تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
گفت و گو با علیرضا نامور‌حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو

نامه احمدی‌نژاد به اوباما: «کارت برنده برای انتخابات»

حسین علوی
alavi@radiozamaneh.com

Download it Here!

پنج‌شنبه گذشته، محمود احمدی‌نژاد در پیامی، پیروزی اوباما را در انتخابات تبریک گفت. رییس‌جمهور ایران در بخشی از پیام خود، خطاب به اوباما گفته است:

«توقع عمومی این است که پاسخ‌گویی سریع و روشن به مطالبه تحول صحیح و اساسی در سیاست‌های داخلی و خارجی دولت آمریکا که خواست همه ملت‌های جهان و ملت آمریکاست، سرلوحه و محور همه برنامه‌ها و اقدامات دولت آینده شما قرار گیرد.»

آقای احمدی‌نژاد، اولین رییس‌جمهوری است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برای نامزد پیروز در انتخابات آمریکا پیام تبریک فرستاده است.

در همین رابطه با علیرضا نامور‌ حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو گفت و گو کرده‌ام.


پیام تبریک احمدی‌نژاد به باراک اوباما از زوایا‌ی مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در داخل ایران هم انتقاداتی نسبت به این موضوع صورت گرفته است. دلیل این انتقادات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

نامه‌ی آقای احمدی‌نژاد از زوایای مختلفی قابل بررسی است. به نظر من، قطعاً اقدام آقای احمدی‌نژاد با چراغ سبز مقامات بالایی در ساختار قدرت بوده است.

به هر حال نکته‌ی مثبتی است که ایران این امکان را پیدا کرده است که این فرصت طلایی را که با حضور اوباما ایجاد شده و امکان تغییر سیاست را برای ایران از جنبه‌ی تبلیغاتی فراهم کرده است، مثبت ببیند.

سعی نکرده‌اند مانند گذشته به موضوع با دید بسته و غیر قابل انعطافی نگاه کنند. نکته‌ی بعدی این است که از نظر آقای احمدی‌نژاد، رابطه با آمریکا و دادن پیام به اوباما کاربرد انتخاباتی هم دارد.

به این مفهوم که می‌تواند در انتخابات ریاست‌ جمهوری آینده، مورد استفاده‌ی تبلیغاتی واقع شود. طبقه‌ی متوسط ایران تمایل دارد رابطه با آمریکا به خاطر تنش‌زدایی بین‌المللی و کم شدن فشارها و هم‌چنین بهبود وضعیت اقتصادی برقرار شود. از این بابت آقای‌ احمدی‌نژاد می‌تواند این‌گونه وانمود کند، فردی است که می‌تواند این رابطه را برقرار کند.

در عین حال برخی مخالفان نسبت به پیام آقای احمدی نژاد و سیاستی که در این رابطه دنبال می‌کند، انتقاد دارند. انتقاد آن‌ها از چه دیدگاهی است؟

ببینید؛ برخی از این مخالفت‌ها ناشی از رقابت‌های انتخابات ریاست ‌جمهوری است. یعنی جناح اصلاح‌طلب و بخشی از جناح اصول‌گرا به این علت مخالف هستند که نمی‌خواهند آقای احمدی‌نژاد بابت مسأله‌ی رابطه با آمریکا اعتباری کسب کند و در رقابت‌های انتخاباتی به عنوان یک کارت برنده از آن استفاده کند.

نکته‌ی بعد این‌که بخشی از نیروهای اصول‌گرا معتقدند آقای اوباما محصول سیستمی است که امروز به این نتیجه رسیده‌اند که به چهره‌ی جدیدی نیاز دارند و اوباما همان چهره‌ی جدید است تا بتواند اعتبار از دست رفته‌ی آمریکا را برگرداند.

بنابراین آنان معتقدند ممکن است پیش‌دستی کردن و پیام دادن به اوباما با این مسأله روبه‌رو شود که آقای اوباما جواب در خوری به این پیام آقای احمدی‌نژاد ندهد و جواب ندادن به پیام آقای احمدی‌نژاد باعث می‌شود که اعتبار بین‌المللی ایران خدشه‌دار شود.

اما در مجموع، هر چند ممکن است اوباما در مسأله‌ی هسته‌ای در زمینه‌هایی تندتر با ایران برخورد کند، اما یادمان نرود که دولت اوباما نمی‌تواند چهره‌ی جنگ‌طلبانه‌ای به خودش بگیرد و چهره‌ی جنگ‌طلبانه، خطری بود که جمهوری اسلامی احساس می‌کرد نمی‌تواند با آن به تفاهم برسد.

ولی هیأت ‌مشاورانی که آقای اوباما دارد، کسانی که استراتژیست هستند، مثل آقای برژینسکی، اعتقاد به مذاکره‌ی مستقیم با ایران دارند.

دید خوش‌بینانه‌ای در چنین وضعیتی‌ دارم؛ به این دلیل که مذاکره‌ی مستقیم، خواه نا‌خواه منجر به زمینه‌هایی خواهد شد که دو کشور می‌توانند در چهارچوب اصولی، مسایل خودشان را نه به طور کامل، اما به طور مقطعی از جنبه‌ی تنش‌زدایی حل کنند.

به این مفهوم که به چهارچوب‌هایی برسند که خطوط قرمز همد‌یگر را درک و سعی کنند در مورد آن با همدیگر همکاری کنند.

مهم این است که آمریکا‌یی‌ها می‌خواهند ایران را در مسایل امنیتی منطقه شریک کنند یا خیر. آیا می‌خواهند در مبارزه با القاعده به عنوان مهم‌ترین خطری که اوباما به آن اشاره کرده است، با ایران همکاری کنند یا خیر.

این‌ها سؤالاتی است که دولت اوباما و وزیر خارجه‌ی ایشان جواب خواهد داد و اگر جواب مثبت باشد، قطعاً می‌توانند با ایران به یک تفاهم نسبی دست پیدا کنند.

علاوه بر این ایران امیدوار است حتی اگر غنی‌‌سازی را در حد معمولی تعلیق کند، «هویج‌های» بیشتری از آمریکا دریافت کند و معامله‌ی نقد به نقد صورت بدهد.

ایرانی‌ها به طور ضمنی، پیشنهاد کرده‌اند اگر تحریم‌هایی که در سال ۹۴ توسط آقای کلینتون درباره‌ی سرمایه‌گذاری نفتی مطرح شد که سرمایه‌گذاری‌های نفتی را در ایران ممنوع می‌کند ـ چه توسط شرکت‌های آمریکایی و چه توسط شرکت‌های خارجی در ایران ـ لغو شود، می‌تواند باعث شود ایران آن را به عنوان سیگنال مثبتی دریافت کند.

به نظر من ایرانی‌ها حاضرند تا حد وسیعی غنی‌سازی را به طور موقت حداقل در طول مذاکرات تعلیق کنند.

این نکته‌ای است که آمریکاییان حاضر نشده‌اند به آن پاسخ بدهند. زیرا انجام این کار به معنی ضمنی تضمین امنیتی است.

وقتی سرمایه‌گذاران نفتی پول‌هایشان را در ایران سرمایه‌گذاری کنند، دولت آمریکا نمی‌تواند در جهت بی‌ثباتی وضعیت سیاسی ایران اقدام کند.

این فضای جدید هم آقای خاتمی و هم اصول‌گرایان را تشویق می‌کند که برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده اعلام حضور کنند. چون معامله با اوباما حداقل طبق زوایای ظاهری راحت‌تر از معامله با جان‌‌ مک‌کین است.

Share/Save/Bookmark

در همین رابطه:
احمدی‌نژاد به اوباما تبریک گفت
«نامه احمدی‌نژاد را بررسی می‌کنم»
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

اوباما هم فرصتی که خواهد سوخت

اگر چه خیلی ها بر این باورند که سیاست در آمریکا در کنترل گروهی خاص است که بطور نامحسوس انتخابات آمریکا را نیز در کنترل دارند. ولی آنچه در انتخابات اخیر آمریکا گذشت نشان دهنده قدرت مردم است که هرکس بتواند از پشتیبانی آن برخوردار شود موقعیتی پیدا خواهد کرد که هیچ نوع از انواع دیگر قدرتها این ویژگی را ندارند .
هر آنچه گردانندگان اصلی سیاست آمریکا در نظر داشته باشند، اشک شوقی که از چشمان زن و مرد سیاه و سفید آمریکائی جاری شد نشانگر اینست که مردم آمریکا هم همانند دیگر ملل خواهان صلح، دوستی، آرامش و زندگی مسامت آمیز همراه با وضعیت معیشتی و اقتصادی خوب و آبرومندانه هستند.
نتیجه ی این بار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با استقبال عظیمی که مردم از برنامه های باراک اوباما کردند ویژگی خاصی به این انتخاب داده است که معنایی بسیار فراتر از رای دادن به حزب دمکرات بجای خزب جمهوریخواه دارد. ویژگی خاص دیگر این انتخابات این بود که آوازه ای بین المللی پیدا کرد و مردم دنیا هم به آن توجه خاص داشتند و اکثریت قریب به اتفاق آنها هم خواهان انتخاب اوباما بودند. این دو ویژگی در این انتخابات موقعیتی خاص و استثنایی برای آمریکا و جهان فراهم آورده است که اگر به درستی ازآن استفاده شود قادر است دگرگونیهای بسیار مثبتی در روابط بین المللی ایجاد کند و مسیر حرکت فعلی سیاست در دنیا را بطور کلی تغییر دهد و تخریب و دشمنی و ستیزه جویی جای خود را به سازندگی ، دوستی و روابط مسالمت آمیز بدهند و زمینه ی پیشرفت عاقلانه و عالمانه ی بشریت را بسوی ترقی ایجاد کند.
البته کسانی در آمریکا و سایر نقاط دینا هستند که به غلط منافع خود را در جنگ و برخورد تمدنها می بینند. و به دسیسه های مختلف متوسل می شوند تا جو جهانی را در مسیر اهداف خود شکل دهند. و از آنجا که این گروههای تبه کار با سازمان دهی های دقیقی عمل می کنند،متاسفانه از غفلت سایر گروهها استفاده می کنند و معمولا موفق تر عمل کرده اند. با وجود این از آنجا که ریاست جمهوری آمریکا از قدرت خاصی در دنیا برخوردار است، حتی قادر است رقبای جنگ طلب خود را نیز قانع کند که راه بهتری نیز برای زندگی مرفه وجود دارد. و اگر چنین طرز تفکری پشتیبانی اهالی علم و سیاست را بهمراه داشته باشد می تواند از موقعیت به دست آمده کمال بهره برداری به عمل آورد.
این موقعیت برای ایران ما هم که با دسیسه های جهانخواران بین المللی و قدرت پرستان و نادانان داخلی و غفلت مردم وارد مرحله ی خطرناکی از تاریخ خود شده است فرصتی استثنایی ایجاد کرده است که متاسفانه با ساختار فعلی حکومت و گروههای سیاسی فعال قادر به استفاده از این فرصت و خروج از بن بست فعلی نیست ، بلکه بسا همین حکومت که ادبیاتش جنگ و نفرت است بهانه ایست در دست جهانخواران و زورمداران تا جو بوجود آمده براثرانتخابات اخیرآمریکا راهم خنثی کنن د.
برای استفاده از جو سیاسی بوجود آمده احتیاج به کسانی داریم که به فساد و زورگویی و زیرپا گذاشتن حقوق مردم آلوده نشده باشند. افراد مطرح در حاکمیت ایران حتی خوشنام ترین آنها هم ، لااقل بخاطر سکوتشان در مقابل قتل و غارتها و ظلم و ستمهایی که بر روشنفکران و سیاسیون مخالف در دوران بعد از انقلاب شده است، از چنان وجهه ای برخوردار نیستند که بتوانند از این فرصت استثنایی استفاده ی لازم را نصیب ایران کنند. و اصلا ادبیات این کار را ندارند .
نمایش انتخابات ریاست جمهوری ایران هم اگر بر همین منوال پیش برود هیچ چیز را تغییر نخواهد داد. تا زمانی که مردم ایران نتوانند آزادانه نمایندگان خود را انتخاب کنند و تا زمانیکه سانسور و سرکوب مخالفین از بین نرود هیچ تغییر مثبتی میسر نخواهد بود. تلاشهای گروههای سیاسی فعال در داخل حاکمیت برای وادار کردن چهره های نیمه خوشنام خود به کاندیداتوری در انتخابات هم تا زمانیکه حاکیمت اصلاح نشود، آب در هاون کوبیدن است. فقط قدرت مردم است که اگر مجال بروز پیدا کند می تواند جو حاکم را تغییر داده و زمینه ی استفاده از فرصت ها را در کشور فراهم نماید. هر گروه سیاسی که بخواهد خارج از دایره ی مردمی عمل کند و بدنبال جلب توجه قدرت حاکم باشد به هیچ موفقیتی نائل نخواهد گردید .

-- رضا ، Nov 11, 2008

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)