تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۳۸۷ • چاپ کنید    

رمضان در مالزی و احترام به غیر مسلمان‌ها

ساغر رفیعی

ماه رمضان امسال، هم‌زمان با روزهای پایانی فصل شلوغی (High Season) در مالزی است. خیابان‌های کوالالامپور تقریباً خالی از توریست‌هاست. جز تعداد اندکی که گاهی از عرض خیابان می‌گذرند، بقیه توریست‌ها مالزی را ترک کرده‌اند.

رستورن‌ها و کافه‌ها در طول روز هم‌چنان باز هستند، اما به نسبت ماه‌های گذشته تقریباً بی‌رونقند.

کوالالامپور، پایتخت مدرن مالزی و خیابان بوکیت بینتنگ، در قلب آن، به عنوان منطقه توریستی شهر، چند سالی است در جذب توریست‌ها بسیار موفق عمل کرده است.

توریست‌هایی که به مالزی میِ‌آیند در کلاس‌های مختلفی قراردارند. بسیاری از آن‌هایی که در بوکیت بینتنگ می‌بینید، اگر‌چه با کوله‌پشتی سفر می‌کنند، اما حسابی خرج می‌کنند و هتل‌ها و رستوران‌های گران‌قیمت‌تر را ترجیح می‌دهند و خلاصه این‌که توریست‌های پول‌داری هستند.

به هر حال همه این‌ها از اوایل سپتامبر به آرامی شروع به ترک مالزی می‌کنند. بسیاری‌شان با وجود آزادی‌هایی که در ماه رمضان در مالزی برایشان وجود دارد، ترجیح می‌دهند این روزها را در کشورهای غیر‌مسلمان اطراف بگذرانند.

علاوه بر این عده، تابستان‌های مالزی، پر از عرب‌های حاشیه خلیج فارس است. اما همین عرب‌ها هم که به گمان بسیاری از فروشنده‌های مالایی انگار با بطری‌های نفت‌شان در چمدان‌های بزرگ به این کشور سفر کرده‌اند، در ماه رمضان مالزی را ترک می‌کنند.


روزه‌داران مالیزیایی در مسجد کوالالامپور، نماز جماعت برپا کرده‌اند (عکس: AFP)

یکی از بزرگ‌ترین منابع در‌آمد توریستی مالایی‌ها، عرب‌ها هستند. آن‌ها با جیب‌های پر از پول و همسری پوشیده در حجابی سرتاسر سیاه با چشمانی به غایت زیبا و پنهان در آرایش، در خیابان‌های کوالالامپور قدم می زنند و هر قدر که توریست‌های بک پکر غربی، رستوارن‌های ارزان‌قیمت خیابانی را ترجیح می‌دهند، آن‌ها قدم در رستوران‌های گران‌قیمتی می‌گذارند که منوی نوشیدنی‌های معمولی‌اش از قیمت غذاهای دیگر رستوران‌ها بیشتر است.

حالا خیابان‌های اطراف بوکیت بینتنگ از سلطه توریست‌ها خارج شده، عرب‌ها رفته‌اند و تنها، ساکنان این کشور زیبا باقی مانده‌اند. چینی‌ها، مالایی‌ها و هندی‌هایی که هم‌چنان به دنبال مشتری برای رستوران‌هایشان و یا اتاقک‌ها ماساژشان، به سمت معدود توریست‌های باقی‌مانده می‌آیند.

در کوالالامپور همه چیز در وضعیت پیشین است. ماه رمضان آن‌چنان که باید، حضورش را بر شهر تحمیل نکرده است. اگر نبودن توریست‌ها را فاکتور بگیریم، هیچ نشانه آشکاری از آن نوعی که در ایران می‌بینیم، وجود ندارد تا یادتان بیاورد که ماه رمضان است. حتی از بلند‌گوهای مساجد هم تنها صدای اذانی که در ماه‌های عادی سال به گوش می‌رسد، پخش می‌شود.

مالایی‌ها با سیگار کشیدن، غذا خوردن و نوشیدن‌تان در طول روز کاری ندارند. شما حتی متوجه نخواهید شد که آیا خود آن‌ها روزه هستند یا نه. زندگی هیچ تغییری برای شما نکرده است. البته شاید وجود سه نژاد هندی، چینی و مالایی یکی از دلایل این مسأله باشد.

با این‌که مالزی یک کشور مسلمان است، اما به همان نسبت که مسلمانان در این کشور زندگی می‌کنند، چینی‌ها و هندی‌ها هم با مذهب و آداب و رسوم‌شان آزادند. این کشور از سال‌ها پیش پذیرای دو نژاد چینی و هندی غیر‌مسلمان بوده است و همین مسأله آن‌ها را به پذیرفتن عقیده‌ها، مذاهب و نیایش‌های مختلف عادت داده است.

یکی از قوانین دایمی موجود برای توریست‌ها در کوالالامپور، ممنوعیت نوشیدن مشروبات الکلی در خیابان‌ها، فروشگاه‌ها و اماکنی از این دست است. با این حال، پایتخت مالزی مردمش را برای نوشیدن و خوردن در ماه رمضان، در خیابان یا هر جایی که به آن ملأ عام می‌گویند، آزاد گذاشته است.


زن مسلمانِ مالیزیایی در بازار کوالالامپور (عکس: AFP)

البته این مسأله در شهرهای مختلف مالزی، اندکی متفاوت است. شما در جزیره پیننگ که دومین شهر بزرگ مالزی بعداز کوالالامپور است، هیچ محدودیتی برای نوشیدن حتی مشروبات الکلی ندارید. ساکنان پیننگ، بیشتر از آن‌که مالایی یا هندی باشند، چینی‌اند؛ که فرهنگ خودشان را بر این شهر غالب کرده‌اند.

با این حال در روابط دخترها و پسرهای مسلمان پیننگ، اندک سخت‌گیری‌هایی وجود دارد که بیشتر از طرف خانواده‌ها اعمال می‌شود و همین مسأله، ماه رمضان‌‌های این شهر را تنها برای مسلمانان مالایی سخت‌گیرانه‌تر کرده است.

دختران و پسران جوان مسلمان نمی‌توانند زمان‌شان را در گوشه و کنار پارک‌ها با هم بگذرانند یا دست در دست هم در خیابان‌های اصلی شهر قدم بزنند. آن‌ها در ماه رمضان مجاز نیستند که روزه‌خواری کنند.

اگرچه این مسأله برای ‌دیگر نژادها وجود ندارد، اما پلیس این شهر و بسیاری از شهرهای کوچک مالزی، با این‌گونه روابط، برخوردهایی می‌کنند. با همه این‌ها برخوردهایی که پلیس اندونزی با مردمش دارد بسیار متفاوت تر از آن چیزی است که ما از برخورد پلیس با مردم در ذهن داریم.

«کلانتون» شهری ساحلی در شمال شرقی مالزی است و آن را یکی از مذهبی‌ترین شهرهای مالزی می‌دانند. معمولاً در کتاب‌های راهنما پیشنهادی برای توریست‌ها برای گذراندن روزهایی در این شهر داده نشده است.

رمضان در این شهر با آداب و رسوم خاص‌تری برگزار می‌شود. اغلب مردم روزه هستند و تعدادی از رستوارن‌ها در طول روز بسته‌اند.

بیشترین جمعیت این شهر را مالایی‌های مسلمان تشکیل می‌دهند و اغلب آن‌ها در طول ماه رمضان روزه دارند.

اگر در روزهای رمضان پایتان به این شهر رسید باید بدانید که برای پیدا کردن رستورانی که نهارتان را سرو کند، با مشکل مواجه خواهید شد. دست کم این‌که با تنوع غذایی که ممکن بود در هر زمان دیگری از سال داشته باشید، مواجه نخواهید شد.

اگرچه نگرانی برایتان وجود نخواهد داشت اگر بخواهید در طول روز در ملأ عام بنوشید و بخورید، اما شاید بهتر باشد که جانب احترام و احتیاط را داشته باشید و زیاده‌روی نکنید.

با همه این احوال مالزی هم کشور آزادی است. شما اجباری در روزه بودن یا نبودن‌تان ندارید. حتی اگر مسلمان باشید و اجباری از طرف خانواده‌های‌تان وجود نداشته باشد، هیچ پلیس یا مأمور امر به معروفی سر خیابان‌تان نایستاده است که به خاطر بطری آبی که در دست دارید، بازخواست‌تان کند.

این‌جا اغلب مالایی‌های مسلمان به آن‌چه‌ در ماه رمضان انجام می‌دهند، اعتقاد دارند. آن‌ها اسلام‌شان را انتخاب کرده‌اند و اغلب‌شان برای روزه بودن، نیازی به اجبار و فشارهای بیرونی ندارند.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

matlabe ghashang va kaameli bood...yek tarsime ghashang az fazaaye shahr haye malezy.mamnoon

-- moein ، Sep 24, 2008

مطلب قشنگی بود، ولی کامل نبود. خوب است اگر راجع به ماه رمضان و آداب روزه در مالزی می نویسیم، تمامی جوانب امر رو لحاظ کنیم. مثلا اینکه: مالایی هایی که اساسا به رخوت و کم کاری معروف هستند، در طول ماه رمضان این ویژگی شان دو چندان می شود. به گونه ای که در طول ماه رمضان کار تقریبا تعطیل است برای مالایی ها. یا اینکه رسم است که از اول ماه رمضان به هم "سلامت هری رایا" می گویند، یعنی جلوجلو عید فطر رو به شما هی تبریک می گن. هی تبریک می گن. و اینکه در طول روز در فروشگاه ها و مراکز خرید آهنگ هایی می زارن با ترجیع بند "سلامت هری رایا". یه کم روی اعصابه این قضیه، اگه بخواین یه مدتی توی مرکز خرید گشت بزنین. و نکته آخر و غم انگیز تر از همه اینکه: مالایی ها متاسفانه عادت نه چندان دلچسبی در موقع افطار دارن و اون هم اینکه، از حدود یک ساعت قبل از افطار جمع می شن توی رستوران و غذاشون رو سفارش می دن و منتظر می شینن تا افطار بشه. در چنین حالتی وقتی وارد رستوران می شین با صحنه ی عمیقا نا خوشایندی مواجه خواهید شد: مسلمانان روزه داری که مدت هاست سر میز به انتظار افطار نشسته اند و ظرف های غذای دست نخورده و مطمئنا سرد شده جلویشان روی میز است.

-- صفا ، Sep 24, 2008

كنايه هاي مكرر و مداوم نويسنده حاكي از ان است كه گويا در ايران مثلآ خيلي سخت مي گيرند.
درسته كه رستورانها در ماه رمضان بسته است اما هر كس هر چي مي خواهد مي خورد و مي نوشد.
دستكم تهران اينجوره.

-- محمد حسين ، Sep 24, 2008

بخش آخر نظر صفا را خیلی دوست داشتم چون چیزی است که خودم این چند روزه به چشمم دیده ام! فست فودهایی مثل ک.اف.سی یا مک دونالدز لبالب انباشته از روزه دارانی که یک ظرف غذا را از نیم ساعت قبل از افطار جلوی شان گذاشته و انگار که ثانیه شماری می کنند تا به محبوب یخ کرده شان برسند! طبعاً دیگر مذاهب و ملیت ها که روزه نمی گیرند هم جایی برای نشستن ندارند. مسلماً قصد مقایسه با وطن نیست که هر چه باشد از سیستم تو سری زدن و اجبار حاکم در جامعه ما خیلی بهتر است اما به قول صفا عادت و منظره چندان جالبی نیست

-- پدرام ، Sep 25, 2008

سرکار خانم ساغر رفیعی (مدظله العالی)
به همان معابد هندوان و بوادیی های مالزی قسم آب بستی خاهرم به این شبه گزارشت. شماها عادت کردید که جمله ی نتیجه تان را بنویسید بعد بالا و پایین و چپ و راستش را پرکنید. گزارش قبلیت راجع به اندونزی را بگذاری کنار این میبینی که چقدر شبیه هم اند. لابد همه ی کشورهای آزاد دنیا شبیه همند! .

-- کیوان بهرام ، Sep 25, 2008

با سلام
در اینکه روزه در اسلام خیلی اهمیت دارد نمی توان شک کرد ولی یک موضوع خیلی جای سوال دارد و اینکه این عبادت برای افراد پولدار و یا افرادی که می توانند در این ماه به کارهایی مثل تجارت و کارهای اداری بپردازند که نیاز به فعالیت جسمی ندارد شاید مشکل نباشد ولی برای من به عنوان یک اپراتور در واحد تولیدی با فعالیت شدید جسمی بدون نوشیدن مرتب آب تقریبا غیر ممکن است و تا به حال با اینکه شدیدا مایل به روزه داری هستم ولی به علت نیاز به شغل و درامد آن که ترس از اخراج در صورت افت کارایی همیشه همراه امثال من است عملا نمی توانیم روزه خود را نگه داریم ممنون می شوم یکی مرا راهنمایی کند

-- محمد قاسمی ، Sep 25, 2008

"اگرچه نگرانی برایتان وجود نخواهد داشت اگر بخواهید در طول روز در ملأ عام بنوشید و بخورید، اما شاید بهتر باشد که جانب احترام و احتیاط را داشته باشید و زیاده‌روی نکنید."

-- Roba ، Sep 25, 2008

خلايق هر چه لايق ... مردم مالزي لايق اون شرايط هستند و مردم ايران هم لايق اين شرايط

-- بدون نام ، Oct 18, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)