مسائل ایران


گفت‌وگو با حسین باستانی، روزنامه نگار و تحلیل‌گر سیاسی
«کشف پتانسیل روز قدس، هوشمندی مردم بود»

در روز قدس با وجود هشدارهای قبلی، حرکت اعتراضی گسترده‌ای در خیابان‌های تهران و تعدادی از شهرهای بزرگ ایران برگزار شد. حسین باستانی، در خصوص ابعاد وسیع این تظاهرات و شعارهای آن، می‌گوید: «زمینه‌های یک چنین حرکتی وجود داشت؛ اما آن چیزی که باعث به فعلیت‌ درآمدن این پتانسیل‌ها در جامعه‌ی ایرانی شد، عبارت بود از میزان و نوع تخلفات انتخاباتی که صورت گرفت و به حدی هم بود که تمام جامعه را به حرکت واداشت.»



گفت و گو با محمدصادق جوادی حصار درباره روز قدس و مسائل پیرامون آن
روز قدس، ثبت حضور در مقابل جریان حاکم

در حالی که روز قدس به امکان مسالمت‌آمیزی برای نمایش نیرو توسط مخالفان احمدی‌نژاد تبلیغ شده است، حذف هاشمی رفسنجانی از برگزاری نماز جمعه در این روز بیانگر نگرانی جدی حکومت از برگزاری این روز است. محمدصادق جوادی‌حصار، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی در گفت و گو با زمانه در این باره می‌گوید: «نباید به گونه‌ای عمل کنیم که حمایت ما از موضوع فلسطین با تعارض روبه‌رو شود. بگوییم که آن‌جا با ظلم و ستم مبارزه می‌کنیم؛ اما در درون کشور خودمان چشممان را بر روی مظالم و ستم‌هایی که گاه و بی‌گاه اتفاق می‌افتد، ببندیم.»



گفت و گو با دبیر انجمن صنفی روزنامه‌نگاران پیرامون محدودیت‌های تازه مطبوعات در ایران
محدودیت‌های رسانه‌ای گسترش می‌یابد

شورای عالی امنیت ملی ایران، مطبوعات را از درج هر گونه خبر و گزارشی درباره انتخابات، میرحسین موسوی و مهدی کروبی منع کرده است. بدرالسادات مفیدی، سخنگوی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در گفت و گو با رادیو زمانه درباره دلایل این موضوع می‌گوید: «به نظر می‌رسد که از طرف حاکمیت می‌خواهند که به طریقی این موضوع را جمع کنند و هر چه زودتر یک نوع فضای تثبیت شدن برای خودشان ایجاد کنند.»



گفت و گو با دکتر علیرضا نامورحقیقی، تحلیلگر مسائل سیاسی
«گسترش حضور سپاه، انسجام آن را درهم می‌ریزد»

فرمانده‌ی کل سپاه، تحت عنوان فاش کردن بخشی از اعترافات بازداشت‌شدگان رویدادهای اخیر، رهبران جریان اصلاح‌طلب را متهم کرده است که در جریان انتخابات، طرح تضعیف و حذف آیت‌اله خامنه‌ای را دنبال می‌کرده‌اند. دکتر علیرضا نامورحقیقی درباره ‌حضور گسترده‌ی سپاه، به زمانه می‌گوید:‌ «برخلاف آن چیزی که به نظر می‌رسد، ممکن است دامنه‌ی اختیارات آن‌ها را افزایش بدهد، ولی عملاً انسجام آن‌ها را خدشه‌دار خواهد ساخت. برای این که در حوزه‌ی منابع اقتصادی و منافع سیاسی، گروه‌های مختلفی وجود دارند که همواره سعی می‌کنند گروه مخالف را از مقابل خودشان بردارند.»



گفت و گو با دکتر رضا تقی‌زاده، تحلیل‌گر مناقشه هسته‌ای ایران
«ایران از مدیر کل بعدی آژانس، خشنود نخواهد بود»

روز چهارشنبه اجلاس کشورهای گروه موسوم به «۱+۵» برای بررسی وضعیت پرونده‌ی مناقشه‌ی هسته‌ای ایران در فرانکفورت برگزار شد. با توجه به این‌که این نشست در سطح مدیران کل و معاونان وزرای خارجه‌ی این کشورها و اولین جلسه‌ پس از ماه‌ها توقف مذاکرات در این ارتباط بود، از دکتر رضا تقی‌زاده‌، تحلیلگر مسایل مناقشه‌ هسته‌ای ایران مقیم لندن در‌باره‌ی اهمیت و دستور کار این نشست پرسیدم.



گفت و گو با حسین باستانی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی
«کابینه پیشنهادی دهم، کابینه‌ای دردسر‌ساز است»

مذاکرات و مجادلات چند روز گذشته مجلس، بین موافقان و مخالفان کابینه‌ی دهم، روشنایی بیشتری بر هویت نامزدها و ترکیب اعضای کابینه‌ی پیشنهادی دهم انداخته است. حسین باستانی، روزنامه‌نگار به زمانه می‌گوید: «آقای احمدی‌نژاد در هنگام معرفی کابینه مثل خیلی از موارد دیگر در ارتباط با مجلس یک برخورد کاملاً تحقیرآمیز داشته است. یعنی یکجاهایی ایشان می‌توانسته با کمی تغییر در مشی خودش مجلس را تحقیر نکند، ولی اساساً برایش مهم نبوده و رفتار تحقیرآمیز را انتخاب کرده است. این وزرا برای مجلس بسیار حاشیه‌آفرین خواهند بود.»



گفت و گو با عبدالفتاح سلطانی، حقوقدان و فعال حقوق بشر در تهران
«برخی متهمان دادگاه‌ها، ضرب و شتم شده بودند»

برکناری سعید مرتضوی، دادستان تهران توسط صادق لاریجانی، رییس جدید قوه قضاییه، واکنش‌ها و گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای را در ایران و حتی در محافل سیاسی غرب، به همراه داشت. در گفت و گو با عبدالفتاح سلطانی، حقوقدان و فعال حقوق بشر در تهران، این پرسش را مطرح می‌کنم که برکناری مرتضوی و انتصاب عباس جعفری دولت آبادی در این سمت، چه تأثیری به‌ویژه بر وضعیت عمومی دادگاه‌ها و مطبوعات که دو عرصه مهم عملکرد مرتضوی بود، خواهد داشت؟



گفت و گو با خلیل بهرامیان پیرامون ابهامات موجود در پرونده برخورد با معترضان
«عوامل و رییس قوه قضاییه از قضایا خبر داشتند»

سه روز پیش آیت‌الله خامنه‌ای گفت که باید به جرایم انجام‌شده در زندان کهریزک و کوی دانشگاه رسیدگی شود. اما روز شنبه سرتیپ عزیزالله رجب‌زاده فرمانده نیروی انتظامی تهران گفت که انتقال بازداشت‌شدگان با حکم قضایی بوده و کسی نیز در این بازداشتگاه کشته نشده است. خلیل بهرامیان، وکیل دادگستری در تهران در گفت و گو با رادیو زمانه پیرامون این اقرار و انکارها می‌گوید: «از نظر من عوامل دستگاه قضایی چه به عنوان دادیار ناظر زندان و چه دادستان و حتی رییس قوه قضاییه آقای شاهرودی، این‌ها همه‌ی جریان را می‌دانستند.»



گفت و گو با حسن شریعتمداری پیرامون سخنان احمدی‌نژاد در نماز جمعه
«خامنه‌ای هم نمی‌تواند با عاملان قتل‌ها برخورد کند»

محمود احمدی‌نژاد به عنوان سخنران پیش از خطبه‌ها‌ی نماز جمعه‌ی این هفته‌ی تهران، گفت که باید با سران و عوامل اصلی جریانات پس از انتخابات، برخورد جدی و قاطع صورت گیرد. حسن شریعتمداری، تحلیل‌گر و فعال سیاسی مقیم آلمان در گفت و گو با رادیو زمانه، هدف این صحبت‌ها را «ایجاد اجماعی میان رهبری، نیروهای نظامی و امنیتی برای برخورد» با آقایان رفسنجانی، خاتمی، موسوی و کروبی می‌داند.



گفت و گو با فرخ نگهدار، تحلیلگر سیاسی مقیم لندن
نگهدار: فاصله رهبر تا موضعی بی‌طرفانه، بسیار است

سخنان روز چهارشنبه‌ی آیت‌اله خامنه‌ای که به ضرورت برخورد به آنچه «تخلفات بزرگ» نامیده و ازجمله رسیدگی به حمله‌ی نیروهای امنیتی به کوی دانشگاه اشاره کرده است، این مسأله را در محافل سیاسی مطرح می‌کند که آیا در مواضع رهبر نسبت به رویدادهای پس از انتخابات تغییری حاصل شده است یا نه؟ فرخ نگهدار در این باره به زمانه می‌گوید: «تغییری در لحن و تا حدودی تغییر محسوسی در محتوای گفتار آقای خامنه‌ای نسبت به گفته‌هایی که در روزهای بعد از ۲۲ خرداد داشتند، به چشم می‌خورد. ولی هنوز تا آنجایی که موضعی عادلانه یا بی‌طرفانه نسبت به تنازعات موجود در درون سیستم بگیرند، فاصله‌ بسیار است.»



گفت و گو با رضا تقی‌زاده، تحلیلگر سیاسی مقیم لندن
«تلاش اسراییل برای اتخاذ مواضع سخت‌تر علیه ایران»

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل در سفر خود به اروپا، یکی از موضوعات اصلی مذاکرات خود را مناقشه‌ی هسته‌ای ایران قرار داده است. با رضا تقی‌زاده، تحلیلگر سیاسی در این باره به زمانه می‌گوید: «تهدیدی که اسراییل انجام می‌دهد این است که در صورت به نتیجه نرسیدن فعالیت‌های دیپلماتیک، چاره‌ای برای آن‌ها به غیر از توسل به نیروی نظامی باقی نخواهد ماند و این چیزی است که اروپایی‌ها یقیناً قصد اجتناب از آن را دارند. به نظر می‌رسد پیش‌بینی خانم مرکل، که انتظاری از همراهی ایران نباید داشت، عملگرایانه‌تر است.‌»



گفت و گو با با دکتر هوشنگ حسن‏یاری، کارشناس مسایل استراتژیک در کانادا
چرا مرگ بر روسیه؟

یکی از نکات توجه‌‌برانگیز در مراسم نماز جمعه‏ی اخیر که آقای رفسنجانی در آن سخن می‏‏گفت، سر دادن شعار «مرگ بر روسیه» و «مرگ بر چین»، از سوی جمعی از شرکت کنندگان و تظاهر کنندگان در خیابان‏های اطراف دانشگاه تهران بود. دکتر هوشنگ حسن‏یاری در این باره به زمانه می‌گوید: «چین و روسیه، هر دو به عنوان کمک به جمهوری اسلامی ایران، در سطح جهانی وارد عمل می‏شوند. روس‏ها از دید بسیاری ایرانی‏ها قابل اعتماد نیستند و معامله‏گر هستند. یعنی اگر آمریکا حاضر شود امتیازاتی به روسیه بدهد، روسیه ایران را فدای این روابط با آمریکا و کشورهای غربی خواهد کرد.»



گفت و گو با حسین باستانی پیرامون سخنان هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه
«هاشمی به دنبال تغییر رهبری نیست»

سخنان علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه ارزیابی‌های متفاوتی را برانگیخته است. در این باره با حسین باستانی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی در پاریس گفت و گو کردم. آقای باستانی در پاسخ به سؤالی پیرامون اشاره‌های آقای رفسنجانی به مجلس خبرگان و شایعاتی که پیش‌تر درباره تلاش وی برای برکناری آیت‌الله خامنه‌ای نقل شده بود، می‌گوید: «حتی یک درصد هم احتمال ندهید که منظورش آن بوده باشد»



فشارهای تازه‌ی دیپلماتیک از سوی آمریکا و اروپا در گفت و گو با دکتر منصور فرهنگ
«‌تأثیر منفی وقایع اخیر ایران، در بینش دولت‌های غربی»

کارل بلیت، وزیر امور خارجه سوئد که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده دارد، گفته است که جامعه بین‌المللی در هفته‌ها و ماه‌های آینده با تصمیم‌های سختی در رابطه با برنامه‌ی اتمی ایران مواجه خواهد شد. دکتر منصور فرهنگ در این باره به زمانه می‌گوید: «وقایع اخیر در بینش و رفتار دولت‌های غربی تأثیر داشته است. اول این‌که بی‌اعتمادی به‌خصوص در رابطه با برنامه‌ی هسته‌ای ایران افزایش پیدا کرده است. بعد این که در بردباری و انعطافی که نسبت به ایران نشان می‌دادند، در برابر امتناع ایران از جدی گرفتن نگرانی‌های جهان غرب، تأثیر منفی ایجاد شده است.»



گفت و گو با دکتر مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس و فعال مدنی در سوئد
«تظاهرات، بر اعمال فشار سیاسی بیشتر تأثیر می‌گذارد»

همزمان با نشست نشست اتحادیه اروپا در پایتخت سوئد‌، جمع وسیعی از ایرانیان مقیم سوئد با اجتماع در برابر محل این اجلاس، خواهان پشتیبانی از جنبش اعتراضی مردم ایران و به رسمیت نشناختن اعلام پیروزی محمود احمدی‌نژاد شدند. دکتر مهرداد درویش‌پور در این باره به زمانه می‌گوید: «گیریم که همه‌ی خواست‌های ما یکجا به دست نمی‌آید، اما تجربه نشان داده است که در اعمال فشار سیاسی بیشتر تأثیر می‌گذارد. و از این نظر هم به این تظاهرات و بازتاب آن در جامعه‌ سوئد و هم تأثیرات آن بر دولت سوئد، و از طریق آن بر اتحادیه اروپا بسیار خوش‌بین هستم.»



گفت و گو با دکتر محمد سیف‏زاده، حقوق‏دان و فعال حقوق بشر
بازداشت موقت و حقوق بازداشت شدگان

آمار دستگیرشدگان رویدادهای اخیر که از آن‏ها به نام بازداشتی‏های موقت نام برده می‏شود و هم‏چنین حقوق این بازداشت‏ شدگان، موضوع حساسی است که خانواده‏ها و فعالان مدنی در روزهای اخیر مطرح و از مراجع مسئول قضایی خواهان رعایت این حقوق شده‏اند. دکتر محمد سیف‏زاده در این باره می‌گوید: «در ارتباط با کسانی که در خیابان دستگیر شده‏اند؛ قوه‏ی قضاییه، مقامات، دولت و حتا شورای نگهبان به غلط، هر تجمعی را که از وزارت کشور اجازه نداشته باشد، غیرقانونی می‏دانند.»



گفت و گو با هادی قائمی درباره‌ی هم‌بستگی سراسری ایرانیان خارج از کشور در دفاع از حقوق مردم ایران
هم‌بستگی با ایرانیان در ۷۰ شهر دنيا

تعدادی از نهادهای دفاع از حقوق بشر در ایران به همراه شماری از شخصیت‌ها و فعالان مدنی قصد دارند روز شنبه ۲۵ ژوییه (سوم مرداد) دست به برگزاری گردهم‌آیی‌ها و تظاهراتی در دفاع از حقوق مردم ایران بزنند. هادی قائمی، سخنگوی «کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران» در گفت و گو با زمانه درباره این حرکت می‌گوید: «هم‌اکنون ۷۰ شهر در دور دنیا از توکیو گرفته تا بوگاتا در کلمبیا مشغول آماده شدن برای این برنامه هستند»



جامعه بهایی و سیستم قضایی ایران
«رفتند و منازل ایرانیان بهایی را سوزاندند»

فریبا کمال‌آبادی، جمال‌الدین خانجانی، عفیف نعیمی، سعید رضایی، بهروز توکلی، مهوش ثابت و وحید تیزفهم اعضا گروه رهبری بهائیان هستند که از ۲۴ اردیبهشت ماه سال گذشته تاکنون در زندان به سر می‌برند و به تازگی سازمان عفو بین‌‌الملل هم با انتشار فراخوانی فوری اعلام کرد که نگران جان هفت تن از رهبران بهایی ایران است که قرار است در همین هفته محاکمه شوند. در همین ارتباط با ديان علايی، سخنگوی جامعه بين المللی بهايی در ژنو، گفت و گویی کرده ام که می خوانید.



گفت و گو با الهه هیکس، پیرامون صدور قطعنامه‌ کمیته سوم حقوق بشر سازمان ملل علیه ایران
الهه هیکس: آقای احمدی‌نژاد به قول خود پایبند نبود

کمیته سوم حقوق بشر سازمان ملل متحد، با صدور قطعنامه‌ای نقض حقوق بشر در ایران را شدیداً مورد انتقاد قرار داده است. این قطعنامه در ماه آینده میلادی یعنی دسامبر در مجمع عمومی سازمان ملل به رأی گذاشته خواهد شد. الهه هیکس در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «کشورهایی مانند بحرین، ترکیه، لیبی، مراکش و یمن، که در اطراف ایران هستند و اکثرشان کشورهای اسلامی هستند، علیه تقاضای ایران که هیچ فعالیتی صورت نگیرد رأی دادند».



گفت و گو با دکتر رضا تقی‌زاده، استاد علوم سياسی:
«روسیه و چین هم خواستار تعلیق هستند»

دیروز چهارمین قطعنامه شواری امنیت سازمان ملل متحد علیه برنامه‌ هسته‌ای ایران تصویب شد. ایران نیز به این قطعنامه واکنش نشان داد تا ان‌جا که لاریجانی، رییس مجلس خواستار بازنگری در مذاکره با کشورهای ۱+۵ شد. دکتر رضا تقی‌زاده، استاد علوم سياسی در دانشگاه گلاسکوی بريتانيا می‌گوید: «‌قابل توجیه نیست که از زبان یکی از مسئولان اعلام کنیم که دولت آمریکا در حال انهدام است و در جایی دیگر مدعی می‌شویم که همه‌ی کشورها تحت نفوذ آمریکا هستند.»