نمایشنامۀ "سکس، مخدر، مولانا"

علیرضا کاظمی

برای شنیدن فایل صوتی «اینجا» را کلیک کنید.

این نمایشنامه کاری است از نمایشنامه نویس و کارگردان ایرانی مقیم هلند آلان یادگاریان.

پسری ایرانی، زمانیکه والدینش در سفر حج هستند تعدادی از دوستانش را به خانه دعوت میکند. از میان دوستانش، "نعیم" افغانی الاصل اما متولد ایران است؛ "ادوارد" از ارامنه و داوود یهودی است. دوستان دیگر او، داریوش، حسن و علی، به نظر می رسد که مسلمان هستند. یکی از آنها دارای عقایدی ناسیونالیستی است و دیگری دوجنسگرا است. در نهایت، نمایشنامه دارای ترکیبی هر چند دوستانه اما بسیار ناهمگون است. می توان گفت که تنها وجه مشترک و البته قوی این دوستان، سن آنهاست. همگی در آستانه 20 سالگی اند. اما چه چیزی این 6 جوان را دور هم جمع میکند؟

هویت آنها در تقابل با جامعۀ یکسویه خواه و جوانی آنها در تضاد با نرمها و ارزشهای سنتی محیطشان است. محیطی که در آن محدودیتهای همه جانبه حکومتی با محدودیتهای مذهبی و فرهنگی در هم آمیخته است. حال آنها باید تصمیم بگیرند که کلیشه ها را پس بزنند و یا پیش داوریها را تکرار و نشخوار کنند؟

بنظر میرسد که دیالوگهای آنها از موضوعات روز فراتر میرود. با هم فاحشۀ نگون بختی را دعوت میکنند. مخدر میکشند. از سیاست صحبت میکنند و اشعار مولانا میخوانند. آنها در طی این شب، در قالب دوستی پا در میدان مینی ناشناخته و خطرناک میگذارند که میتواند آنها را روانه زندان کند و یا حتی عواقبی بسیار وخیمتر داشته باشد.

هنگامی که متن این نمایشنامه در سال 2004 در جلسه ای هنری در بلژیک قرائت شد، یکی از صاحبنظران بنام حاضر اینطور اظهار نظر کرد: "اگر این متن بتواند به یک نمایش کامل بالغ شود، استحکام متن یادگاریان با کارگردانی غریب و شاعرانه او، قطعا به جذب و تحریک طیف گسترده ای برای بحث در زمینه زیرساختها و عوامل پدید آورندۀ چنین روابطی راه خواهد برد." و این دقیقا همان چیزی است که اینهفته در روزهای دوشنبه و سه شنبه 16 و 17 اکتبر اتفاق خواهد افتاد و پس از کار و زحمات فراوان این نمایشنامه در آمستردام بروی صحنه خواهد رفت.

آلان یادگاریان

آلان یادگاریان متولد سال 1968 میلادی و از سال 1990 ساکن هلند است. تحصیلاتش را در زمینه کارگردانی در سال 2000 به پایان برده و از آن زمان تا بحال مینویسد و کارگردانی میکند. وی تا بحال از جمله قطعاتی از بکت، چخوف و بوند را کارگردانی کرده است. انتخاب او همواره از قطعاتی است که وجهی شاعرانه دارند و با مسائل اجتماعی درگیرند و از همین بابت او بعنوان یک سازنده تئاتر صاحب سبک مطرح و شناخته شده هست. وی در کارهایش با بکارگیری بازیگری و اشعار، حکایتهائی را به تصویر میکشد که با طنزی تلخ مردم را آنطور که هستند نشان میدهد، خام و بزک نشده.

در گزارشهای آینده طی گفتگوئی بیشتر با این هنرمند فعال و جوان و دامنه فعالیتهای او آشنا خواهیم شد.