انتخاب‌های فستيوال فيلم کن ۲۰۰۹

پرويز جاهد

هفته گذشته فستيوال فيلم کن به انتخاب‌های خود پايان داد و ليست فيلم‌های پذيرفته شده در بخش‌های مختلف اين فستيوال را رسماً اعلام کرد‌. امسال فستيوال کن عرصه رقابت سينماگران برجسته‌ای چون کوئنتین تارانتینو، انگ لی، پدرو آلمودوار و کن لوچ است که با تازه‌ترين فيلم خود به ميدان آمده و برای دریافت جایزه نخل طلایی با هم رقابت می‌کنند.

در مجموع بیست فیلم در بخش مسابقه و بيست فيلم نيز در بخش نوعی نگاه پذيرفته شده‌اند. «حرامزاده‌های بی‌آبرو» ساخته کوئنتين تارانتينو، «در جست‌وجوی اريک» ساخته کن لوچ، «وودستاک جذاب» ساخته انگ لی، «آغوش های گسسته» ساخته پدرو آلمادوار و «ضد مسيح» ساخته لارس فون تريه از مهم‌ترين آثار بخش رسمی‌اند.

در بخش نوعی نگاه نيز فيلم‌هايی از جون هويونگ، الن کاواليه، لی دانيلز، پاول لانگين، خوان پدرو رودريگز و بهمن قبادی شرکت دارد. بيشتر فيلم‌های بخش رسمی امسال کن، فيلم‌های اروپايی و آسيايی‌اند و برخلاف سال‌های گذشته سينمای آمريکا در اين بخش سهم اندکی دارد.

کوئنتين تارانتينو که فيلمساز محبوب کن است امسال با فيلم «حرامزاده‌های بی‌آبرو» در بخش رسمی کن شرکت کرده است. در این فیلم که داستان آن مربوط به جنگ جهانی دوم است، برد پیت در نقش یک چترباز یهودی آمریکایی بازی می‌کند که برای مقابله با سربازان نازی در خاک فرانسه فرود می‌آید.

تارانتینو این فیلم را یک وسترن اسپاگتی با شمایل‌های جنگ جهانی دوم خوانده ‌است. در این فیلم دایان کروگر و مایکل فاسبیندر نیز در کنار برد پیت بازی می‌کنند. تارانتینو در سال ۱۹۹۴ با فیلم مشهور «پالپ فیکشن» نخل طلای فستيوال فيلم کن را از آن خود کرد. وی در سال ۲۰۰۴ رئیس هیأت داوران این فستيوال بود و فیلم «کشتن بیل» (بیل را بکش) او در بخش خارج از مسابقه به نمایش درآمد. در سال ۲۰۰۷ نیز فیلم «ضدمرگ» تارانتینو در بخش رسمی کن شرکت داشت.

انگ لی، کارگردان تایوانی تبار هالیوود نیز با فيلم «‌وودستاک جذاب» در بخش رسمی کن حضور دارد. «وودستاک جذاب» روايتی طنزآميز از کنسرت معروف «وودستاک» در تابستان سال ۱۹۶۹ است که لیف شرایبر، جفری دین مورگان و امیلی هیرش نقش‌های اصلی آن را بازی می‌کنند.

پوستر فستيوال فیلم کن

کن لوچ، فیلمساز چپ‌گرای بریتانیایی نیز که در سال ۲۰۰۵ نخل طلای فستیوال کن را به خاطر فيلم «‌بادی که خوشه‌های جو را لرزاند» از آن خود کرد، امسال نيز با فیلم «‌در جست‌وجوی اريک» در کن شرکت کرده است. «در جست‌وجوی اریک» فيلمی است درباره فوتبال که با شرکت اریک کانتونا، فوتبالیست معروف فرانسوی ساخته شده است.

پدرو آلمادوار نيز از فيلمسازانی است که بارها در کن شرکت داشته و دوبار نامزد دريافت نخل طلا بوده است. آلمادوار در سال ۱۹۹۹ جایزه بهترین کارگردانی را برای فیلم «همه چیز درباره مادرم» و در سال ۲۰۰۶ جایزه بهترین فیلمنامه را برای فيلم «بازگشت» به دست آورد.

فيلم «‌آغوش های گسسته» نام فيلم تازه آلمادوار است که در بخش رسمی کن به نمايش درمی‌آيد و در آن ستاره محبوب آلمادوار يعنی پنه لوپه کروز بازی می‌کند. لارس فون تریه، فيلمساز دانمارکی و از بنيان‌گذاران جريان سينمايی دگما از معدود فيلمسازانی است که بارها نامزد دريافت نخل طلای کن بوده است. فيلم «‌شکستن امواج» او در سال ۱۹۹۶ جايزه بزرگ فستيوال کن را از آن خود کرد.

فون تريه در سال ۲۰۰۰ به خاطر فيلم زيبای «‌رقصنده در تاريکی» برنده جايزه نخل طلای کن شد و امسال نيز با فيلمی در ژانر ترسناک به نام «‌ضد مسيح» نامزد دريافت اين جايزه است. «ضد مسیح» فيلمی است با بازی ویلم دافو و شارلوت گنزبورگ درباره زوجی که برای رهایی از غم از دست دادن فرزند خود به کلبه‌ای در بیشه‌زار پناه می‌برند.

علاوه بر «ضد مسيح»، فيلم «عطش» به کارگردانی پارک چان ـ ووک فیلمساز کره‌ای و سازنده فیلم موفق «‌پیرپسر»، فيلم ديگری در ژانر فيلم‌های ترسناک است که در بخش مسابقه شرکت دارد. داستانی درباره کشیش يک شهر کوچک که وقتی یک آزمایش پزشکی اشتباه از کار درمی‌آید، به یک خون‌آشام تبدیل می‌شود.

‌پوستر فیلم «حرامزاده‌های بی‌آبرو» ساخته کوئنتين تارانتينو

ميشل هانکه، کارگردان اتريشی و سازنده فيلم‌های مطرحی چون «‌رمز ناشناس» و «‌پنهان» نيز با فیلم «نوار سفید» در بخش رسمی خواهد بود. فيلمی که داستان آن پیش از ظهور نازیسم، در مدرسه‌ای در آلمان روی می‌دهد.‌

مارکو بلوکیو، فیلمساز برجسته ايتاليايی و کارگردان «مشت در جيب» از جمله فيلمسازان مهم و شناخته شده بخش رسمی کن امسال است. وی با فيلم برنده(Vincere) در اين بخش شرکت کرده.

«برنده»، داستان رابطه عجيب بين بنيتو موسولينی و همسر اول او آيدا ايرنه داسلر و فرزند نامشروع آن‌هاست. بعد از به قدرت رسيدن موسولينی، دار و دسته فاشيست او سعی می‌کنند تمام گذشته سياه او را پاک کنند. از اين رو زن و بچه او را به تيمارستان می‌فرستند. جووانا متسوجورنو و فیلیپو تیمی از جمله بازيگران اين فيلم‌اند. مارکو بلوکيو تا کنون شش بار نامزد دريافت نخل طلا بوده و امسال اميد بسياری برای دريافت اين جايزه دارد.

«تخیل دکتر پارناسوس» ساخته تری گیلیام، فيلمساز مطرح آمريکايی از فيلم‌هايی است که در بخش خارج از مسابقه کن به نمايش درمی‌آيد. فیلمی که آخرین فیلم هیث لجر، بازیگر فقید هالیوود به شمار می‌رود و در آن علاوه بر لجر، بازیگران سرشناسی چون جود لا، جانی دپ و کالین فارل بازی می‌کنند.

فيلم تاریخی «اگورا» ساخته الخاندرو آمنه بار کارگردان اسپانیایی و سازنده فیلم‌های مشهوری چون «دیگران» و «دریای درون» از فیلم‌هایی است که در بخش خارج از مسابقه کن نمايش داده می‌شود. اين فيلم در مصر باستان می‌گذرد و داستان برده‌ای است که عاشق هیپاتیا بانوی خود می‌شود.

‌پوستر فیلم «آغوش های گسسته» ساخته پدرو آلمادوار

«نقشه صدا‌های توکیو» ساخته اليزابت کوشت، فیلمساز اسپانیایی درباره یک زن جوان و تنهای ژاپنی است که شب‌ها در یک بازار ماهی کار می‌کند و گاهی اوقات در قالب یک آدمکش قراردادی ظاهر می‌شود.

«ستاره درخشان» ساخته جین کمپیون، فیلمساز نيوزيلندی، زندگی‌نامه‌ جان کیتس، شاعر و معشوق او فانی براون است و بن ویشاو و ابی کورنیش در آن نقش‌آفرینی می‌کنند.

فيلم ديگری از آسيا در بخش رسمی شرکت دارد به نام «‌چهره» ساخته تسای مینگ ـ لیانگ، فیلمساز مولف مالزیایی که تعدادی از مشهورترين بازيگران زن فرانسوی مثل ژان مورو، فانی آردان و ناتالی بای در آن بازی می کنند. اين فيلم ماجرای یک کارگردان سینماست که برای تولید فیلمی درباره اسطوره سالومه به پاریس می‌رود.

از سينمای فرانسه نيز سه فيلم در بخش رسمی کن حضور دارد. فیلم‌های «‌علف‌های ديوانه» ساخته آلن رنه سينماگر بزرگ فرانسوی، «یک پیش‌گو» ساخته ژاک اودیار و «‌وارد خلاء شو» ساخته گاسپار نوئه از جمله محصولات فرانسوی حاضر در بخش رسمی کن به شمار می‌روند.

از اليا سليمان ،فيلمساز خلاق فلسطينی نيز فيلمی در بخش رسمی به نمايش در‌می‌آيد به نام «زمان باقیمانده». این فیلم سومین قسمت از تريلوژی سليمان در‌باره فلسيطن است که در آن فيلمساز به جست‌وجو در باره هويت تاريخی سرزمين فلسطين می‌‌پردازد.

‌پوستر فیلم «در جست‌وجوی اريک» ساخته کن لوچ

سينمای ايران در کن

امسال از طرف سینمای ایران بیش از ۳۰ فیلم برای بخش رسمی و مسابقه کن فرستاده شده بود. همین‌طور تعداد ۱۵ فیلم برای بخش «هفته منتقدان و ۱۵ روز کارگردانان» نیز ارسال شد که از میان آن‌ها باید به فیلم‌‌های «اشکان» ساخته شهرام مکری، «مرزهای آبی» ساخته بابک جلالی، «چاله» از علی کریم و «تهرون» از نادر تکمیل همایون اشاره کرد.

اما جز فيلم «‌کسی از گربه‌های ايرانی خبر ندارد» ساخته بهمن قبادی که در بخش نوعی نگاه پذيرفته شده، هيچ فيلم ديگری برای بخش‌های اصلی اين فستيوال انتخاب نشده است.

«‌کسی از گربه‌های ايرانی خبر ندارد» داستان دختر و پسر جوانی است که بعد از آزادی از زندان، برای جمع کردن یک گروه جدیدِ موزیک، به قلب تهران می‎زنند تا تک تک افراد گروهشان را از میان گروه‎های مخفی زیرزمینی پیدا کنند. آن‌ها می‎خواهند از ایران بروند تا خودشان را به فستیوالی در لندن و پاریس برسانند اما بیشترشان برای رفتن از ایران نه پولی دارند و نه پاسپورت.

قبادی فيلمنامه اين فيلم را با حسين مرتضائيان آبکنار، نويسنده مطرح ايرانی (عقرب روی پله‌های راه آهن انديمشک) و رکسانا صابری، دوست و همکار روزنامه‌نگارش نوشته که هم اکنون به اتهام جاسوسی به هشت سال زندان محکوم شده و در زندان جمهوری اسلامی ايران است.

فیلم جدید قبادی همان‌طور که از داستان آن پيداست، فضايی شهری و مدرن دارد و از نظر موضوع و سبک کار با ساخته‌های قبلی او که بيشتر در روستاهای کردستان ايران و عراق فيلمبرداری شد، متفاوت است‌. پيش‌بينی می‌شود قبادی با حضورش در کن و این فیلم کاملاً متفاوت، مسیر تازه‌ای را در برابر سينمای ايران باز کند.

تورج اصلانی، فيلمبرداری و هايده صفی ياری، تدوين اين فيلم را انجام داده و در آن بازيگرانی چون نگار شقاقی، اشکان کوهزاد و حامد بهداد بازی می‌کنند‌. از سوی ديگر فيلم «زمزمه با باد» که نخستين فيلم بلند كارگردان جوان سينمای ايران شهرام عليدی است در بخش‌ هفته منتقدان فستيوال کن پذيرفته شد.

فيلم «زمزمه با باد» در شهرهای «رواندز» و «سوران» در كردستان عراق فيلمبرداری شده و منتخبی از بازيگران ايرانی و کرد عراقی در آن بازی می‌کنند. «زمزمه با باد»، مضمونی انسانی دارد و داستان آن مربوط به زمان صدام و تولد يک کودک در دل جنگ است.

نمایی از فیلم «کسی از گربه‌های ايرانی خبر ندارد»

داوران کن

ریاست هیأت داوران بخش رسمی فستيوال کن امسال را ایزابل هوپر، بازیگر سرشناس فرانسوی به عهده دارد. آسیا آرجنتو، بازیگر ايتاليايی، نوری بیلگه جیلان، کارگردان ترک، لی چانگ ـ دونگ، کارگردان و فیلمنامه‌نویس کره‌ای، جیمز گری، کارگردان و فیلمنامه‌نویس آمریکایی، حنیف قریشی، داستان‌نويس و فیلمنامه‌نویس بریتانیایی، شو کی، بازیگر تایوانی و رابین رایت پن، بازیگر آمریکایی از اعضای هیأت داوران بخش رسمی این دوره فستيوال کن هستند.

شصت و دومین فستيوال فیلم کن روز ۱۳ می با فیلم انیمیشن «بالا» از محصولات کمپانی پیکسار آغاز می‌شود و روز ۲۴ می با فيلم «کوکو شانل و ایگور استراوینسکی» ساخته یان کونن به پایان می‌رسد.