شب‌نشینی در کافه زمانه، شب یلدا در اسرائیل

گفتگو: معصومه ناصری

کافه زمانه در شب یلدا چند مهمان ویژه از وبلاگ‌نویسان ایرانی داشت که در نقاط مختلف دنیا زندگی می‌کنند. فرهاد مرادیان که در وبلاگستان صاحب کافه گینزبورگ است و در اسرائیل زندگی می‌کند یکی از مهمانان شب‌نشینی یلدا در زمانه بود.
از سر کنجکاوی و نه فضولی! با فرهاد مرادیان هم درباره شکل و شمایل و قد و قواره‌اش حرف زدم و هم درباره برگزاری شب یلدای ایرانی در اسرائیل.

او ابتدا از وبلاگ‌نویس شدن و تجربه کافه‌داری‌اش در فضای مجازی می‌گوید:

از وقتی که وبلاگ‌ها شروع به کار کردند، من خیلی علاقه داشتم که وبلاگی به زبان فارسی برای کسانی که در اسرائیل زندگی می‌کنند و جامعه ایرانیانی که در اسرائیل زندگی می‌کنند، باز کنم. بعد از آن متوجه شدم که متاسفانه اینجا کسانی که فارسی را خوب بلدند، سنی ازشان گذشته و شاید دسترسی به کامپیوتر ندارند و جوان‌ها هم ممکن است که این بلاگ را نخوانند، این بود که از روی علاقه‌ای که خودم به ایران، به زبان فارسی و به زادگاه خودم شهراراک که در آن بدنیا آمدم دارم شروع کردم به نوشتن وبلاگ.
از همان روز اول برای من یک سورپرایز شد چون از تمام دنیا کسانی که به عناوینی من را می‌شناختند و یا نمی‌شناختند یا آشنایی داشتند یا نداشتند، برای من کامنت گذاشتند و ایمیل فرستادند.

یکی از کارهایی که من سعی می‌کنم در اسرائیل انجام دهم و خوشبختانه حتی با چند روزنامه‌نگار هم دراینجا در تماس هستم، این است که می‌خواهم به آنها بفهمانم که جامعه ایرانی با حکومت ایرانی فرق می‌کند. فکر می کنم که در دنیا ایران را از نظر حکومت ایران نگاه می‌کنند و خوشبختانه ما اینجا تا حدی موفق شدیم که این نگاه را تغییر بدهیم.

حتی در دانشگاه تل‌آویو من در همایش‌ها شرکت می‌کنم و کسانی که درباره ایران صحبت می‌کنند با آنها در تماس هستم (منظورم اسرائیلی‌ها هست) و حتی یک قسمت از خبرها را برایشان ترجمه می‌کنم و می‌فرستم برای اینکه به آنها نشان دهم که واقعا مردم ایران با حکومت ایران فرق می‌کنند.

خوشبختانه کافه من باعث شد که با دوستان خیلی خوب ایرانی در سرتاسر دنیا آشنا شوم و این برای من نقطه‌ خیلی خوشحال کننده است و می توانم بگویم از وقتی که این کافه را باز کردم، زندگی‌ام تغییر کرده است.

من 4-53 کیلو هستم، قدم نسبتا کوتاه است، اخیرا موهایم را فر کردم، عینکی هم نیستم حالا شما بگویید که چه شکلی هستید؟

قد من حدود 167 هست، 74 کیلو هستم، چیزی هم که همیشه جالب است، همکارانم سنم را پایین‌تر حدس می زنند، حدود ده سال پایین‌تر که این برای من جالب است.

خب خوب مانده‌اید! چه چیزی باعث این شده است؟ در اسرائیل خوش می‌گذرد؟

نه در اسرائیل خوش نمی‌گذرد شاید از این نظر که من دنیا را سخت نمی‌گیرم. برای اینکه خیلی از چیزهایی که مردم به دل می‌گیرند من سعی می کنم به دل نگیرم و حل کنم و حتی بین همکاران اسرائیلی هم به این معروفم که آرام هستم.

اراک به دنیا آمدید؟
بله.

چند سال است که در ایران نیستید؟
از زمان انقلاب از ایران بیرون آمدم. شما چند سال است که آنجا هستید؟

من آخرین بار 5-4 ماه پیش ایران بودم.
می‌گویند که ایران از نظر هوا اوضاعش خراب است و بعضی از شهرهای اطراف مانند اراک را می‌گویند پیشرفت نکرده است ولی من منتظرم که بتوانم برای مدتی به آنجا بروم و از آنجا بازدید کنم.

اراکی که من دیدم و می‌شناسم در سال‌های اخیر بیشتر یک شهر صنعتی شده است و ساختار مدنی محلی ندارد، انشالله که برگردید و دوباره اراک را ببینید و شب چله را در اراک برگزار کنید.
اما دیروز ما با دوستانمان صحبت می‌کردیم و بعضی‌ها می‌گفتند که دیگر کسی در خارج از ایران به شب چله اهمیت نمی دهد، البته شاید طبیعی باشد. ممکن است جایی انار و هندوانه و آجیل پیدا نشود. این لوازم بساط شب یلدا در اسرائیل پیدا می‌شوند؟

از نظرآجیل که اینجا مسئله‌ای نیست. در اینجا بحرانی هم بین اسرائیل و آمریکا راجع به پسته‌های ایران بود و بحران این بود که اسرائیل سالانه ده‌ها میلیون دلار پسته ایرانی از طریق ترکیه خریداری می‌کند و آمریکایی‌ها می‌گفتند که اگر تحریم اقتصادی هست چرا اینکار را می‌کنید.
از نظر انار هم در این یکی دو سال اخیر پرورش انار هم رواج پیدا کرده و انار هست. هندوانه هم هست.

خوشبختانه بساط شب یلدا را دارید خود شب یلدا را دارید؟
من و پدر و مادرم تمام اعیاد ایرانی را داریم. مثلا یکی از مشکلاتی که ما داریم شبهای عید نوروز، این است که من باید به دنبال کوزه کوچک برای درست کردن سبزه بگردم چون مادرم در آن زمان علاوه بر اینکه سبزه درست می‌کرد یک نوع سبزه دیگر هم درست می‌کرد با کشیدن جوراب روی کوزه‌های کوچک و الان هم یکی از مشکلات من این است که دنبال همچین کوزه‌هایی بگردم و قبل از شب عید آن را گیر بیاورم.

ما همیشه این مراسم را برگزار می کنیم. مراسم عید نوروز را ایرانی‌ها در تالارهای بزرگ می‌گیرند. البته منظورم سخنرانی‌های پیرامون نوروز است که در تالارها می‌گیرند و در سال‌ها اخیر عکس‌های مختلفی دارم که این مراسم در تالارهای بزرگ انجام شده بود و شب چله و یلدا هم به همین ترتیب. تقریبا تمام اعیاد ایرانی را حفظ کردیم.



اگر قرار باشد ما در شب یلدا برای شما یک فال حافظ بگیریم دوست دارید که این فال را با صدای چه کسی بشنوید؟

من پریسا را دوست دارم و شجریان هم که دیگر هیچ. من تمام آلبوم‌های او را دارم و این اواخر هم حدود یکسالی است که تار خریده‌ام و سعی می‌کنم که یاد بگیرم و معلمش را هم پیدا کردم.

ما گفتگوی فال شب یلدا را با یک فال حافظ با صدای پریسا تمام می‌کنیم.
شما این مصاحبه را در رادیو پخش می کنید؟

بله.

می‌توانم خواهش کنم که یک چیز خصوصی از من پخش کنید؟

خواهش می کنم.
این شب یلدا، شب جشن تولد یکی از دوستان خیلی خوب من در ایران است که البته نمی‌توانم اسمش را ببرم و او هم وبلاگ‌نویس است. می‌خواستم این شب را به او تبریک بگویم.

خب تولد دوست آقای کافه‌چی گینزبورگ هم مبارک! اگر خواستید ما می‌توانیم یکی از آهنگ‌های حافظ خوانی خانم پریسا را به همین دوست شما تقدیم کنیم.
خیلی عالی می‌ِشود که من این را تقدیم ایشان کنم. اتفاقا ایشان از طریقی یک کتاب حافظ هم برای من فرستاده است.