تا وی اشعاری از حافظ دکلمه کند، تا فضا، فضای آبادشهر شود.



ماجراهای ناکجاآبادی‌های سرزمین ژرمن - بخش یازدهم
حکایت اندر برپایی جشن‌ چهارشنبه‌سوری

ناکجاآبادی‌ها دور هم گرد آمدند تا بطور مشارکتی و بدون رهبر و رئیس و دبیر اول و دبیر آخر در کنار هم جشنی همگانی برپا کنند و مثل بچگی‌شان از روی آتش بپرند و آواز بخوانند. اما نمی‌دانستند که چرا وقتی کنار هم جمع می‌شدند سر همه‌چیز بحث می‌کردند، به جز برنامه‌ریزی و البته چون دیگر رئیس و رهبر و درجه و مقام در کار نبود، هیچکس هم حاضر نمی‌شد گوشه‌ای از کار را بگیرد و سر و سامانی به برنامه بدهد.



‌‌گفت‌‌وگو با ناتاشا امیری‌ درباره‌ی‌ نقش‌ خیانت‌ در ادبیات‌ داستانی‌ زنان
خیانت هم مثل قتل است

ناتاشا اميری، نويسنده، درباره‌ی نقش خيانت در ادبيات داستانی زنان نويسنده می‌گويد: «بین‌ زنی‌ که‌ می‌داند دارد چه‌ کار می‌کند و خیانت‌ را یک‌ راه‌ حل‌ برای‌ خودش‌ می‌داند با زنی‌ که‌ ناگزیر از خیانت‌ است‌ خیلی‌ فرق‌ وجود دارد. من‌ فکر می‌کنم‌ که‌ اغلب‌ خانم‌های‌ ما به‌ این‌ بعد دومی‌ نپرداخته‌اند. شاید اگر خود خواننده‌ هم‌ بخواند به‌ او حق‌ بدهد و حتی‌ با او هم‌دردی‌ و هم‌‌ذات‌پنداری‌ کند.»



سخنرانی دکتر علی‌رضا انوشیروانی در جلسه‌ی هفتگی شهرکتاب
ادبیات تطبیقی؛ پایان خودمهم‌بینی فرهنگی

دنیای امروز، دنیایی است که مفهوم کلاسیک مرز را به چالش کشیده است. فرهنگ‌های بشری در تأثیر و تأثر از هم شکل می‌گیرند. این قابلیت باعث شده است که دانش‌های میان‌رشته‌ای در دوران معاصر با اقبال بسیاری مواجه شود. یکی از دانش‌هایی که در این مرزها حرکت می‌کند، ادبیات تطبیقی است. نشست هفتگی شهرکتاب با سخنرانی دکتر علی‌رضا انوشیروانی، استاد دانشگاه شیراز، به بررسی نظریات ادبیات تطبیقی اختصاص داشت.



یادگارنامه بهاءالدین خرمشاهی

«شاخه‌های شوق» عنوان یادگارنامه بهاءالدین خرمشاهی است كه در طول سه سال به كوشش علی دهباشی و به قلم نویسندگان متعددی در دو جلد در دست انتشار است.



۲۸ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
غزل داستان پری چل‌گیس ـ احمد بیگدلی

در بیست‌وهشتمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، احمد بیگدلی داستان «غزل داستان پری چل‌گیس» را برای زمانه خوانده است: «بی‌بی بار دیگر مشتی نقل می‌پاشد روی آب و این بار پری چل‌گیس با آن همه شانه‌های کوچک عاج از میان خزه‌ها و جلبک‌ها بیرون می‌آید. بی‌بی آن پیکر عریان را، که مثل نقره در پرتو نور چراغ مرکبی می‌درخشیده، در آغوش می‌گیرد...»



ادبیات ایران در نشریه‌ای آلمانی

فصل‌نامه‌ی آلمانی زبان «اخبار ادبی آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین» بخش زیادی از شماره‌ی تابستانی امسال خود را به ادبیات معاصر ایران اختصاص داد. در قسمتی از این مجموعه، گفت‌وگویی منتشر شد با سوزان باغستانی، ناصر غیاثی و یوتا هیمل‌ریش.



ادبیات مهاجرت در فصلنامه "باران"

شماره‌ چهاردهم و پانزدهم فصلنامه‌ی باران منتشر شد. در صفحه‌های آغازین این شماره، مسعود مافان مکثی کرده است بر فعالیت‌های مطبوعاتی در تبعید، و این که: چرا باید بخش عظیمی از آن‌چه را در ۲۷ سال اخیر در خارج از ایران منتشر شده در زمره‌ی ادبیات تبعید طبقه‌بندی کرد و نه ادبیات مهاجرت؟



۲۷ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
درخت ـ فرشته مولوی

در بیست‌وهفتمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، فرشته مولوی داستان «درخت» را برای زمانه خوانده است: «از گرما نبود که سرخی‌اش بالا زده بود. قیقاج رفته بود و بی‌هوا به درخت خورده بود و آن را ندیده بود و یک آن، انگار که خیال کرده باشد به غریبه‌ای خورده است، جوری هول شده بود که خون به صورتش دویده بود...»



‌‌گفت‌‌وگو با شیوا مقانلو، نویسنده‌ و مترجم‌،‌ درباره‌ی‌ نقش‌ خيانت‌ در ادبيات‌ داستانی
دیکتاتوری پدرسالارانه در ذهن نویسندگان زن ایرانی

شیوا مقانلو در آثار خود، نگاه‌ عمیقی‌ به‌ مسئله‌ی‌ خیانت‌ در ادبیات‌ داستانی‌ دارد. او در گفت‌وگو با زمانه چنین می‌گوید: «شاید خانم‌های‌ ما در ایران‌ دیرتر از همتایان‌شان‌ در جاهای‌ دیگر مسیر فعالیت‌ یا به‌ قول‌ دوستان‌ فمینیست‌مان‌ مسیر مبارزاتی‌ خودشان‌ را پیدا کردند. این هم‌ به‌ خاطر مشکلات‌ حقوقی‌ و قانونی‌ و مسایلی‌ که‌ از بالا وجود دارد و هم‌ به‌ خاطر نگاه‌ پدرسالارانه‌ی درونی‌شده‌ای‌ است که‌ در میان‌ ایرانی‌ها و ذهن اکثر خانم‌های ایرانی وجود دارد. یک نویسنده زن با این نوع نگاه همیشه به‌دنبال یک ظالم و یک مظلوم می‌گردد.»



عشق در ادب معاصر فارسی- بخش دوازدهم
زنان اشرافی در رمان "زندگی باید کرد"

دوازدهمین برنامه از عشق در ادب معاصر فارسی به رمان "زندگی باید کرد" نوشته‌ی منصوره‌ اتّحادیه اختصاص یافته. هر بخش از داستان یک نسل را روایت می‌کند که بیشتر زنان را مورد کنکاش قرار می‌دهد، زنان اشرافی قاجارهای از قدرت پایین‌کشیده‌ای که البته هنوز ثروتمندند.



نونو ژودیس در شب‌های بخارا

پیام نونو ژودیس به چهل‌وپنجمین شب بخارا: «شعر مانند پرنده است. از دستان شاعر پر می‌گشايد و به افق‌های دوردست می‌شتابد. درود من به اين لحظه كه كتاب من جامه‌ی زبان پرتقالی را از تن به در كرده، از ميان آسمان‌ها و ابرهای زمان گذشته و كسوت فارسی بر تن كرده تا واژگان خود را جانی تازه و آوايی ديگر دهد. اين بهترين راه نزديكی خلق‌هاست».



۲۶ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
فصل نهم از کتاب ولادیمیر پراپ ـ شیوا ارسطویی

در بیست‌وششمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، شیوا ارسطویی داستان «فصل نهم از کتاب ولادیمیر پراپ» را برای زمانه خوانده است: «با صدای بلند از من تقاضای شماره‌ی تلفن می‌کرد. تازه خانه‌ام را عوض کرده بودم. تلفنم هنوز وصل نشده بود. این را که گفتم با همان صدای بلند قرائت کرد: زن و اژدها هر دو در خاک به! و انگشت اشاره‌اش را از سقف هواپیما فرود آورد تا روی دسته‌ی صندلی...»



شعر «انهدام» نصرت رحمانی در گفت‌وگو با حافظ موسوی
امپراتوری تک‌نفره‌ نصرت

در بعدازظهر آخرين‌ جمعه‌ بهاری ۱۳۷۹، نصرت‌ رحمانی يکی از بازمانده‌های دوران‌ طلايی ادبيات‌ شعری ايران‌ درگذشت. امروز که‌ در هفتمين‌ سال‌مرگ‌ درگذشت‌ نصرت‌ رحمانی هستيم‌ تصميم‌ گرفتيم‌ با حافظ‌ موسوی، شاعر، درباره‌ يکی از شعرهای نصرت‌ رحمانی صحبت‌ کنيم؛ شعری که‌ فکر می‌کنم‌ بسيار تلخ‌ است‌ و گويای فضايی است‌ که‌ بر شعرهای نصرت‌ رحمانی حاکم‌ بوده: «انهدام».



دیوانگی در شعرهای آنا آخماتوا

در ادامه‌ی برگزاری بزرگداشت‌های ادبی از سوی مجله‌ی بخارا، عصر روز سه‌شنبه مراسم بزرگداشت آنا آخماتوا، شاعر روس، در تالار ناصری خانه‌ی هنرمندان ایران برگزار شد. مناسبتِ اين مراسم، انتشار ترجمه‌ی گزیده‌ی اشعار این شاعر توسط احمد پوری بود.



نقد و بررسی «تاریخ فلسفه قرن هفدهم» در جلسه‌ی هفتگی شهرکتاب
منشأ فلسفه در شرق است

کامران فانی در جلسه‌‌ی هفتگی شهرکتاب: «امیل بریه معتقد بود که تاریخ فلسفه جزء لوازم ذاتی شناخت فلسفه است و بدون آن نمی‌توان مقدمات آموختن فلسفه را در خود پدید آورد. او برخلاف انتظار، اصلاً یونان را بنیان‌گذار فلسفه یا منشأ فلسفه نمی‌داند و کاملاً معتقد است که منشأ آن در شرق است.»



برنامه‌ی خاطره‌خوانی - بخش يازدهم
مجسمه

يازدهمین بخش از مجموعه برنامه‌ی خاطره‌خوانی رضا دانشور به قطعه‌ای از زهرا زرین‌دست، نقاش و معمار ساکن تهران، اختصاص دارد درباره‌ی موزه‌ی هنرهای معاصر ایران.



«شب نونو ژودیس»

نشر چشمه با همكاری مجله بخارا «شب نونو ژودیس» شاعر پرتقالی را برگزار می‌كند. ژودیس را می‌توان یكی از چهره‌های برجسته شعر امروز پرتقال به شمار آورد.



۲۵ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
عسل دختر مختار - احمد آرام

در بیست‌وپنجمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، احمد آرام داستان «عسل دختر مختار» را برای زمانه خوانده است: «بعد بابام از اتاقش بیرون زد. مثل همیشه سبیلش لای دندان‌هاش بود و هی می‌جویدش. هروقت سبیلش را این ریختی می‌جوید، بعدش یه فصل کتک حسابی به ننه‌ام می‌زد. ننه‌ام صبح کتکش را خورده بود. همیشه سعی می‌کرد طوری کتک بخورد که ما باخبر نشویم...»



عشق در ادب معاصر فارسی- بخش یازدهم
زن در حماسه‌‌ی کلیدر

یازدهمین بخش از برنامه‌ی عشق در ادب معاصر فارسی به رمان کلیدر، نوشته‌ی محمود دولت‌آبادی می‌پردارد. کلیدر دو اردوی خوب و بد را به نمایش می‌گذارد. اردوی حکومت ستمگر مرکزی در مقابل اردوی زحمتکش ایلیاتی که برای احقاق حق خود مرگ را بر تسلیم و تمکین ترجیح می‌دهد. هرچند که ظاهر زنان داستان ایستاده و پرهیبت است، اما فرهنگ و قوانین نانوشته‌ی مردسالاری در تاروپور پندار، گفتار و کردار شخصیت‌ها تنیده است. گویی عشق در این رمان جایی ندارد.