| خانه > ایرج ادیب زاده > گفتگو > گام بعدی در مناقشه هسته‌ای ایران | |||
گام بعدی در مناقشه هسته‌ای ایرانایرج ادیب‌زادهadibzadeh@radiozamaneh.comعلی‌اصغر سلطانیه، نماینده‌ی جمهوری اسلامی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش تازه سازمان در مورد برنامه‌ی هسته‌ای این کشور را که روز جمعه منتشر شد، ناامیدکننده خوانده است.
ببینید؛ آن‌چه تازه است، اشاره به این دارد که ایران این سانتریفیوژهایی را که در نطنز و جاهای دیگر مستقر کرده است، همه این‌ها فعال نیستند. بیشتر از این نیست. همه‌ی نگرانی‌های دیگر را تکرار کرده است. در مورد آن‌چه هم که ایران در این مورد خواهد گفت و می‌گوید، دو مسأله تعیین‌کننده خواهد بود. یکی این‌که آیا سیاست اتمی ایران و چگونگی پاسخگویی‌اش به اعضای دائمی شورای امنیت به روال گذشته خواهد بود؛ که این پاسخ‌ها را به جای رییس سازمان انرژی اتمی ایران در گذشته، شورای امنیت ملی می‌داد؟ الان تأسیسات هسته‌ای ایران رییس جدیدی دارد - آقای صالحی - که ایشان تجربیات دیپلماتیک زیادی دارند. اگر اختیارات کافی به ایشان داده شود، این احتمال هست که روند مذاکرات نوعی پیش برود که از آن نتیجه‌ای به دست بیاید. اما اطلاع دارید که تا به حال پاسخی را که ایران به خواسته‌های شورای امنیت داده بود، پاسخ‌هایی کلی بوده و مشخصاً در رابطه با مسأله‌ای که مورد نظر شورای امنیت بوده، پاسخی داده نمی‌شده است. الان با این که ایران به هر صورت داوطلبانه اجازه داده است که برای اولین بار از نیروگاه آب سنگین اراک بازدید شود یا بازدیدی از مرکز نطنز بشود، این نشان از این دارد که ایران مایل نیست که اختلافات را به سطح بالاتر ببرد. ولی در دیداری که در فرانکفورت انجام خواهد شد، وزرای خارجه‌‌ی اعضای دائمی شورای امنیت شرکت ندارند و نمایندگان آن‌ها شرکت دارند. وزیر خارجه ایران هم قرار است در این جلسه شرکت داشته باشد. از چگونگی گفت و گوها با وزیر خارجه ایران در این مورد و پاسخ‌هایی که ایشان می‌دهد، گزارشی تهیه خواهد شد که این گزارش به وزرای خارجه داده می‌شود تا وزرای خارجه کشورهای مورد نظر بعداً در جلسه‌ای که دارند، ارزیابی کنند که الان شورای امنیت چه تصمیم جدیدی باید در رابطه با ایران بگیرد. این وضع مشخص نیست. حدس خود من این نیست که ایران در سیاست اتمی‌اش تغییری خواهد داد یا غنی‌سازی را متوقف خواهد کرد یا نگرانی‌های دیگری که وجود دارد، به آن‌ها پاسخی خواهد داد که رفع نگرانی کند. ایران احتمالاً با همان روش گذشته این‌جا و آن‌جا پاسخ‌هایی خواهد داد و مقداری از ابهامات را روشن خواهد کرد. ولی در این‌که روند غنی‌سازی را در نیروگاه‌های موجود ادامه بدهد، تغییری به وجود نخواهد آورد. یکی از راه‌های موجود که گفت و گوها سازنده به پیش بروند، این است که ایران اعلام کند که پروتکل الحاقی را برای تصویب به مجلس می‌برد و این کار را انجام خواهد داد. این راه گفت و گوها را باز می‌کند. در عین حال محتوای این گزارش، محور اصلی گفت و گوهای کشورهای ۱+۵ در جلسه‌ی چهارشنبه‌ی آینده در فرانکفورت خواهد بود. فکر می‌کنید در این جلسه تصمیم‌های حادی در مورد ایران گرفته شود؟ نخیر! در این جلسه تصمیمی گرفته نخواهد شد. ببینید این اولین باری است که بعد از انتخاب آقای اوباما به سمت ریاست جمهوری آمریکا، (چنین نشستی) دارد انجام می‌گیرد و آمریکا هم پیش‌تر اعلام کرده که مایل به مذاکره و گفت و گو با ایران هست؛ جدا از این‌که چه کسی در رأس نظام سیاسی ایران قرار دارد.
الان اصرار آمریکا در این نخواهد بود که در این جلسه که در فرانکفورت هست، تصمیمی گرفته شود. گزارشی از این جلسه به وزرای خارجه داده خواهد شد. این گزارش البته برای تصمیم‌گیری آتی تعیین‌کننده است. تصمیمات هم الان به نظر من تصمیم‌گیری عجیب و غریبی نخواهد بود. کافی است که تصمیماتی را که در اجلاس‌های پیشین شورای امنیت گرفته شده و همه‌ی آن‌ها در زمینه‌ی تحریم‌ها عملی نشده است، اگر همان تحریم‌ها که در موردش تصمیم گرفته شده است، با جدیت دنبال شود و حتی تحریم گسترده‌ی دیگری هم انجام نشود، کارساز خواهد بود. الان شما اطلاع دارید که صحبت سر این است که بویژه صدور بنزین را به ایران متوقف کنند و این یک تصمیم بسیار گسترده‌ای است. البته آقای احمدی‌نژاد اعلام کرده است که ما ظرف چند روز قادر هستیم که با تغییر در برنامه‌های پالایشگاه‌های خودمان، بنزین لازم را تولید کنیم که اگراین کار ممکن بود، تا به حال این کار را کرده بودند؛ بویژه بنزینی که مورد استفاده‌ی هواپیماها هست. این کمبودی است که الان ایران دارد و این زود قابل رفع کردن نیست. همراه با این گفته می‌شود تمام بنادری که ایران کالا حمل می‌کند، به روی کشتی‌های ایرانی بسته بشود. مجموعه‌ی این‌ها تصمیماتی بوده که به نوعی در آن تصمیمات گذشته هم مستتر بودند و انجام نگرفتند. اگر این‌ها انجام بگیرند، خود به خود وضع وخیم اقتصادی ایران از آن‌چه هست، وخیم‌تر هم خواهد شد. ولی حدس من این نیست که آقای اوباما الان بخواهد در درجه‌ی اول با گسترش تحریم‌ها با ایران روبه‌رو شود. به ایران شانس و امکان کافی و لازم داده خواهد شد که نرمش بیشتر در تصمیماتش نشان بدهد و راه و روشی را در پیش بگیرد که به رودررویی بیشتر بخصوص با آمریکا و اروپای غربی با ایران منجر نشود. وضعیت چین و روسیه چه خواهد بود؟ چین و روسیه وضع دیگری دارند. تا به حال همه تصمیماتی که از سوی آن‌ها گرفته شده است، تصمیماتی بوده که به اتفاق آراء گرفته شده است. حداقل آن‌ها با نرمش بیشتری رفتار کرده‌اند؛ شدت کمتری به تهدیدها داده‌اند. ولی در اصل موضوع آن‌ها با غرب همراه خواهند بود؛ چون نگرانی‌هایشان، نگرانی‌هایی مشترکی با اروپا و آمریکاست. اطلاع داریم که روسیه بخصوص در آن‌چه مربوط به خزر و مربوط به مسأله‌ی سپر موشکی می‌شود، دراروپا با آمریکا اختلافاتی و با ایران نزدیکی‌ها و دوری‌هایی دارد و سوء استفادهایی از وضع موجود ایران کرده است؛ بخصوص در رابطه با نفت و گازی که از دریای خزر برداشت می‌شود. روسیه الان اعلام کرده است که هیچ تصمیمی را در مورد صدور نفت و گاز از طریق دریای خزر قبول نمی‌کند؛ بدون این‌که مورد تأیید روسیه هم باشد. این یک وسیله فشار است. به هر صورت ایران وضع خوبی در این مذاکرات ندارد و متحدینی ندارد که به داد آقای احمدی‌نژاد یا شورای امنیت ملی برسد. این دیگر یک تصمیم سیاسی است. اگر شورای امنیت ملی ایران بخواهد سیاست اعمال قدرت را در منطقه در پیش بگیرد، راهی جز این ندارد که به سلاح اتمی دست پیدا کند. اگر از این سیاست صرف نظر کند، حتماً راه سازنده‌ای وجود دارد که جلوی تحریم‌های بیشتر را بگیرد؛ جلوی درگیری بی‌دلیل و بی‌جهت را با باقی دنیا بگیرد و این فشاری را که به ملت ایران می‌آید و این محدودیتی که در زندگی اقتصادی و معیشتی مردم ایران به وجود آمده است، این سخت‌تر و بدتر نشود. من امیدوارم که دولت جدید آقای احمدی‌نژاد اشتباهات گذشته‌اش را تکرار نکند. 
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.
|
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
||
 |
