تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۸۶ • چاپ کنید    

بهار کتاب در لایپتسیگ

ناصر غیاثی
www.naserghiasi.com



شهر لایپتسیگ، در شرق آلمان، از روز پنج‌شنبه بیست و دوم مارس تا یک‌شنبه بیست و پنجم مارس امسال، مکانی برای دیدار اهل ‌کتاب با یک‌دیگر است. این نمایش‌گاه با شرکت ِ ۲۳۴۸ ناشر، از سی و شش کشور جهان، به طور عمده به ادبیات ِ اروپای مرکزی و اروپای شرقی می‌پردازد که در آن ناشرین کتاب‌های تازه، نویسندگان ِ نوپا و برنامه‌ی سال جدید خود را معرفی می‌کنند. سه کشور ِ ترکیه، عربستان سعودی و صربستان برای نخستین‌بار در نمایش‌گاه امسال حضور می‌یابند.

قدمت

نمایش‌گاه ِ کتاب ِ لایپتسیگ که قدمت ِ آن به قرن هفدهم برمی‌گردد، توانسته بود تا سال ِ 1945 سرکردگی‌اش را نسبت به نمایش‌گاه کتاب فرانکفورت حفظ کند. تازه پس از آن تاریخ بود که فرانکفورت توانست از لایپتسیگ سبقت بگیرد. با این وجود، حتا در دوران حکومت ِ سوسیالیستی در آلمان شرقی اهمیت ِ این نمایش‌گاه هم‌چنان حفظ شده بود. تنها در سال ۱۶۳۲ بود که کتاب‌های عرضه شده در نمایش‌گاه لایپتسیگ بیش‌تر از کتاب‌های عرضه شده در نمایش‌گاه کتاب فرانکفورت بود. قدمت نمایش‌گاه کتاب ِ فرانکفورت به پنج قرن پیش، یعنی به زمانی برمی‌گردد که یوهانس گوتنبرگ در صنعت ِ چاپ کتاب انقلاب ایجاد کرده بود.

نمایش‌گاه کتاب لایپتسیگ، که پس از فرانکفورت، بزرگ‌ترین نمایش‌گاه کتاب ِ در آلمان است، امسال رکورد خودش را از نظر تعداد بازدیدکننده شکسته است. با وجود برف و سرمای نامنتظره در نخستین روزهای بهار ِ امسال، در دو روز ِ اول نمایش‌گاه پنجاه و سه هزار نفر بلافاصله بعد از باز شدن ِ دروازه‌ی نمایش‌گاه به غرفه‌های کتاب هجوم آوردند. این بازدیدکنندگان که تعدادشان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، در حالی‌که کاتالوگ ِ سیصد و شصت صفحه‌ای نمایش‌گاه را در دست دارند، در مساحتی به وسعت شصت و سه هزار مترمربع به کتاب و کتاب‌خوانی مشغول می‌شوند.

بخش اعظم بازدیدکنندگان را جوان‌ها تشکیل می‌دهد. در این نمایش‌گاه، که به لحاظ میانگین ِ سنی بازدیدکنندگان، جوان‌ترین نمایش‌گاه آلمان است، تقریبا آدم کراواتی دیده نمی‌شود. برخلاف فرانکفورت این‌جا مسأله بیش‌تر «کتاب و نویسنده» است تا امضای قرارداد و خرید و فروش ِ امتیاز ِ کتاب. حضور پررنگ‌تر ِ نویسندگان و شاعران ِ پیر و جوان، کتاب‌خوانی و موسیقی در این نمایش‌گاه محسوس‌تر است.

در سال گذشته، با وجود دیجیتالی شدن ِ رو به تزاید جامعه‌ی آلمان، بازار کتاب بیش از پیش داغ بوده و از این نظر جهان دیجیتالی تهدیدی برای ناشر و کتاب‌فروش محسوب نمی‌شود. در سال ۲۰۰۶ فروش کتاب‌ در آلمان نسبت به سال گذشته مجموعا یک در صد، و ادبیات داستانی ۱ر۴ درصد رشد داشته که بیش‌تر آن را مدیون فروش رمان است.

مرکز ثقل
«نویسندگان ِ جوان ِ آلمانی‌زبان»، «ادبیات ِ اروپای شرقی و اروپای مرکزی» و «آموزش ِ کتاب‌خوانی به کودکان» از محورهای این نمایش‌گاه محسوب می‌شوند. جوان‌ترین نویسنده‌ی نمایش‌گاه ِ امسال ِ جوانی چهارده ساله است که رمان‌اش را معرفی می‌کند و پیرترین‌شان روبرت والزا، که هشتاد سالگی‌اش را در نمایش‌گاه جشن می‌گیرد.

کتاب‌های شنیداری و کمیک نیز در این نمایش‌گاه از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. از این نظر نمایش‌گاه کتاب ِ لایپتسیگ مهم‌ترین نمایش‌گاه کتاب در زمینه‌ی ادبیات ِ کودکان و جوانان در آلمان است. به همین خاطر، یک چهارم حجم کتاب‌هایی که در این نمایش‌گاه عرضه می‌شود، به کتاب کودکان اختصاص دارد. حمایت از آموزش کتاب‌خوانی ِ کودکان نیز یکی دیگر از اهداف نمایش‌گاه اعلام شده است. به منظور جلب هرچه بیش‌تر بازدیدکنندگان به این بخش از نمایش‌گاه، پانصد ناشر کتاب کودک به عرضه‌ی کتاب‌ می‌پردازند.



برنامه‌های جانبی
سنت ِ «جشن‌ کتاب‌خوانی» که از سال ۱۹۹۱ به نمایش‌گاه کتاب لایپتسگ افزوده شده، بزرگ‌ترین جشن کتاب‌خوانی ِ اروپا است. در طول چهار روز برگزاری ِ نمایش‌گاه هزار و نُه‌صد برنامه‌ی فرهنگی با شرکت هزار و پانصد نویسنده، شاعر، هنرمند، روزنامه‌نگار و سیاست‌مدار برگزار می‌شود. از این عده صد و شصت و سه نویسنده‌ی خارجی، مثل چنگیز آیماتف و گاری کاسپاروف، در کنار نویسندگان ِ آلمانی چون گونتا گراس، کریستوف هاین، هانس ماگنوس انتسنسبرگا، وُلف بیرمن و مارتین والزا نه تنها در محل نمایش‌گاه، بل‌که در کافه‌ها، بارها و نهادهای فرهنگی برای علاقه‌مندان‌شان داستان و شعر می‌خوانند. در یکی از شب‌های گذشته هزار شنونده به کلوپ دانش‌جویی ِ «موریتس باستایی» رفتند تا مستقیما از زبان ِ چهل و پنج شاعر و نویسنده، شعر و داستان بشنوند. مهمان امسال نمایش‌گاه کتاب ِ لایپتسیک، کشور اسلوانی با کتاب‌ها و نویسندگان‌اش است.



جوایز
امسال مجموعا بیست جایزه‌ی ادبی، در بخش‌های مختلفی چون استعدادهای جوان ِ ادبی، بازاریابی ِ کتاب و کتاب‌آرایی، به نویسندگان و نقاشان ِ جوان تعلق می‌گیرد.

در نخستین روز نمایش‌گاه، جوایز نمایش‌گاه کتاب ِ لایپتسیگ به ارزش ِ ۴۵۰۰۰ یورو به اینگو شولتسه نویسنده، زائول فریدلندا تاریخ‌دان و روزنامه‌نگار و خانم سوتلانا به خاطر ترجمه‌ی رمان ِ «یک جوان سبز» از داستایوفسکی اهدا شد. هفت‌صد ناشر در این جایزه شرکت کرده بودند. از دیگر جوایز نمایش‌گاه، جایزه‌ی «تفاهم اروپا» است که به روزنامه‌نگار آلمانی، گرد کونن، و فیلسوف روسی، میاشیل ریکلین، اهدا شد.



Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)