تاریخ انتشار: ۹ دی ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
گفت و گو با دکتر منصور فرهنگ پیرامون حملات اسراییل به نوار غزه

«موشک‌پرانی حماس، خشونت اسراییل را توجیه نمی‌کند»

ایرج ادیب‌زاده
Adibzadeh@radiozamaneh.com

Download it Here!

روز یکشنبه حملات جت‌های جنگنده‌ی اسراییلی به نواز غزه برای دومین روز پیاپی در پاسخ به پرتاب موشک و راکت از غزه به جنوب اسراییل ادامه پیدا کرد. حماس تعداد کشته‌ها را بیش از ۲۷۰ نفر و زخمی‌ها را بیش از ۷۰۰ نفر اعلام کرد.

شورای امنیت در پایان جلسه‌ی اضطراری خود خواستار توقف فوری خشونت در غزه شد. اما اسراییل اعلام کرد تا زمانی که حماس به پرتاب موشک و راکت ادامه بدهد، حملات جنگنده‌های این کشور هم ادامه خواهد یافت.

پرتاب راکت پیکارجویان حماس چند کشته و بیش از ۱۰۰ مجروح در میان اسراییلی‌ها به جای گذاشت.

حملات روز شنبه‌ی جنگنده‌های اسراییلی، مرگ‌بارترین روز را برای فلسطینی‌ها طی دو دهه با بیش از ۲۲۰ کشته و صدها زخمی به وجود آورد.

برای بررسی و تحلیل وقایع این رویداد با آقای دکتر منصور فرهنگ، استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در نیویورک گفت و گو کردم.


دود ناشی از یک انفجار در شمال غزه (عکس: AFP)

در حالی که تلاش‌های صلح در جریان بود و اسراییل سه گذرگاه را برای ورود کاروان‌های امدادرسانی به نوار غزه باز کرده بود، جنبش اسلام‌گرای حماس آتش‌بس شش‌ماهه‌ی نانوشته‌ را با پرتاب موشک و راکت به سوی اسراییل قطع کرد. جنگنده‌های اسراییلی هم در پاسخ دست به حمله زدند و تلفات سنگین بویژه به نیروهای پلیس و شبه‌نظامیان حماس و البته غیر نظامیان وارد شد. حالا حماس از انتقام سخت صحبت می‌کند و اسراییل از ادامه‌ی حملات. شما اوضاع منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ما برای این‌که بتوانیم تحلیلی راجع به حمله‌ی جدید به نوار غزه داشته باشیم، این امر بسیار مهم است که نوار غزه بعد از خروج نیروهای اسراییل، عملاً به صورت بزرگ‌ترین زندان دنیا درآمده است.

بدین شکل که تمامی مرزهای سرزمین یک و نیم میلیون انسانی که در آن‌جا زندگی می‌کنند، به وسیله‌ی اسراییل کنترل می‌‌شود. یعنی هم از طرف دریا و هم مرزهای با اسراییل و مرز با مصر محاصره شده است.

بیکاری در این منطقه ۴۵ درصد است و نگرانی‌ها و ناراحتی‌هایی که مردم در آن زندگی می‌کنند به حدی است که آن قدر ناامیدی گسترش پیدا کرده است که تندروترین و رادیکال‌ترین عناصر می‌توانند مردم را به شورش و مقاومت دربیاورند.

بنابراین مسأله‌ی اساسی که در آن‌جا وجود دارد، مسأله‌ای است که ۴۱ سال از آن می‌گذرد: «اشغال سرزمین‌های فلسطینی» که به خشونت متقابل کشیده شده است.

بدون تردید، خشونت فلسطینی‌ها علیه مردم بی‌گناه اسراییل همیشه مورد انتقاد و محکومیت طرفداران حقوق بشر بوده است. ولی وقتی ما این را با خشونت وسیع اسراییل علیه مردم فلسطین و خصوصاً نوار غزه مقایسه می‌کنیم، هیچ تناسبی بین این‌ها وجود ندارد.

یعنی عکس‌العمل اسراییل، خیلی خیلی فراتر از تناسبی است که حقوق بین‌الملل یا اقدام و موشک‌پراکنی‌های فلسطینی بتواند آن را توجیه کند.


امروز در منطقه سر و صدا زیاد می‌کنند و اعراب دور هم جمع می‌شوند. ولی واقعیت امر این است که تناسب قدرت در منطقه طوری است که اسراییل از جهت نظامی، تفوقی بر مجموعه اعراب دارد. از جهت بین‌المللی با اتحادیه اروپا و آمریکا روابط نزدیک دارد و چهره‌ی اعراب، فلسطینی‌ها و مسلمان‌ها به خاطر فاجعه‌ی ۱۱ سپتامبر در دنیای غرب به شکلی درآمده است که حتی احساس همدردی با مردم فلسطین خیلی کمتر از گذشته شده است.

تا زمانی که این وضع و این عدم تناسب قدرت در آن‌جا ادامه دارد، بسیار بعید است که ما بتوانیم راه حل مسالمت‌جویانه‌ای برای این ماجرا داشته باشیم.

کشورهای مختلف جهان ۲۴ ساعت بعد از حملات جنگنده‌های اسراییل، واکنش نشان دادند و اغلب این حملات را محکوم کردند. اتحادیه‌ی عرب یکشنبه در قاهره تشکیل جلسه داد و عمرو موسی دبیر کل این اتحادیه گفته است این تنها آغاز حملات اسراییلی‌ها است. سخنگوی کاخ سفید آقای گوردون جاندرو، گروه اسلام‌گرای حماس را مسئول خشونت‌های اخیر دانشته است و اتحادیه اروپا که ریاست دوره‌ای آن با فرانسه است، ضمن محکوم کردن حملات اسراییل، گفته است مسأله غزه از راه نظامی حل نمی‌شود. به نظر شما آیا این قضیه راه حلی دارد؟

هیچ راه حل نظامی برای اختلاف بین اسراییل و فلسطینی‌ها وجود ندارد. ولی در عین حال دولت اسراییل هم هیچ نوع راه حل مسالمت‌جویانه‌ای را که بتواند برای فلسطینی‌ها یک کشور مستقلی ایجاد کند، نمی‌پذیرد.

امروز در کرانه‌های غربی رود اردن بیش از ۵۰۰ هزار اسراییلی سکنی گزیده‌اند. جاده‌هایی که این شهرک‌ها را به هم مرتبط می‌کند، به هیچ وجه برای فلسطینی‌‌ها قابل دسترسی نیست و بیش از ۶۰۰ پاسگاه نظامی برای جدا کردن شهرها و جاده‌های فلسطینی‌ها از همدیگر وجود دارد.

در چنین ماجرایی چگونه می‌توان انتظار داشت مردم امیدی به راه حل مسالمت‌آمیز برای این مسأله داشته باشند و تنها راه این ماجرا این است که اگر کشور‌های عرب می‌توانستند از نظر قدرت در برابر اسراییل مقاومتی یا جسارتی نشان دهند، شاید فشارهای بین‌المللی می‌توانست اسراییل را وادار کند که در برابر فلسطینی‌ها نرمش نشان بدهد.

ولی متأسفانه همه‌ی کشورهای عربی روابط بسیار تنگاتنگی با آمریکا دارند و این تظاهرات زودگذر هم هیچ تأثیری روی واقعیت‌ها و رنج مردم فلسطین ندارد.

این امید فقط این است که دولت جدید آمریکا و باراک اوباما، بر مبنای گذشته‌های خودش بخواهد یک نقش فعال‌تر و یک میانجی نسبتاً بی‌طرف‌تری بین این‌ها باشد. این تنها امیدی است که در ماه‌ها و سال آینده وجود دارد که نقش آمریکا به عنوان میانجی بین فلسطینی‌ها واسراییلی‌ها، یک نقش سازنده‌تری باشد و دنباله‌روی بی‌چون و چرا از اسراییل نباشد.


تشییع جنازه یک دختر چهار ساله که در حملات اسراییل به نوار غزه کشته شده است (عکس: رویترز)

از سوی دیگر تحلیل‌گران فرانسوی، گفته‌اند که اهداف حماس از نظر تبلیغاتی طی حملات هوایی اسراییل تأمین می‌شود. حماس که تا چندی پیش کودتا‌چی توصیف می‌شد، اکنون از سوی همه‌ی فلسطینی‌ها و توده‌های عرب مورد پشتیبانی قرار گرفته است. نظر شما چیست؟

تنها کشوری که از نظر تبلیغاتی شاید بیش از هر گروه دیگری از این فجایع بهره‌مند بشود، ایران است. برای این‌که ایران می‌تواند از نظر مادی و انسانی، کمک‌هایی به حماس از طریق سازمان ملل متحد بکند.

۸۰ درصد از مردم نوار غزه برای تغذیه خود نیاز به کمک‌های خارجی دارند. از یک سو ایران با فرستادن دوا و دارو و غذا و پوشاک به فلسطینی‌ها، نوعی حمایت‌هایی در آن‌جا ایجاد می‌کند و تبلیغات وسیع ضد اسراییلی ایران از همه کشورهای عربی فراتر می‌رود.

به همین دلیل هم است که امروز بین توده‌های عرب، احمدی‌نژاد یکی از مقبول‌ترین سیاستمداران خاورمیانه است. نه به این دلیل که احمدی‌نژاد مرهمی برای زخم این انسان‌ها پیدا کرده است یا توانایی جلوگیری از اجحاف و ظلم به آن‌ها را دارد، بلکه به این دلیل که حداقل درد دل توده‌های مردم عرب را بیان می‌کند و از آن سوء استفاده تبلیغاتی می‌کند.

این ماجرا، این بمباران و حمله‌ی جدیدی که به نوار غزه شده است، برای ایران آتوی تبلیغاتی و ابزار گسترش تبلیغات ضد اسراییلی درست می‌کند و باز هم در این بازار روان‌شناسی سیاسی منطقه، ایران به عنوان مدافع و سخنگوی مردم محروم فلسطین در می‌آید. ولی آیا پیامد عملی و تغییری در واقعیت‌ها دارد؟ به هیچ وجه.

Share/Save/Bookmark

در همین رابطه:
حملات اسراییل به غزه وارد سومین روز شد
ادامه کشتار در غزه
شورای امنیت: حملات به غزه متوقف شود
حمله اسراییل به غزه
حمله هوایی گسترده اسراییل به غزه
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

متاسفانه تحلیلهای زمانه به گونه‌ای است که نوعی حمایت از اسرائیل و مقصر جلوه دادن ایران و حماس را به ذهن متبادر می‌کند.
آمریکا از اسرائیل با دادن تسلیحات جنگی حمایت میکند ایران هم با دادن پتو و پوشاک! واقعاً عجب تناسبی!
گناه مردم غزه این است که زیر بار زورگویی نمی‌روند و دولتی را انتخاب کرده‌اند که زیر بار به رسمیت شناختن اسرائبل نمی‌رود.
برای لحظه‌ای هم که شده خودتان را جای مردمی که زیر بمباران جنگنده‌های اسرائیل در حال نابود شدن هستند بگذارید و بعد قضاوت کنید.

-- علیرضا ، Dec 29, 2008

تحلیلی خوب و منصفانه است ولی افسوس که توده های مردم معمولا دوست دارند سخنان یک جانبه و افراطی و هیجانی بشنوند که در جهت تایید فرضیاتشان باشد فرضیاتی که به دست سیاستمداران ساخته شده نه خودشان. اگر مردم به دنبال اینگونه تحلیل ها بودند نه هیچگاه دین ابزار مطامع ظالمان می شد و نه حقوق بشر

-- حامد ، Dec 29, 2008

مردم غزه به يك گروه تندروي افراطي به نام حماس راي دادن و حالا هم دارن نتيجه اش رو ميبينن،كشته شدن مردم غير نظامي به هر دليلي كه باشه محكومه، ولي خوب هر كشوري از مرزهاي خودش در برابر حملات خارجي دفاع ميكنه،مگه دولت ايران بارها عمق خاك عراق رو به خاطر راكت پرانيهاي مجاهدين خلق هدف حمله قرار نداد؟آيا اين كار نقض تماميت ارضي كشورهاي ديگه نيست؟چرا اون چيزي رو كه براي خودمون ميپسنديم براي ديگران هم نميپسنديم؟در ضمن استفاده تبليغاتي حكومت ايران از وقايع فلسطين در 30 سال اخير صرفا براي انحراف افكار عمومي داخلي از مشكلاته، وگرنه چرا براي مسلمونهاي چچن و سودان و كشمير و... دل نميسوزونن؟

-- حسين ، Dec 30, 2008

کجای صحبت های آقای فرهنگ حاکی از حمایت اسراییل یا مقصر جلوه دادن حماس است؟

اتفاقا زمانه در این چند روز نشان داده که کاملا حرفه ای با این موضوع برخورد کرده است.
و در تمام خبرها و گزارش ها به مرگ انسانها اشاره کرده است.
حال می خواهد فلسطینی باشد یا اسراییلی

-- سوسن ، Dec 30, 2008

هر انسان یا گروه و دسته ای، سرنوشت خود را با افکار و منش و انتخاب خود تعیین می کند. زیاد نباید احساساتی شد. در عرض مدت ٣٠٠٠ سال گذشته تا به امروز، نزدیک به ٤٠٠٠ جنگ های کوچک و بزرگ در تاریخ بشریت رخ داده است. منافع عده ای، چه معنوی و چه مادی در گرو این خشونت ها و جنگ ها تأمین می شود.
انتخابی،

-- Entekhabi ، Dec 30, 2008

ضلم اسرائیل و مظلومیت غزه به جایی رسیده که سایتهای حامی اسرائیل حتی رادیو زمانه مجبور به اعتراف در مورد فجایع انسانی شدند
البته طبق پیشبینی های تاریخی در دورانهای گذشته ،اسرائیلیها به طوری سرکوب خواهند شد که عبرت تاریخ میشوند

-- بدون نام ، Dec 31, 2008

به نظر من این تحلیل با نوعی سانتی مانتالیزم آمیخته است . خشونت اسرائیل به نظر من کم هم هست و من فکر می کنم خیلی ها دست اسرائیل را برای برخورد قاطع بسته اند . آخر چقدر باید در مقابل حماس مماشات کرد ؟ لابد همین حرفها را در مورد حاکمان ایران هم می گویید ؟ تحلیل ها رمانتیک به درد هیچکس نمی خورد ! جنگ یک حقیقت است ، اصولا اگر نیروهای قدرتمند و خشنی برای صیانت از آزادی و دموکراسی وجود نداشته باشند دولت ها و گروه های فاسدی مثل ایران و حماس دنیا را به قعر تباهی خواهند برد . کسی که تحلیل می کند باید مجهز به فلسفه هم باشد ، بله مشخص است که حقوق مردم فلسطین این وسط نادیده گرفته شده است اما من به جناب تحلیلگر شما می گویم اسرائیل هم خواهان این است که تمام آزادی ها و حقوق را به فلسطینی ها بدهد مشروط بر پذیرش صلح و همزیستی دو کشور مستقل فلسطینی و عبری . اما کافی ست اسرائیل کمی روزنه ها را باز بگذارد تا فرصت طلبان حماس از آزادی موجود سو استفاده کنند . به نظر من این جنگ باید تا به نتیجه ای قاطع ادامه پیدا کند ! صلح با نفرت طلبان و نفرت پراکنان نوعی حالت تدافعی و ترس است . ترسوها به صلح با شر فکر می کنند . اگر روزنامه نگاران خیال پرداز و رمانتیک مابی مثل تحلیلگر شما وجود نداشت امروز جمهوری اسلامی هم نبود مطمئنا .

-- آرش ، Dec 31, 2008

گاهی اوقات، دوستان زمانه دچار بعضی هیجانات کاذب می شوند. در این دنیایی که ما زندگی می کنیم، میلیون ها انسان در گوشه و کنار خیابان ها و کوچه ها به دنیا می آیند، بزرگ می شوند، کار می کنند، ازدواج می کنند، صاحب فرزند می شوند و می میرند. آیا مسلمان ارجحیتی بر دیگران دارند؟ قابل تعمق است که اینگونه سر و صدا ها و جنجال ها از جانب کسانی می آید که خود هیچگونه ارزش و حقوقی برای انسان ها قائل نیستند. تنها، نام برازنده برای این هوچی ها، فریبکاران است.
برازنده،

-- Barazandeh ، Dec 31, 2008

در سفری در هندوستان در کوه های هیمالیا با مردی مسن برخورد کردم و چای با هم نوشیدیم و گپی زدیم. در کشورهای غربی باین گونه انسان ها به دلیل ظاهر آنها می گو یند، فقیر یا نیازمند! امّا من تنها چیزی که در آنها ندیدم، نیاز بود. این مرد عالم، به من گفت، در این دنیا از دو تیپ آدم ها حذر کن، مذهبیون و سیاسیون. حال وقتی مخلوطی از این دو را در ایران و دیگر نقاط دنیا می بینم. پی می برم، با چه تجربه ای ملاقات کرده ام.
بی نیاز،

-- Biniaz ، Dec 31, 2008

به سران حکومت ایران و عوامل آن در خیابانها که برای فلسیطینیها اشک تمساح میریزند باید گفت
شما فقط نان همین تعزیه گردانیها را میخورید.
جوان ایرانی از بدبختی باید کلیه خود را بفروشد
و کسی برایش اشک نمیریزد ولی برای مردم غزه
گلو پاره میکنید تا دنیا ببیند چقدر دلسوز مسلمانان هستید.!!!!
آتش افروزی و فتنه هیچگاه پایدار نیست و جز
بی آبروی بیشتر برای کشو ر مصیبت زده ما
ثمره ای ندارد.
امروز روزنامه کارگراران را تعطیل میکنند ولی
دهان مردم با این ترفندها بسته نخواهد شد.!!!

-- بدون نام ، Dec 31, 2008

be nazare man esrail hagh darad

-- omid ، Dec 31, 2008

اسرائیل حق دفاع را تنها برای خود مشروع می‌داند و حملات خود را پاسخ به موشک پراکنی‌های غیردقیق حماس برآورد می‌کند درحالیکه برای مردم فلسطین حق دفاع مشروع از سرزمین مادری شان را قائل نیستند.

-- علیرضا ، Dec 31, 2008

يكي از بركات حمله اسراييل به غزه داشتن بهانه اي بس محكم و خوب براي توقيف روزنامه هاي اصلاح طلب در آستانه انتخابات رياست جمهوري

-- سعيد ، Jan 1, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)