Aug 2007


نقد و بررسی «دستور زبان عشق» سروده قیصر امین‌پور در نشست هفتگی شهر کتاب
عشق خواهر من است، درد هم برادرم

«دستور زبان عشق» نام تازه‌ترین دفتر شعر دکتر قیصر امین‌پور، شاعر نام‌آور معاصر است. نشست هفتگی «شهر کتاب» به نقد و بررسی این کتاب اختصاص داشت و در آن دکتر مریم حسینی، دکتر مرتضی کاخی و اسماعیل امینی به همراه خود شاعر، از «دستور زبان عشق» گفتند.



۳۵ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
«مردگان» ـ محمدحسین محمدی

در سی و پنجمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، محمدحسین محمدی داستان «مردگان» را برای زمانه خوانده است: «جنگ كرده بودند یا نكرده بودند من نمی‌فهمم؛ فقط همین‌كه از قوم ما نبودند باید می‌كشتم‌شان. آن‌ها هم تا وقتی دست‌شان رسید ما را كشتند، چون ما از قوم‌شان نیستیم. مگر نواسه‌اش چی كرده بود. هم‌سن همان پسرک بود كه كشتمش....»



پیمان با شیطان یا ابزار خلاقیت؟

«پیوند میان مواد مخدر و ادبیات، داستانی‌ست بسیار قدیمی. بسیاری از نام‌آوران عرصه‌ی ادبیات برای خلق بهشت مصنوعی‌شان و برای انتقال جهان درون‌شان به جهان بیرون، به سراغ مخدراتی نظیر الکل، تریاک، حشیش، ماری‌جوآنا، اِل.اِس.دی، هرویین، کوکایین، قارچ‌های نشئه‌آور و حتا قهوه رفتند...»



خاطره‌خوانی - بخش بيست‌ویکم:
و از عشق رویین‌تن شدم

در بیست و یکمین قسمت از خاطره‌خوانی، رضا دانشور خاطره‌هایی می‌خواند از دو شنونده‌ی زمانه: «دیدم که زیبایی‌اش لنگری‌ست. یقین کردم که امروز همون فردای گمشده‌ای‌ست که روز دیگری‌ست. و تا همین امروز، که اولین سالی‌ست که سال تحویل را نه در کرج و تهران و شیراز و کنجون، بلکه در توسان آمریکا هستیم و پرستویی هم روی شاخه‌هایمان آشیانه کرده، هرگز بازش ننهادم. و از هیچ باکم نیست...»



«حافظ»ی خارج از قید و بند نسبت‌ها

بررسی کتاب شرح شکن زلف، نوشته‌ی دکتر فتح‌الله مجتبایی، در نشست هفتگی شهر کتاب: «گذشتگان ما برخلاف ما بودند؛ ما یک دفعه غوره نشده مویز می‌شویم. گاهی حتا کارهایی هم را که راجع به آنها ادعا داریم نمی‌خوانیم. بعد شروع می‌کنیم به سخن گفتن. آن هم سخنی که هفتاد سال پیش زده شده. فکر می‌کنیم نکته‌ی تازه‌ای گفته‌ایم. درست بر خلاف شیوه‌ی قدمای ما...»



نگاهی به «مرگ را با تو سخنی نيست» گزيده اشعار «اريش فريد»
شاعری از جنس صلح و زندگی

«پسربچه‌ها/ از سر شوخی/ سنگ/ به سوی قورباغه‌ها/ پرتاب می‌کنند/ قورباغه‌ها/ به جد/ می‌میرند» وقتی شعر را ترجمه شده می‌خوانی و تو را تکان می‌دهد، حس سپاسگزاری‌ات میان شاعر و مترجم قسمت می‌شود؛ چون می‌دانی که شعر، خالص‌ترین پیام جان است. اين هنری «خسرو ناقد» است که توانسته دنيا و دغدغه‌های «اريش فريد» را به فارسی برگرداند



نگاهی به کتاب راه وصال
عامه‌پسندهای مذهبی، علف‌های هرز بازار کتاب

اگر در آمار دقت کنیم خواهیم دید که غیر از قرآن، مفاتیح‌الجنان، نهج‌البلاغه و سایر کتب صرفا مذهبی، گونه‌‌ای از کتاب‌های شبه‌مذهبی هم هر ساله‌ در تیراژ بالا، منتشر می‌شوند که اغلب با عناوینی چون: راه وصال، شوق دیدار،‌ استخاره و تعبیر خواب، در جستجوی ماوراء، راه‌های «میان‌بر»! رفع حاجات، رفع بلاها و گرفتاری‌ها، تجویز نسخه شفابخش! برای تمام مشکلات مادی و معنوی، عرفان‌های قرصی و حبی! دینداری آزاد و مدرن! و حتی روش‌های دیدار سریع! با حضرت حجت(عج) را در بر می‌گیرند. آثار کم‌زحمت یا در اکثر اوقات بی‌زحمت، که از دین و دین‌داری فقط پوسته‌ای "نسخه‌نویس" برای دردهای لاینحل! عوام ارائه می‌دهند.



۳۴ـ از مجموعه‌ی «داستان‌خوانی با صدای نویسنده»:
تا هم‌اكنون كه این داستان را برایتان می‌خوانم - امین فقیری!

در سی و چهارمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، امین فقیری داستان «تا هم‌اكنون كه این داستان را برایتان می‌خوانم!» را برای زمانه خوانده است: «درها را كه قفل كردیم، نشستیم روبه‌روی هم تا ادامه‌ی غیبت‌ها راجع به میهمانی و آدم‌هایی كه نمی‌شناختیم را یک‌كاسه كنیم؛ كه صدای نفس‌نفس‌هایی به گوش‌مان خورد. ناخودآگاه نگاه مضطرب‌مان را به هم دوختیم....»



نگاهی به کتاب «لیلی گلستان» از سری تاریخ شفاهی ایران
خودش است: لیلی گلستان

فرزند آدم مشهوری بودن، خیلی سخت است. مهم این است که یک نفر توانسته از زیر سایه پدر مشهورش بیرون بیاید و فردیت خود را ثابت کند. لیلی گلستان از معدود چهره‌هایی است که از پس این کار بر آمده است. او حالا در سن شصت و سه سالگی، صرفاً فرزند ابراهیم گلستان نیست. او خودش است: لیلی گلستان



یاد دکتر حمید زرین‌کوب در شب بخارا

دکتر عبدالحسین زرین‌کوب در رثای برادرش نوشته بود: «‌در بین نامه‌ها و اشعاری که دانشجویان بر سبیل تسلیت برای من فرستاده‌اند، این قول یک تن از آنها را می‌پسندم که صریحاً به من نوشت: باید بگویم نسبت به شما دارای بسیاری خصایص بهتر بود. این را از صمیم دل تصدیق می‌کنم».



رگتایم؛ انتقام یک رمان‌نویس

بررسی رمان رگتایم در نشست هفتگی شهر کتاب: «ویژگی موسیقی رگتایم این است که ملودی دست راست بسیار سریع است. این رمان هم با این جمله‌ی اسکات جاپلین شروع می‌شود که می‌گوید: این قطعه را تند ننوازید. هرگز درست نیست که رگتایم را تند بنوازند. رمان رگتایم از آن رمان‌های بسیار سریع است. اگر دست‌تان بگیرید نمی‌توانید به راحتی آن را رها کنید...»



خاطره‌خوانی - بخش بيستم
غريبه در وطن

بعد از «خداحافظ تهران» کسان دیگری هم خاطرات خودشان را از سفر به ایران برای ما فرستادند که در فرصت‌های بعدی برایتان خواهم خواند. اما این هفته سفر سفری است متفاوت. آقای مسعود میرانی، صاحب این خاطره، یک دانشجوی ایرانی بوده که در آمریکا پیش از انقلاب تحصیل می‌کرده و پس از انقلاب به کشورش و بعد به زادگاهش، آبادان، برمی‌گردد و ورودش هم‌زمان می‌شود با آغاز جنگ.



نگاهی به مجموعه داستان «کجا ممکن است پیدایش کنم» نوشته هاروکی موراکامی
مخرج مشترک رنج‌های جهانی

گویا باید باور کنیم که جهان ادبیات داستانی، امروز تحت سیطره نویسندگانی قرار گرفته که هم‌چون جامپا لاهیری و هاروکی ماروکامی شرقی‌‌اند؛ اما در فرهنگ غرب زندگی کرده‌اند شاید عامل موفقیت این نویسنده‌ها، فاصله گرفتن طبیعی‌شان از هر دو فرهنگ است. آن‌ها به دلیل زندگی در مکانی غیر از زادگاه‌شان، از فرهنگ اجدادی خود فاصله گرفته و نگاهی انتقادی به آن دارند و در فرهنگ جدید هم هر چقدر که به آن‌ها نزدیک شوند، یقیناً مثل یک غربی، غربی نشده‌اند.



گفت‌و‌گو با اریک امانوئل اشمیت
موسیقی کلمات

اریک امانوئل اشمیت نویسنده فرانسوی در 1960 در حومۀ لیون به دنیا آمد و با اولین اثرش «شب والونی» به نویسنده‌ای مطرح تبدیل شد. از آثار بعدی‌اش می‌توان به «مسیو ابراهیم و گل‌های قرآن» ، «انجیل به روایت پیلاطس» ، «اسکار و خانم رز» ، «سهم دیگری» و «زندگی من با موزار» اشاره کرد. گفتگو با این نویسنده را در زمانه می خوانید.



نگاهی به کتاب «لرزه‌ها» نوشته فريده زبرجد
يک تجربه باارزش در خاطره‌نویسی

«لرزه‌ها» نام کتاب خاطرات فریده زبرجد است که به تازگی در ایالات متحده منتشر شده است. 10 سال پیش، او، زنی که هنوز در اروپا تازه‌وارد محسوب می‌شد و مسئولیت اداره دو فرزندش را هم داشت، با کمک ایرانیان آزادی‌خواه تقریباً در همه جای دنیا، یک کارزار جهانی را برای خلاصی شوهرش از دام پیچیده جمهوری اسلامی به راه انداخته بود. سفر می‌کرد؛ نامه می‌نوشت؛ مصاحبه می‌کرد: «من به عنوان همسر فرج سرکوهی... من به عنوان همسر فرج... من به عنوان... فرج .. فرج»



گفتگو با هوشنگ اسدی نويسنده رمان «گربه»
«این سرنوشت روشنفکران ماست»

«گربه» نام رمانی است متفاوت که در قالب قصه‌ای پرکشش و جذاب به رویدادهای سال‌های اخیر ايران می‌پردازد. به ويژه به دوران دوم ریاست جمهوری محمد خاتمی. روایت زندگی و رویدادهای اجتماعی و سیاسی پیرامون یک نویسنده و روزنامه‌نگار قدیمی، منتقد سینما است، که در بطن یک انقلاب بوده و همسرش «آبی» بازیگر مشهور و محبوب سینما



شب بزرگداشت «دکتر ابرهيم يونسی»

پنجاه و سومین شب از بزرگداشت‌های فرهنگی-ادبی مجله‌ بخارا به دکتر ابرهيم يونسی اختصاص داشت. در اين مراسم، نخست فیلم مستندی از فعالیت‌های دکتر یونسی به نمایش درآمد و سپس سخنرانان در مورد وجوه گوناگون شخصیت ايشان به سخنرانی پرداختند.



شب دکتر حمید زرین‌کوب

پنجاه و چهارمين نشست از «شب‌هاي مجله بخارا» به بزرگداشت دكتر حميد زرين‌كوب اختصاص خواهد داشت. اين مراسم از ساعت 5 تا 7 روز پنجشنبه 25 مرداد در «خانه هنرمندان ايران» برگزار خواهد شد. در کارنامه دکتر حميد زرين‌کوب، تأليف آثاری چون چشم‌انداز شعر نو فارسي، قلندرنامه خطيب فارسي، مقدمه اي بر علم بديع، آرايش‌هاي كلام در شاهنامه و عناصر بديعي در شعر رودكي به چشم می‌خورد.



«آنا کارنینا»

صدای بلندگو دوباره بلند شد و هشدار داد که مواظب باشید؛ جیب‌برها در کمینند. کیف آویزان بر شانه‌ام را در بغل گرفتم و با دلخوری، نگاهی به دور و بر انداختم. به آنی، منظره‌ای نگاهم را به‌خود کشید و چشمم را گرفت.در طرف چپم، زنی میان‌سال صاف ایستاده بود و با چهره‌ای مجذوب، کتاب می‌خواند. نام روی جلد کتاب را خواندم: «آنا کارنینا»



«شاهدبازی در ادبیات فارسی»

«شاهدبازی در ادبیات فارسی» کتابی است که به موضوع هم‌جنس‌گرایی مردانه در ادبیات فارسی می‌پردازد.
دکتر شمیسا در کتاب خود تلاش دارد شاهدبازی و هم‌جنس‌گرایی را مورد بررسی قرار داده و نشان بدهد كه « شاهدبازی ... حداقل هزار و اندی سال در ایران سابقه دارد.» این کتاب در سال 1381 در ایران منتشر و بلافاصله ممنوع شد.