فیلم در میدان و انقلاب فرانسوی

پرویز جاهد

پنجاه و دومین دوره‌ی فستیوال فیلم لندن روز چهارشنبه ۱۵ اکتبر با نمایش فیلم فراست\ نیکسون ساخته‌ی ران هاوارد گشایش یافت.

فراست\نیکسون

فراست\نیکسون، بازسازی مصاحبه‌ی جنجالی دیوید فراست مجری تلویزیونی و گوینده سرشناس انگلیسی با ریچارد نیکسون، رییس‌جمهور آمریکا است که در سال ۱۹۷۷ بعد از رسوایی واترگیت انجام شد.

لوگوی فستیوال فیلم لندن

ران هاوارد این فیلم را بر مبنای نمایش‌نامه‌ای از پیتر مورگان، نمایش‌نامه‌نویس انگلیسی ساخت که در سال های گذشته، اجرای موفقی بر صحنه‌ی تئاتر لندن و برادوی داشت.

در این فیلم فرانک لانگلا در نقش ریچارد نیکسون و مایکل شین در نقش فراست ظاهر شده‌اند.

ران هاوارد نه تنها این گفت و ‌گوی تاریخی و جنجالی را بازآفرینی کرده، بلکه به انگیزه‌های متفاوت این دو شخصیت برای تن دادن به این گفت‌ و گوی جنجالی نیز توجه کرده است.

نیکسون بعد از رسوایی واترگیت، از ریاست جمهوری آمریکا استعفا داد؛ بدون این‌که به نقشش در این رسوایی اشاره کند یا از ملت آمریکا عذر بخواهد. به جای آن وی به مدت سه سال، سکوت پیشه کرد.

اما در تابستان ۱۹۷۷ تصمیم گرفت با دیوید فراست، مجری تلویزیونی مجرب انگلیسی حرف بزند و به پرسش‌های چالش‌برانگیز او پاسخ بدهد.

نیکسون با دعوت از فراست قصد داشت در مقابل این گوینده‌ی تلویزیونی اعتراف کند و چهره‌ی تخریب‌شده‌اش را نزد ملت آمریکا تا حدی ترمیم نماید.

همکاری پیتر مورگان و ران هاوارد در این کار، به همراه تیمی از بازیگران قدرتمند تئاتر و سینمای آمریکا و انگلیس بسیار ثمر‌بخش بوده و نتیجه را که می‌توانست به یک فیلم خبری خسته‌کننده از یک مصاحبه تبدیل شود، به اثری گیرا، دراماتیک و جذاب سینمایی تبدیل کرده است.

فراست\نیکسون اثری هوشمندانه و تلخ و مطالعه‌ای دقیق و زیرکانه درباره قدرت رسانه در ثبت و انعکاس یک لحظه‌ی مهم تاریخی است.

بخش گالا

همانند سالیان گذشته بخش‌های گالا، نمایش‌های ویژه‌، فیلم در میدان شهر، سینمای جدید بریتانیا، انقلاب فرانسوی، سینمای اروپا،سینمای جهان،‌ اکسپریمنتا،‌ گنجینه‌های ‌آرشیوی، و فیلم‌های کوتاه و انیمیشن، مهم‌ترین بخش‌های فستیوال فیلم لندن امسال را تشکیل می‌دهند.

در بخش گالا و نمایش‌های ویژه علاوه بر فیلم «فراست\نیکلسون» فیلم‌های «میلیونر زاغه‌نشین» ساخته ‌دنی بویل، «دبلیو» ساخته‌‌ی اولیور استون، «جنوا‌» ساخته مایکل وینتر‌باتم، «کوانتوم ‌آرامش» ساخته‌ی مارک فورستر‌، «ویکی، ‌کریستیانا، بارسلونا» ساخته وودی آلن، «برادران بلوم» ساخته‌ی برایان جانسن، «کلاس» ساخته‌ی لورنت کانته که برنده‌ی نخل طلای فستیوال کن امسال بود، «چه گوارا» اثر حماسی چهارساعته‌ی استیون ‌سودربرگ و گرسنگی ساخته‌ی استیو مک‌کویین، فیلم‌ساز جوان بریتانیایی به نمایش در می‌آیند.

فستیوال فیلم لندن/ عکس از: پرویز جاهد

فیلم در میدان

در بخش فیلم در میدان نیز فیلم‌های «۲۴ شهر» ساخته‌ی ژیا یانکه فیلم‌ساز چینی (که دو سال پیش شیر طلایی ونیز را به خاطر فیلم طبیعت بی‌جان دریافت کرد) «ستایش» ساخته‌ی اتم اگویان، «آشیل‌‌ و ‌لاک‌پشت» ساخته‌ی تاکیشی کیتانو، «افسانه‌ی کریسمس» ساخته‌ی آرنو دسپلشین، «ال دی وو» ساخته‌ی پائولو سورنتینو، «لانه‌ی شیر» ساخته‌ی پابلو تروپدو از آرژانتین، «راشل ازدواج می‌کند» ساخته‌ی جاتان دمی (فیلمی که به سبک دوربین‌های خانگی ساخته شده) «سکوت لورنا» از برادران داردن (فیلمی که در فستیوال کن امسال بسیار مطرح بود و بسیاری آن را شایسته دریافت نخل طلا می‌دانستند) «سه میمون» از نوری بیلگه‌جیلان از سینماگران مطرح ترک، «یک روز عالی» از فرزان اوزپتک، فیلم‌ساز ترک مقیم ایتالیا و مستند شاعرانه‌ی زیبای ترنس دیویس با نام «از شهر و از زمان» شرکت دارند.

مایک فیگیس، سینماگر تجربی کهنه‌کار انگلیسی نیز با فیلم «عشق، زنده بمان» در بخش سینمای امروز بریتانیا حضور دارد.

انقلاب فرانسوی

علاوه بر فیلم «کلاس» و فیلم «یک افسانه کریسمسی» ساخته اندرو دس‌پلشین، در بخش انقلاب فرانسوی، فیلم‌هایی از ریمون دی‌باردون، آینس واردا، رائول روییز، فیلیپ گراندیو و کاره فیتوسی به نمایش در می‌آید. فیلم «یک دریاچه» ساخته‌ی فیلیپ گراندیوو که در این بخش نشان داده می‌شود، فیلمی آبستره و شاعرانه است که به سبک فیلم‌های بلاتار و سوخوروف ساخته شده است.

پوستر فیلم فراست/ نیکسون

سینمای امروز اروپا

در بخش سینمای اروپا فیلمی از آلبرت سرا شرکت دارد. وی سال گذشته با ساختار و فرم غریب فیلم «شرف شوالیه‌ها» همه منتقدان و سینمادوستان جدی را غافلگیر کرد. فیلم‌سازی که با نگاهی شاعرانه و مینی‌مالیستی به سراغ آثار ادبی، اسطوره‌ای و مذهبی می‌رود و امسال با فیلم «آواز پرنده» که درباره‌ی اسطوره‌ی تولد مسیح است در فستیوال لندن شرکت کرده است.

مستندی درباره‌ی واسلاو هاول، نویسنده و رییس‌جمهور سابق جمهوری چک، :گلوله در سر» مستندی باز‌سازی‌شده درباره‌ی جدایی‌طلبان باسک، «کاندیدا» فیلم نوآر مدرن دانمارکی ساخته‌ی کاسپر بارفورد، «فلیم و سیترون» (Flame and Citron) فیلم نوآر گانگستری حماسی اوله کریستین مپسن از دانمارک و «بازار» ساخته بن هاپکینز از فیلم‌های دیگر بخش سینمای اروپایی فستیوال فیلم لندن امسال است.

سینمای جهان

اما بخش سینمای جهان یکی از جذاب‌ترین و پر طرفدارترین بخش‌های فستیوال فیلم لندن است.

برنامه‌ریزان این فستیوال همیشه سعی می‌کنند مجموعه‌ای از بهترین فیلم‌های سینماگران جوان را از گوشه و کنار جهان پیدا کنند و در این بخش به نمایش بگذارند. اگر چه برخی از فیلم‌های این بخش قبلاً در فستیوال‌های دیگر مثل کن، ونیز و ساندنس نیز شرکت داشته است.

فیلم‌های بیروت شهر بی‌دفاع ساخته‌ی سمیر هپکی از لبنان، بعد از مدرسه ساخته‌ی آنتونی کمپس از آمریکا، حسن و مارکو ساخته‌ی رمی ایمام از مصر با بازی عمر شریف، لیورپول ساخته‌ی لیزاندرو آلونزو فیلم‌ساز آرژانتینی پارکو ویا ساخته انریک ریورو از مکزیک و نمک دریا از آنه ماری جسیر از فلسطین از مهم‌ترین فیلم‌هایی است که در بخش سینمای جهان به نمایش در می‌آید.

سینمای تجربی

در بخش «اکسپریمنتا» که ویژه فیلم‌های تجربی و آوانگارد است، فیلم‌هایی از سینماگران بزرگی چون ژان ماری اشتراب و گای دبورد (سینماگر رادیکال و نظریه‌پرداز سینمایی فرانسوی و از چهره‌های مشهور جنبش سیچوئیسم) برای نخستین بار در بریتانیا به نمایش درمی‌آید.

به علاوه آثاری از سینماگران تجربی جوان از آمریکا، اپانیا و ژاپن مثل آنتونی هینی جارداین و جیمز بنینگ نیز در این بخش قرار دارد.

سمینارها و کارگاه‌های آموزشی

یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین بخش‌های فستیوال لندن، بخش جنبی آن است که شامل دیدار با فیلم‌سازان، بازیگران، فیلم‌نامه‌نویسان و متخصصان شاخه‌های دیگر سینمایی است.

امسال چهره‌های سرشناسی چون دنی بویل (سازنده فیلم‌هایی چون ترینز پاتینگ، گور کم عمق و ۲۸ روز)، مایکل شین (بازیگر نقش دیوید فراست در فیلم فراست\ نیکسون)، رابرت کارلایل (بازیگر اسکاتلندی فیلم های خاکسترهای آنجلا، فول مانتی و ترینزپاتینگ)، پیتر مورگان نمایش‌نامه‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس انگلیسی(نویسنده فراست\نیکسون)، و چارلی کافمن، یکی از بهترین فیلم‌نامه‌نویسان امروز سینمای آمریکا و نویسنده فیلم‌نامه اقتباس که به خاطر شخصیت پردازی، فیلمنامه‌های غیرخطی و طرح داستانی پیچیده‌اش معروف است، در باره سبک کار خود رودر رو با تماشاگران سخن خواهند گفت.

آن هاتاوی و روزمری دی‌ویت در فیلمِ راشل ازدواج می‌کند

برگزاری سمینارها و پانل‌هایی درباره‌ی زیبا‌شناسی سینما و گرایشات غالب در سینمای امروز جهان، از بخش‌های دیگر فستیوال فیلم لندن امسال است.

زبان تصویر و صدا (بررسی رویکرد مینی‌مالیستی در فیلم‌های فیلم‌سازانی چون آلبرت سرا، استیو مک‌کوئین و گرندریو و استفاده خلاقانه و پیچیده از صدا و تصویر در سینما)، فیلم برداری از یک شمایل (برری فیلم های تاریخی بر اساس زندگی شخصیت‌های تاریخی مثل بابی ساندز، نیکسون، جرج بوش، چه گوارا و واسلاو هاول)، خشونت قومی در سینما، هشت سال حمله و ضد‌حمله درباره‌ی سینمای دوران جورج بوش، از پانل‌هایی است که با حضور فیلم‌سازان و منتقدان سینمایی در این فستیوال برگزار می‌شود.

تنها نماینده سینمای ایران

از سینمای ایران همان طور که در خبرها آمده، تنها فیلم «ریسمان باز» از مهرشاد کارخانی در فستیوال لندن شرکت کرده است.

اگرچه فیلم‌ساز ایرانی دیگری به نام رامین بحرانی که ساکن آمریکا است، با فیلم «خداحافظ سولو» در بخش سینمای جهان حضور دارد. بحرانی در سال قبل نیز با فیلم «اوراق‌چی» در فستیوال فیلم لندن شرکت کرده بود.

پیش‌بینی می‌شود بازیگران و فیلم‌سازان سرشناسی مثل اوا گرین، اتم اگویان، نانی مورتی، لیم نیسن، استیون سودربرگ، پنه‌لوپه کروز، مایکل شین، اینس واردا و بنیسیو دل‌تورو، به عنوان مهمان در فستیوال فیلم لندن امسال شرکت داشته باشند.

فستیوال فیلم لندن روز ۳۰ اکتبر با فیلم «میلیونر ‌زاغه‌نشین» ساخته‌ی دنی بویل فیلم‌ساز انگلیسی به پایان می‌رسد.