Oct 2008


ترکیب‌بندی در نقش‌برجسته‌های ساسانی

تحقیقات جدید در دانشگاه سیدنی استرالیا بر نقش ‌برجسته‌های ساسانی، نشانگر وجود دو مکتب هنری متفاوت در ابتدای حکومت ساسانیان است که به طور هم‌زمان در مناطق مرکزی ایران فعال بوده‌اند. این تحقیق با مطالعه بر ترکیب‌بندی این نقوش به مشابهت‌های فراوانی در ساختار تصویری آن‌ها اشاره می‌کند. جزییات این تحقیق نشان‌دهنده آگاهی هنرمندان دوره ساسانی از «تناسبات طلایی» و به کارگیری اصول و قواعد ترکیب‌بندی است.



اختلاف در اتحادیه اروپا بر سر حفظ محیط زیست

بحران مالی در جهان تاثیر خود را بر مسائل مربوط به حفظ محیط زیست نیز برجای گذاشته است. در نشست سران اتحادیه اروپایی، تعدادی از این کشورها از جمله ایتالیا و لهستان با اجرای یک موافقتنامه زیست محیطی به دلیل هزینه‌های مالی آن مخالفت کردند. طبق این معاهده کشورهای امضا کننده می‌بایست به میزان بیست درصد از تولید گازهای گلخانه‌ای و دی اکسید کربن در صنایع خود بکاهند. فرانسه، ریاست دوره‌ای این اتحادیه تاکید کرده است به دلیل اهمیت فوق العاده مساله گرمایش زمین، نمی‌توان از اجرای این موافقتنامه صرفنظر کرد.



هتل‌های شوش، همچنان محل اختلاف

موافقت سازمان میراث فرهنگی کشور با احداث هتل‌هایی در محدوده باستانی شوش، مورد انتقاد شدید باستان‌شناسان قرار گرفته است. مطالعات گروه تعیین حریم و عرصه شوش نشان داده که محدوده این شهر چند هزار ساله چند برابر محدوده‌ای است که سازمان میراث فرهنگی در حال حاضر به آن استناد می‌کند. باستان‌شناسان محل احداث هتل‌ها را در عرصه آثار باستانی می‌دانند، در حالی که به اعتقاد معاون سازمان میراث فرهنگی، ساختمان‌های جدید خارج از محدوده تاریخی ساخته می‌شوند.



جزایر مصنوعی خلیج فارس و تغییرات زیست محیطی

از سال ۲۰۰۱ میلادی امارت متحده عربی پروژه ایجاد جزایر مصنوعی را در آب‌های ساحلی دوبی آغاز کرده است. جزایر سه‌گانه «نخل» و مجمع‌الجزایر «جهان» بزرگترین جزایر مصنوعی دنیا خواهند بود. ایجاد این جزایر از آن‌جا که باعث دگرگونی گسترده در بستر و سطح آبراهه خلیج فارس می‌شود نگرانی‌هایی را بابت تغییرات زیست محیطی در خلیج فارس دامن زده است. تغییراتی که زندگی آبزیان و اکوسیستم این منطقه را می‌تواند مختل کند. سازمان محیط زیست ایران از عواقب این پروژه‌ها ابراز نگرانی کرده است.



مدرنیته با تاخیر

آیا برج میلاد، چهارمین برج بلند مخابراتی دنیا، می‌تواند فراتر از کارکرد خود به نمادی از تحولات معماری در سال‌های اخیر تبدیل شود؟ پروژه ساختن برج میلاد گرچه مربوط به دوران شهرداری غلامحسین کرباسچی است، اما در سال‌های پیش از انقلاب و در طرحی موسوم به مجموعه «شهستان پهلوی» نیز ایده ساختن برجی چنین بلند برفراز تهران پیش‌بینی شده بود. آیا برج میلاد نشانه اشتراکات فکری تکنوکرات‌های ایرانی در دو مقطع تاریخی متفاوت و با یک فاصله زمانی ۳۰ ساله است؟



ابرشهر بی‌گورستان

مخالفت صریح ارتش با احداث گورستان در منطقه تلو در شرق تهران، بار دیگر به بحث‌های مرتبط با یافتن مکانی مناسب جهت احداث گورستانی جدید دامن زده است. سازمان حفاظت محیط زیست نیز بارها با اختصاص یافتن چنین مکانی در منطقه تلو به دلیل قرار داشتن آن روی گسل و احتمال آلوده شدن‌ منابع آب‌های آشامیدنی مخالفت کرده بود. این بحث‌ها در حالی ادامه دارد که طبق اظهارات مسوولان سازمان بهشت زهرا، تا چند ماه دیگر، ظرفیت پذیرش این گورستان به پایان خواهد رسید.



اسکندریه؛ موزه‌ای زیر آب

پروژه بزرگ دولت مصر با کمک معماران فرانسوی امکان دیدن ویرانه‌های یکی از شهرهای مهم دنیای باستان را در زیر آب فراهم خواهد کرد. شهری که نامش با نام اسکندر مقدونی و ماجراهای کلئوپاترا پیوند خورده است. کشف آثار متعدد شامل ابوالهول‌ها، مجسمه‌ها و کتیبه‌ها دولت مصر را به فکر ایجاد نخستین موزه زیر آب جهان انداخت. بازدیدکنندگان در طول گالری‌هایی از جنس فایبرگلاس قادر به دیدن این شهر باستانی غرق شده خواهند بود.



گفت و گو با بهروز غریب‌پور
«اپرا در ایران، با رستم و سهراب دوباره زنده شد»

بهروز غریب‌پور که همراه گروه تئاتر عروسکی‌اش برای اجرای اپرای «رستم و سهراب» اثر لوریس چکناواریان به رم سفر کرده است، به زمانه می‌گوید: «در داستان فردوسی یک قربانی بزرگ به نام تهمینه وجود دارد. من زن را در محور کار قرار دادم.» این گروه پس از رم برای اجرای اپرای مکبث اثر جوزپه وردی به شهر تورین سفر کرد. غریب‌پور رستم و سهراب را آغازگر یک مکتب نمایش عروسکی در ایران می‌داند.



وقتی زمین فرو می‌رود

استفاده و برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی باعث شده تا در سی سال گذشته سطح این منابع در ایران در حدود پانزده متر کاهش پیدا کند. این امر سبب فرونشست زمین در بخش‌های وسیعی مانند دشت‌های پستهکاری در اطراف رفسنجان، دشت ورامین و مناطق مرکزی ایران شده است. این مطالعات با استفاده از تحلیل تصاویر ماهواره ای در مرکز زمین‌شناسی آلمان صورت گرفته است. فرونشست زمین علاوه بر تهدید اراضی کشاورزی باعث خساراتی در مناطق مسکونی و صنعتی نیز شده است.