بهای یک رویا

انوشه انصاری، نخستین زنی است که قرار است فردا به یک مسافرت فضایی برود. احتمالا او در کوله‌پشتی خود به جای حوله، مسواک و خمیردندان، چیزهای دیگری دارد که دانشمندان فضانورد برایش تهیه کرده‌اند.
مثلا وعده‌های غذایی او را داخل یک قرص فشرده کرده‌اند و در کلاس‌های مقدماتی مختلف به او یاد داده‌اند چه طور بخوابد یا بنشیند.

شاید مسافر ایرانی راهی فضا، درباره جزئیات این سفر بعدا در وبلاگش بیشتر بنویسد. روزهای اخیر، او مسائل پیش از سفر را نوشته و فائژه محمدی یکی از خوانندگان زمانه، آخرین مطلب او را ترجمه کرده و فرستاده است:

14 سپتامبر 2006

شما برای رؤيای خود چه قيمتی می‌گذارید؟ آيا ارزش يک ماه حقوق را برایتان دارد؟ حقوق يک سال؟ حساب پس‌انداز دانشگاه فرزندتان؟ همه پول بازنشتگی‌تان؟ ارزش از دست دادن يک عضو را دارد؟ ارزش اين‌که برایش بميريد؟ بهای واقعي يک رؤيا چقدر است؟

من جوابی برای اين سؤال ندارم. اما معتقدم ارزش آن برای هر کسی متفاوت است. من حاضر بودم، و هنوز هم هستم، که زندگی‌ام را برای رؤيایم بدهم. شخصی از من پرسيد، "با وجود همه خطرها، بازم ميری؟"

گفتم: اگر به طور قطع بدانم که اين فقط بليط يک طرفه نيست، می‌روم. ممکن است سازمان فضايی روسيه علاقه‌ای به زندگی من نداشته باشد، اما به پولم علاقه دارد.

پول من از کجا آمده؟ ... کار زياد، مقدار غير قابل باوری ريسک و فداکاری‌های زيادی که من و خانواده‌ام مجبور هستيم انجام بدهیم. آيا ما حق داريم تصميم بگيريم که با اين پولی که به سختی به دست آمده چه کار کنيم؟ من فکر می‌کنم که اين حق را داريم.

اين يعنی، من خودخواهم و نسبت به همه رنج و عذاب‌های دنيا بی تفاوتم؟ خوب، بايد بگویم شما بايد من را بهتر بشناسيد و بعد در مورد خودتان تصميم بگيريد.

البته من دوست دارم کمی از افکارم را با شما در ميان بگذارم. وقتی می‌خواهید تغيری ايجاد کنيد، چه طور تصميم مي‌گيريد پول يا تلاشتان را برای ايجاد اين تغيير صرف کنيد؟ یک تغيير بزرگ!

فرض کنيد می خواهید سرطان را درمان کنید. می رويد و برای بيماران سرطانی دارو می خريد؟ برای بيماران، مراکز حمايت درست می‌کنيد؟ از يک دانشگاه می‌خواهید که در موردش تحقيق کند؟ برای تحقيقات درباره سرطان جايزه می گذاريد؟ برای دانشجويانی که تحقيقات خاصی در مورد سرطان دارند بورسيه ايجاد می‌کنيد؟ به دنبال کشف بزرگترين دليل سرطان می روید و سعی می کنيد آن را از بین ببرید؟

می‌بينيد که برای رسيدگی به یک مشکل راه‌های زيادی وجود دارد. راهی که انتخاب می‌کنيد به شما بستگی دارد. ممکن است تاثيرش موضعی و کم باشد و به افراد کمی در کوتاه مدت کمک بشود. يا موجب تغير طولانی مدت و همه‌گير در مورد سرطان و پيشگيری آن بشود.

من شخصا به اقدامات اساسی و طولانی مدت توجه می‌کنم که دلايل ريشه‌ای يک مشکل را مورد توجه قرار می‌دهد. من به بچه‌های گرسنه غذا نمی‌دهم، نه به خاطر اين‌که برایم مهم نيستند، چون تامين غذای 100 يا هزار يا 100 هزار نفر مشکلی را حل نمی‌کند.

بسياری از مشکلات تغذيه به دليل خشکسالی و رويه‌های نادرست کشاورزی به وجود می‌آید. می‌دانستید تحقيقات فضايی به کشف راه‌های تغيير در وضعيت خاک، محيط و جلوگيری از خسارت به محصولات کمک می کند؟

محققان فضا ممکن است یک ميکروب‌شناس، مهندس، متخصص تغذيه، شيميدان، آسيب‌شناس گياهان يا هر متخصص دیگری باشند که با همديگر کار می‌کنند تا راه‌هايی را برای رشد محصولات بهتر در زمين و فضا پيدا کنند، مواد خام قابل بازيافت برای صنايع زمينی و اقمار و سيارات دور افتاده توليد کنند، و راه‌هايی را برای حفاظت و نگهداری محيط ما پيدا کنند. اميدوارم افراد بيشتری را تشويق کنم تا وارد اين زمينه‌ها شوند تا از اين طريق راه‌هايی برای جلو گيری از تخريب محصولات و روش‌های بهتر پرورش محصولات پيدا کنيِم تا افراد گرسنه نمانند.

ممکن است بگویید گرسنگی به دليل جنگ به وجود می‌آید. با اين نظر موافقم. همين‌طور فکر می‌کنم دليل گرسنگی بسياری از آدم‌ها کمبود غذا يا کمک از کشورهای ديگر نيست، بلکه سيستم‌های موثر و درست برای رساندن غذا به دست کودکان گرسنه وجود ندارد.

تنها راه تغيير اين شرايط، تعليم جوانان هست تا هر کدام یک متفکر مستقل باشند. آدم‌هايی که بر اساس آگاهی خودشان دارای استانداردهای اخلاقی والا هستند و نه استانداردهايی که از طرف ديگران وضع شده و هنگامی که می بينند نياز به ايجاد تغيير هست از تصورات خودشان برای ايجاد تغييرات بزرگ استفاده می کنند. اين پيامی هست که سعی می‌کنم به همه دنيا برسانم.

من از سازمان‌هايی مثل xpriz وAshoka Foundation حمايت می‌کنم، چون آنها به دنبال ايجاد تغيير در يک جامعه کوچک نيستند. اين سازمان‌ها به دنبال تغيير دنيا و تبديل آن به جای بهتر برای همه هست.

بهای ِيک رؤيا چه قدر است؟ برای من، به اندازه‌ای هست که ورای حرف زدن صرف، زندگی و پولم را برای تحقق بخشيدن به آن فدا کنم.