Oct 2010


به بهانه‌ی سالگرد انقلاب اکتبر
اضطراب لنین

آرمین مالکی: اضطراب لنین، اضطراب کسیست که تصمیمی کلیدی می‌گیرد. او تاریخ را به صورت عمارت عظیمی که هم اکنون بر سرش آوار می‌شود نمی‌بیند. مواد منفجره می‌آورد تا خود، عمارت تاریخ را منفجر کند. در لحظه‌ای که در‌های سرنوشت را گشاده می‌یابد، دست به انتخاب می‌زند. مضطرب است، تا عمق وجودش از دشواری این تصمیم گیری لرزیده، اما از تصمیم گرفتن باز نمی‌ماند



بخش دوم و پایانی
فرایند تشکیل شورای انقلاب

سحاب سپهری: بلافاصله بعد از بازگشت به ایران، آقای خمینی در روز ۱۶ بهمن سال ۱۳۵۷ آقای بازرگان را به نخست‌وزیری منصوب و او را مامور تشکیل دولت موقت کرد. در آن زمان متن حکم نخست‌وزیری آقای بازرگان در تلویزیون خوانده شد و ویدئوی آن در یوتیوب وجود دارد. آیت‌الله خمینی در ابتدای متن حکم نخست‌وزیری مهندس بازرگان نوشت: «بنا به پیشنهاد شورای انقلاب و بر حسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آرای اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران ... جنابعالی را ... مامور تشکیل دولت موقت می‌نمایم.»



بخش نخست
فرایند تشکیل شورای انقلاب

سحاب سپهری: شورای انقلاب در تاریخ نزدیک ایران نقشی کلیدی بازی کرد. با این همه، روند تشکیل و عملکرد این شورا و تاثیر آن در سیر حوادث تاریخ اخیر ایران کمتر مورد توجه متناسب قرار گرفته است. نوشته‌ی حاضر یک بررسی کلی از تشکیل شورای انقلاب و روابط کلی در داخل ساختار قدرت را ارائه می‌دهد تا بتوان به شناخت بهتری از روابط بین آقایان بنی‌صدر و خمینی در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۰ دست یافت.



نگاهی دیگر به حملات انتحاری فلسطینیان
چه کسی دوست دارد «خود» را منفجر کند؟

لیلا رهنما: مگر کودکان بی گناه اسراییلی چه خطری متوجه مبارزان فلسطینی می‌کنند که باید قربانی این انفجارها شوند؟ پاسخ این است که غیرنظامیان به ظاهر خطری برای مبارزان فلسطینی ندارند. آنها هرگز سلاحی به دست نمی‌گیرند، آنها هرگز علیه فلسطینیان نمی‌جنگند و فقط به زندگی صلح‌آمیز مشغولند. ولی یک فلسطینی یا به عبارت بهتر یک مبارز فلسطینی هرگز به یک شهروند اسراییلی به این چشم نگاه نمی‌کند. برای او زندگی صلح‌آمیز شهروندان اسراییلی فقط یک تقسیم وظایف در راستای هدف نابودی وطن وی است.



خوانشی از عکس‌‌‌های جنگ مهدی منعم - بخش دوم
قربانیان غیرنظامی‌ مین

لی‌لی اکبری: علی‌رغم تلاش‌‌‌های جهانی انجام شده پیرامون مشکل مین، مناطق بسیاری هم‌چنان آلوده به مین‌‌‌های زمینی هستند به طوری که تخمین زده می‌شود حدود ۴۵ تا ۵۰ میلیون مین در زمین‌‌‌های حداقل ۷۰ کشور دنیا وجود دارد. ایران با داشتن حدود ۱۸ میلیون مین، یکی از کشورهای آلوده به مین دنیا محسوب می‌شود. گزارش‌‌‌ها نشان می‌دهد که همچنان سالیانه مین‌‌‌ها ۱۰ هزار غیرنظامی ‌را کشته یا مجروح می‌کنند.



هدف جنبش سبز و جایگاه انتخابات آزاد

آرش سلیم: این که جنبش سبز به کجا می‌رود و چگونه سرنوشت ایران و ایرانیان را رقم خواهد زد، این روزها موضوع بحث‌ها و مقالات متعددی است. گفت‌وگوهایی که پیرامون سرنوشت جنبش و به ثمر نشاندن تلاش‌های یک قرن اخیر ایرانیان برای آزادی و دمکراسی در جریان است، بسیار مفید، امیدوارکننده و قابل تقدیر است. اما در مواردی این گفت‌وگوها به درگیری‌های لفظی غیر ضروری و طولانی و در نتیجه‌ی هرز رفتن انرژی‌ها می‌انجامد.



خوانشی از عکس‌‌‌های جنگ مهدی منعم - بخش دوم
خیره در چشمان جنگ

لی‌لی اکبری: مهدی منعم در سال ۱۳۶۲ عکاس خبرگزاری ایرنا بود. آن زمان یک گروه از کارشناسان سازمان ملل متحد برای بررسی حملات هوایی رژیم عراق به مناطق مسکونی، به ایران آمده بودند که شهر بانه توسط هواپیماهای عراقی به شدت بمباران شد. منعم به بانه سفر می‌کند و اجساد بی‌شماری از کشته‌شدگان غیر نظامی را می‌بیند که مردم مشغول دفن آن‌‌‌ها بودند. در گوشه‌ای از شهر مردم پوکه‌‌‌های زیادی را جمع کرده و منتظر رسیدن کارشناسان سازمان ملل بودند.



آخرین نطق شاه در روز ۱۴ آبان ۱۳۵۷
صداهای ماندگار - ۲

سحاب سپهری: روز ۱۴ آبان سال ۱۳۵۷ روزی بسیار مهم در روند انقلاب سال ۱۳۵۷ و در تاریخ نزدیک ایران است. در روز ۱۴ آبان سال ۱۳۵۷ شاه برای آخرین‌بار از رادیو- تلویزیون پیامی فرستاد که به پیام «من صدای انقلاب شما مردم ایران را شنیدم» معروف شد. آخرین نطق شاه در روز ۱۴ آبان در ادامه‌ی تظاهرات روز قبل از آن بود. در روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ تظاهرات بسیار بزرگی در سطح گسترده‌ای از شهر تهران بر پا شد که ساعت‌ها طول کشید.



خوانشی از عکس‌‌‌های جنگ مهدی منعم - بخش اول
قربانیان جنگ، سفیران صلح

لی‌لی اکبری: به مناسبت روز جهانی صلح، نمایشگاهی از عکس‌‌‌های «مهدی منعم» در تالار پاییز خانه هنرمندان به نمایش در آمد. این نمایشگاه جایی برای دیدن آدم‌هایی است که بعد از جنگ کمتر دیده شده‌اند. جنگ قربانیان خود را فراموش می‌کند تا نفسی تازه کند و جامعه‌‌‌ها و انسان‌‌‌های دیگری را در کام خود بسوزاند. منعم طی ۲۰ سال پس از پایان جنگ به سراغ قربانیان آن رفته تا با دوربینش با نسیانی که در ذات بی‌رحم همه جنگ‌ها نهفته است مقابله کند.



دهه شصت ما و دوران طلایی آن‌ها

بهنام امینی: از آن روزی که میرحسین موسوی در لابه‌لای اظهارنظرش تعبیر «دوران طلایی امام راحل» را به کار برد باب جدیدی در مباحثه درباره دوره زمام‌داری آیت الله خمینی و بویژه دهه شصت گشوده شده است. با وجود نوشته‌ها وگفته‌‌های فراوانی که درباره دهه شصت موجوداست همچنان نیازبه توصیف وتحلیل فضای عمومی آن سال‌ها کاملا محسوس و ملموس است.



بر سنگ گوری سبز

آرمین مالکی: بیایید دو مورد متمایز را کنار هم بگذاریم. به خیابان آوردن مردم جهت نمایش سیاسی، گرچه همیشه به نوعی تهدید کاربرد زور را با خود به همراه دارد، ولی می‌تواند تاکتیک سیاسی‌ای کاملا متفاوت از خود کاربرد زور باشد. دوم آن که در عمل، شرایط کنش سیاسی، یعنی طبیعت نظم حاکم، است که رابطه‌ی این دو پدیده‌ی متمایز را تعیین می‌کند. اگر در شرایط حاکمیت رژیمی سرکوبگر، دست به نمایش سیاسی بزنید، با سرکوب روبرو می‌شوید و حالا برای این که زنده بمانید یا باید فرار کنید و یا باید زور به کار ببرید.



با پای پياده نمی‌توان رفت

مهسا صارمی: پنج ماه است كه عاشق اِلِنور شده‌ام. النور پسر بزرگی است كه هوش سرشار دارد. زيبايي خيره‌كننده دارد و خوب می‌داند كه چه‌طور همواره عاشق خودش نگهت دارد. النور واژه‌چين قهاری است. پنج ماه پيش هوا بارانی بود. اواسط بهار. روزهايی كه رايحه‌ی خوبی داشت. خيلي خوب. بر زمين می‌نشست. رو به روی تو كه به روی شكم، نيمه‌برهنه بر روی تخت دراز كشيدی.