تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۳۸۵ • چاپ کنید    

حركت در ميدان‌مين بازار طلای ايران

شراگیم علیپور

كاهش يكباره قيمت طلا در بازارهاي جهاني آنقدر قدرت داشت تا حتي خريدهاي سنتي شب عيد غدير در بازار طلاي تهران نتواند رونق را به اين بازار بازگرداند، و اندكي آثار شوك افت قيمت‌ها را جبران كند.


يكي از فعالان بازار طلاي تهران مي گويد: "از اتفاقاتي كه در چند ماه اخير در بازار طلا روي مي دهد سردرگم هستيم، هيچ سالي بازاري چنين سرد را تجربه نكرديم ".

نقدينگي سرگردان به دنبال سرپناه
در چندماه اخير بازار طلا و سكه در ايران با ركودي دامنه‌دار و محسوس روبرو بوده‌است، قديمي‌ترهاي اين بازار‌ها معتقدند كه نقدينگي به بازاري ديگر روانه شده است. آنها بازار ديگر را بازار ملك و مسكن مي‌دانند كه با توجه به انفجار قيمت روي داده در اين بازار ظرف ماه‌هاي اخير اين تحليل كه نقدينگي سرگردان به اين بازار حركت كرده و در آن اثرگذار شده است را تحليلي نزديك به واقعيت مي كند.

هرچه ‌هست، بازار طلا و سكه در ماههاي اخير تنها از زمان صدور قطعنامه تحريم عليه ايران در شوراي امنيت تا چند روز پس از آن بازاري پررونق بوده است و در ساير روزها فعالان بازار طلا و سكه ايران در حسرت حضور خريداران خرد و خانگي به سر برده اند.

يكي از اين فعالان مي گويد: "شوكي كه از بابت تصويب قطعنامه به بازار وارد شد تعدادي از سرمايه‌گذاران را به بازار كشاند اما فرسايشي شدن بحث تحريم سرمايه‌گذاران را واداشته تا زمان به عينيت رسيدن تحريم‌ها و بروز نشانه‌هاي آن به بازار كم‌ريسك طلا و سكه بازگردند".

البته كم نيستند تحليل‌گراني كه معتقدند نرم‌بودن موارد تنبيهي درنظرگرفته‌شده عليه ايران در قطعنامه شوراي امنيت باعث شده‌است تا بازارهاي طلاي بين‌المللي و داخل ايران پس از يك نوسان اندك و كوتاه‌مدت دوباره به آرامش برسند.

اما نوسان در بازار داخلي طلا و سكه ايران بيش از آنكه از عوامل داخلي تاثير بگيرد تابعي از بازارهاي جهاني است. شوك واردآمده براين بازار كه قيمت انواع طلا و سكه را از يك‌هزارتومان تا ۵ هزارتومان كاهش داده است از سقوط قيمتي قابل‌توجهي نشأت مي‌گيرد كه قيمت هر اونس طلا در بازهاي جهاني را در روزهاي اخير نزديك به ۳۵ دلار كاهش داده است.

قيمت هر اونس طلا كه پس از بالاگرفتن چالش‌هاي سياسي و بين المللي ناشي از تصويب قطعنامه عليه ايران و اعدام صدام به بيش از ۶۴۰ دلار رسيده‌بود، يك‌روز پيش از بسته‌شدن اين بازارها در پايان هفته تا ۶۰۵ دلار براي هر اونس طلا تنزل كرد.

اين كاهش كم سابقه كه قيمت طلا را به پايين‌ترين حد خود در ۲ ماه گذشته رساند، بازار طلا و سكه ايران را نيز تحت تاثير قرار داد؛ هرچند كه حتي كاهش قابل‌توجه قيمت انواع اقلام طلا هم نتوانست سرمايه‌گذاران را به اين بازار بازگرداند تا با خريد در قيمت پايين و فروش آن در روزهاي بعد سودي را نصيب آنها كند.

اين‌بار كار، كار آمريكاييهاست
انتشار آمار تازه‌اي از بهبود آمار اشتغال در آمريكا و به دنبال آن رشد قيمت دلار، موجب افت قيمت هر اونس طلا در بازارهاي جهاني شد و قيمت آن را براي تحويل فوري به حد ۶۰۵ دلار رساند.

شوك غيرمنتظره جديد در بازار طلا به دنبال انتشار گزارش دولتي نشانگر رشد آمار اشتغال بود. اگرچه برخي تحليلگران انتظار داشتند تعداد مشاغل ايجادشده (به عنوان يكي از شاخص‌هاي كلان اقتصادي در آمريكا) در ماه دسامبر از ميزان ۷۱هزار و ۴۰۰شغل فراتر نرود، ولي گزارش منتشر شده از سوي دپارتمان كار و اشتغال آمريكا حكايت از ايجاد ۱۶۷هزار شغل جديد توسط كمپاني‌ها و شركت‌هاي آمريكايي در ماه دسامبر ۲۰۰۶ داشته است. اين در حالي است كه رقم متوسط پيش‌بيني شده براي ماه مذكور ايجاد ۱۰۰هزار جايگاه جديد شغلي بوده است.

رشد مشاغل تازه در آمريكا به معني بروز نشانه‌هايي از رشد اقتصادي و در پي آن تقويت ارزش دلار است كه با وجود كسري فراوان‌تر از تجاري و كسري حساب جاري مجددا نگاه خوش‌بينانه سرمايه‌گذاران و فعالان بازارهاي مالي را به خود معطوف داشته است.

سوفيا دردسوس - استراتژيست بنگاه مالي «مورگان استنلي» نيويورك - مي‌گويد: "سرمايه‌گذاران دوباره به اقتصاد آمريكا خوش‌بين‌ شده‌اند و اكنون دلار به جايگاه خود باز مي‌گردد".

از سوي ديگر گرم شدن هوا در ايالت متحده و اعلام ميزان ذخاير انرژي اين كشور قيمت نفت را نيز همسو با طلا كاهش داده‌است تا دلار به بهترين و مطمئن‌ترين حوزه سرمايه‌گذاري براي سرمايه‌گذاران تبديل شود.

دعوا بر سر دلار
نرخ برابري يورو در مقابل دلار در آخرين روز دادو ستدهاي هفته گذشته نيز به رقم ۱.۳۰۰۳ رسيد در حالي كه اين ميزان در ماه گذشته به ركورد بي‌سابقه ۱.۳۳۶۸ نيز رسيده بود. اگرچه كارشناسان در ماه‌هاي اخير حتي رقم ۱.۲۸دلار را نيز براي اقتصاد منطقه يورو و توازن مناسبات پول و تجاري به عنوان يك خط قرمز عنوان كرده بودند. با اين حال مقاومت اقتصاد آمريكا در مقابل نوسان‌های نرخ ارز تا اين حد و تلاش براي بازگشت به اقتدار دلار و توسعه تجارت دلار در دنيا آنچنان هم دور از ذهن نيست.

همين عامل باعث شد تا قيمت دلار در بازار آزاد ارز تهران همچنان در محدوده ۹۲۷ تومان براي هر دلار نوسان كند و اقتدار خود را به رخ بكشد.

درحاليكه قيمت انواع ارزهاي جانشين دلار با نوسان بسيار راه رفته به بالا را با همان سرعت بازگردند، هر يورو به عنوان مهم‌ترين ارز جانشين و رقيب دلار در بازار ايران با كاهشي ۱۶ تا ۲۰ توماني مواجه شود و نوسان خود را در سطوحي پايين‌تر بين ۱۲۰۵ تا ۱۲۱۰ تومان سامان دهد.

افت قيمتي براي پوند انگليس حتي از ۲۲ تومان هم فراتر رفت. اين نوسان شديد قيمتي فعالان اقتصادي را در انتخاب دلار براي انجام دادوستدهاي خود راسخ‌تر كرد. به نظر مي رسد در ماههاي آتي چالشي ديگر بين فعالان اقتصادي بخش خصوصي با سياست‌گزاران مالي و پولي دولت به وجود آيد. چه، دولتي ها به دنبال جايگزيني يورو يا ارزي ديگر به جاي دلار هستند. از سوي ديگر آمريكاييها تحريم و محدوديت‌هاي مالي و بانكي خاصي را عليه ايران سامان مي دهند، اما فعالان اقتصادي بخش خصوصي در ايران ترجيح مي دهند تا با ارز باثبات بازار يعني دلار، دادوستد كنند.

البته وضعيت حاكم بر بازارهاي مختلف چندان باثبات نيست. به اعتقاد تحليلگران بازار اتفاقات اخير در بازار نفت كه منجر به كاهش قيمت نفت طي چند روز اخير شده‌است هنوز به عنوان يك عامل هماهنگ با كاهش قيمت طلا و مخالف با رشد قيمت دلار تاثير خود را بر اين تلاطم نشان نداده است؛ هرچند كه اغلب كارشناسان و تحليلگران موقتي بودن كاهش ارزش دلار در مقابل ديگر ارزهاي عمده از جمله يورو را گوشزد كرده‌ بودند.

در چنين شرايطي حضوري كم‌ريسك و مطمئن در بازارطلا، سكه و ارز ايران كه علاوه بر تاثيرپذيري از تمام اين عوامل، عامل دخالت‌هاي دولت را نيز تجربه‌ميكند دشوار خواهد بود.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)