اينترنت در خدمت انتخابات هلند

احمد سمایی

روز ۲۲ نوامبر در هلند انتخابات پارلمانی پيش از موعد برگزار می‌شود. در کشوری ۱۶ ميليون نفری که که دو سوم جمعيت آن به اينترنت دسترسی دارند مبارزه انتخاباتی نيز بيش از پيش در محيط سايبر انجام می‌شود و احزاب در به خدمت گرفتن اينترنت برای تبليغات در حال رقابتی فشرده‌اند.

نخست‌وزير کنونی، آقای "بالکن‌انده" از حزب دموکرات مسيحی يک وبلاگ انتخاباتی راه‌اندازی کرده که در آن از فيلم‌های يو توبی هم استفاده می‌کند. در صفحه اينترنتی حزب دموکرات مسيحی نيز بيننده می‌تواند با چند کليک بر روی سمت راست صفحه يک برنامه انتخاباتی مطلوب خود چينش کند. در کنار اين صفحه حزب دمکرات مسيحی صفحه‌ای موزاييک‌مانند هم ايجاد كرده که مراجعان می‌توانند عکس و متن‌های خود را در آن قرار دهند. اين صفحه هست: "من به هلندی‌بودن مفتخرم".

حزب دمکرات مسيحی به رغم وضعيت نامطلوبش در نظرسنجی‌های چندماه گذشته، احتمالا کرسی‌های کنونی خود را حفظ خواهد کرد، اما به سبب ناکامی احتمالی احزاب حاضر در ائتلاف موجود شايد مجبور شود برای تشکيل دولت به ائتلاف‌های تازه‌ای دست زند. يکی از گزينه‌های احتمالی و نه چندان خوشايند برای هلندی‌ها شايد تشکيل ائتلاف بزرگ مرکب از دمکرات مسيحی‌ها و حزب عمده اپوزيسيون، يعنی سوسيال دمکرات‌ها باشد.

حزب سوسيال دمکرات هم در اينترنت صفحه موزاييکی مشابه‌ای برای خوانندگانش دارد با نام "با هلند می‌خواهی چه بکنی". کاربران می‌توانند در کنار عکس خود در متنی ۲۵۰ کلمه‌ای توضيح دهند که بهترين ايده و آرزويشان برای هلند چيست. تا کنون شماری از چهره‌های سرشناس هنر و فوتبال در اين صفحه به اظهار نظر پرداخته‌اند. وبلاگ نامزد نخست‌وزيری حزب سوسيال دمکرات، آقای "ووتر باس" علاوه بر يک بخش خبری دارای پادکست و ويدئو هم هست که مراجعان می‌توانند آنها را دان‌لواد کنند.

رقابت انتخاباتی در عرصه آن‌لاين ميان دو حزب اصلی کشور، کار را به آنجا کشانده که آنها در صفحه اينترنتی خود دائم سخنان و داده‌های مقامات و نامزدهای اصلی حزب رقيب را کنترل می‌کنند تا مراجعه‌کنندگان نشان می‌دهند که رقيب، از نظر آنها تا چه حد از آمار و ارقام، مسائل مالياتی، بودجه و موارد مشابه کم‌اطلاع يا بی‌اطلاع است.

ابتکار احزاب کوچکتر

در اين ميان، رهبر حزب کوچک "سوسياليست هلند" " آقای " جان ماری‌ينسن" يکی از جالب‌ترين وبلاگ‌های انتخاباتی هلند را دارد. اين وبلاگ از سال ۲۰۰۴ شمار مراجعه کننده‌گانش رو به افزايش است و اينک روزانه ۱۰ هزار بيننده دارد. آقای ماری‌ينسن در صفحه ايننرنتی ديگری با نام "استوديوی جان" پادکست و وودکست‌های متفاوت و اخيرا فيلمی‌ نيم‌ساعته را در اختيار بينندگان قرار می‌دهد. در صفحه خود حزب سوسياليست نيز ۲۴ نامزد آن به گونه‌ای مبتکرانه و مفيد در شکل فلش‌ های کوتاه معرفی می‌شوند. حزب سوسياليست، راديکال‌تر از حزب سوسيال دمکرات است و پيش‌بينی می‌شود که در اين انتخابات شمار کرسی‌های خود در مجلس را از ۸ به ۲۸ کرسی برساند.

در صفحه اينترنتی "حزب سبزها" ی هلند نيز علاوه بر گزارش و اخبار توام با فيلم و ويدئو، بازديدکننده می‌تواند در يک بازی هم شرکت کنند که هدف آن به قدرت رساندن مجازی رهبر حزب، خانم "فمکه هالسما"ست. علاوه بر اين، صدای خانم هالسما را نيز هر مراجعه‌کننده‌ای می‌تواند دان‌لواد کند و با واردکردن آن به سيستم راهبری اتوموبيلش (ناويگيشن) اين صدا راهنمای رانندگی‌اش به سوی آدرس‌های ناشناخته شود. اين ابتکار حزب سبزها را اينک ساير احزاب نيز به عاريت گرفته‌اند.

شريک اصلی دمکرات مسيحی‌ها در ائتلاف حاکم کنونی، يعنی حزب ليبرال "وی وی دی" برآمد چندانی در گستره اينترنت ندارد. تنها نکته برجسته در کارزار تبلغاتی اين حزب فيلمی است که هر روز صبح رهبر حزب از طريق وب‌کام خود درست می‌کند و در صفحه اينترنتی حزب قرار می‌دهد. اين فيلم معمولا حاوی يک پيام انتخاباتی است و آن را تنها در مرورگر اکسپلور می‌توان مشاهده کرد. به نظر می‌رسد که حزب "وی وی دی" از اهميت اينترنت در کارزار انتخاباتی غافل نيست، اما مشکل ظاهرا فقدان کادر تکنيکی ورزيده در ستادهای انتخاباتی آن است.

احزاب ديگر در عرصه اينترنت چندان حضور فعالي ندارند. آدرس اينترنتي همه اين احزاب را در اين سايت مي‌توان مشاهده كرد.

تلاش برای جلب جوانان

برای دسترسی تبلغاتی به جوانان، بخش بزرگی از سياستمداران هلند فعاليت خود را بر روی صفحه هيوس متمرکز کرده اند. اين صفحه يک درگاه اينترنتی (پرتال) مشترک عمل می کند و در ميان جوانان محبوبيت خاصی دارد. مراجعان به اين صفحه می‌توانند ويدئو، عکس و فايل‌های صوتی خود را در معرض ديد ساير کاربران قرار دهند و همزمان از امکان نوشتن در يک وبلاگ هم استفاده کنند.

پای سياستمداران از يک سال پيش به "هيوس" باز شده، يعنی از زمانی که اين صفحه خود به محبوبيت معينی دست يافته بود. در اين ميان اما تمرکز فعاليت تبليغاتی سياستمداران در اين صفحه به حدی رسيده است که مسئولان آن مجبور به ايجاد يک صفحه راهنمای ورودی شده‌اند که بيننده را به سوی سياستمداران مختلف هدايت می‌کند. اين که مراجعه‌کنندگان به "هيوس" و بخش سياستمداران آن تا چه ميزان به پای صندوق‌های رای خواهند رفت پرسشی است که که در روز انتخابات پاسخ آن مشخص خواهد شد.

تلاش مستقل گروه‌های اجتماعی

در اين ميان گروه‌های مختلف اجتماعی، مدنی و مطبوعاتی برای اطلاع‌رسانی در مورد برنامه‌های احزاب و کمک به شهروندان به انتخاب بهترين گزينه‌‌ای که با منافع و علائق‌اشان همخوان باشد درگاه‌ها (پرتال های) اينترنتی متعددی ايجاد کرده‌اند. معروف‌ترين اين درگاه‌ها استم ويتسر است که در طول سه هفته دو ميليون و دويست هزار مراجعه‌کننده داشته است. در رقابت با اين سايت ، روزنامه معروف " ترو" در همکاری با دانشگاه "ويريه" آمستردام سايت ديگری به راه انداخته‌اند با نام "کيس‌کمپاس" که به گفته دست‌اندرکارانش معتبرتر از استم ويستر است. سوال‌های بيشتر در مورد رهبران احزاب و انتخابات گذشته از مزايای کيس‌کمپاس نسبت به رقيب آن است.

گروه‌های متعدد اجتماعی مانند اعضای اتحاديه‌های کارگری، صاحبان واحدهای مسکونی و مستغلات، "چپ‌های هلندی هوادار يک شيوه مثبت زندگی" و نيز برخی گروه‌های مذهبی کاتوليک نيز سايت‌هايی جهت راهنمايی شهروندان به انتخاب بهينه (از نظر دست‌اندرکاران اين سايت ‌ها) ايجاد کرده‌اند.

ورای اين سايت‌ها، برای رای‌دهندگان نامطمئن‌تر نيز سايت‌های ويژه‌ای داير شده است. در سايت "استمن تراکر" هر کس می‌تواند نظرات خود را با نظرات نمايندگان کنونی مجلس مقايسه کند و از اين رهگذر دريابد که کدام سياستمدار يا حزب با علائق و گرايش‌های او بيشترين قرابت را دارد. اين سايت همچنين در مورد موضوع و محور مورد علاقه مراجعه‌کننده، برنامه‌های همه احزاب را مورد جستجو قرار می‌دهد و نتيجه را به صورت مقايسه‌ای در اختيار او می‌گذارد.