وبلاگ‌ها، سفیر توریسم

رضا شوقی

براساس نتایج تحقیقی که «ژورنال بازاریابی تعطیلات» به تازگی نتایج آن را در اینترنت منتشر کرده است، وبلاگ‌ها سهم قابل قبول و غیر‌قابل‌انکاری در صنعت توریسم پیدا کرده‌اند. بر‌اساس تحقیقات انجام گرفته، جایگاه نخست در معاملات آنلاین به صنعت توریسم اختصاص دارد. در واقع اینترنت به اولین و برترین کانال ارتباطی در بازاریابی صنعت توریسم تبدیل شده است.

در میان انواع امکانات آنلاین، وبلاگ‌ها اما جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. محققانی که در انجام تحقیق مورد نظر مشارکت کرده‌اند، معتقدند اینترنت و به ویژه وبلاگ‌ها در عین تغییر سنت ارتباطات چهره به چهره و شفاهی، حوزه این نوع ارتباط را بسط و گسترش داده اند.

شواهدی که این محققان به‌آن استناد می‌کنند نشان‌گر آن است که وبلاگ‌نویسان، وبلاگ‌ها را از منابع اطلاعاتی کهن و رسانه‌های خبری سنتی معتبرتر می‌دانند و به این وسیله تاثیری جدی بر مفهوم روزنامه‌نگاری سنتی بر جای گذارده‌اند.

مدتی است اما که نقش وبلاگ‌ها به عنوان یک تکنولوژی جدید و انعطاف‌پذیر در ارتباطات بازاریابی، به‌عنوان مساله‌ای مهم مورد توجه قرار گرفته است. این نقش به ویژه در استراتژی بازاریابی صنعت توریسم بسیار جدی انگاشته می‌شود. بسیاری از وبلاگ‌ها مانند travelpod.com, travelpost.com, travelblog.org که به شرح سفرها و توضیح جزییات آن مانند ویژگی اماکن، وضعیت اغذیه‌، نسبت قیمت‌ها و... می‌پردازند به محبوبیت فزاینده‌ای رسیده‌اند.

اما واقعا افرادی که قصد سفر به مکان‌های مختلف دنیا را دارند تا چه حد به اطلاعاتی که در مورد شهرها و کشورهای دنیا در وبلاگ‌ها ارایه می‌شود، اعتماد می‌کنند؟ آیا مردم همان‌قدر که به گفته‌های شفاهی یکی از دوستانشان درمورد مزایا و معایب یک محل برای گذراندن تعطیلات اطمینان دارند، در این مورد به وبلاگ‌ها هم اطمینان می کنند؟

پاسخ مثبت به این سوال باعث شده است که سرمایه‌گذاران در بخش صنعت توریسم به وبلاگ‌ها به عنوان یک ابزار جدید و در حال رشد در حوزه بازاریابی گذران تطعیلات نگاه کنند.

اهمیت ایجاد ارتباطی اثر‌گذار که بتواند مردم را جهت مسافرت به منطقه‌ای خاص قانع کند، باعث شده است که سازمان‌های زیادی در سرتاسر جهان به برنامه‌ریزی و تلاش جهت یافتن ابزارهای نوین در این زمینه بپردازند.

وبلاگ‌ها به یکی از ابزارهای توسعه‌ی صنعت توریسم تبدیل شده‌اند

اقناع مردم جهت سفر به یک مکان هدف اصلی این سازمان‌هاست و این همان چیزی است که به شدت به ارتباطات اثر گذار و هدایت کننده نیازمند است. این هدف به نحو سنتی توسط آمیزه‌ای از ایجاد ارتباط به وسیله رسانه‌های سنتی و نیز بازاریابی مستقیم و بی واسطه دنبال می‌شده است. اما تکنولوژی وبلاگ‌ها، این امکان بی‌نظیر و خارق‌العاده را در اختیار سرمایه‌گذاران صنعت توریسم قرار داده است که بتوانند درسطح جغرافیایی بسیار گسترده، یعنی در همه جا، در همه وقت و با همه کس ارتباط بر‌قرار کنند.

علاوه بر این حسن وبلاگ‌ها در آن است که صاحبان صنایع می‌توانند به وسیله آن، از دیدگاه‌های مشتریان خود از نزدیک آشنا شوند. بسیاری دیگر از صنایع بزرگ مانند جنرال موتورز، میکروسافت، سی‌بی‌اس نیوز، وسپا، وال-مارت و دیگران نیز در حال حاضر برای ارتباط با مشتریان خود از این ابزار جدید بهره می‌برند.

در تحقیق مورد نظر اما به مساله وبلاگ‌ها تنها از زاویه دید صنعت توریسم نگاه شده است.

۴۳/۵درصد از شرکت کنندگان در این تحقیق را مردان و ۵۶/۵ درصد از آنان را نیز زنان تشکیل داده اند.

از این میان ۷۱ درصد از پاسخ‌گویان اظهار داشته‌اند که از اینترنت برای خرید آنلاین استفاده می کنند. ۸۲ درصد از آن‌ها گفته‌اند که از اینترنت برای تفریح و سرگرمی بهره می‌برند و ۷۹ در صد نیز گفته‌اند که به اینترنت به عنوان منبع خبری خود نگاه می‌کند. ۳۱درصد از پاسخ‌گویان اظهار داشته‌اند که در حال حاضر به وبلاگ خواندن می‌پردازند و ۱۴ درصد هم گفته‌اند که خودشان وبلاگ‌نویس هستند.

در پرسش‌نامه این تحقیق، سفر به یک منطقه ساحلی از زبان سه منبع مختلف برای پاسخ‌گویان توصیف شده و هر یک آن را به گونه‌ای متفاوت تشریح کرده‌ا‌ند. این سه منبع عبارت بوده‌اند از وبلاگ کمپانی‌ها، وبلاگ ‌های شخصی و سخنان چهره به چهره یکی از آشنایان و دوستان.

از پاسخ‌گویان خواسته شده است که پس از خواندن این سه عبارت به دو دسته از سوالات پاسخ دهند. در دسته اول از سوالات میزان اعتماد پاسخ‌گویان به هر یک از سه منبع مذکور مورد بررسی قرار گرفته و در دسته دوم سوالات میزان دوری یا نزدیکی دیدگاه‌های پاسخ‌گویان به ارزش‌های مطرح نزد هر یک از این سه منبع.

از بررسی پاسخ به سوالات فوق چنین برآمده است که ارتباطات چهره به چهره با آشنایان هم چنان در مقام اول برای مردم قراردارد اما ‌وبلاگ‌ها نیز جایگاه ویژه‌ای برای خود باز کرده‌اند.

در نتایج حاصل از این تحقیق آمده است که مطالعات پیشین روشن کرده بود که ار‌تباطات سینه به سینه و شفاهی نقش مهمی در قانع کردن مردم برای خرید یک کالا یا سرویس دارد. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که آن اصل هم چنان پابرجاست، اگرچه این ارتباط اکنون در شکل وبلاگی‌اش نیز صورت می‌پذیرد.

ویژگی وبلاگ‌ها آن است که توانسته‌اند اعتماد مصرف‌کنندگان را به خود جلب کنند. وبلاگ‌ها از قدرت اقناع‌کنندگی بالایی برخوردارند. یکی از تفاوت‌های وبلاگ‌ها با منابع ارتباط شفاهی مانند دوستان و آشنایان آن است که در وبلاگ‌ها مخاطبان پیام را از یک منبع قوی تر از یک آشنا دریافت می‌کنند. به عبارت دیگر خوانندگان وبلاگ‌ها نوعی اهمیت و اقتدار ویژه برای وبلاگ‌ها قایل هستند.

در این تحقیق آمده است که وبلاگ‌نویسان خود به وبلاگ‌های گروهی و وبلاگ‌های شخصی به یک اندازه اعتماد دارند در حالی‌که افرادی که خود وبلاگ نمی‌نویسند به وبلاگ‌های گروهی بیشتر اعتماد می‌کنند.

نتایج این تحقیق با سخنی از کا.رایت به پایان می‌رسد: ارتباطات افراد از طریق کامپیوتر روز به روز بیشتر به ارتباطات چهره به چهره نزدیک می‌شود و افراد هر چه بیشتر به تبادل اطلاعات از این طریق می‌پردازند. در این میان نقش وبلاگ‌ها به عنوان یکی از ابزارهای توسعه استراتژی ارتباطی سازمان‌ها نباید از چشم ها دور بماند.