Aug 2009


گفت و گو با فریدون خاوند پیرامون کارنامه و برنامه اقتصادی دولت احمدی‌نژاد
«رکود و تورم از آسمان نازل نشده است»

محمد جهرمی، وزیر پیشین کار و شمس‌الدین حسینی، وزیر کنونی اقتصاد گفته‌اند رکود بیکاری چالش اساسی کنونی ایران است. دکتر فریدون خاوند، استاد اقتصاد در دانشگاه «رنه دکارت» پاریس در گفت و گو با رادیو زمانه درباره این موضوع می‌گوید این تورم و رکود، ناشی از سیاست‌های سال‌های گذشته است؛ بخصوص چهار سال اخیر که «اصولاً سیاست‌گزاری اقتصادی به مفهوم واقعی کلمه در ایران» وجود نداشت.



گفت و گو با مهران براتی پیرامون گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
گام بعدی در مناقشه هسته‌ای ایران

نماینده ایران در آژانس بین‌‌‌المللی انرژی اتمی، گزارش تازه سازمان در مورد برنامه‌ی هسته‌ای این کشور را ناامیدکننده خوانده است. اهمیت این گزارش در آن است که می‌تواند محور گفت و گوهای سران ۱+۵ در اجلاس چهارشنبه‌ی آن‌ها در فرانکفورت قرار گیرد. دکتر مهران براتی، تحلیل‌گر سیاسی مقیم آلمان در گفت و گو با رادیو زمانه درباره این گزارش و نشست می‌گوید: «حدس من این نیست که آقای اوباما الان بخواهد در درجه‌ی اول با گسترش تحریم‌ها با ایران روبه‌رو شود.»



گفت و گو با ابوالحسن بنی‏صدر، نخستین رییس جمهوری اسلامی ایران
«مرگ، وسیله‏ی ادامه‏ی حیات نظام فاشیستی است»

این روزها یادآور قتل عام زندانیان سیاسی در ایران، در تابستان ۱۳۶۷ است. بیست و یکمین سال‏گرد آن کشتار گروهی در زندان‏های ایران، با افشای قتل عام، شکنجه و تجاوز در زندان‏های جمهوری اسلامی، در جریان سرکوب اعتراض‏های مسالمت‏آمیز همین چند ماه گذشته، هم‏زمان شده است. ابوالحسن بنی‏صدر در این باره به زمانه می‌گوید: «این که چرا این کارها هنوز انجام می‏شود، به این دلیل است که طبیعت این رژیم عوض نشده است. همه‏ی رژیم‏هایی از این نوع، طرز فکرشان این است که فکر می‏کنند مرگ، وسیله‏ی ادامه‏ی حیات آن‏ها است. چرا که دیدِ قدرت‏مدار کوتاه است، دور را نمی‏بیند.»



گفت و گو با حسین باستانی، روزنامه‌نگار در فرانسه
«متن دفاعیات، تولید ذهن حجاریان نیست»

به نوشته‌ی خبرگزاری دولتی «فارس»، در چهارمین جلسه دادگاه، سعید حجاریان در متن دفاعیه‌ خودش که توسط سعید شریعتی قرائت شد، به دلیل تحلیل‌های ناصواب که مبنای بسیاری از اعمال نادرست وی توصیف شده است، از مردم عذرخواهی و از حزب مشارکت استعفا کرد. حسین باستانی درباره‌ی متن دفاعیات سعید حجاریان به زمانه می‌گوید: «طبیعی است که آقای حجاریان هرگز نمی‌تواند چنین حرف‌هایی را بیان کرده باشد، یا حتا محافظه‌کارانی که ذره‌ای جزو معقول‌های این جناح محسوب ‌‌می‌شوند، که خیلی‌هاشان هم دانش‌آموخته‌ی علوم انسانی هستند، نمی‌توانند چنین حرف‌هایی را بیان کرده باشند.»



گفت و گو با دکتر هادی زمانی، استاد اقتصاد و کارشناس انرژی در لندن
پارس جنوبی در خواب خوش

گزارش از یک کارشناس نفت و گاز در ایران نشان می‌دهد به دلیل تحریم‌های اقتصادی صنایع نفت و گاز میدان پارس جنوبی از سوی شرکت‌های خارجی و بی‌تدبیری دولت در چهارسال گذشته یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های اقتصادی ایران متوقف مانده و هرسال بین پنجاه تا هفتاد و پنج میلیارد دلار زیان این زمان از دست رفته است. دکتر هادی زمانی در این باره به زمانه می‌گوید:‌ «ایران، درآمد قابل ملاحظه‌ای را از دست داده است. چیزی نزدیک به ۱۴۵ میلیارد دلار درآمد را در زمینه‌ی پالایشگاه‌ها و حدود ۳۰ میلیارد دلار را هم در زمینه‌ی پتروشیمی وابسته به گاز از دست داده است.»



گفت و گو با مهدی اصلانی، ۲۱ سال پس از کشتار ۶۷
مسلمانی یا مارکسیست؟

۲۱ سال پس از اعدام دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در زندان‌های ایران می‌گذرد. به تازگی کتابی در آلمان به زبان فارسی با نام «کلاغ و گل سرخ» منتشر شده است که خاطرات مهدی اصلانی، یکی از زندانیان چپ سال‌ ۶۷ و از شاهدان این فاجعه است. او در گفت و گو با رادیو زمانه می‌گوید: «سؤال کلیدی هیأت مرگ از زندانیان چپ این بود که مسلمانی یا مارکسیست؟ سرنوشت تمام کسانی که پاسخشان به این سؤال «مارکسیست» بود، از قبل مشخص شده بود.»



گفت و گو با شهلا شفیق پیرامون اعتراف‌گیری و تواب‌سازی در ایران
«بیان حقیقت، جاسوسی است»

فرانسوی‌ها آن‌چه را که به کنایه «سند جاسوسی کلوتیلد ریس» خوانده‌اند، منتشر کرده‌اند. این سند، متن ایمیلی است که دانشجوی جوان فرانسوی با شگفتی از دیدن تظاهرات اعتراضی مردم و سرکوب آن‌ها در دو روز نخست اعتراض‌ها نوشته و همراه عکس‌هایی از چند سایت ایرانی برای دوستانش فرستاده است. در این باره با شهلا شفیق گفت و گو کردم که پیش‌تر کتابی هم در مورد اعتراف‌گیری و تواب‌سازی در زندان‌های جمهوری اسلامی نوشته است.



گزارشی از تجمع روز چهارشنبه، بیست و هشتم مرداد در پاریس
ما ایستاده‏ایم به دادخواهی همگانی

روز چهارشنبه، بیست و هشتم مرداد، پنجاه و شش سال بعد از کودتای بیست و هشت مرداد ۱۳۳۲ و دو ماه پس از کودتای انتخاباتی بیست و دوم خرداد ۱۳۸۸، گروه پرشماری از ایرانیان ساکن پاریس، در پاسخ به فراخوان «کمیته‏ی مستقل ضد سرکوب شهروندان ایرانی»، به آن چه «اعتراض به دو کودتا» توصیف شده بود، در مقابل ساختمان تاریخی مجلس ملی فرانسه در پاریس، گرد آمدند. تظاهر کنندگان پلاکاردهایی به زبان‏های فرانسه و فارسی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «من اعتراف می‏کنم».



گفت و گو با رضا تقی‌زاده، تحلیلگر سیاسی در لندن
«بلاتکلیفی در پاسخ به گروه ۱+۵»

آیا مسئولان جمهوری اسلامی که رویدادهای اعتراضی دو ماه اخیر پس از اعلام نتیجه انتخابات بین بخش‌هایی از آن شکاف انداخته است، در مورد پاسخ دادن به مهلت کشورهای غربی دچار بلاتکلیفی شده‌اند؟ رضا تقی‌زاده در این باره به زمانه می‌گوید: «این بلاتکلیفی وجود دارد و دو بخش جداگانه دارد. یک این‌که مجموعه‌ی نظام، یعنی بخشی که به رهبری جمهوری اسلامی مربوط است، آیا با دولت در این مورد به توافق و همکاری و همگامی رسیده است یا خیر؟ دو این‌که خود دولت در داخل هنوز دارای انسجام نیست.»



گفت و گو با دکتر کریم پاکزاد، پژوهش‏گر بنیاد مطالعات استراتژیک بین‏المللی فرانسه
افغانستان در انتظار روز انتخابات

کم‏تر از بیست و چهار ساعت به انتخابات ریاست جمهوری افغانستان باقی است. به گفته‏ی ناظران، این انتخابات می‏تواند مسیر و سرنوشت سیاسی تازه‏ای برای افغانستان رقم بزند. دکتر کریم پاکزاد در این باره به زمانه می‌گوید: «‌اهمیت انتخابات کنونی از این لحاظ است که کمپین انتخاباتی در افغانستان، برای اولین بار، موجب شد که بحث‏های عمیق سیاسی در سطح جامعه، مطرح شود. تفاوت اساسی این انتخابات با انتخابات سال ۲۰۰۴ در این است که آن زمان، طالبان هنوز به مرحله‏ی قدرت کنونی که دارد، نرسیده بود.»



گفت و گو با سعید مدنی، روزنامه‌نگار و جامعه‌شناس
«تجاوزها، موضوعی توجیه‌‌ناپذیر برای افکار عمومی»

گرد آمدن روز دوشنبه هواداران مهدی کروبی مقابل دفتر روزنامه‌ی «اعتماد ملی» و فریادهای «کروبی حمایتت می‌کنیم»، استقرار گسترده‌ی نیروهای انتظامی و بسیج در آنجا، خبر تأیید نشده‌ی «ایرنا»، خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی از قول آقای کروبی که «تجاوز جنسی شایعه بوده»، توهین برنامه‌ریزی‌شده‌ی امام‌های جمعه به او، همه و همه از فشار گسترده به مهدی کروبی حکایت دارد که بعد از نامه‌ی افشاگرایانه‌ی او در مورد تجاوز جنسی در بازداشتگاه‌ها به دختران و پسران در رویدادهای اعتراضی اخیر بوجود آمده است. در همین رابطه با سعید مدنی گفت و گو کرده‌ام.



گفت و گو با حسن شرفی، جانشین دبیر کل «حزب دموکرات کردستان ایران»
کردهای ایران و طرح اشتی دولت ترکیه با کردها

آموزش زبان کردی، چاپ کتاب‌های درسی به زبان کردی و گماردن مأمورانی که به زبان کردی سخن گویند، از جمله امتیازاتی است که در «طرح صلح» یا طرح آشتی با کردهای دولت ترکیه به‌ آن‌ها اشاره شده است. این رویداد تازه در ترکیه چه تأثیری در میان کردهای دیگر کشورهای منطقه، از جمله در کردستان ایران خواهد گذاشت؟ این پرسشی است که با آقای حسن شرفی، جانشین دبیر کل «حزب دموکرات کردستان ایران» در میان می‌گذارم



گفت و گو با رضا شجاعی، عضو جامعه حقوق بشر ترکیه
نقطه آغاز صلح بین کردها و دولت ترکیه

دولت ترکیه می‌گوید زمان آن رسیده که به طور مستقیم به ناراحتی‌های چندین ساله‌ی کردهای آن کشور پرداخته شود. آقای رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه روز جمعه از یک راه حل بنیادی سخن گفت که به توصیف وی، برای پایان دادن به مناقشه‌ی دیرینه با کردهای جدایی‌خواه تهیه شده است. در این باره با آقای رضا شجاعی، وکیل دادگستری در ترکیه و عضو جامعه‌ی حقوق بشر آن کشور گفت و گو کردم.



گفت و گو با علیرضا نوری‏زاده، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی
«مسأله تجاوزها، لطمه‏‌ای سنگین به حکومت»

انتشار نامه‏ی افشاگرانه‏ی مهدی کروبی در مورد تجاوز جنسی به دختران و پسران بازداشت شده، بازتاب گسترده‏ای در ایران و جهان داشت. علیرضا نوری‏زاده در این باره به زمانه می‌گوید: «آقای احمدی‏نژاد اگر محبوبیت یا آبرویی هم داشت، از دست داد. ظاهراً بعضی از این کشورهای عربی منتظر چنین نامه‏ای بودند که ثابت کنند رژیمی که در ایران ادعای اسلام ‏پناهی می‏کند، هیچ ارتباطی با اسلام ندارد و جرایمی که در زندان‏های این رژیم رخ می‏دهد، در هیچ‏کدام از کشورهای منطقه روی نمی‏دهد.»



گفت و گو با دکتر مهرداد درویش‌پور، فعال سیاسی و جامعه‌شناس در سوئد
«فشار بین‌المللی علیه این تجاوزها، آغاز خواهد شد»

مهدی کروبی، در نامه‌ای از اکبر هاشمی رفسنجانی خواست تا گزارش‌ها درباره‌ی تجاوز جنسی به دختران و پسران بازداشتی در حوادث پس از انتخابات را پیگیری کند. این برای نخستین بار است که یک مقام بلندپایه‌ی ایران در نامه‌ای رسمی به موضوع تجاوز جنسی به برخی از بازداشت‌شدگان اشاره کرده است و خواستار مشخص شدن صحت و صقم آن می‌شود. دکتر مهرداد درویش‌پور در این باره به زمانه می‌گوید:‌ «حقیقتاً انتشار این خبر، شکستن یک سکوت است و فکر می‌کنم با توجه به این‌که این ماجرا بازتاب بین‌المللی پیدا کرده است، به راحتی نشود در موردش سکوت کرد.»



گفت و گو با آزاده کیان، استاد علوم سیاسی در دانشگاه پاریس هفت
«گروگان‌های حکومتی، انتقام از سیاست‌های فرانسه»

بازداشت کلوتیلد ریس به اتهام شرکت در تظاهرات اعتراضی پس از انتخابات در ایران و آورده‌ شدن او و نازک افشار به دادگاه با موج انتقادهای شدید و مقالات تند روزنامه‌های مهم فرانسه روبه‌رو شده است. آزاده کیان در این باره به زمانه می‌گوید: «با توجه به این‌که اوباما هنوز در افکار عمومی بسیار طرفدار دارد و جمهوری اسلامی اساساً بایستی دنبال تشنج‌زایی باشد تا بتواند خودش را حفظ بکند، به خصوص دولت آقای ‌احمدی‌نژاد. در نتیجه دنبال یک دشمن خیالی دیگر بودند و فکر می‌کنم دستگیری کلوتیلد رایس و اتهاماتی که به ایشان وارد شده است، در جهت نوعی انتقام‌گیری از سیاست‌های فرانسه است.»



گزارشی از هیجدهمین سالگرد قتل شاپور بختیار
بختیار، مردی برای تمامی عقاید

روز ششم اوت ۱۹۹۱، رادیوی خبری دولتی فرانسه، برنامه‏‏های عادی خود را قطع و این خبر را اعلام کرد: «شاپور بختیار، آخرین نخست‏وزیر محمد رضا پهلوی، آخرین شاه ایران، در خانه‏اش در حومه‏ی پاریس، به قتل رسید.» دو بار طرح‏هایی برای ترور او ناموفق ماند. اما بار آخر، بختیار و منشی وی، در خانه‏ی مسکونی‏اش در حومه‏ی پاریس، توسط گروهی سه نفره به قتل رسید. در هیجدهمین سالگرد قتل شاپور بختیار، در گورستان «مون‏پارناس» بزرگداشت او با حضور گروهی از ایرانیان برپا شد. با چند تن از شرکت‌کنندگان در این مراسم گفت و گو کرده‌ام.



گفت و گو با آرش نعیمیان، فرزند نازک افشار پیرامون محاکمه مادرش
اتهام: فرستادن ای‌میل

نازک افشار، کارمند مرکز فرهنگی سفارت فرانسه یکی از کسانی بود که روز شنبه به اتهام دست داشتن در حوادث پس از انتخابات، محاکمه شد. روز یکشنبه آرش نعیمیان، پسر خانم افشار در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاریس حاضر شد. با او پس از این کنفرانس گفت و گو کردم. او می‌گوید اتهامات مادرش، شرکت در راهپیمایی اعتراضی سه میلیون نفری بوده است و فرستادن ای‌میل.



گفت و گو با حسین باقرزاده پیرامون روند افزایش اعدام‌ها در ایران
«به لحاظ سرانه اعدام، از چین هم جلوتر هستیم»

سازمان عفو بین‌الملل در تازه‌ترین گزارش خود، افزایش گسترده‌ی اعدام‌ها در ایران به ویژه بعد از انتخابات ریاست جمهوری را «هولناک» توصیف کرده و می‌نویسد: «در فاصله‌ی ۵۰ روز بعد از انتخابات در ایران، ۱۱۵ نفر به دار آویخته‌ شده‌اند؛ یعنی به طور متوسط، دو اعدام در هر روز.» دکتر حسین باقرزاده، نویسنده و فعال حقوق بشر در لندن در گفت و گو با زمانه در این باره می‌گوید: «ایران به لحاظ شمار اعدام‌ها، بعد از چین در رده‌ی دوم قرار گرفته است؛ ولی به لحاظ سرانه، از چین هم بسیار جلوتر است.»



گفت و گو با الهه هیکس درباره نامه سرگشاده ۴۴ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل
۴۴ برنده نوبل: به مردم ایران بگویید تنها نیستند

۴۴ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل، نامه‌ای سرگشاده خطاب به شیرین عبادی و مردم ایران نوشته‌اند و در آن از مردم ایران خواسته‌اند: «خود را تنها احساس نکنید. امید خود را از دست ندهید» الهه هیکس، فعال حقوق بشر در گفت و گو با زمانه درباره این نامه می‌گوید: «یکی از امضاکنندگان این نامه گفته است که بالاترین شکنجه این است که مردم یک کشور احساس کنند که تنها هستند و هدف این نامه این است که ما به آن‌ها بگوییم که تنها نیستند.»