جشن تصویر زیر سایه کیارستمی

چهارمین جشن تصویر سال که قرار بود پنجم آبان برگزار بشود با ده روز تاخیر پانزدهم آبان‌ماه در خانه هنرمندان ایران کارش را شروع کرد.

۳۵۰ هنرمند عکاس، فیلمساز، کاریکاتوریست، گرافیست در یک جشن ۱۰ روزه جمع شدند تا یک اتفاق را پدید بیاورند. این اتفاق با نام «چهارمین جشن تصویر» با همت سیف‌الله صمدیان شکل گرفته و تداوم یافته است. صمدیان همان سردبیر مجله تصویر است.

هنرمندان ایرانی هر کدام با یک یا چند اثر در بخش‌های ده‌گانه این اتفاق شرکت کرده بودند. بخش عكس‌هاي خبري، مستند اجتماعي، هنر و هنرمندان، ورزشي، خلاقه، بخش ويژه‌ لبنان،بخش ويژه‌ جام جهاني ۲۰۰۶، گرافيك، كاريكاتور و بخش "به ياد مميز"، در خانه‌ هنرمندان ايران برگزار شده است.
چهارمین جشن تصویر با نیم ساعت تاخیر آغاز شد در حالی که از ساعاتی قبل از آن علاقه‌مندان به تصویر پشت درهای بسته خانه هنرمندان به انتظار ایستاده بودند.

تندیس عزت‌الله انتظامی که در وسط هفت چنار٬ ساخته کیارستمی نصب شده است

سیف‌الله صمدیان دبیر جشن تصویر در صحبت‌های افتتاحیه‌اش گفت که امسال برخلاف پارسال فرصت کرده قبل از افتتاحیه به خانه برود و دوش بگیرد. قرار بود کیارستمی هم در جشن افتتاحیه حضور داشته باشد اما از قرار برای افتتاحیه نمایشگاه عکس‌هایش به ترکیه سفر کرده بود.
این بار نیز برگزار کنندگان جشن تصویر توانسته بودند ابتکارات جدیدی به خرج بدهند. ابتکاراتی ناگزیر که تنها از آنان و به دلیل کمبود جای خانه هنرمندان بر می‌آمد.

گالری ممیز به ۴ بخش تقسیم شده بود. ورودی هیجان‌انگیز آن عکس بزرگی در قد و قامت ممیز بود. آن‌چنان واقعی که همه را به دیدنی دوباره بر می‌انگیخت تا در ذهنشان بنشیند که آری ممیز رفته است. هر چند به قول صمدیان قرار بود موزه‌ای کوچک برای ممیز درست کنند که ممکن نشد و آنها را قرار است در ۳۶ صفحه در سالنامه تصویر با یادداشت‌های گوناگون خواندنی قرار دهند. در این راهروی کوچک عکس‌های عکاسان از مرگ و سوگواری مردم در مراسم تشییع پیکر ممیز هم به نمایش درآمده بود.

در تالار بزرگ پوسترهای گرافیکی قرار داشت که به انتخاب انجمن گرافیست‌ها به این جشن فرستاده شده‌ بودند. میان کارهایی از گرافیست‌های صاحب نام آثاری هم از گرافیست‌های جوان قرار داشتند.
در گوشه و کنار تالارهای کوچک کاریکاتورها قرار داشتند. به همراه یک چیدمان یا همان ویدئو آرت حسین خسروجردی که از انسان‌های گلی‌اش با نام هنر جدید بود. خسروجردی در حالی که با باندهای گلی او را می‌پیچیدند از انسان‌های امروز می‌گفت که خیلی عوض شده‌اند و همه به دنبال زندگی خودشان هستند.

دو طرف راهروی اول را عکس‌های خلاقه گرفته بود. در ورودی خانه هنرمندان عکس‌هایی از اتفاق مهم امسال یعنی جام جهانی دیده می‌شد. از عکس‌های فینال که فرنود گرفته بود تا عکس‌هایی از بازی‌های یکی از رقبای ایران یعنی پرتغال که ما با تمام اعتماد به نفس کاذب قرار بود از این کشور ببریم. در کنار اینها البته شادی‌ها وغم های تماشاگران هم بود.

در راهرو که می‌پیچید یک‌باره عکس یکی از این بازیگران فیلم‌های به اصطلاح گیشه‌ای در کنار عکس کاوه از جنگ خودنمایی می‌کرد این عکس البته مربوط بود به اسپانسر جشن تصویر.
تندیس عزت الله انتظامی ژنرال ۵ ستاره یا همان آقای بازیگر هم با شکل و شمایلی نزدیک به واقعیت در جشن و در میان هفت چنار اثر کیارستمی حضور داشت. بهروز غریب‌پور مدیر عامل خانه هنرمندان سفارش این کار مومی را به حمید کنگرانی داده بود. این‌طور که حمید کنگرانی گفته‌ است این مجسمه مانند آثار مومی مادام توسو نیست و مواد آن هماهنگ با فضا و آب و هوای ایران ساخته شده و از ترکیب جدیدی است. او برای ساخت این تندیس قالب گیری نکرده است و ازروی عکس‌ها به اجرای اثر پرداخته است.

این بار عکاسان در جای خالی مراسم و نمایشگاه جایزه عکس کاوه این فرصت را یافته بودند تا با هم ملاقات کنند. اما کمتر عکاسی با خود دوربین داشت.
در راهروی دوم هم عکس‌های خبری قرار دارد. ساعت ۶ و نیم دقیقه مراسم آغاز می‌شود. صمدیان می آید و از این دوره می گوید.

قبل از آن کلیپی کوتاه پخش می شود و مروری بر این ۴ دوره می‌شود.

در هر دوره جشن با اتفاقی همراه است، سال اول با مرگ کاوه و سال دوم بم سال سوم انتخابات و امسال جام جهانی و جنگ ۳۳ روزه لبنان.

صمدیان دبیر جشن در مراسم افتتاحیه از غریب‌پور جمله‌ای را نقل کرد با این مضمون که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که می‌توانست جزو عجایب هفت‌گانه باشد.حرف ایشان کاملا درست است. چون به خاطر همین عجیب بودن ما توانستیم کاری با این حجم زیاد را در یک یا دو روز انجام دهیم.»

تندیس مرتضی ممیز که قدم به سالن خانه هنرمندان می‌گذارد

این جشن که قرار بود از پنجم آبان‌ماه فعالیت خود را آغاز کند، به دلیل تعطیلات غیر منتظره، با ده روز تاخیر برگزار شد. سیف‌الله صمدیان، دبیر جشن و همکاران‌اش، از یکشنبه کار چیدمان آثار را در خانه‌ هنرمندان ایران آغاز کردند که این کار تا دقایقی قبل از ساعت ۵ بعدازظهر روز دوشنبه ادامه داشت.
پس از سخنان صمدیان، فیلم ۶۲ دقیقه‌ای «روزی روزگاری در مراکش» به نمایش درآمد. فیلمی که مسئولان ارشاد ۷ دقیقه از آن را که درباره فیلم روانی هیچکاک بود حذف کرده‌اند. این فیلمی را صمدیان درباره برگزاری یک کارگاه آموزش فیلمسازی در مراکش ساخته است که مارتین اسکورسیزی و عباس کیارستمی‌ در مراکش برگزار کرده‌اند. او این فیلم را به سفارش جشنواره ترابیکا ساخته است.

فیلمی‌که جذابیت خود را مدیون تقابل تفکر غربی یک فیلمساز حرفه‌ای آمریکایی و بینش شرقی فیلمسازی ایرانی است. پس از آن نیز فیلمی‌ ۸ دقیقه‌ای از مراحل ساخت موسیقی «روزی روزگاری در مراکش» به نمایش درآمد. از یک خانم سوپرانوی مشهور جهانی که در مراکش زندگی می کرد.

دو فیلم درباره فیلم پنج و نامه‌های عباس کیارستمی همچنین فیلم من عکاس نیستم درباره عکاس ایرانی محسن راستانی هم قرار است در این جشن نماش داده شوند. به نمایش گذاشته می شود و در کنار آن فیلم‌های کوتاه و بلندی مثل به یاد ممیز، مدرسه سینمایی حسین سبزیان، یک روز از زندگی آندره تارکوفسکی، هنر جدید، رامبراند از نگاه تام کیتینگ، ون گوگ از نگاه تام کیتینگ، فیلمی درباره بهجت صدر و نقاشی‌هایش، فیلمی درباره لیلا موسوی نقاش نابینا هم در طی ده روز پخش خواهند شد.

یک کارگاه، دو فیلمساز، سه زبان

فیلم با نمایش سخنرانی جورج بوش آغاز می‌شود که ایران را یکی از حامیان تروریسم خطاب می‌کند و می‌گوید آمریکا نمی‌تواند تروریست‌ها و حامیانشان را تحمل کند و بعد سخنرانی ستایش‌آمیز اسکورسیزی درباره کیارستمی تا نشان بدهد در جایی که سیاستمداران نمی توانند مسایل را حل کنند، سینما طور دیگری رفتار می‌کند و به کمک جهان می‌آید.

بخشی از فیلم به مراسم اختتامیه جشنواره مراکش اختصاص داشت. اسکورسیزی هر چه اصطلاح خوب بود درباره کیارستمی به کار برد. این که او بی‌واسطه و شاعرانه همه چیز را می بیند و این‌که سینمای کیارستمی پر از سادگی است. کیارستمی هم اعلام کرد مفتخر است از این‌که جایزه ای از دست اسکورسیزی می گیرد.

در پایان این فیلم ۱۶ سینماگر جوان مراکشی و آمریکایی از احساس خود گفتند: ما یاد گرفتیم که سینما را دوست داشته باشیم، یاد گرفتیم تا همه چیز را ساده و صاف ببینیم. و ساده فیلم بسازیم
دیگری می‌گفت: «کیارستمی به ما یاد داد تا نگاه کنیم و این نگاه کردن چه قدر سخت است.»

تصویر آخر فیلم و آخرین تصویر افتتاحیه جشن تصویر کیارستمی است و آن ۱۶ نفر جوان.

اولین روز جشن تصویر به پایان رسید اما این شادی هنرمندانه تا ده روز در خانه هنرمندان ادامه خواهد داشت.