Sep 2008

مترو در مواجهه با شهرهای تاریخی

در تعدادی از شهرهای تاریخی مانند آتن، رم و پاریس شبکه قطارهای زیرزمینی وجود دارد و در بعضی موارد ایستگاه‌های آن در نزدیکی بناها و محوطه‌های تاریخی قرار گرفته است. در چند ایستگاه زیرزمینی شهر آتن، یافته‌های باستان‌شناسی در معرض دید مسافران قرار دارد. اما در برخی شهرهای دیگر ساختار زمین‌شناسی منطقه و یا وضعیت استحکامی تعدادی از بناها ممکن است اجازه عبور مترو از نزدیکی این آثار را ندهد. در ایران سازمان میراث فرهنگی با استناد به مطالعات دانشگاه اصفهان با عبور مترو از خیابان چهارباغ این شهر مخالف است.

روز کوهستان پاک

اگر تلاش بسیاری از دوستداران طبیعت نبود، ما اکنون باید روی تلی از زباله به قله دماوند صعود می‌کردیم. این سخن عباس محمدی، مدیر گروه دیده‌بان کوهستان در انجمن کوهنوردان ایران است. دماوند گرچه از سوی سازمان میراث فرهنگی به ثبت ملی رسیده، اما هم‌چون بسیاری از کوهستان‌های دیگر ایران با آلودگی‌های محیط زیستی رو به روست. محمدی در روزی که به نام «کوهستان پاک» نام‌گذاری شده، تصویر کنونی کوهستان‌های ایران را غم‌بار توصیف می‌کند و از عوامل مختلف تهدید کننده آن‌ها نام می‌برد.

شورای شهر: مترو وارد چهارباغ می‌شود

محمدعلی دادخواه وکیل دادگستری و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر در پی تصمیم مجدد شورای شهر اصفهان در هفته گذشته مبنی بر عبور مترو از خیابان تاریخی چهارباغ، به زمانه می‌گوید: «این کار شورا برخلاف قانون است، چون قبلاً شعبه پنج دادگستری اصفهان دستور توقف این پروژه را صادر کرده است.» او همچنین از مطالعاتی سخن می‌گوید که آسیب‌رسان بودن عبور مترو به ساختمان‌ها و محور تاریخی دوران صفوی را نشان می‌دهد. سازمان میراث فرهنگی نیز بارها مخالفت خود را با عبور مترو از این محور اعلام کرده است.

هرات در گذر تاریخ

برپایی ارگ تاریخی هرات را به اسکندر مقدونی نسبت می‌دهند، گرچه به اعتقاد آرش بوستانی سرپرست مرمت این شهر، هنوز دلیل محکمی در این مورد وجود ندارد و ممکن است قدمت این ارگ به پیش از فتح هرات توسط سپاه مقدونی برسد. شیوه آب‌رسانی زیرزمینی شهر نیز که بیش از هزار سال قدمت دارد به همراه آب‌انبارهای آن یکی از جنبه‌های مهم شهرسازی قدیم هرات است. قوام الدین شیرازی معمار ایرانی قرن نهم کار ساخت تعدادی از مهم‌ترین بناهای شهر را برعهده داشته است.

اراده‌ای برای حفظ محیط زیست وجود ندارد

ایران جزو ده کشور اولی است ‌در دنیا که با مسایل حاد زیست محیطی مانند فرسایش خاک، نابودی جنگل‌ها و خشک شدن تالاب‌ها رو به روست. این هشدار را طی روزهای گذشته چندی از استادان سرشناس محیط زیست در قالب بیانیه‌ای منتشر کرده‌اند. ضمن آن که حمله هفته گذشته تعدادی از متصرفان زمین در پارک ملی سرخه حصار هم در این بیانیه به شدت مورد اعتراض قرار گرفته است. ناصر کرمی، اقلیم شناس و روزنامه‌نگار عرصه محیط زیست در مورد این بیانیه با زمانه گفت و گو کرده است.

جایزه یونسکو برای مرمت شهر تاریخی هرات

آرش بوستانی، حفاظت‌گر و مرمت‌گر ایرانی و سرپرست پروژه مرمت شهر تاریخی هرات می‌گوید: «یکی از دلایل تعلق گرفتن جایزه یونسکو به این پروژه کار در شرایط ويژه و دشوار پس از جنگ و تلاش برای پرداختن به موضوع فرهنگ و میراث فرهنگی در کشوری بود که هنوز هم به‌طور کامل از وضعیت جنگ‌زدگی بیرون نیامده است.» تبدیل یک خانه تاریخی به مدرسه موسیقی نیز در کنار مرمت مساجد، آب‌انبارها و گذرهای تاریخی مورد توجه یونسکو قرار گرفته است.

آلودگی کاریز‌های تهران

بیش از پانصد رشته کاریز در تهران وجود دارد که تعداد زیادی از آن‌ها متروک و یا نیمه فعالند. از این تعداد کاریز فعال نیز بیشتر آن‌ها بر اثر نفوذ پساب‌های صنعتی و فاضلاب‌های مسکونی به شدت آلوده هستند. طبق برآوردها ساماندهی این قنات‌ها می‌تواند حجم زیادی از آب را وارد چرخه مصرف و توسعه فضای سبز تهران کند.