«دلایل وزارت علوم برای سهمیه‌بندی قابل قبول نیست»

ایرج ادیب‌زاده

نزدیک به یک دهه است که دختران ایرانی، نسبت به پسران، سهم بیشتری در پذیرفته‌شدگان کنکور دارند. این روزها، بحث سهمیه‌بندی جنسیتی در کنکور و پذیرش داوطلبان در دانشگاه‌ها، بار دیگر مطرح شده است.

در این رابطه با شیوا نظرآهاری، فعال دانشجویی گفت و گو کردم و ابتدا از او پرسیدم آیا این سهم بیشتر، به خاطر شوق و علاقه‌ای بوده که دختران برای ورود به دانشگاه داشتند که در میان پسران کمتر بوده است؟

شیوا نظرآهاری

این مسأله هم هست. به هر حال سیستمی که در جامعه‌ی ایران وجود دارد و آن شرایطی که در جامعه حکم‌فرماست، باعث می‌شود که یک دختر در این جامعه، در خانواده‌ی سنتی، در جامعه‌ی سنتی، راه برون‌رفت از آن شرایطی را که درگیر آن است، این بداند که وارد دانشگاه بشود و تحصیل کند و بعد از آن بتواند یک کاری مناسب با آن رشته‌ای که خوانده و علمی که کسب کرده، در جامعه انجام بدهد.

این راهی است که دختران انتخاب می‌کنند؛ برای این‌که از آن دیدگاه سنتی و آن شرایطی که به آن‌ها در خانواده و جامعه تحمیل می‌شود، بتوانند خودشان را رها کنند. همین موضوع باعث شده که تعداد دخترانی که وارد دانشگاه می‌شوند در سال‌های اخیر افزایش پیدا کند.

البته موارد دیگری هم هست مثل شرایطی که در داخل ایران برای کار کردن وجود دارد، سیل عظیم بیکاران که باعث می‌شود که پسران هم برای درس خواندن بی‌انگیزه شوند و ترجیح بدهند که از همان ابتدا وارد بازار کار بشوند تا این‌که درس بخوانند و وارد دانشگاه بشوند.

به نظر شما که فعال دانشجویی هستید، این طرح چه عوارضی خواهد داشت؟

فکر می‌کنم که ما همیشه در جامعه به جای این‌که مسأله‌ای را حل کنیم، صورت مسأله را پاک می‌کنیم. استدلال‌هایی که وزارت علوم برای این‌که اعمال سهمیه‌بندی را توجیه کند، می‌آورد، به هیچ عنوان نمی‌تواند قابل قبول باشد. چون اگر که ریشه‌هایی که آن‌ها بیان می‌کنند واقعیت است، باید طور دیگری ریشه‌یابی بشود و از مرزهای دیگری به آن‌ها پرداخته بشود.

این‌که افرادی را که مستعد هستند و قابلیت آن را دارند که بتوانند تحصیل کنند و بعد از تحصیل‌شان هم شغل‌های مختلفی را در جامعه بتوانند به دست بیاورند، از تحصیل کردن محروم کنیم، باعث سرخوردگی آن جمع می‌شود و نمی‌تواند راهکار مناسبی برای مقابله با این معضلی که در حال حاضر وجود دارد، باشد.

و احتمالاً به این ترتیب برخی رشته‌ها در دانشگاه کاملاً مردانه خواهد شد.

بله؛ صد درصد. در حال حاضر هم این وضعیت وجود دارد. هر چند مثلاً در دانشگاه‌های دولتی نباشد؛ اما در دانشگاه‌های آزاد یک تعدادی از رشته‌ها مثل رشته‌های معدن یا عمران یا رشته‌هایی از این قبیل هستند که کاملاً مردانه هستند و اصلاً دختر در آن رشته‌ها پذیرش نمی‌شود. احتمال دارد که در سال‌های آینده در دانشگاه‌های دولتی هم شاهد باشیم که یک چنین اتفاقی بیفتد.