سيصد؛ سربازان دوجنسيتی و هموسکسوئل پارسی

علی جامی

تبليغات دست راستی! خشونت مفرط! پستان ها! اروتيسم همجنس گرايانه! همه اينها در 117 دقيقه از عمرم با چنان سرعتی گذشت که واقعا سرگيجه گرفتم. من در باره فيلم 300 حرف می زنم. برای آنها که نمی دانند می‌گويم که اين فيلم اقتباسی از رمان گرافيکی فرانک ميلر است که خود تا حدی از فيلم ديگری به نام 300 اسپارتی الهام گرفته شده است.

اين فيلمی نيمه-تاريخی بر اساس جنگ ترموپيل که در 480 سال قبل از ميلاد رخ داده ساخته شده است.

طرح اصلی داستان فيلم اين است:
کشور پارس می خواهد برای گسترش امپراتوری اش به اروپای مدرن حمله کند ولی اسپارت ها با آن مخالف اند و مجبور می شوند با ارتش پارسيان بجنگند اگرچه نمی توانند چون حق ندارند مزاحم فستيوال مقدس Carneian شوند.

با اين حال لئونيداس پادشاه اسپارت 300 نفر از بهترين جنگجويان اسپارت را جمع می کند تا جنگی را با يک ميليون ارتش قدرتمند پارسی شروع کند. جنگ های زيادی بين آنها درمی گيرد و پارسيان تلفات زيادی می دهند و اسپارت ها نيز سرانجام در نقطه اوج داستان همگی کشته می شوند.
به نظر می رسد که اين هم يک فيلم حماسی جنگی ديگر از محصولات هاليوود است ولی اين فيلم بحث و جدل های زيادی را در داخل ايران برانگيخته و من می خواهم ببينم که آيا اين فيلم اصلا ارزش اين بحث و جدل ها را دارد یا نه؟

پس از خريد بليط هايمان و بحث با پرسنل سينما در مورد اين‌که به يکی از رفقايم اجازه ورود به سالن را بدهند(چون فيلم برای افراد بالاتر از پانزده سال درجه بندی شده و ما همگی 14 ساله بوديم ولی من با زبان بازی توانستم آنها را راضی کنم) و بعد از خريد اسنک‌هايمان وارد سينما شديم. وقتی نشستيم تبليغ فيلم‌ها پخش می‌شد و پس از قدری حرف زدن و جوک گفتن فيلم شروع شد.

با ديدن اولين تصويرها با خودم گفتم: « به! چه تصاوير فوق العاده ای. از پس زمينه و کارگردانی فيلم خوشم می‌آد» و اين درست بود. به نظر من فيلم قطعا جايزه بهترين کارگردانی را خواهد گرفت. فيلمبرداری فيلم بی‌نقص است اما اين تنها نکته خوب فيلم برای 30 تا 60 دقيقه اول آن است. ولی فيلم همچنان ادامه يافت و سعی کرد به پلات آن عمق بيشتری بدهد اما بی فايده بود. ديالوگ ها خسته کننده و داستان آن کلا ضعيف بود و در مجموع فيلم توهينی بود به حقوق من. احساس انزجار کردم و حس کردم حقوق ام نقض شده است. کارگردان تکنيک روايتی ای را تا آخر فيلم به کار می گيرد که خيلی موثر است و با نمايش بزرگ شدن پسر بچه اسپارتی شروع می شود.

به طور خلاصه می گويم، پسر بچه‌های اسپارتی از زمانی که متولد می شوند تنها برای يک هدف تربيت می شوند و آن اين است که به يک سرباز ماهر تبديل شوند و اگر نتوانند و چنانچه فيلم می گويد« نحيف و مردنی» باشند، وسط اسکلت‌های بچه‌های مرده پرت می شوند. آنها پس از آنکه توانستند روی پای خود بايستند، ياد می گيرند که چگونه بجنگند. آنها با مردان بزرگسالی که آنها را وحشيانه کتک می زنند می جنگند تا مراحل بعدتر که به مخلوقات توخالی، بی روح و وحشی تبديل می شوند.

فيلم در واقع داستان لئونيداس را تعريف می کند که در سن 5 سالگی بچه ديگری را می کشد.
عالی است. بياييد بچه هايمان را طوری بزرگ کنيم که اصلا درد يا هيچ احساس ديگری از خود نشان ندهند.

بعد از اين باز هم حقوق انسانی ديگر من نيز نقض می شود. صادقانه بگويم که نزديک بود در جايی از فيلم سالن را ترک کنم. انگار که اين فيلم برای توهين به من درست شده بود. احساس کردم 11 پوند هدر دادم که يک فيلم ضعيف ببينم.

در صحنه بعدی لئونيداس را می بينيم که تبديل به مرد بزرگی شده است و سرانجام تصويری از يک مرد پارسی نشان داده می شود. اصلا تحت تاثير قرار نگرفتم. آنچه که ديدم تصويری از يک پارسی بود که قبلا هرگز نديده بودم بلکه من هميشه تصويری باشکوه از يک مرد پارسی ريشو ديدم که بر ديوارها حک شده بود. اما مرد پارسی اين فيلم با حلقه هايی که بر صورت و لباس اش داشت هيچ شباهتی به يک پارسی نداشت. به علاوه ريشو هم نبود.

خب من می فهمم. شما طوری آنها را لباس پوشانديد( يا در مورد اسپارت ها نپوشانديد) که فيلمتان فروش کند اما آن حلقه های بی معنی چه؟

بعد البته اسپارت‌ها را داريم که اساسا چيزی تنشان نيست جز يک شنل و شورت چرمی که تا حدی مبهم مفهوم اروتيسم همجنس گرايانه را می دهد که بعد با حرف های لئونيداس که به نژادی از يونانی های بچه باز اشاره می کند، خنثی می شود و مخالفان همجنس گرايی خيالشان از فيلم راحت می شود.

پس از آن فيلم چند آدم اسرارآميز را به ما نشان می دهد که صورت هايشان بی دليل از ريخت افتاده است و به لئونيداس می گويند که اين جنگ انتخاب خوبی نيست و مزاحم فستيوال مقدس Carneian خواهد بود. و بعد صحنه ای را می بينيم که در آن دختری که پستان‌هايش را نشان می دهد، طوری چرخ می زند که انگار مواد توهم زا مصرف کرده است.

لئونيداس سرگردان از اينکه مانع از رفتن او به جنگ شده اند به خانه برمی گردد و بعد صحنه سکس او با زنش(ملکه) نشان داده می شود که خيلی خوب و با سليقه درست شده است.
سپس برای کوتاه کردن اين داستان خسته کننده و غيرقابل تحمل، پادشاه 300 نفر از جنگجويانش را برمی‌دارد و به جنگ ارتش ايران می رود. در طول راه تعدادی از تس پين‌ها(Thespians) هم به آنها می پيوندند اگرچه آنها چندان در فيلم حضور ندارند بلکه صرفا به عنوان دليلی برای صحت وقايع تاريخی در فيلم قرار گرفته اند اما بی فايده است چون تس‌پين ها که در کنار اسپارت ها جنگيدند در اين فيلم قبل از آنکه به وسيله نيروهای فناناپذير ايرانی ازبين بروند فقط 5 دقيقه می جنگند. به علاوه تعداد آنها فقط 20 نفر است در حالی که واقعا 700 نفر بودند.

بعد صحنه های جنگ نشان داده می شود. اينجا بود که تصميم گرفتم سالن را ترک نکنم. عليرغم نبود يک خط داستانی خوب و داستان واقعا خسته کننده، صحنه های جنگ تماشايی است. اگرچه در قدرت 300 نفر اسپارتی خيلی اغراق شده است و آنها به عنوان نيروی برتر نشان داده شده اند در حالی که ايرانی ها به هم ريخته، شيطانی، و کج و کوله نشان داده شده اند که حتی ذره ای از قدرت اسپارت ها را هم ندارند.

بعد از کشتن اولين و دومين دسته از ايرانیها، اسپارت ها حتی يک نفر تلفات هم نمی دهند.
بعد خشايارشا را می بينيم. در اين جا سطح فيلم واقعا پايين می آيد. خشايارشا به عنوان يک مرد دوجنسيتی که بيشتر حالت زنانه دارد تصوير شده است. او خط چشم و سايه زده و برق لب دارد. در کنار ناخن های زنانه، صورت او با حلقه‌های بی شماری پوشيده شده که بسيار مسخره و ساده لوحانه است.

ايرانی‌ها در اين فيلم خيلی ابسورد نشان داده شده اند. آنها يا دوجنسيتی و هموسکسوئل اند يا از ريخت افتاده و معلول.

آنها همين‌طور مثل يک ويروس تشنه قدرت نشان داده می شوند و هرچه را در برابرشان می بينند برده می‌سازند که در تضاد شديد با اسپارت ها قرار دارد که به عنوان مردمی عاشق آزادی و دمکراسی معرفی می‌شوند در حالی که در واقعيت اين ايرانيان بودند که بخشنده ترين امپراتوری های جهان بودند. آنها آدم ها را بدون در نظر گرفتن نژاد و جنسيت آنها استخدام می کردند و به آنها مزد می دادند. اسپارت ها حتی يک حکومت دمکراتيک نبودند. آنها يک حکومت سلطنتی نظامی بودند و صاحب برده‌های زيادی بودند که به آنها هلوت(Helots) می گفتند.

در ادامه فيلم، يکی از اسپارت های بدقيافه به نام افيل تس(Ephialtes) که قبلا لئونيداس با جنگيدن او در ارتش اسپارت مخالفت کرده بود با خشايارشاه ملاقات می کند و به او راهی را نشان می دهد که آنها می توانند راحت وارد خاک يونان شوند. در اين صحنه تعدادی از زنان همجنس باز پارسی را می بينيم که به طرز اروتيکی می رقصند و خود را به هم می مالند. برهنگی زيادی در اين صحنه است و هنگامی که دو زن همديگر را می بوسند قيافه شان خوب به نظر می رسد اما وقتی برمی گردند می بينيم که نصف صورتشان باز هم بی دليل از ريخت افتاده است.

بعد دوباره به صحنه جنگ می رويم و تعدادی از موجودات فنا ناپذير را می بينيم که با ماسک هايشان خيلی ترسناک به نظر می رسند اما وقتی ماسک هايشان را برمی دارند می بينيم که صورت آنها هم از ريخت افتاده است. بعد دسته ای از سربازان کج و کوله ايرانی را می بينيم که کاری جز جيغ زدن و کتک زدن از دستشان برنمی آيد.

پس از آن به صحنه جنگ نهايی می رسيم. در اين صحنه خشايارشا به لئونيداس می گويد که اگر در مقابلش زانو بزند او و سربازانش را خواهد بخشيد. لئونيداس خم می شود ولی ناگهان فرمان حمله می دهد و يکی از سربازان اسپارتی بر پشت او جسته و نيزه اش را در بدن سرباز ايرانی که در کنارش قرار دارد فرو می برد. آنگاه لئونيداس برمی خيزد، نيزه اش را برمی دارد و به سمت خشايارشا پرت می کند اما نيزه فقط صورت خشايارشا را می خراشد و خونی می سازد. به دنبال آن بارانی از تير بر سر سربازان اسپارتی فرو می ريزد و آنها را از بين می برد. بعد فيلم يک سال بعد از آن جنگ را نشان می دهد که در واقع شروع جنگ پلاتيو است.

حالا آيا اين بحث و جدل ها موجه است؟ بله. قطعا. دوستان من نيز با من موافق بودند که تصوير ايرانی ها در اين فيلم مسخره است و کل فيلم آميخته با جهل و نژادپرستی است. ايرانی ها شيطانی و کج و کوله نشان داده شده اند در حالی که اسپارت ها جنگجويانی ماهر و سربازانی برترند. تصوير خيالی هر دو در فيلم نقطه مقابل تصوير آنها در زندگی واقعی است.

خط داستانی ضعيف و داستان در بهترين حالت اش متوسط است. اگر کارگردانی فوق العاده و پس زمينه های فيلم نبود، نتيجه يک شکست کامل بود.

--------------------------------------------------
نسخه انگليسی اين متن در ايرانيان دات کام منتشر شده است:

Ridiculous, plain and simple