Jul 2007

قلهک و مرزهای ایران و انگلیس

برگزاری همایشی در تهران در مورد باغ تاریخی قلهک، دوباره مساله اختلاف میان و انگلستان بر سر مالکیت آن را تازه کرد. بسیاری از فعالان سیاسی و نمایندگان مجلس مساله پس گرفتن این باغ را با حساسیت دنبال می‌کنند. این باغ و چند باغ دیپلماتیک دیگر جزو تنها بازمانده‌های باغ‌های شمیران تهران هستند که از روند تخریب و برج‌سازی در سال‌های اخیر مصون مانده‌اند.

بازار شام یا تهران؟

مسائل بازار تهران نمونه‌ای از مشکلات پیچیده و دشواری است که بر سر راه حفاظت از بافت‌ها و محلات تاریخی وجود دارد. تراکم بالای فعالیت‌های اقتصادی و رها شدن این منطقه در طول سالیان گذشته، کار را به جایی رسانده که تا کنون هیچ‌کدام از طرح‌های ساماندهی آن با موفقیت همراه نبوده‌اند.

مساله‌ای به نام بافت مساله‌دار

اگر در مورد یک ساختمان تاریخی، تصمیم‌گیری برعهده معماران و حفاظت‌گران با نظارت سازمان میراث فرهنگی قرار دارد، برای تصمیم گیری در مورد بافت‌های تاریخی، سازمان‌های دیگری نیز در تصمیم گیری دخیلند. سازمان‌های متنوعی که هرکدام بینش و دیدگاه متفاوتی در مورد ارزش های قابل حفاظت یک بافت تاریخی دارند .

یزد و آینده مبهم‌اش

بافت تاریخی شهر یزد از آنجا که تاکنون به دلایل مختلف توانسته انسجام و پیوستگی خود را تا حد زیادی حفظ کند و همچنین به دلیل ارزش‌های معماری‌اش، قابلیت معرفی در سطح جهانی را دارد. اما مثل همیشه ساخت‌وسازهای دولتی تهدیدی جدی برای منظر تاریخی آن به شمار می‌روند. در همین حال بعضی از اعضای شورای شهر از لزوم تخریب بافت تاریخی و نوسازی آن سخن گفته‌اند.

اشرافیت شرقی در هنر ونیز

در قرن‌های پانزدهم و شانزدهم استفاده از موضوعات و عناصر "شرقی" در هنر ونیزی به حدی رسید که سبکی به نام سبک شرقی پدید آمد. علاقه‌ی ونیزی‌ها به جمع‌آوری آثار هنری حوزه‌ی تمدن اسلامی و شرقی، صفوی، عمانی، فاطمی، و مملوک به حدی بود که بعدها بسیاری از اروپائیان برای مطالعه یا خرید این آثار به جای سرزمین‌های اصلی به ونیز می‌رفتند.

ونیز و هنرهای اسلامی

ونیز برای چندین سده مرکزی مهم برای تجارت و همچنین رشد فرهنگ و هنر بوده است. ارتباط ونیزی‌ها با نقاط مختلف، تاثیری مهم در معماری، نقاشی و همچنین شکوفایی علوم و فنون در این شهر داشته است. در این میان سهم سه قلمرو عمده در جهان اسلام پررنگ‌تر از سایر نقاط است: صفویان، عثمانی‌ها و مملوک‌ها.

وقتی عجیب بودن، عجیب است

انتخاب عجایب هفتگانه جدید از سوی بنیادی خصوصی، با پوشش رسانه‌ای گسترده در سطح جهانی همراه شد. اما یونسکو با انتشار بیانیه‌ای بر تفاوت دیدگاه و معیارهای خود با این روش تاکید کرد و معیار «عجیب» بودن را به طور تلویحی مورد انتقاد قرار داد. به نظر می‌رسد بنیاد عجایب هفتگانه جدید، بیشتر بر جنبه‌های توریستی و تبلیغاتی آثار فرهنگی تاکید دارد.

معماری مدرن در آخرین اجلاس جهانی ایکوموس

شورای بین المللی بناها و محوطه‌ها یا ایکوموس در آخرین نشست خود در شیکاگو، مساله چگونگی حفاظت از دست آوردهای معماری مدرن را مورد بررسی قرار داده است. آیا می‌توان شاهکارهای معماری معاصر را جزو میراث فرهنگی قلمداد کرد یا باید منتظر قضاوت زمان در مورد آنها شد؟ دشواری‌های حفظ و نگهداری آثار معاصر کدام‌ها هستند؟