جشن‌ها و موسیقی کریسمس

سهند صاحب‌دیوانی
با همکاری علیرضا

این روزها زمان شروع جشن‌ و مراسم کریسمس است. آداب و رسومی که برای دو میلیارد نفر از مردم دنیا مقدس است و برای خیلی‌های دیگر جاذبه دارد.

این روزها تلویزیون‌ها و رادیوها پر می‌شود از آهنگ‌های کریسمس و فیلم‌ها و نمایشنامه‌ها و شوهایی که یک جوری به کریسمس مربوط می‌شود. من به همه‌ی کسانی که به این مراسم اعتقاد دارند کریسمس را تبریک می‌گویم و همراه با همه‌ی علاقه‌مندان یک‌سری به این جشن‌ها و موسیقی‌اش می‌زنیم.

این آهنگ «have yourself a Merry little Christmas» با صدای «جودی گارلند.»

جودی گارلند

در اصل کریسمس جشن تولد مسیح است، ولی بخش‌هایی از این قضیه از این داستان فاصله دارد. آدم حتا می‌بیند خیلی‌ها کریسمس را جشن می‌گیرند، بی‌آنکه به مسیح اشاره کنند و این اصلاً عجیب نیست، چون بعضی از اصول جشن کریسمس از بیرون مسیحیت آمده است و عده‌ای از آن‌ها قرن‌ها از بوجودآمدن این دین قدیمی‌ترند.

عده‌ای از محققین عقیده دارند که میترا‌ئیسم در بوجود آمدن کریسمس خیلی تاثیر گذاشته است؛ چون اولاً روز تولد خورشید و عیسی را همزمان گذاشته‌اند، که حالا چهار پنج روز با هم فاصله دارند و همین‌طور عیسی و میترا هر دو از مادری باکره به دنیا آمده‌اند و هر دو سه روز بعد از مرگ دوباره زنده می‌شوند.

شباهت‌های بین این دو دین که در امپراتوری رم طرفداران زیادی داشتند خیلی است که می‌تواند موضوع یک بحث پیچیده باشد که البته الان وقت آن نیست.

همین‌طور که جشن‌های کریسمس به خاطر ریشه‌های مختلف خیلی متنوع هستند، گروه‌های موسیقی هم که برای کریسمس آواز خوانده‌اند خیلی با هم فرق دارند.

مثلاً جودی گارلند کجا و آهنگی که الان می‌خواهیم گوش بدهیم کجا. آهنگ «Merry Christmas» از اولین گروه پانکراک دنیا، «رامونز».

خواننده‌ی گروه رامونز می‌گوید:
«عیدتان مبارک.

امشب نمی‌خواهم با کسی دعوا کنم.

خب معلوم است،این‌طور مواقع وقتی یک خانواده باید به زور چند روز دور هم جمع شوند مهمانی بی‌بحث و دعوا پیش نمی‌رود.»

در کنار این بحث که کریسمس و تولد خورشید به هم ربط دارند یک شخصیت هم در جشن‌های کریسمس وجود دارد که بودنش در این مراسم خیلی جالب است و آن بابانوئل است.

این پیرمرد که در این فصل می‌آید و برای آدم‌های خوب هدیه می‌آورد در مسیحیت به سنت‌نیکلاس ربط پیدا می‌کند که اسقف شهر میرا در ترکیه است. این آدم مقدس هم معجزاتی داشته و هم برای مردم هدیه می‌برده است. ولی بعضی‌ها می‌گویند که ریشه‌ی این سنت در اروپا قدیمی‌تر از آمدن مسیحیت است که یکی از خدایان «ودان» می‌آمد و هدیه می‌آورد.

عقیده به این شخصیت پیرمرد که در این فصل برای مردم هدیه می‌آورد در دنیا زیاد است. مثلاً کرمانی‌های خودمان اعتقاد داشتند که قارون در شب یلدا به شکل یک هیزم‌شکن در خانه‌ها می‌آید و به آن‌ها هیزم هدیه می‌دهد که این هیزم‌ها تبدیل به شمش طلا می‌شود.

گروه «بوستون کامراتا» که تخصصش در خواندن کارهای قدیمی است یک آلبوم پر کرده است از آهنگ‌های کریسمس در قرن‌های ۱۸ و ۱۹.

حالا این رسم‌ها از کجا می‌آیند و این حرف‌ها، زیاد مهم نیست. فرم ظاهری جشن‌های کریسمس به شکل امروز خیلی تحت تاثیر کتاب‌های چارلز دیکنز و تبلیغات بعضی از شرکت‌ها مثل کوکا کولا قرار دارند.

چیزی که الان مهم است این است: در این جشن‌ها خانواده‌ها در فصل برف و سرما در یک خانه‌ی گرم دور هم جمع می‌شوند، شادی می‌کنند، غذاهای خوشمزه می‌خورند و به هم حال می‌دهند.

حالا ممکن است بگوید خب،جاهایی که هوا سرد نیست چه؟ آن‌جا هم با کریسمس حال می‌کنند؟ جوابش را در آهنگ بعدی می‌شنویم. آهنگ «african Christmas» از «یلومن».

فرانک سیناترا

بعد از آهنگ «african Christmas» از «یلومن» به سراغ یکی از خواننده‌های محبوب من می‌رویم؛ فرانک سیناترا.

با صدای گرم فرانک سینترا برنامه‌ی امروز ما به پایان می‌رسد. امیدوارم جشن‌ها و تعطیلات کریسمس به همگی خوش بگذرد. تا برنامه‌ی بعدی با شما خداحافظی می‌کنم.
شاد باشید.