داستان سفر نخستین زن ایرانی که به قطب جنوب رفت
گلاره ارسطافر اولین زن ايرانی که در سال 2001 به قطب جنوب سفر کرده در هلند زندگی می کند. او به پونتا آرناس جنوبی‌ترین شهر جهان يا "آخر دنیا" سفر کرده است. مانی پارسا در گفتگو با او از تجربه اش در سفر به قطب جنوب می پرسد:
برای شنیدن مصاحبه اینجا کلیک کنید
با درود. اگر می‌شود خودتان را معرفی کنید و دربارهٔ زمان سفر و مدتی که طول کشید برای ما بگوئید.
گلاره ارسطافر هستم متولد ۱۳۵۷ تهران که بعد از ازدواجم نام خانوادگی نادر را اختیار کرده‌ام. تا ۱۰ سالگی در ایران بوده‌ام و بعد از آن در کشورهای مختلف اروپایی و کانادا سکونت داشته‌ام. سفری که به منطقه قطب جنوب داشتم در ژانویه سال ۲۰۰۱ یعنی در میانهٔ تابستان به یکی از جزایر در شمال غربی جنوبگان بود. کلاً یک ماه و یک هفته در ناحیه قطبی بودیم.
چطور شد که شما راهی منطقه قطب جنوب شدید؟
تحصیلات من در کانادا در رشتهٔ مهندسی کشاورزی و در هلند در زمینهٔ جغرافیای فیزیکی بود. سفر به منطقهٔ قطب جنوب هم به عنوان دورهٔ کارآموزی برای همین رشته جغرافیای فیزیکی بود. در هلند یک حامی مالی پیدا کردم که من را برای کارآموزی وارد برنامه‌ای به اسم «مأموریت جنوبگان» کرد. منظور از جنوبگان هم کل ناحیه قطب جنوب است.
شما به چه وسیله‌ای به آن منطقه رفتید و هدف از این مأموریت چه بود؟
ما اول به شیلی پرواز کردیم و به جایی به نام پونتا آرناس رسیدیم. پونتا آرناس جنوبی‌ترین شهر جهان است و خودشان به آن "آخرین نقطه دنیا" می‌گویند. از آنجا ۵-۴ ساعت پرواز کردیم و به جزیره بلینگ‌هاوزن در ناحیه قطبی رسیدیم که در یک پایگاه علمی روسی مستقر شدیم. گروه ما از ۴ مرد و ۲ زن تشکیل شده‌بود که به‌جز من همگی اروپایی بودند. جالب اینکه رئیس پروژه ما هم از تکاورهای قدیمی انگلیسی سازمان جاسوسی ساس بود.
مأموریت گروه ما بررسی راه‌های فشرده‌سازی و حمل و نقل زباله‌ها و پسمانده‌های پایگاه روس‌ها برای بازیافت بود. کلاً تلاش کردیم برای مسئله و معضل انباشته‌شدن زباله در قطب جنوب که مخالف عهدنامهٔ جنوبگان هم هست به‌دنبال راه حل بگردیم. من شخصاً دو وظیفه داشتم یکی انجام تحقیقات اولیه جغرافیایی و هواشناسی برای نصب ژنراتورهای بادی در منطقه و یکی دیگر صحبت کردن با مقامات شیلی برای انتقال و بازیافت زباله ها در شیلی.
آیا پیش از شما و بعد از شما هم ایرانیان دیگری به قطب جنوب رفته‌اند؟
چند وقت پیش که در ایران بودم شبکه تلویزیون جام جم مصاحبه‌ای با من کرد و آنجا به من گفتند که دو مرد ایرانی پیش از من به جنوبگان رفته‌اند یکی گویا ارتشی بوده و دیگری یک خبرنگار. بعد از من هم آنطور که شنیده‌ام یک خانم ایرانی به آن نواحی رفته.
آیا در این سفر با خطراتی هم مواجه شدید؟
موقع برگشتن فکر کردیم رادارهای هواپیمایمان از کار افتاده و به‌دنبال جایی برای فرود اضطراری می‌گشتیم. ما هم حدود ۴ ساعت را در ترس و لرز به‌سر بردیم و بالاخره توانستیم در نقطه‌ای در نزدیکی فرودگاه در شیلی فرود اضطراری کنیم. بعد متوجه شدیم که توفان قطبی باعث کور شدن رادار شده بوده و خود دستگاه مشکل اساسی نداشته.
آیا چیزی در مورد مسئله گرم شدن زمین، که مسئله روز است، در آنجا مشاهده کردید؟
منطقه‌ای که پایگاه روس‌ها در آن بود پیش از این در تابستان‌ها هم پوشیده از برف بوده ولی زمانی که ما رفتیم بیشتر برف‌ها آب شده‌بود. خوشبختانه عهدنامه جنوبگان از توریستی شدن و مسکونی شدن قطب جنوب جلوگیری کرده وگرنه فعالیت‌های انسانی در آنجا و ساختمان‌سازی کلاً باعث آب شدن بیشتر یخ‌ها می‌شد ولی اثر گرم شدن کلی جو زمین به‌خوبی در سواحل قطب قابل مشاهده است. آب شدن کوه‌های یخی باعث بالا آمدن آب اقیانوس‌ها می‌شود که باعث مشکل برای بندرهای جهان از جمله بعضی از بندرهای جنوبی ایران خواهد شد.
بعد از برگشتن از قطب فعالیت‌هایی مرتبط با مسائل قطب جنوب داشته‌اید؟
بعد از برگشتن از سفر به‌مدت سه‌سال به عنوان«سفیر قطب جنوب» از طرف سازمان ملل در کشورهای مختلف از جمله ایران سخنرانی می‌کردم. موضوع سخنرانی‌هایم آگاهی پیدا کردن از اهمیت حفظ قطب جنوب برای همه ساکنان کرهٔ زمین بود. جالب بود که در ایران استقبال خوب بود و توانستم از دانشگاهیان، مدارس و دیگر جاها، هزار امضاء برای حمایت از برنامه‌های سازمان ملل در مورد حفظ قطب جنوب جمع کنم.
شما با اینکه در سن ده‌سالگی از ایران خارج شده‌اید ولی ظاهراً تماستان با ایران و زبان فارسی قطع نشده‌است.
من در کل ۱۴ سال ساکن هلند بوده‌ام و مدرسهٔ بین‌المللی می‌رفتم و راحت‌ترین زبان برایم انگلیسی است. با این‌حال در هلند کلاس فارسی هم رفته‌ام و کلاس‌های ادبیات فارسی هم دنبال کرده‌ام و شاهنامه و حافظ‌خوانی را هم دوست دارم. من مرتباً به ایران مسافرت می‌کنم و کلاً تماس زیادی با ایران دارم. ادبیات فارسی را به‌خوبی می‌خوانم ولی یک‌دسته از لغات روزنامه‌ها و رسانه‌ها برایم مقداری ناآشناست.
الان شغل شما چیست؟
الان در وزارت کشاورزی و طبیعت و کیفیت غذایی هلند در شهر لاهه کار می‌کنم. کارم در بخش طبیعت، قسمت امور بین‌الملل است و مسئول قسمت جنوبگان و شمالگان هستم.
اگر کسی بخواهد الان به قطب جنوب سفر بکند چه‌قدر خرج دارد؟
اگر کسی الان بخواهد برود ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو خرج دارد. اگر از اروپا برود حتماً باید از وزارت کشاورزی کشورش مجوز بگیرد.
|
