May 2008


گفت و گو با عبدالجبار کاکایی، شاعر:
استفاده‌ی ابزاری جناح‌های سیاسی از جنگ

عبدالجبار کاکایی، شاعر درباره‌ی علت حمایتِ صرفِ دولتی از ادبیات جنگ می‌گوید: « یکی از نقاط ضعف فرهنگی ما در خصوص جنگ، همین حمایت غلط دولتی از ادبیات مقاومت و جنگ است. نقطه ضعف دیگر برمی‌گردد به فرهنگ عمومی ما و فاصله روشنفکران از موضوع جنگ، به خاطر شائبه سیاسی که در اطراف این مساله وجود دارد. یعنی واقع‌نگری، فدای مصلحت‌طلبی شده است. این دو علت فکر می‌کنم جزو عوامل اساسی است که ادبیات جنگ را به شکل دولتی تبدیل کرده است.»



گزارشی از تخریب یک اثر ملی در نیشابورر
وقتی میراث فرهنگی زورش به امام جمعه نمی‌رسد

یکی از آثار ملی کشور مدرسه‌ای موسوم به «گلشن» در شهر تاریخی نیشابور است. این مدرسه که بعد از تیموریان تخریب شده بود، در دوران صفویه بازسازی شد و در دوران قاجار و پهلوی مرمت شد و از همان دوران قاجار نیز به عنوان حوزه‌ی علمیه به‌کار گرفته شد. این بنای ملی در دو نوبت بدون توجه به کاشی‌کاری‌های عهد تیموری و صفویه با تمام توان تخریب می‌شود.



گفت‌وگو با نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر
وقتی هر کس تشخیص مرگ دیگری را بدهد

یکی از پرمناقشه‌ترین پرونده‌های ایران، پرونده‌ی قتل‌های کرمان بود که متهمان آن بعد از چند سال آزاد شدند. آن‌ها یک زن و شوهر و سه فرد دیگر را به طور جداگانه کشته بودند و مدعی بودند که بنا بر سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی، تشخیص به فساد و مهدورالدم بودن داده‌ و به این دلیل آن‌ها را کشته‌اند. درباره‌ی این‌که چه فرایندی در کشور باعث می‌شود افراد بتوانند خودمحور قانون تدوین و بر اساس آن عمل کنند و به خود اجازه کشتن دیگران را بدهند، با نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر گفت‌وگو کردم.



در گفت‌وگو با احمد منتظری
آیت‌الله منتظری: بهایی‌ها باید از حقوق شهروندی برخوردار باشند

آقای حسینعلی منتظری بهایی‌ها را جزو کفار می‌داند؛ اما حربی ندانسته و معتقد است تا بر علیه اسلام فعالیتی نداشته باشند، از حقوق شهروندی مانند مسلمانان برخوردارند. این خبر در رسانه‌ها اختلافاتی را ایجاد کرد. یکی از اعضای دفتر این آیت‌الله اعلام کرد که نظرات آیت‌الله منتظری درست منعکس نشده است. مجتبا لطفی هم‌چنین ادامه داد که در اصل موضع آیت‌الله منتظری در مورد بهاییت تغییری نکرده است. با احمد منتظری، فرزند و مسئول دفتر آیت‌الله منتظری در این زمینه صحبت کردم تا روشن‌تر نظرات این آیت‌الله را درباره بهاییان ایران بدانیم.



یک شهروند تهرانی از گرانی‌ها می‌گوید
فردا برای خرید دیر است

تغییر یک‌باره قیمت کالا‌های عمومی بسیاری از شهروندان ایرانی را بهت‌زده کرد. در طول یک ماه گذشته ایرانیان با رشد بالای قیمت و گرانی مسکن و ارزاق عمومی مواجه شدند. با مریم احمدی‌پور، کارمند و شهروند تهرانی درباره گرانی‌های اخیر صحبت کردم. از او خواستم تا برای ما از شرایط زندگی‌اش صحبت کند. او می‌گوید: «وقتی می‌بینم که روزبه‌روز قیمت‌ها بالاتر می‌رود و روزبه‌روز شرایط زندگی برای من شهروند بدتر می‌شود، بنابراین هیچ اتفاقی نمی‌افتد و کسی به فکر من نیست.»



گفت‌وگو با غلام‌رضا هرسینی، وکیل درویش‌های نعمت‌الهی
«کنترل تند‌روی‌ها به نفع خود نظام است»

چندی پیش در امیدیه، شهری در نزدیکی اهواز، به یکی از محافل دراویش با بمب دست‌ساز آتش‌زا (کوکتل مولوتوف) حمله شده است. در طی این حمله که توسط گروهی موسوم به منصورون دو انجام گرفته، این گروه تاکید کرده که در صورت ادامه برگزاری این جلسات برخورد شدیدتری خواهد کرد و تا تابودی کامل این محافل پیش می‌رود. چنین گروه‌هایی تاکنون مسجد دراویش را در قم و بروجرد تخریب کرده‌اند. در این باره با غلام‌رضا هرسینی، وکیل درویش‌های نعمت‌الهی گفت‌و‌گو کردم.



گزارشی درباره‌ی امید به زندگی در ایران
امیدوارم؛ پس هستم

چه کسی از فردای خودش خبر دارد؟ بارها این جمله را شنیده‌ام؛ از آدم‌های مختلف. آدم‌هایی که وقتی از افق‌های کمی دور زندگی با آن‌ها صحبت می‌کنی، این جواب را به تو می‌دهند. این نگاه معنادار به زندگی همیشه ماحصلش این جمله نیست. در یک بررسی که توسط سازمان بهزیستی انجام گرفته است، اینک حدود ۳۰ درصد از ازدواج‌ها در کشور منجر به طلاق می‌شود. این طلاق‌ها به صورت عمده به دلیل فقر مالی، عدم کامیابی جنسی و اعتیاد است. راستی، شما آخرین بار کی خندیده‌اید؟ این سؤالی‌ست که شاید پاسخگوی دلیل آن طلاق‌ها نیز باشد.



بهنود شجاعی هنوز در نزدیکی چوبه‌دار است

به دستور رئیس قوه قضائیه، حکم اعدام بهنود شجاعی، نوجوانی متهم به قتل در هفده سالگی، در آخرین ساعت باقی مانده برای اجرای حکم، برای یک ماه به تعویق افتاد. این تاخیر برای گرفتن رضایت از خانواده مقتول بود. محمد اوليائی فرد، وکیل بهنود شجاعی در رابطه به زمانه می‌گوید که اعاده دادرسی برای این‌گونه پرونده‌ها بسیار سخت است: «اینک تعداد کسانی که در سن نوجوانی مرتکب بزه و قتل شدند و منتظر حکم اعدام‌شان هستند، چیزی حدود ۶۰، ۷۰ نفر هستند و اعاده دادرسی آن‌ها هم پذیرفته نشده است.»



گفتگو با دکتر داوود هرمیداس باوند پیرامون روابط ایران و همسایگان و موضوع خلیج فارس
«ایران مقتدر، بی‌شک موجب ناخشنودی اعراب است»

خلیج فارس،‌ این آبراه اقتصادی، تجارتی و استراتژیکی جنوب ایران، مدت‌ها است به عرصه بازی‌های سیاسی و نظامی از سوی همسایگان عرب ایران و نیز دولت‌های غربی مبدل شده است. به بهانه روز جشن خلیج فارس با دکتر هرمیداس باوند، استاد دانشگاه تهران درباره خلیج فارس گفتگو کردم. موضوع این گفتگو حول محور سکوت دولت‌مردان ایرانی در برابر این تمامیت‌خواهی‌های اخیر در شمال و جنوب ایران توسط همسایگانش بود.



خواسته‌های صنفی دانشجویان بیرجند در انتظار پاسخ

دانشجویان دانشگاه بیرجند از روز شنبه چهاردهم اردیبهشت ماه در اعتراض به مشکلات صنفی خود از قبیل شلوغی خوابگاه‌ها، کیفیت نامطلوب غذاهای سلف سرویس و کمبود امکانات رفاهی اقدام به برگزاری یک تحصن کرده‌اند. مسوولان این دانشگاه در پی آن هستند تا با کسب بودجه بیشتر به درخواست دانشجویان معترض پاسخ گویند. من با نماینده دانشجویان متحصن در همین زمینه صحیت کردم.



توفان شن در خوزستان، یادگار جنگ

خوزستان در یک ماه گذشته بیش از چهل بار مورد حمله توفان و گرد و غبارها قرار گرفته است. ادارات دولتی، بانک‌ها ،‌مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شدند و میزان آلودگی هوا بیست برابر خد مجاز اعلام شد. سعید هرمزی از اهالی خرمشهر می‌گوید: «‌قبل از جنگ درخت این‌جا زیاد بود. زمانی که جنگ شد این درخت‌ها بر اثر جنگ از بین رفتند. هم سمت عراق و هم سمت ایران. آن موقع شلمچه که ما رفتیم، بیابان‌هایش اکثراً جنگل بود. درخت خرما و این‌ها بود. ولی زمانی که جنگ تمام شد دیگر عراق که اصلاً رسیدگی نمی‌کند و ایران هم که هیچ.»



آزادی مطبوعات در گفت و گو با وبلاگ‌نویسان:
آزادی برای مطبوعات یا مطبوعات برای آزادی؟

مرضیه کوهستانی، روزنامه‌نگار در گفت و گو با زمانه درباره‌ی مرزهای آزادی مطبوعات می‌گوید: «به نظرم یک‌سری چیزها هم خیلی تابو است. یعنی ما خیلی چیزها را که ضد‌اخلاق می‌دانیم، شاید ضد‌اخلاق نباشد. فقط ما آن‌ها را تابو کردیم و به خودمان حق نمی‌دهیم که درمورد آن‌ها بگوییم، بنویسیم، حرف بزنیم. مثلاً سکس یکی از آن مباحث است. نه، من فکر می‌کنم ‌مخاطب حق دارد درمورد چیزهایی هم که تابو است و یا ضد اخلاق قلمداد می‌شود، بداند.»



گفت و گو با مانا نیستانی، به بهانه روز جهانی گرافیک:
«خود سانسوری، خطرناک‌تر از هر سانسوری است»

مانا نیستانی، کارتونیست ایرانی، به مناسبت روز جهانی گرافیک، در گفت و گو با زمانه می‌گوید: «‌متاسفانه حتا بین بعضی از هنرمندان و روشنفکران ما مطرح می‌شود که اعمال محدودیت، باعث رشد و بروز خلاقیت می‌شود. نه، سانسور فقط خلاقیت را می‌کشد. نهایت اتفاقی که می‌افتد این است که هنرمندان برای این‌که چیزی را نشان بدهند، شروع می‌کنند به راه‌ها را دور زدن و به قول معروف، لقمه را از پشت پیچاندن و هزار یک نوع کلک که برای این‌که یک چیز ساده را بگویند.»