خانه‌تکانی نوروزی و خطرهای در کمین

محمد تاج‌دولتی

برای شنیدن فایل صوتی «اینجا» را کلیک کنید.

یکی از رسم‌های مرتبط با نوروز و جشن‌های نوروزی برای ما ایرانیان، که در جای خود رسم بسیار پسندیده و با معنایی هم هست، رسم خانه‌تکانی و زدودن گرد و غبارهای یک‌ساله از محیط زندگی و خانه و کاشانه است. و از آنجا که در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که همه‌ی رفتارهای ما در زندگی، در ارتباط با محیط زیست و بهداشت و سلامت ماست، بی‌توجهی یا کم‌توجهی به رسم خانه‌تکانی، که هدف از آن بهداشت و پاکیزگی‌ست، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و نتایج کاملا برعکس ایجاد کند.

از آنجا که مراسم خانه‌تکانی معمولا در فاصله‌ی زمانی یک یا دو روز انجام می‌شود و بعضی‌ها اصرار دارند همهِ‌ی وسایل زندگی‌شان را تمیز کنند، فرد یا افرادی که در خانه و خانواده این کار را انجام می‌دهند در تماس با حجم بسیار زیادی از آلودگی‌ها قرار می‌گیرند که سلامت آنها را به خطر می‌اندازد. استفاده از مواد شیمیایی برای تمیز کردن لکه‌ها و آلودگی‌های موجود در گوشه و کنار محل مسکونی، تکاندن یا شست‌وشوی فرش‌ها و پرده‌ها و لباس‌ها، گرد و غبار و آلودگی‌هایی را تولید می‌کند که تماس پوست یا تنفس هوای موجود در فضا، موجب فعال شدن یا ابتلا به بیماری‌های آنی یا بلندمدت مانند آسم، اگزما، عفونت‌های ریوی، سوزش و آلودگی چشم‌ها، سردردها و غیره است.

گرد و غبارهای خطرناک در محیط خانه یکی از موضوعات پژوهشی سازمان‌ها و متخصصان بهداشت و سلامت در همه جای دنیاست. بر اساس نتایج یک تحقیق دانشگاهی، که «کارل کوستاف بوردن هاگ» از دانشگاه «کارل اشتاد» سوئد، در محیط زندگی ۴۰۰ خانواده انجام داده، برخی گرد و غبارهای موجود بر روی اسباب‌بازی‌های پلاستیکی کودکان، یا بر روی صفحه‌ی وسایل الکترونیکی، مثل تلویزیون یا کامپیوتر و غیره، بسیار خطرناک‌تر از گرد و غبارهایی‌ست که مثلا بر روی میز و صندلی و فرش و لباس و وسایل دیگر وجود دارد.

تماس دست یا تنفس گرد و غبارهای نشسته بر روی صفحه‌ی تلویزیون یا کامپیوتر، خطر ابتلا به بیماری‌های پوستی و تنفسی بسیار خطرناک و برخی سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. به همین جهت توصیه می‌شود که، تا حد امکان، گرد و غبارهای موجود بر روی وسایل زندگی با جاروهای مکنده‌ی برقی دارای فیلتر پاک شوند و کیسه‌های پرِ جاروها هم، با احتیاط زیاد، در کیسه‌های پلاستیکی قرار داده شود و با بستن سر کیسه‌ها آنها را از محیط زندگی به‌سرعت دور کرد.

نتایج یک تحقیق دیگر، انجام‌شده در دانشگاه دانمارک، انستیتو استاندارد و آژانس حفظ محیط زیست آمریکا، نشان می‌دهد گرد و غباری که بر روی کف‌پوش‌های پلاستیکی منازل، یا کف‌پوش‌های چوبی که روی آنها با لایه‌های ورنیِ تهیه شده از مواد شیمیایی پوشانده شده، در فاصله‌ی کوتاهی، سمی و خطرناک می‌شود و باید در فاصله‌های زمانی کوتاه، با مواد پاک کننده‌ی رقیق تمیز شوند.

اگر هدف از خانه‌تکانی و پاکیزه کردن خانه و کاشانه در آستانه‌ی نوروز، یا هر وقت دیگر سال، توجه به بهداشت و سلامت محیط زندگی شخصی‌ست، دقت و رعایت اقدامات ایمنی، مثل استفاده از دستکش و ماسک و مواد پاک کننده‌ی کمتر خطرناک، و از همه مهم‌تر، انجام این کارها در محیطی با در و پنجره‌های باز، شرط اول و اساسی رسیدن به این هدف است!

ناسا: می‌توانیم اما پول نداریم
سازمان ملی فضانوردی آمریکا(ناسا) به تمام کشورهای جهان اعلام کرد قادر است از برخورد شهاب سنگ‌های خطرناک به سطح کره زمین جلوگیری کند، اما انجام این کار بدون پول امکا‌ پذیر نیست.

«سایمون وردن»، مدیر بخش تحقیقات ناسا، گفت: «ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم، اما پول به‌حد کافی نداریم».

کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۵ از سازمان ناسا خواسته بود در باره‌ی شهاب سنگ‌هایی که احتمال دارد با زمین برخورد کنند، و موجب بروز خطرهایی شوند، تحقیق کند. سازمان ناسا هم بعد از انجام تحقیقاتی گفته است می‌تواند این شهاب سنگ‌ها را در بیرون جو کره زمین، با بمب‌هایی منفجر کند که هریک از این بمب‌ها می توانند یک ایالت آمریکا را با خاک یکسان کنند.

----------------------------
دیگر مطالب محیط زیست