موسیقی کولی‌ها

سهند صاحب دیوانی
با همکاری علیرضا

چند روز پیش دولت برلوسکونی اعلام کرد که همه کولی‌های ایتالیا باید انگشت‌نگاری بشوند. این نشان‌دهنده ترسی است که در بعضی از کشورهای اروپا از مهاجران وجود دارد.

این نگرانی به خصوص بعد از باز شدن مرزهای کشورهای اروپایی و آمدن تعداد زیادی کولی از اروپای شرقی به اروپای غربی بیشتر شد.

بحث این‌که مهاجرت چه مشکلاتی با خودش می‌آورد و چطور باید با این مشکلات روبرو شد، کار جامعه‌شناسان و سیاستمدارها است. ما که اهل هنر هستیم کاری به این کارها نداریم. اتفاقاً ما با موسیقی و هنری که مهاجران با خودشان می‌آورند، وارد یک دنیای دیگر می‌شویم و از آن‌ها لذت می‌بریم.

مانو چائو

مانو چاوو، یک خواننده فرانسوی است که پدر و مادرش از اسپانیای فرانکو فرار می‌کنند. مانو در فرانسه، بین نوازنده‌های فرهنگ‌های مختلف بزرگ شده و تاثیر همه‌ی آن‌ها را در موسیقی او می‌شود دید.

آهنگ کلاندستینو برای همه خارجی‌هایی است که غیر‌قانونی در کشور دیگری زندگی می‌کنند و همیشه ترس این را دارند که بالاخره یک روز دستگیرشان می‌کنند و از کشور بیرونشان می‌اندازند.

تاراف دا هایدوکس

البته کارهای خلاف به‌طور کلی در فرهنگ کولی‌ها وجود دارد. مثلاً یکی از معروف‌ترین گروه‌های کولی این دوره گروه تاراف دا هایدوکس است که معنی تقریبی اسم آن‌ها می‌شود دسته یاغی‌ها. یا یک گروه دیگر با این‌که از انگلیس آمدند، ولی خیلی از فرهنگ اروپای شرقی تاثیر گرفتند. آن‌ها اسم گروه خودشان را گذاشتند فورتی تیوز ارکسترار. ارکستر چهل دزد.

آنتونیو زامبجو، یک خواننده فادو ‌است ولی در کارهای جدیدش به خواندن سبک‌های دیگر هم علاقه پیدا کرده. یکی از آن‌هایی که این خواننده دنبال کرده، سبکی است به نام کانتو که مال منطقه‌ای است در جنوب پرتغال که این خواننده از آن‌جا می‌آید.

آنتونیو زامبجو

جالبی این سبک در این است که تاثیر موسیقی عرب‌ها را در کانتو خیلی خوب می‌شود تشخیص داد.

در دنیای فلامنکو، این روزها اتفاق‌هایی می‌افتد که آدم را به تعجب وامی‌دارد. مثلاً یک خواننده فلامنکو به نام بویکا، نه فقط موسیقی‌اش خیلی بیشتر شبیه موسیقی آمریکای لاتین است تا فلامنکو، بلکه خودش هم با بقیه خواننده‌های فلامنگو خیلی فرق دارد.

بویکا

بویکا قبل از این‌که به شهرت برسد خواننده بلوز بوده؛ آهنگ‌های تینا ترنر را می‌خوانده و یک کارهایی هم برای دیسکوها می‌ساخته. من که هیچ خواننده سیاه پوستی را سراغ ندارم که قبل از بویکا در فلامنگو فعالیت داشته باشد. با این‌که پدر و مادر بویکا مهاجر هستند، ولی صدای بویکا یک روح کاملاً اسپانیایی دارد.

رشید طاها

آخرین خواننده امروز ما رشید طاها، اهل شهر اوران الجزیره است. جایی که بیشتر خواننده‌های موسیقی «رای» از آن‌جا می‌آیند. رشید، ساکن فرانسه است و در موسیقی‌اش هم رایل و هم راک وجود دارد‌. و شعرهای آهنگ‌هایش خیلی ‌علیه راسیسم و فاناتیسم مذهبی است.